P±cittiyakath±vaººan±
2129-30. Eva½ ti½sa nissaggiyap±cittiy±ni dassetv± id±ni suddhap±cittiy±ni dassetum±ha“lasuºan”ti-±di. Lasuºanti ettha iti-saddo luttaniddiµµho. “Lasuºa½”itibhaº¹ika½ vutta½ aµµhakath±ya½ (p±ci. aµµha. 793-795). Catupañcamiñj±dippabheda½bhaº¹ika½ lasuºa½ n±ma, na tato ³na½. Ten±ha “na ekadvitimiñjakan”ti. Pakkalasuºato,s²ha¼ad²pasambhavato ca visesam±ha “±maka½ m±gadha½yev±”ti. Magadhesu j±ta½m±gadha½, “vuttan”ti imin± sambandho. Yath±ha “magadharaµµhe j±talasuºameva i idha lasuºanti adhippetan”ti (p±ci. aµµha. 795). Ta½ “kh±diss±m²”ti gaºhat²tisambandho. Vuttappak±ra½ p±cittiyañca ajjhoh±ravasen±ti dassetum±ha “ajjhoh±ravaseneva,p±citti½ parid²paye”ti. 2131. Tadeva vakkhati “dve tayo”ti-±din±. Saddhinti ekato. Saªkh±ditv±ti galabila½ appavesetv± dantehi sa½cuººiyant² kh±ditv±. Ajjhoharati paragala½ karoti. 2132. Tatth±ti tasmi½ bhaº¹ikalasuºe. “Miñj±na½ gaºan±y±”ti imin±ajjhoh±rapayogagaºan±yeva d²pit±. Yath±ha “bhinditv± ekeka½ miñja½ kh±dantiy± panapayogagaºan±ya p±cittiy±n²”ti (p±ci. aµµha. 795). 2133. Sabh±vato vaµµantev±ti yojan±. 2135. Yath±vuttapalaº¹uk±d²na½ n±natta½ dassetum±ha “ek± miñj±”ti-±di. Idhamiñj±na½ vaseneva n±natta½ dassita½. Aµµhakath±ya½ pana vaººavasen±pi. Yath±ha “palaº¹ukopaº¹uvaººo hoti. Bhañjanako lohitavaººo. Haritako haritapaººavaººo”ti (p±ci.aµµha. 797). 2136. “S±¼ave uttaribhaªgake”ti padacchedo. “Badaras±¼av±d²s³”ti (p±ci. aµµha.797) aµµhakath±vacanato ettha badara-saddo seso. Badaras±¼ava½ n±ma badaraphal±ni sukkh±petv±cuººetv± k±tabb± kh±dan²yavikati. Ummattik±d²nanti ettha ±di-saddena±dikammik± gahit±. Yath±ha “ummattik±ya ±dikammik±y±”ti (p±ci. 797).
Paµhama½.
2137. Samb±dheti paµicchannok±se. Tassa vibh±ga½ dassetum±ha“upakacchesu muttassa karaºepi v±”ti. 2138. Ass± tath± p±citt²ti sambandho. “Na lomagaºan±y±”ti imin± “payogagaºan±y±”tiidameva samatthayati. 2139. ¾b±dheti kaº¹u-±dike roge. Yath±ha– “±b±dhapaccay±ti kaº¹ukacchu-±di-±b±dhapaccay±”ti (p±ci. aµµha. 801). Maggasa½vidh±nasam± mat±ti bhikkhuniy± sa½vidh±ya ekaddh±nasikkh±padena sadis± mat± ñ±t±ti attho.
Dutiya½.
2140. Padumassa v± puº¹ar²kassa v± antamaso kesaren±pi k±mar±gena muttakaraºassatalagh±tane muttakaraºampi pah±rad±ne p±citti hot²ti yojan±. Kesaren±p²tiapi-saddena mah±padumapaººehi vattabbameva natth²ti d²peti. Yath±ha– “antamaso uppalapatten±p²tiettha patta½ t±va mahanta½, kesaren±pi pah±ra½ dentiy± ±pattiyev±”ti (p±ci.aµµha. 803). 2141. Tatth±ti tasmi½ muttakaraºatale.
