26. Vass³pan±yikavinicchayakath±

179. Vass³pan±yik±ti ettha purimik± pacchimik±ti duve vass³pan±yik±.Tattha (mah±va. aµµha. 184 ±dayo) ±s±¼h²puŗŗam±ya anantare p±µipadadivase purimik±upagantabb±, pacchimik± pana ±s±¼h²puŗŗamato apar±ya puŗŗam±ya anantare p±µipadadivase.Upagacchantena ca vih±ra½ paµijaggitv± p±n²ya½ paribhojan²ya½ upaµµh±petv± sabba½ cetiyavandan±dis±m²cikamma½niµµh±petv± “imasmi½ vih±re ima½ tem±sa½ vassa½ upem²”ti saki½ v± dvattikkhattu½v± v±ca½ nicch±retv± vassa½ upagantabba½. Sacepi “idha vasiss±m²”ti ±layoatthi, asatiy± pana vassa½ na upeti, gahitasen±sana½ suggahita½, chinnavasso na hoti,pav±retu½ labhatiyeva. Vin±pi hi vac²bheda½ ±layakaraŗamattenapi vassa½ upagatameva hoti.“Idha vassa½ vasiss±m²”ti cittupp±doyevettha ±layo n±ma.
“Na bhikkhave, tadahuvass³pan±yik±ya vassa½ anupagantuk±mena sańcicca ±v±soatikkamitabbo, yo atikkameyya, ±patti dukkaµass±”ti (mah±va. 186) vacanatovass³pan±yikadivase vassa½ anupagantuk±mo vih±ras²ma½ atikkamati, vih±ragaŗan±yadukkaµa½. Sace hi ta½ divasa½ vih±rasatassa upac±ra½ okkamitv± atikkamati, sata½±pattiyo. Sace pana vih±ra½ atikkamitv± ańńassa vih±rassa upac±ra½ anokkamitv±vanivattati, ek±va ±patti. Kenaci antar±yena purimika½ anupagatena pacchimik±upagantabb±.
“Na, bhikkhave, asen±sanikena vassa½ upagantabba½, yo upagaccheyya, ±patti dukkaµass±”ti(mah±va. 204) vacanato yassa pańcanna½ chadan±na½ ańńatarena channa½ yojitadv±rabandhana½ sen±sana½natthi, tena na upagantabba½. “Na, bhikkhave, chavakuµik±ya vassa½ upagantabba½, yo upagaccheyya,±patti dukkaµass±”ti(mah±va. 204) ±divacanato chavakuµik±ya½ chatte c±µiyańcaupagantu½ na vaµµati. Tattha chavakuµik± n±ma µaŖkitamańc±dibhed± kuµi. Tattheva upagantu½na vaµµati, sus±ne pana ańńa½ kuµika½ katv± upagantu½ vaµµati, chattepi cat³su thambhesuchatta½ µhapetv± ±varaŗa½ katv± dv±ra½ yojetv± upagantu½ vaµµati, chattakuµi n±mes± hoti. C±µiy±pi mahantena kapallena chatte vuttanayena kuµika½ katv± upagantu½ vaµµati.
“Na, bhikkhave, rukkhasusire vassa½ upagantabba½, yo upagaccheyya, ±patti dukkaµass±”ti(mah±va. 204) vacanato suddhe rukkhasusire upagantu½ na vaµµati, mahantassa pana rukkhasusirassaanto padaracchadana½ kuµika½ katv± pavisanadv±ra½ yojetv± upagantu½ vaµµati, rukkha½chinditv± kh±ŗukamatthake padaracchadana½ kuµika½ katv±pi vaµµatiyeva. “Na, bhikkhave,rukkhaviµabhiy±”ti(mah±va. 204) ±divacanato suddhe viµabhimatte upagantu½ na vaµµati,mah±viµape pana aµµaka½ bandhitv± tattha padaracchadana½ kuµika½ katv± dv±ra½ yojetv±upagantabba½.
