Pańcanna½ sam±h±ro pańcaka½, dassitappak±rapańcakhaŗ¹ehi sibbitac²vara½ pańcaka½ n±ma. ¾di-saddena sattakhaŗ¹±d²hi sibbitac²var±na½ gahaŗa½. Tenevetth±ha “kattabba½ tu tic²varan”ti. Sattakhaŗ¹assa c²varassa eka½ majjhimakhaŗ¹a½ vivaµµan±mameva hoti, tassa ubhosu passesu dve dve khaŗ¹±ni c³¼±nuvivaµµamah±nuvivaµµasaŖkh±t±ni anuvivaµµan±m±neva honti. Vuttańceta½ aµµhakath±ya½ “atha v± anuvivaµµanti vivaµµassa ekapassato dvinna½, ekapassato dvinnanti catunnampi khaŗ¹±nameta½ n±man”ti (mah±va. aµµha. 345). B±hantanti dv²su pariyantesu sibban²ya½ b±hirakhaŗ¹advaya½, tańca saŖghaµetv± b±hamatthake µhapiyam±natt± “mańc± ukkuµµhi½ karont²”ti-±d²su viya ±dheyye ±dh±ropac±ravasena b±h±ti ca c²varassa pariyant±vayavatt± “antan”ti ca vuccati. Vuttampi ceta½ “b±hantanti suppam±ŗa½ c²vara½ p±rupantena sa½haritv± b±h±ya upari µhapit± ubho ant± bahimukh± tiµµhanti, tesa½ eta½ n±man”ti (mah±va. aµµha. 345). Ida½ sattakhaŗ¹ac²varameva mah±-aµµhakath±ya½ vihitanti id±nipi tadeva vaµµati. Vuttampi ceta½ “ayameva hi nayo mah±-aµµhakath±ya½ vutto”ti. Bhikkhun± kusi½…pe… b±hantampic±ti sabba½ vidhi½ dassetv±va chinna½ pańcak±dippabhedaka½ samaŗas±ruppa½ tic²vara½ kattabbanti yojan±.
565-6. Yath±vuttavidhi½ avir±dhetv± c²vara½ kappabindu½ datv± saŖgh±µi-±din±mena adhiµµh±ya paribhuńjantassa adhiµµh±na½ katha½ bhijjat²ti ±ha “d±nen±”ti-±di. D±nen±ti ańńassa d±nena. Acchijjag±hen±ti ańńena acchinditv± gahaŗena. Viss±saggahaŗena c±ti attani viss±sena ańńassa gahaŗena. H²n±y±vattanen±ti sikkha½ appaccakkh±ya gihibh±v³pagamanena ańńassa d±ne viya c²vare nir±layabh±veneva pariccatt±.
Keci pana “h²n±y±vattanen±ti bhikkhuniy± gihibh±v³pagamanen±ti evamattha½ gahetv± bhikkhu pana vibbhantopi y±va sikkha½ na paccakkh±ti, t±va bhikkhuyev±ti adhiµµh±na½ na vijahat²”ti vadanti, ta½ na gahetabba½ “bhikkhuniy± h²n±y±vattanen±”ti visesetv± avuttatt±, bhikkhuniy± ca gihibh±v³pagamane adhiµµh±navijahana½ visu½ vattabbanti natthi tass± vibbhamaneneva assamaŗibh±vato.
Sikkh±y±ti bhikkhusikkh±ya. Pah±nen±ti paccakkh±nena. Sikkh±paccakkh±na½ panettha sace bhikkhuliŖge µhito sikkha½ paccakkh±ti, tassa k±yalaggampic²vara½ adhiµµh±na½ vijahat²ti dassanattha½ gahita½. “Sikkh±ya ca pah±nato”ti ca likhanti, ta½ “h²n±y±vattanen±pi, sikkh±ya ca pah±nato”ti p±µhakkame sati yujjati. Yath±vutto pana p±µho “sikkh±ya ca pah±nena, h²n±y±vattanenap²”ti p±µhakkame yujjati. Yath± tath± v± hotu, na koci virodho.