Tatiya½.
2142. Y± pana bhikkhun² k±mar±gaparet± k±mar±gena p²¼it± attano byañjane muttapatheuppalapattampi paveseti, na vaµµati p±citti hot²ti yojan±. Pi-saddena “kesaramattampipana pavesentiy± ±pattiyev±”ti (p±ci. aµµha. 812) aµµhakath± ulliªgit±. 2143-4. Yadyeva½ “jatumaµµhake p±cittiyan”ti kasm± vuttanti ±ha“ida½…pe… jatumaµµhakan”ti. Ida½ jatumaµµhaka½ vatthuvaseneva vuttanti“atha kho s± bhikkhun² jatumaµµhaka½ ±diyitv± dhovitu½ vissaritv± ekamanta½ cha¹¹esi.Bhikkhuniyo makkhik±hi samparikiººa½ passitv± evam±ha½su ‘kassida½ kamman’ti.S± evam±ha ‘mayhida½ kamman’ti. Y± t± bhikkhuniyo appicch±, t± ujjh±yantikhiyyanti vip±centi ‘kathañhi n±ma bhikkhun² jatumaµµhaka½ ±diyissat²”ti (p±ci.806) ±gatavatthuvaseneva vutta½, na ta½ vin± aññassa vaµµakassa sambhavatoti adhipp±yo.Jatumaµµhaka½ n±ma jatun± kato maµµhadaº¹ako.Daº¹anti ettha “ya½ kiñc²”ti seso. Yath±ha “antamaso uppalapattampi muttakaraºa½paveset²”ti (p±ci. 808). Etampi ca atimahanta½, kesaramattampi pana pavesentiy±±patti eva. E¼±lukanti kakk±riphala½ v±. Tasminti attano muttakaraºe. 2145. ¾b±dhapaccay±ti muttakaraºappadese j±tavaº±dimhi vaºaµµh±nanirupan±dipaccay±.
Catuttha½.
2146. Aggapabbadvay±dhikanti aggapabbadvayato kesaggamattampi adhika½. Yath±ha “antamasokesaggamattampi atikk±meti, ±patti p±cittiyass±”ti (p±ci. 812).Dakasuddhi½ karontiy±ti muttakaraºaµµh±ne dhovana½ karontiy±. Yath±ha “udakasuddhika½n±ma muttakaraºassa dhovan± vuccat²”ti (p±ci. 812). 2147. “T²º²”ti imin± ekaªguliy± pabbadvayassa pavesetv± dhovanedos±bh±va½ d²peti. D²ghatoti aªguliy± d²ghato. T²ºi pabb±ni gambh²rato muttakaraºepavesetv± udakasuddhi½ ±diyantiy± p±cittiya½ bhaveti yojan±. 2148. Tisso, catasso v± aªguliyo ekato katv± vitth±rena pavesane ekapabbepipaviµµhe “dvaªgulapabbaparaman”ti niyamitappam±º±tikkamato ±ha “ekapabbampi y± pan±”ti.Y± pana bhikkhun² catunna½ v±pi aªgul²na½ tissanna½ v±pi aªgul²na½ ekapabbampi vitth±ratopaveseti, tass± p±cittiya½ siy±ti yojan±. 2149. It²ti eva½. Sabbappak±ren±ti gambh²rapavesan±din± sabbena pak±rena.Abhibyattatara½ katv±ti sup±kaµatara½ katv±. Ayamatthoti “ekissaªguliy±t²º²”ti-±din± vutto ayamattho. 2150. Dvaªgulapabbe doso natth²ti yojan±. Udakasuddhipaccaye pana satipi phassas±diyane yath±vuttaparicchede an±patti. Adhikamp²ti dvaªgulapabbato adhikampi. Udakasuddhi½karontiy± doso natth²ti yojan±. 2151. Tath± udakasuddhi½ karont²na½ ummattik±d²na½ an±patti pak±sit±ti yojan±.