“Anuj±n±mi, bhikkhave, vaje vassa½ upagantun”ti-±divacanato vaje satthe n±v±yańca upagantu½vaµµati. Tattha vajoti gop±lak±na½ niv±saµµh±na½. Vaje vuµµhite vajena saddhi½ gatassavassacchede an±patti “anuj±n±mi, bhikkhave, yena vajo, tena gantun”ti (mah±va.203) vuttatt±. Satthe vassa½ upagacchantena pana vass³pan±yikadivase up±sak±vattabb± “kuµik± laddhu½ vaµµat²”ti. Sace karitv± denti, tattha pavisitv± “idhavassa½ upem²”ti tikkhattu½ vattabba½. No ce denti, s±l±saŖkhepena µhitasakaµassaheµµh± upagantabba½. Tampi alabhantena ±layo k±tabbo, satthe pana vassa½ upagantu½ navaµµati. ¾layo n±ma “idha vassa½ vasiss±m²”ti cittupp±damatta½. Sace maggappaµipanneyevasatthe pav±raŗ±divaso hoti, tattheva pav±retabba½. Atha sattho antovasseyeva bhikkhun±patthitaµµh±na½ patv± atikkamati, patthitaµµh±ne vasitv± tattha bhikkh³hi saddhi½ pav±retabba½.Ath±pi sattho antovasseyeva antar± ekasmi½ g±me tiµµhati v± vippakirati v±,tasmi½yeva g±me bhikkh³hi saddhi½ vasitv± pav±retabba½, appav±retv± tato para½ gantu½na vaµµati. N±v±ya vassa½ upagacchantenapi kuµiya½yeva upagantabba½, pariyesitv± alabhantena±layo k±tabbo. Sace antotem±sa½ n±v± samuddeyeva hoti, tattheva pav±retabba½.Atha n±v± k³la½ labhati, ayańca parato gantuk±mo hoti, gantu½ na vaµµati, n±v±yaladdhag±meyeva vasitv± bhikkh³hi saddhi½ pav±retabba½. Sacepi n±v± anut²rameva ańńatthagacchati, bhikkhu ca paµhama½ laddhag±meyeva vasituk±mo, n±v± gacchatu, bhikkhun± tatthevavasitv± bhikkh³hi saddhi½ pav±retabba½. Iti vaje satthe n±v±yanti t²su µh±nesu natthivassacchede ±patti, pav±retuńca labhati.
“Na, bhikkhave, vassa½ upagantv± purima½ v± tem±sa½ pacchima½ v± tem±sa½ avasitv±c±rik± pakkamitabb±, yo pakkameyya, ±patti dukkaµass±”ti (mah±va. 186)vacanato purimik±ya vassa½ upagatena purima½ tem±sa½, pacchimik±ya upagatena pacchima½tem±sa½ avasitv± c±rik± na pakkamitabb±, vassa½ upagantv± pana aruŗa½ anuµµh±petv±pitadaheva satt±hakaraŗ²yena pakkamantassapi antosatt±he nivattantassa an±patti, kopana v±do dv²hat²ha½ vasitv± satt±hakaraŗ²yena pakkamantassa antosatt±he nivattantassa.
180. “Anuj±n±mi, bhikkhave, sattanna½ satt±hakaraŗ²yena pahite gantu½, na tveva appahite.Bhikkhussa bhikkhuniy± sikkham±n±ya s±maŗerassa s±maŗeriy± up±sakassa up±sik±y±”ti(mah±va. 187) vacanato pańcanna½ sahadhammik±na½ ańńatarena saŖghagaŗapuggale uddissa attanov± atth±ya vih±ra½ a¹¹hayoga½ p±s±da½ hammiya½ guha½ pariveŗa½ koµµhaka½ upaµµh±nas±la½aggis±la½ kappiyakuµi½ vaccakuµi½ caŖkama½ caŖkamanas±la½ udap±na½ udap±nas±la½ jant±ghara½jant±gharas±la½ pokkharaŗi½ maŗ¹apa½ ±r±ma½ ±r±mavatthu½ v± k±retv± “±gacchantu bhikkh³,icch±mi d±nańca d±tu½ dhammańca sotu½ bhikkh³ ca passitun”ti eva½ niddisitv± pesitegantabba½ satt±hakaraŗ²yena, na tveva appahite. Up±sako v± up±sik± v± tatheva saŖghagaŗapuggaleuddissa vih±r±d²su ańńatara½ k±retv± attano v± atth±ya nivesanasayanighar±d²su ańńatara½k±r±petv± ańńa½ v± kiccakaraŗ²ya½ niddisitv± gil±no v± hutv± bhikkh³na½ santiked³ta½ pahiŗeyya “±gacchantu bhadant±, icch±mi d±nańca d±tu½ dhammańca sotu½ bhikkh³ca passitun”ti, gantabba½ satt±hakaraŗ²yena, na tveva appahite.