Paccuddh±ren±ti c²varassa paccuddharaŗena. “K±lakiriy±y±”ti aµµhakath±vacanato vin±sen±ti c²varas±mikassa j²vitavin±sova vuccat²ti. LiŖgassa parivattan±ti bhikkhussa itthiliŖgaparivattan±, bhikkhuniy± purisaliŖgaparivattan±ti eva½ ubhayath± liŖgassa parivattanena. Sabba½ navavidhampi c²vara½. Adhiµµh±nanti ettha “imehi aµµhah²”ti seso. Vuttov±yamattho aµµhakath±ya½ “tattha purimehi aµµhahi sabbac²var±ni adhiµµh±na½ vijahant²”ti (p±r±. aµµha. 2.469). Bhijjat²ti pajahati. Chiddassa bh±vo chiddabh±vo, tasmi½, chidde sati chidde j±teti vutta½ hoti. Tic²varanti t²su c²varesu ańńataranti vutta½ hoti. Tic²varameva v±ti gahetabba½. Vuttańca “chiddabh±vena pana tic²varassev±”ti.
567. K²vappam±ŗe chidde j±teti ±ha “kaniµµhass±”ti-±di. “Kaniµµha…pe… m±ŗakan”ti imin± heµµhimapariccheda½ dasseti.
568. Eko tantup²ti d²ghato v± tiriyato v± ekampi sutta½.
569. Jiŗŗaµµh±ne agga¼a½ dentena tec²varikena vattitabbavidhi½ dassetum±ha “paµhaman”ti-±di. Paµhamanti chinnaµµh±nassa chindanato pubbeyeva. Agga¼a½ datv±ti vatthakhaŗ¹a½ alliy±petv±. Rakkhat²ti ettha “adhiµµh±nan”ti anuvattate, “tec²variko bhikkh³”ti labbhati, eva½ vatthakhaŗ¹a½ alliy±pento tec²variko bhikkhu adhiµµh±na½ rakkhat²ti vutta½ hoti. Vipariy±yena adhiµµh±na½ bhindat²ti labbhati. Paµhama½ dve koµiyo ghaµetv±ti yojan±. Majjhe jiŗŗa½ adhiµµhitac²vara½ majjhe chindanto tato pubbeyeva dve koµiyo ekato ghaµetv± sibbitv±. Pacch±ti koµighaµanato pacch±. Chindat²ti majjha½ ubhayakoµi½ k±tu½ chindati. Rakkhat²ti vuttappak±rameva.
570. Tic²vare kattha j±ta½ chiddamadhiµµh±na½ bhindat²ti ±ha “caturaŖgul±”ti-±di. Catt±ri ca aµµha ca caturaµµha½, catunna½ aµµhanna½ v± aŖgul±na½ sam±h±ro caturaµµhaŖgula½, tasm±ti gahetabba½. CaturaŖgul± aµµhaŖgul±ti yojan±. Oranti abbhantara½. Ekańca dve ca ekadve, tesa½ ekadvinna½, “c²var±nan”ti pakaraŗato labbhati, ekassa c²varassa, dvinnańca c²var±nanti yojan±. Yath±saŖkhy±nuddesavasena ekassa tiriyato caturaŖgulato ora½, dvinna½ tiriyato aµµhaŖgulato oranti yojan±. V±kyadvayepi “chidda½ bhindatev±”ti yojetabba½.
Ekassa c²varass±ti antarav±sakac²varassa. Tiriyatoti vitth±rato. CaturaŖgula½ oranti caturaŖgulato abbhantare chidda½ adhiµµh±na½ bhindati. Dvinnanti uttar±saŖgasaŖgh±µ²na½. Tiriyatoti vitth±rato. AµµhaŖgulato oranti aµµhaŖgulato abbhantare. Tiŗŗampi d²ghato vidatthiy± ora½ chidda½ adhiµµh±na½ bhindatev±ti yojan±. Ettha vidatthi va¹¹hakividatthi gahetabb±. Eva½ vuttaparicchedabbhantare chidde j±te tassa c²varassa atirekac²varatt± das±hamanatikkamitv± s³cikamma½ katv± adhiµµh±tabba½. Tath± akarontena pana parikkh±raco¼a½ adhiµµh±tabba½.