Pañcama½.
2152. Bhuñjato pana bhikkhuss±ti pañcanna½ bhojan±na½ aññatara½ bhuñjato bhikkhussa. Yath±ha“bhuñjantass±ti pañcanna½ bhojan±na½ aññatara½ bhojana½ bhuñjantass±”ti (p±ci. 817).P±n²ya½ v± vidh³pana½ v±ti vakkham±na½ p±n²ya½, b²jan²yañca. Upatiµµheyy±ti“hatthap±se tiµµhat²”ti (p±ci. 817) vacanato ettha upa-saddo hatthap±sasaªkh±ta½ sam²pa½vadat²ti veditabba½. 2153. Vatthakoº±di y± k±ci “b²jan²”ti vuccat²ti yojan±, imin± “b²janikicca½samp±dess±m²”ti adhiµµh±ya gahitac²varakoºappak±ra½ ya½ kiñci “b²jan²”ti vuccat²tiattho. 2154. “Atha kho s± bhikkhun² tassa bhikkhuno bhuñjantassa p±n²yena ca vidh³panena ca upatiµµhitv±acc±vadati. Atha kho so bhikkhu ta½ bhikkhuni½ apas±deti ‘m±, bhagini, evar³pa½ ak±si,neta½ kappat²’ti. ‘Pubbe ma½ tva½ evañca evañca karosi, id±ni ettaka½ na sahas²’tip±n²yath±laka½ matthake ±sumbhitv± vidh³panena pah±ra½ ad±s²”ti (p±ci. 815)imasmi½ vatthumhi bhikkh³hi ±rocite “kathañhi n±ma, bhikkhave, bhikkhun² bhikkhussapah±ra½ dassat²”ti-±d²ni (p±ci. 815) vatv± “y± pana bhikkhun² bhikkhussa bhuñjantassap±n²yena v± vidh³panena v± upatiµµheyya, p±cittiyan”ti (p±ci. 816) vuttatt±pah±rapaccay± nu khoti ±saªka½ nivattetum±ha “hatthap±se idha µh±napaccay±patti d²pit±”ti.Ettha ca ±sumbhitv±ti p±tetv±. Idh±ti imasmi½ sikkh±pade. “Na, bhikkhave,bhikkhuniy± bhikkhussa pah±ro d±tabbo. Y± dadeyya, ±patti dukkaµass±”ti (c³¼ava.420) bhikkhunikkhandhake vutta½ gahetv± ±ha “pah±rapaccay± vutta½, khandhake dukkaµa½visun”ti. Imin± vuttassevatthassa k±raºa½ dassita½ hoti. 2155. Hatthap±sa½ jahitv±ti ettha “bhojana½ bhuñjato”ti ca kh±dana½ kh±datotiettha “hatthap±se”ti ca vattabba½ Bhojana½ bhuñjato hatthap±sa½ jahitv± upatiµµhantiy±v± kh±dana½ kh±dato hatthap±se upatiµµhantiy± v± hoti ±patti dukkaµanti yojan±. 2156. Det²ti p±n²ya½ v± s³p±di½ v± “ima½ pivatha, imin± bhuñjath±”ti deti.T±lavaºµa½ “imin± b²jant± bhuñjath±”ti deti. D±pet²ti aññena ubhayampi d±peti.Ida½ sikkh±pada½ samuµµh±nato e¼akalomena sama½ matanti yojan±.
Chaµµha½.