“Anuj±n±mi, bhikkhave, sattanna½ satt±hakaraŗ²yena appahitepi gantu½, pageva pahite.Bhikkhussa bhikkhuniy± sikkham±n±ya s±maŗerassa s±maŗeriy± m±tuy± ca pitussa c±”ti(mah±va. 198) vacanato “gil±n±na½ etesa½ bhikkhu-±d²na½ sahadhammik±na½ m±t±pit³nańcagil±n±na½yeva gil±nabhatta½ v± gil±nupaµµh±kabhatta½ v± bhesajja½ v± pariyesiss±mi,pucchiss±mi v± upaµµhahiss±mi v±”ti imin± k±raŗena appahitepi gantabba½, pagevapahite. Andhakaµµhakath±ya½ pana “ye m±t±pit³na½ upaµµh±k± ń±tak± v± ańń±tak±v±, tesampi appahite gantu½ vaµµat²”ti vutta½, ta½ neva aµµhakath±ya½, na p±¼iya½vutta½, tasm± na gahetabba½.
Sace pana bhikkhuno bh±t± v± ańńo v± ń±tako gil±no hoti, so ce bhikkhussa santiked³ta½ pahiŗeyya “aha½ gil±no, ±gacchatu bhadanto, icch±mi bhadantassa ±gatan”ti,gantabba½ satt±hakaraŗ²yena, na tveva appahite. Sace ekasmi½ vih±re bhikkh³hisaddhi½ vasanto bhikkhubhattiko gil±no hoti, so ce bhikkh³na½ santike d³ta½ pahiŗeyya“aha½ gil±no, ±gacchantu bhikkh³, icch±mi bhikkh³na½ ±gatan”ti, gantabba½ satt±hakaraŗ²yena,na tveva appahite.
Sace bhikkhussa bhikkhuniy± sikkham±n±ya s±maŗerassa s±maŗeriy± anabhirativ± kukkucca½ v± diµµhigata½ v± uppanna½ hoti, gantabba½ satt±hakaraŗ²yena appahitepi“anabhirati½ v³pak±sess±mi v± v³pak±s±pess±mi v± kumkucca½ vinodess±miv± vinod±pess±mi v± diµµhigata½ vivecess±mi v± vivec±pess±mi v± dhammakatha½v± kariss±m²”ti, pageva pahite. Sace koci bhikkhu garudhamma½ ajjh±panno hotipariv±s±raho m³l±yapaµikassan±raho m±natt±raho abbh±n±raho v±, appahitepi gantabba½“pariv±sad±n±d²su ussukka½ ±pajjiss±mi, anuss±vess±mi, gaŗap³rako v± bhaviss±m²”ti,pageva pahite. Bhikkhuniy±pi m±natt±rah±ya m³l±yapaµikassan±rah±ya abbh±n±rah±yav± eseva nayo. Sace s±maŗero upasampajjituk±mo hoti, vassa½ v± pucchituk±mo,sikkham±n± v± upasampajjituk±m± hoti, sikkh± v±ss± kupit±, s±maŗer² v± sikkh±sam±diyituk±m± hoti, vassa½ v± pucchituk±m±, appahitepi gantabba½, pagevapahite.
Sace bhikkhussa bhikkhuniy± v± saŖgho kamma½ k±tuk±mo hoti, tajjan²ya½ v± niyassa½v± pabb±jan²ya½ v± paµis±raŗ²ya½ v± ukkhepan²ya½ v±, appahitepi gantabba½, pagevapahite “ki½ nu kho saŖgho kamma½ na kareyya, lahuk±ya v± pariŗ±meyy±”ti. Sacepikata½yeva hoti kamma½, appahitepi gantabba½ “ki½ nu kho samm± vatteyya, loma½ p±teyya,netth±ra½ vatteyya, saŖgho ta½ kamma½ paµippassambheyy±”ti.