571. “Nis²danass±”ti “nis²danac²varass±”ti vattabbe uttarapadalopena vuttanti daµµhabba½. Diya¹¹h±ti ettha visesitabb± vidatthi “dve vidatthiyo”ti ca “sugatassa vidatthiy±”ti ca vuttas±matthiy± labbhati. A¹¹hena dutiy± diya¹¹h±, dutiya½ a¹¹hametass±ti “dutiya¹¹h±”ti vattabbe tiya-paccayalopena “diya¹¹h±”ti vutta½, a¹¹hadutiy±ti vutta½ hoti. “Sugatassa vidatthiy±”ti pam±ŗaniyamassa katatt± va¹¹hakividatthiy± tisso vidatthiyo ek± sugatavidatthi hoti. Ida½ nis²danac²vara½ d²ghato va¹¹hakihatthena tihattha½, vitth±rato cha¼aŖgul±dhikadvihatthappam±ŗa½ hoti. “Das± vidatth²”ti (p±ci. 533) vuttatt± diya¹¹hahatth± das±ti veditabb±.
572. Catassoti etth±pi “vidatthiyo”ti s±matthiy±va labbhati. “Kaŗ¹uppaµicch±diy±”ti vibhattipariŗ±mena d²ghatoti yojan±.
573. A¹¹ha½ teyya½ tatiya½ yass± s± a¹¹hateyy±, a¹¹hatatiy±ti vutta½ hoti.
574. Tato uttari½ taduttari½, tassa tassa vuttappam±ŗato atireka½. Adhikacchedananti adhikassa pam±ŗ±tirittaµµh±nassa chedana½ assa p±cittiyassa desan±y±ti adhikacchedana½, vuttappam±ŗato adhikaµµh±na½ chinditv± desetabba½ p±cittiya½. Ud²rita½ vutta½ p±¼iy±ti attho.
575. Appam±ŗen±ti guŗavasena appam±ŗena samm±sambuddhena.
576. Sabba½ vaµµat²ti sambandho. “Sabban”ti imin± aµµhakath±ya ±gata½ n²l±di½ saŖgaŗh±ti. Mahant±dibheda½ sabba½ paccattharaŗac²vara½ vaµµati.
577. “Mukhapuńchanaco¼a½ ekan”ti padacchedo. Eka½ dhovitv± y±va sukkh±p²yati, t±va ańńena mukhapuńchanena bhavitabbatt± ±ha “dvepi vaµµanti sabbath±”ti.
579. Pam±ŗato, gaŗanato ca at²t±ti pam±ŗagaŗan±t²t±. “Pam±ŗ±t²t±”ti vacanena vinayadhar±na½ appam±ŗaguŗata½ dasseti, “gaŗan±t²t±”ti imin± atikkantagaŗanata½. Pakata½ vinaye paµhama½ kata½ buddhena bhagavat± pańńatta½ j±nant²ti pakatańń³, vinayadhar±, te pakatańńuno. Aparim±ŗaguŗamaŗigaŗabh³sita-up±lid±sak±dimah±ther±cariyaparampar±gat± saŖkhy±path±t²t± vinayadhar±ti vutta½ hoti.
580. SugataµµhaŖgul±y±manti va¹¹hakiratanappam±ŗad²gha½. CaturaŖgulavitthatanti va¹¹hakividatthippam±ŗavitth±ra½. Vikappanupaga½ pacchima½ c²vara½ n±ma hoti. Pacchima½ c²varanti pariss±vanapaµ±d²na½ visesana½, pacchimac²varappam±ŗanti vutta½ hoti.