2157. Viññatv±ti saya½ viññatv±, aññ±ya v± viññ±petv±. “Viññatv± v±viññ±petv± v±”ti (p±ci. 821) hi sikkh±pada½. ¾maka½ dhaññanti apakka½abhaµµha½ s±li-±dika½ sattavidha½ dhañña½. Yath±ha– “±makadhañña½ n±ma s±li v²hi yavogodhumo kaªgu varako kudr³sako”ti (p±ci. 822). Koµµetv±ti musalehikoµµetv±. Yadi paribhuñjat²ti yojan±. 2158-60. “Bhuñjiss±m²ti paµiggaºh±ti, ±patti dukkaµass±ti ida½ payogadukkaµa½n±ma, tasm± na kevala½ paµiggahaºeyeva dukkaµa½ hot²”ti-±din± (p±ci. aµµha. 822)aµµhakath±gata½ vibh±ga½ dassetum±ha “na kevala½ tu dhaññ±nan”ti-±di. Pan±tiapi-saddatthe, sukkh±panep²ti attho. Bhajjanatth±y±ti ettha “vaddalidivase”ti seso.“Kapallasajjane uddhanasajjane”ti pacceka½ yojetabba½. Dabbisajjaneti kaµacchusamp±dane.Tattha kapallake dhaññapakkhipaneti yojan±. “Ghaµµanakoµµane”ti vattabbe g±th±bandhavasenana-k±ralopa½ katv± “ghaµµakoµµane”ti vutta½. 2161-3. Pam±ºa-saddassa ±vattaliªgasaªkhyatt± ±ha “bhojanañceva viññattipam±ºan”ti ¾vattaliªgasaªkhyatta½ n±ma niyataliªgekattabahutta½. Tath± hettha pam±ºa-saddo niyatanapu½sakaliªgeniyatekatta½ vuccati. Ettha imasmi½ sikkh±pade bhojanañceva viññatti c±ti ida½dvaya½ hi yasm± pam±ºa½, tasm± saya½ viññatv± v± aññato bhajjan±d²ni k±r±petv±v± aññ±ya pana viññ±petv± saya½ bhajjan±d²ni katv± v± y± pana bhikkhun² ajjhoharati,tass± ajjhoh±rapayogesu p±cittiyo siyunti yojan±.Mah±paccariya½ (p±ci. aµµha. 823) vutta½ vinicchaya½ dassetum±ha “m±tara½ v±”ti-±di.M±tara½ v±pi y±citv±ti ettha v±-saddo atthantaravikappane. Pi-saddo sambh±vane.M±tara½ v± pitara½ v± añña½ v± ñ±taka½ v± pav±rita½ v± ±makadhañña½ y±citv± v±aññ±ya k±r±petv± v± y± paribhuñjati, tass± p±citt²ti yojan±. 2164. Aviññattiy± laddha½ saya½ v± bhajjan±d²ni katv± v± aññ±ya k±r±petv± v± y±paribhuñjati, tass± dukkaµanti yojan±. 2165. Aññ±ya pana viññattiy± laddha½ t±ya k±r±petv±pi saya½ katv± v± ajjhoharantiy±tath± ±patti dukkaµanti yojan±. Idañca mah±paccariy±gatanaya½ gahetv± vutta½.Mah±-aµµhakath±ya½ pana “aññ±ya viññatta½ bhuñjantiy± dukkaµan”ti (p±ci. aµµha.822) vuttatt± viññattiy±pi aññ±ya laddha½ ±maka½ dhañña½ t±ya k±r±petv± v±saya½ katv± v± paribhuñjantass±pi dukkaµameva vuttanti veditabba½. 2166-7. Sedakamm±di-atth±y±ti v±tarog±din± ±tur±na½ sedan±dipaµik±ratth±ya.Idha “aññ±taka-appav±ritaµµh±nep²”ti seso. Bhikkh³nampi eseva nayo. Ýhapetv±satta dhaññ±ni ñ±takapav±ritaµµh±ne sesaviññattiy±pi an±patt²ti ñ±tabbanti yojan±.Sesaviññattiy±ti muggam±sa-al±bukumbhaº¹ak±d²na½ vuttadhaññ±vases±na½ viññattiy±.