181. “Anuj±n±mi, bhikkhave, saŖghakaraŗ²yena gantun”ti (mah±va. 199) vacanato sen±sanapaµibaddhasaŖghakaraŗ²yenapigantu½ vaµµati. Ettha (mah±va. aµµha. 199) hi ya½ kińci uposath±g±r±d²su sen±sanesucetiyachattavedik±d²su v± kattabba½, antamaso bhikkhuno puggalikasen±sanampi sabba½saŖghakaraŗ²yamev±ti adhippeta½, tasm± tassa nipph±danattha½ dabbasambh±r±d²ni v± ±haritu½va¹¹hak²pabhut²na½ bhattavetan±d²ni v± d±tu½ gantabba½. Apicettha ayampi p±¼imuttakanayoveditabbo– dhammassavanatth±ya animantitena gantu½ na vaµµati, sace ekasmi½ mah±v±sepaµhama½yeva katik± kat± hoti “asukadivasa½ n±ma sannipatitabban”ti,nimantitoyeva n±ma hoti, gantu½ vaµµati. “Bhaŗ¹aka½ dhoviss±m²”ti gantu½ navaµµati. Sace pana ±cariyupajjh±y± pahiŗanti, vaµµati. N±tid³re vih±ro hoti, “tatthagantv± ajjeva ±gamiss±m²”ti samp±puŗitu½ na sakkoti, vaµµati. Uddesaparipucch±d²na½atth±yapi gantu½ na labhati, “±cariya½ pana passiss±m²”ti gantu½ labhati. Sacena½ ±cariyo “ajja m± gacch±”ti vadati, vaµµati, upaµµh±kakula½ v± ń±tikula½v± dassan±ya gantu½ na labhati.
Sace bhikkh³su vass³pagatesu g±mo corehi vuµµh±ti, tattha ki½ k±tabbanti? Yenag±mo, tena gantabba½. Sace g±mo dvidh± bhijjati, yattha bahutar± manuss±, tattha gantabba½.Sace bahutar± assaddh± honti appasann±, yattha saddh± pasann±, tattha gantabba½. Ettha casace g±mo avid³ragato hoti, tattha piŗ¹±ya caritv± vih±rameva ±gantv± vasitabba½.Sace d³ra½ gato, satt±hav±rena aruŗo uµµh±petabbo, na sakk± ce hoti, tattheva sabh±gaµµh±nevasitabba½. Sace manuss± yath±pavatt±ni sal±kabhatt±d²ni denti, “na maya½ tasmi½vih±re vasimh±”ti vattabb±. “Maya½ vih±rassa v± p±s±dassa v± na dema, tumh±ka½dema, yattha katthaci vasitv± bhuńjath±”ti vutte pana yath±sukha½ bhuńjitabba½, tesa½yevata½ p±puŗ±ti. “Tumh±ka½ vasanaµµh±ne p±puŗ±petv± bhuńjath±”ti vutte pana yattha vasanti,tattha netv± vassaggena p±puŗ±petv± bhuńjitabba½. Sace pav±ritak±le vass±v±sika½denti, yadi satt±hav±rena aruŗa½ uµµh±payi½su, gahetabba½. Chinnavassehi pana “namaya½ tattha vasimha, chinnavass± mayan”ti vattabba½. Yadi “yesa½ amh±ka½ sen±sana½p±pita½, te gaŗhant³”ti vadanti, gahetabba½. Ya½ pana “vih±re upanikkhittaka½m± vinass²”ti idha ±haµa½ c²var±divebhaŖgiyabhaŗ¹a½, ta½ tattheva gantv± apaloketv±bh±jetabba½. “Ito ayy±na½ catt±ro paccaye deth±”ti kappiyak±rak±na½ dinnekhettavatthu-±dike tatrupp±depi eseva nayo. SaŖghikańhi vebhaŖgiyabhaŗ¹a½ antovih±rev± bahis²m±ya v± hotu, bahis²m±ya µhit±na½ apaloketv± bh±jetu½ na vaµµati. Ubhayatthaµhitampi pana antos²m±ya µhit±na½ apaloketv± bh±jetu½ vaµµatiyeva.