581. Pariss±vapaµanti udakapariss±vanattha½ paµa½. Pattatthavikanti pattakańcuka½. Potthakatthavikanti potthakakańcuka½ ¾diggahaŗena pacchimappam±ŗ±di½ ya½ kińci paµa½, daŗ¹apaµańca saŖgaŗh±ti.
582. Adhiµµh±tunti parikkh±raco¼a½ adhiµµh±tu½. Żhapiteti anadhiµµh±ya µhapite. Mah±paccariya½ pana “an±patt²”ti (p±r±. aµµha. 2.469) ±ha. Natthi dosat±ti doso eva dosat±. “Attano santakabh±vato mocetv± µhapita½ sandh±ya mah±paccariya½ an±patti vutt±”ti vadanti. “Imin± bhesajja½ cet±pess±mi, ida½ m±tuy± dass±m²”ti µhapentena adhiµµh±tabba½. “Ida½ bhesajjassa, m±tuy±”ti vibhajitv± sasantakabh±vato mocite adhiµµh±nakicca½ natth²ti adhipp±yo. Hoti cettha–
“Ya½ vattha½ bhikkhun± laddha½, kata½ m±t±disantaka½;
nissaggiya½ na hot²ti, tam±hu vinayańńuno”ti.
583. Vassam±se caturoti vass±ne caturo m±se, adhiµµh±nakiriy±ya catt±ro m±se avicchedoti accantasa½yoge upayogavacana½. Vassike catt±ro m±se niv±setabb± s±µik± vassikas±µik±.
584. Kaŗ¹u½ paµicch±det²ti kaŗ¹uppaµicch±di, kaŗ¹urog±turassa bhikkhuno tappaµicch±danatthamanuńń±tac²varassetamadhivacana½. Honti cettha–
“M±tikaµµhakath±yass±, kaŗ¹ucch±dikas±µiy±;
na k±l±tikkame vutta½, adhiµµh±navivaµµana½.
Adhiµµh±napah±naŖge-su vuttatt± visesato;
v²ma½sitabba½ vińń³hi, tattha ya½ k±raŗa½ siy±”ti.
586. “Asammukhe etanti c±”ti vacaneneva sammukhe “iman”ti vińń±yati. Vicakkhaŗo paccuddhareyy±ti yojan±.
587. Adhiµµhitanti adhiµµh±na½.
588. Iti sabbamidanti eva½ vutta½ ida½ tic²var±d²na½ pam±ŗ±disabbavidh±na½. Tec²varikabhikkhunoti tic²var±dhiµµh±nena adhiµµhitatec²varikassa vinayatec²varikassa. Tiŗŗa½ c²var±na½ sam±h±ro tic²vara½, tiŗŗa½ tic²var±na½ sam±h±roti “titic²varan”ti vattabbe ekadesasar³pekasesanayena “tic²varan”ti navac²var±ni saŖgahit±ni, tic²vare niyutto tec²varikoti vinayatec²variko vuccati. DhutaŖgatec²varikass±pi tic²vare idameva vidh±nanti sopi saŖgayhati. Ańńesu v± pana chasu c²varesu parikkh±raco¼a½ eka½ a½sak±s±vameva vaµµati. Tath± vatv±v±ti “ima½ parikkh±raco¼a½ adhiµµh±m²”ti-±din± nayena vatv±. Ta½ parikkh±raco¼a½. Parikkh±raco¼amassa atthi, tattha v± niyuttoti parikkh±raco¼iko.
589. “Tic²vara½ pana parikkh±raco¼a½ adhiµµh±tu½ vaµµati, na vaµµat²”ti anuyoga½ katv± “vaµµat²”ti (p±r±. aµµha. 2.469) aµµhakath±ya vuttatt± idha “tic²varan”ti c²varattayameva vutta½. “Sukhaparih±rattha½ ekampi vikappetabban”ti vacanato ekadese samud±yopac±ravasena ekampi vikappetabbameva hoti.