4. Vassikas±µikasikkh±padavaººan±
627. “Ekameva katv±”ti vacanena vassikas±µikalakkhaºena ñ±tak±nampi satupp±da½karontena ekameva gahetabbanti dhammasiritthero. Catubbidha½ khettanti etthakiñc±pi tividha½ dissati, ta½ pana eva½ gahetabba½, yasmi½ khette pariyesitu½ labhati,ta½ pariyesanakhetta½ n±ma, “eva½ karaºaniv±san±dhiµµh±nakhett±nip²”ti vutta½.Ettha pacchimena purimagg±ho veditabbo, na purimena pacchimagg±ho, yath±l±bhanti ±cariyo.Tassattho– adhiµµh±nakhettena pacchimena purim±na½ tiººa½ g±ho hoti, tath± niv±sanakhettenadvinna½ purim±na½. Karaºakhettena pana ekasseva purimassa g±ho hot²ti. Ettha panakiñc±pi karaºakhettaniv±sanakhett±na½ k±lato n±natta½ natthi, kiriyato pana “aµµhi½katv± niv±setabban”ti p±¼ivacanato, tasm± dvidh± katv± vutta½ aññatar±bh±vena,tadatthasiddhito ca, katha½ panettha n±natta½ natth²ti paññ±yat²ti ce? P±¼ito, “a¹¹ham±soseso gimh±nanti katv± niv±setabban”ti hi p±¼i, tath± m±tik±µµhakath±to(kaªkh±. aµµha. vassikas±µikasikkh±padavaººan±) ca.Tath±ha “pacchimo a¹¹ham±so karaºaniv±sanakhettamp²”ti, imin± nayenatividhameva khettantipi siddha½. Samantap±s±dik±ya½ pana katthaci potthake “jeµµham³lapuººam±siy±pacchimap±µipadadivasato paµµh±ya y±va k±¼apakkhuposatho, ayameko addham±so pariyesanakhettañcevakaraºakhettañca. Etasmiñhi antare vassikas±µika½ aladdha½ pariyesitu½, laddha½ k±tuñcavaµµati, niv±setu½, adhiµµh±tuñca na vaµµat²”ti p±µho dissati, so ap±µho yath±vuttap±¼im±tik±µµhakath±virodhato,tasm± tattha “aladdha½ pariyesitu½ vaµµati, k±tu½, niv±setu½, adhiµµh±tuñca na vaµµat²”tip±µho veditabbo. Eva½ t±va pacchimena purimagg±hasiddhi veditabb±, na purimenakaraºakhett±d²na½ g±ho sambhavati. “M±so seso gimh±nanti vassikas±µikac²vara½ pariyesitabban”tiettakameva hi vutta½, na, aµµhakath±ya½ “ayameko addham±so pariyesanakhettañcevakaraºakhettañc±”ti vuttatt±ti ce? Na, tassa lekhanadosatt± tath± s±dhita½. Karaºakhettenapana niv±sanakhettagg±ho atthi k±lan±natt±bh±vato, teneva pubbe yath±l±bhaggahaºa½ kata½,tath± ca s±dhitameva, na bhedo panatthi, payojana½ vuttameva. Niv±sanakkhettena adhiµµh±nakkhettagg±honatthi eva, na hi purimena pacchimagg±ho veditabbo. Na p±¼ivirodhatoti ce? Na,tadatth±j±nanato. “M±so seso gimh±nanti addham±so seso gimh±nan”ti ettha iti-saddassahi ito paµµh±y±ti attho. Parato ±pattikhettadassanato itarassa an±pattikhettabh±vo dassitovahoti. Dinnapubbatopi ñ±takapav±ritaµµh±nato nipph±dentassa nissaggiya½ piµµhisamayatt±,pakatiy± vassikas±µikad±yak± n±ma saªghassa v± puggalassa v± apav±retv± anusa½vacchara½dent±, tattha satupp±dova vaµµati. Vattabhede dukkaµanti tadaññesu.“Sace kata…pe… vass³pan±yikadivase adhiµµh±tabb±…pe… cha m±se parih±ra½labhat²”ti vacanato antovassepi y±va vass±nassa pacchimadivas± akat± parih±ra½ labhat²tid²pita½ hoti. Kasm± na vic±ritanti ce? Atth±pattisiddhatt±. “Cha m±se parih±ra½labhat²”ti vacanena akat± labhat²ti siddhameva, ta½ kiñc±pi siddha½, sar³pena pana an±gatatt±sar³pena dassetu½, dussaddh±payatt± upapattito dassetuñca idam±raddha½ ±cariyena,“yath± cettha, eva½ kathinabbhantare uppannac²varampi heµµh± vuttanayeneva paµipajjitabban”tianugaºµhipade vutta½, ta½ duvutta½ tattheva pubb±paravirodhato. Yañcettha aµµhakath±vacana½s±dhakattena vutta½, ta½ tamattha½ na s±dheti. “Yadi nappahoti y±va kattikapuººam± parih±ra½labhat²”ti vacana½ appahontassa y±va kattikapuººam± t±va parih±rakhetta½, tato para½ekadivasopi na hot²ti d²peti, tasm± appahonakabh±vena akat±va y±va kattikapuººam±parih±ra½ labhati, tato para½ na labhat²ti siddha½. Tath± tadeva vacana½ kataparih±ra½ nalabhat²ti d²peti, tasm± kattikapuººamadivaseyeva adhiµµh±tabb±. “Appahonte das±heantovasse karaºapariyos±na½yeva pam±ºan”ti likhita½.Etth±ha– “ek±hadv²h±divasen±”ti-±di na vattabba½. Kasm±? Gimhadivas±na½ anadhiµµh±nak±latt±,tasm± eva “antodas±he v± tadaheyeva v± adhiµµh±tabb±’ti ca s±maññato na vattabba½gimhadivas±na½ adhiµµh±nakhettabh±vappasaªgato”ti. Ettha vuccati– na, tadatth±j±nanato.Das±h±n±gat±ya vass³pan±yik±ya gimhadivas± das±h± honti, paµhamadivase ca laddh± niµµhit±vassikas±µik± das±h±tikkant±pi vass³pan±yikadivasa½ adhiµµh±nakhetta½ appattatt± na ca t±va nissaggiya½ hoti, vuttañceta½ “vass³pan±yikato pubbe das±h±tikkamepian±patt²”ti.Antodas±he adhiµµh±tabb±ti ida½ na avisesena etasmi½ antare gimhadivasepi adhiµµh±tabbantiimamattha½ d²petu½ vutta½, kintu gimhadivase ce uppann±, adhiµµh±nakhette ca antodas±ha½hoti, antodas±he khetteyeva adhiµµh±tabb±, na khettanti katv± das±ha½ atikkamitabbantid²petu½ vutta½. Kasm±? Gimhadivas±nampi gaºan³pagatt±, tasm± akhettadivasepigaºetv± khette eva “antodas±he adhiµµh±tabb±”ti vutta½ hot²ti.
Vassikas±µikasikkh±padavaººan± niµµhit±.