Sace pana vass³pagat± bhikkh³ v±¼ehi ubb±¼h± honti, gaŗhantipi parip±tentipi,sar²sapehi v± ubb±¼h± honti, ¹a½santipi parip±tentipi, corehi v± ubb±¼h±honti, vilumpantipi ±koµentipi, pis±cehi v± ubb±¼h± honti, ±visantipihanantipi, “eseva antar±yo”ti pakkamitabba½, natthi vassacchede ±patti. Saceg±mo aggin± v± da¹¹ho hoti, udakena v± vu¼ho. Bhikkh³ piŗ¹akena kilamanti,“eseva antar±yo”ti pakkamitabba½, vassacchede an±patti. Sen±sana½ aggin±v± da¹¹ha½ hoti, udakena v± vu¼ha½, bhikkh³ sen±sanena kilamanti, “eseva antar±yo”tipakkamitabba½, vassacchede an±patti. Sace vass³pagat± bhikkh³ na labhanti l³khassa v±paŗ²tassa v± bhojanassa y±vadattha½ p±rip³ri½, “eseva antar±yo”ti pakkamitabba½. Sacelabhanti l³khassa v± paŗ²tassa v± bhojanassa y±vadattha½ p±rip³ri½, na labhanti sapp±y±ni bhojan±ni,“eseva antar±yo”ti pakkamitabba½. Sacepi labhanti l³khassa v± paŗ²tassa v± bhojanassay±vadattha½ p±rip³ri½, labhanti sapp±y±ni bhojan±ni, na labhanti sapp±y±ni bhesajj±ni,“eseva antar±yo”ti pakkamitabba½. Sace labhanti l³khassa v± paŗ²tassa v± bhojanassay±vadattha½ p±rip³ri½, labhanti sapp±y±ni bhojan±ni, labhanti sapp±y±ni bhesajj±ni,na labhanti patir³pa½ upaµµh±ka½, “eseva antar±yo”ti pakkamitabba½, sabbattha vassacchedean±patti.
Sace pana vass³pagata½ bhikkhu½ itth² nimanteti “ehi, bhante, hirańńa½ v± te demi,suvaŗŗa½ v± khetta½ v± vatthu½ v± g±vu½ v± g±vi½ v± d±sa½ v± d±si½ v± te demi,dh²tara½ v± te demi bhariyatth±ya, aha½ v± te bhariy± homi, ańńa½ v± te bhariya½±nem²”ti, tatra ce bhikkhuno eva½ hoti “lahuparivatta½ kho citta½ vutta½ bhagavat±,siy±pime brahmacariyassa antar±yo”ti, pakkamitabba½, natthi vassacchede ±patti.Vuttanayeneva ves² v± nimanteti, thullakum±r² v± nimanteti, paŗ¹ako v± nimanteti,ń±tak± v± nimantenti, r±j±no v± nimantenti, cor± v± nimantenti, dhutt±v± nimantenti, eseva nayo. Sace vass³pagato bhikkhu passati as±mika½ nidhi½, tatrace bhikkhuno eva½ hoti “lahuparivatta½ kho citta½ vutta½ bhagavat±, siy±pi me brahmacariyassaantar±yo”ti, pakkamitabba½, an±patti vassacchede.
Sace vass³pagato bhikkhu passati sambahule bhikkh³ saŖghabhed±ya parakkamante,suŗ±ti v± “sambahul± bhikkh³ saŖghabhed±ya parakkamant²”ti, tatra ce bhikkhuno eva½hoti “garuko kho saŖghabhedo vutto bhagavat±, m± mayi sammukh²bh³te saŖgho bhijj²”ti,pakkamitabba½, an±patti vassacchede. Sace vass³pagato bhikkhu suŗ±ti “asukasmi½kira ±v±se sambahul± bhikkh³ saŖghabhed±ya parakkamant²”ti, tatra ce bhikkhuno eva½hoti “te ca kho me bhikkh³ mitt±, ty±ha½ vakkh±mi ‘garuko kho, ±vuso, saŖghabhedovutto bhagavat±, m± ±yasmant±na½ saŖghabhedo ruccitth±’ti, karissanti me vacana½ suss³sissanti,sota½ odahissant²”ti, pakkamitabba½, an±patti vassacchede, bhinne pana saŖghe gantv±karaŗ²ya½ natthi.
Sace pana koci bhikkhu “ima½ tem±sa½ idha vassa½ vasath±”ti vutte paµissuŗitv± visa½v±deti,dukkaµa½. Na kevala½ tasseva paµissavassa visa½v±de dukkaµa½, “ima½ tem±sa½ bhikkha½gaŗhatha, ubhopi maya½ idha vassa½ vasiss±ma, ekato uddis±pess±m±”ti evam±din±pitassa tassa paµissavassa visa½v±de dukkaµa½. Tańca kho paµhama½ suddhacittassa pacch± visa½v±danapaccay±,paµhamampi asuddhacittassa pana paµissave p±cittiya½. Visa½v±de dukkaµanti p±cittiyenasaddhi½ dukkaµa½ yujjati.
182. Vass³pagatehi (c³¼ava. aµµha. 318) antovasse nibaddhavatta½ µhapetv± vass³pagat± bhikkh³“sammuńjaniyo bandhath±”ti vattabb±. Sulabh± ce daŗ¹ak± ceva sal±k±yo ca honti,ekakena cha pańca muµµhisammuńjaniyo dve tisso yaµµhisammuńjaniyo v± bandhitabb±. Dullabh±honti, dve tisso muµµhisammuńjaniyo ek± yaµµhisammuńjan² bandhitabb±. S±maŗerehipańca pańca ukk± v± koµµetabb±, vasanaµµh±nesu kas±vaparibhaŗ¹a½ k±tabba½. Vatta½karontehi ca na uddisitabba½ na uddis±petabba½, na sajjh±yo k±tabbo, na pabb±jetabba½na upasamp±detabba½, na nissayo d±tabbo, na dhammassavana½ k±tabba½. Sabbeva hi etepapańc±, nippapańc± hutv± samaŗadhammameva kariss±m±ti v± sabbe terasa dhutaŖg±nisam±diyantu, seyya½ akappetv± µh±nacaŖkamehi v²tin±mentu, m³gabbata½ gaŗhantu,satt±hakaraŗ²yena gat±pi bh±jan²yabhaŗ¹a½ labhant³ti v± evar³pa½ adhammikavatta½na k±tabba½. Eva½ pana k±tabba½– pariyattidhammo n±ma tividhampi saddhamma½ patiµµh±peti,tasm± sakkacca½ uddisatha uddis±petha, sajjh±ya½ karotha, padh±naghare vasant±na½ saŖghaµµana½akatv± antovih±re nis²ditv± uddisatha uddis±petha, sajjh±ya½ karotha, dhammassavana½ samiddha½karotha, pabb±jent± sodhetv± pabb±jetha, sodhetv± upasamp±detha, sodhetv± nissaya½ detha.Ekopi hi kulaputto pabbajjańca upasampadańca labhitv± sakala½ s±sana½ patiµµh±peti,attano th±mena yattak±ni sakkotha, tattak±ni dhutaŖg±ni sam±diyatha, antovassa½ n±meta½sakaladivasa½ rattiy± ca paµhamay±mapacchimay±mesu appamattehi bhavitabba½, v²riya½ ±rabhitabba½.Por±ŗakamah±ther±pi sabbapalibodhe chinditv± antovasse ekac±riyavatta½ p³rayi½su,bhasse matta½ j±nitv± dasavatthukatha½ dasa-asubhadas±nussati-aµµhati½s±rammaŗakatha½ k±tu½vaµµati, ±gantuk±na½ vatta½ k±tu½, satt±hakaraŗ²yena gat±na½ apaloketv± d±tu½ vaµµat²tievar³pa½ vatta½ k±tabba½.
Apica bhikkh³ ovaditabb± “vigg±hikapisuŗapharusavacan±ni m± vadatha, divase divases²l±ni ±vajjent± catur±rakkha½ ah±pent± manasik±rabahul± viharath±”ti. Dantakaµµhakh±danavatta½ ±cikkhitabba½, cetiya½ v± bodhi½ v± vandantena gandham±la½ v± p³jentena patta½ v±thavik±ya pakkhipantena na kathetabba½, bhikkh±c±ravatta½ ±cikkhitabba½, antog±me manussehisaddhi½ paccayasańńuttakath± v± visabh±gakath± v± na kathetabb±, rakkhitindriyehi bhavitabba½,khandhakavattańca sekhiyavattańca p³retabbanti evar³p± bahuk±pi niyy±nikakath± ±cikkhitabb±ti.

Iti p±¼imuttakavinayavinicchayasaŖgahe

Vass³pan±yikavinicchayakath± samatt±.