Bhikkhu sikkha½ paccakkh±ya liªga½ anapanetv± duss²lakamma½ katv± v± akatv± v±puna sabba½ pubbe vutta½ vassagaºan±dibheda½ vidhi½ paµipajjati, theyyasa½v±sako hoti.Sikkha½ appaccakkh±ya saliªge µhito methuna½ paµisevitv± vassagaºan±dibheda½ vidhi½ ±pajjantotheyyasa½v±sako na hoti, pabbajj±matta½ labhati. Andhakaµµhakath±ya½ pana “eso theyyasa½v±sako”tivutta½, ta½ na gahetabba½.Eko bhikkhu k±s±ye sa-uss±hova od±ta½ niv±setv± methuna½ paµisevitv± punak±s±y±ni niv±setv± vassagaºan±dibheda½ vidhi½ ±pajjati, ayampi theyyasa½v±sakona hoti, pabbajj±matta½ labhati. Sace pana k±s±ye dhura½ nikkhipitv± od±ta½ niv±setv±methuna½ paµisevitv± puna k±s±y±ni niv±setv± vassagaºan±dibheda½ vidhi½ ±pajjati,theyyasa½v±sako hoti. S±maºero saliªge µhito methun±di-assamaºakaraºadhamma½ ±pajjitv±pitheyyasa½v±sakona hoti. Sacepi k±s±ye sa-uss±hova k±s±y±ni apanetv± methuna½ paµisevitv±puna k±s±y±ni niv±seti, neva theyyasa½v±sako hoti. Sace pana k±s±ye dhura½nikkhipitv± naggo v± od±tavattho v± methunasevan±d²hi assamaºo hutv±k±s±ya½ niv±seti, theyyasa½v±sako hoti.Sace gihibh±va½ patthayam±no k±s±ya½ ovaµµika½ katv± aññena v± ±k±rena gihiniv±sanenaniv±seti “sobhati nu kho me gihiliªga½, na sobhat²”ti v²ma½sanattha½, rakkhati t±va.“Sobhat²”ti sampaµicchitv± pana puna liªga½ s±diyanto theyyasa½v±sako hoti. Od±ta½niv±setv± v²ma½sanasampaµicchanesupi eseva nayo. Sace pana nivatthak±s±vassa upari od±ta½niv±setv± v²ma½sati v± sampaµicchati v±, rakkhatiyeva. Bhikkhuniy±pi eseva nayo.S±pi gihibh±va½ patthayam±n± sace k±s±ya½ gihiniv±sana½ niv±seti “sobhati nukho me gihiliªga½, na sobhat²”ti v²ma½sanattha½, rakkhatiyeva. Sace “sobhat²”ti sampaµicchati,na rakkhati. Od±ta½ niv±setv± v²ma½sanasampaµicchanesupi eseva nayo. Nivatthak±s±yassapana upari od±ta½ niv±setv± v²ma½satu v± sampaµicchatu v±, rakkhatiyeva.Sace koci vu¹¹hapabbajito vass±ni agaºetv± p±¼iyampi aµµhatv± ekapassena gantv±mah±pe¼±d²su kaµacchun± ukkhitte bhattapiº¹e patta½ upan±metv± seno viya ma½sapesi½gahetv± gacchati, theyyasa½v±sako na hoti, bhikkhuvass±ni pana gaºetv± gaºhanto theyyasa½v±sakohoti. Saya½ s±maºerova s±maºerapaµip±µiy± k³µavass±ni gaºetv± gaºhanto theyyasa½v±sakona hoti. Bhikkhu bhikkhupaµip±µiy± k³µavass±ni gaºetv± gaºhanto bhaº¹agghena k±retabbo. 139. Titthiyapakkantakoti titthiyesu pakkanto paviµµhoti titthiyapakkantako,sopi na pabb±jetabbo. Tatr±ya½ vinicchayo– upasampanno bhikkhu “titthiyo bhaviss±m²”tisaliªgeneva tesa½ upassaya½ gacchati, padav±re padav±re dukkaµa½, tesa½ liªge ±dinnamattetitthiyapakkantako hoti. Yopi sayameva “titthiyo bhavissan”ti kusac²r±d²niniv±seti, titthiyapakkantako hotiyeva. Yo pana naggo nah±yanto att±na½ oloketv±“sobhati me ±j²vakabh±vo, ±j²vako bhavissan”ti k±s±y±ni an±d±ya naggo±j²vak±na½ upassaya½ gacchati, padav±re padav±re dukkaµa½. Sace panassaantar±magge hirottappa½ uppajjati, dukkaµ±ni desetv± muccati. Tesa½ upassaya½gantv±pi tehi v± ovadito attan± v± “imesa½ pabbajj± atidukkh±”ti disv±nivattantopi muccatiyeva. Sace pana “ki½ tumh±ka½ pabbajj±ya ukkaµµhan”ti pucchitv±“kesamassuluñcan±d²n²”ti vutto ekakesampi luñc±peti, ukkuµikappadh±n±d²niv± vatt±ni ±diyati, morapiñch±d²ni v± niv±seti, tesa½ liªga½ gaºh±ti, “aya½pabbajj± seµµh±”ti seµµhabh±va½ v± upagacchati, na muccati, titthiyapakkantako hoti.Sace pana “sobhati nu kho me titthiyapabbajj±, nanu kho sobhat²”ti v²ma½sanattha½ kusac²r±d²niv± niv±seti, jaµa½ v± bandhati, kh±rik±ja½ v± ±diyati, y±va na sampaµicchatiladdhi½, t±va rakkhati, sampaµicchitamatte titthiyapakkantako hoti. Acchinnac²varo panakusac²r±d²ni niv±sento r±jabhay±d²hi v± titthiyaliªga½ gaºhanto laddhiy± abh±venaneva titthiyapakkantako hoti. “Ayañca titthiyapakkantako n±ma upasampannabhikkhun±kathito, tasm± s±maºero saliªgena titthiy±yatana½ gatopi puna pabbajjañca upasampadañcalabhat²”ti kurundiya½ vutta½. Purimo pana theyyasa½v±sako anupasampannena kathito,tasm± upasampanno k³µavassa½ gaºentopi assamaºo na hoti. Liªge sa-uss±ho p±r±jika½±pajjitv± bhikkhuvass±d²ni gaºhantopi theyyasa½v±sako na hoti. 140. Tiracch±nagatoti n±go v± hotu supaººam±ºavak±d²na½ v± aññataro antamasosakka½ devar±j±na½ up±d±ya yo koci amanussaj±tiyo, sabbova imasmi½ atthe “tiracch±nagato”tiveditabbo. So ca neva upasamp±detabbo na pabb±jetabbo, upasampannopi n±setabbo. 141. M±tugh±tak±d²su pana yena manussitthibh³t± janik± m±t± sayampi manussaj±tikenevasabh± sañcicca j²vit± voropit±, aya½ ±nantariyena m±tugh±takakammena m±tugh±tako.Etassa pabbajj± ca upasampad± ca paµikkhitt±. Yena pana manussitthibh³t±pi ajanik±pos±vanik± m±t± v± c³¼am±t± v± janik±pi v± na manussitthibh³t± m±t± h±tit±, tassa pabbajj± na v±rit±, na ca ±nantariko hoti. Yena saya½ tiracch±nabh³tenamanussitthibh³t± m±t± gh±tit±, sopi ±nantariko na hoti, tiracch±nagatatt± panassapabbajj± paµikkhitt±. Pitugh±takepi eseva nayo. Sacepi hi vesiy± puttohoti, “aya½ me pit±”ti na j±n±ti, yassa sambhavena nibbatto, so ce anena gh±tito,pitugh±takotveva saªkhya½ gacchati, ±nantariyañca phusati.Arahantagh±takopi manussa-arahantavaseneva veditabbo. Manussaj±tiyañhi antamaso apabbajitampikh²º±sava½ d±raka½ v± d±rika½ v± sañcicca j²vit± voropento arahantagh±takovahoti, ±nantariyañca phusati, pabbajj± cassa v±rit±. Amanussaj±tika½ pana arahanta½manussaj±tika½ v± avasesa½ ariyapuggala½ gh±tetv± ±nantariko na hoti, pabbajj±pissana v±rit±, kamma½ pana balava½ hoti. Tiracch±no manussa-arahantampi gh±tetv± ±nantarikona hoti, kamma½ pana bh±riyanti ayamettha vinicchayo.Yo pana devadatto viya duµµhacittena vadhakacittena tath±gatassa j²vam±nakasar²re khuddakamakkhik±yapivanamattampi lohita½ upp±deti, aya½ lohitupp±dako n±ma. Etassa pabbajj±ca upasampad± ca v±rit±. Yo pana rogav³pasamattha½ j²vako viya satthena ph±letv± p³tima½salohita½haritv± ph±suka½ karoti, bahu½ so puñña½ pasavat²ti.Yo devadatto viya s±sana½ uddhamma½ ubbinaya½ katv± catunna½ kamm±na½ aññataravasena saªgha½bhindati, aya½ saªghabhedako n±ma. Etassa pabbajj± ca upasampad± ca v±rit±.Yo pana pakatatta½ bhikkhuni½ tiººa½ magg±na½ aññatarasmi½ d³seti, aya½ bhikkhun²d³sakon±ma. Etassa pabbajj± ca upasampad± ca v±rit±. Yo pana k±yasa½saggena s²lavin±sa½p±peti, tassa pabbajj± ca upasampad± ca na v±rit±. Balakk±rena od±tavatthavasana½katv± aniccham±na½yeva d³sentopi bhikkhun²d³sakoyeva, balakk±rena pana od±tavatthavasana½katv± iccham±na½ d³sento bhikkhun²d³sako na hoti. Kasm±? Yasm± gihibh±vesampaµicchi tamatteyeva s± abhikkhun² hoti. Saki½s²lavipanna½ pacch± d³sentosikkham±nas±maºer²su ca vippaµipajjanto neva bhikkhun²d³sako hoti, pabbajjampi upasampadampilabhati. Iti ime ek±dasa abhabbapuggal± veditabb±. 142. Ðnav²sativassassa pana upasampad±yeva paµikkhitt±, na pabbajj±, tasm± paµisandhiggahaºato paµµh±ya paripuººav²sativasso upasamp±detabbo. Gabbhav²sopi hi paripuººav²sativassotvevasaªkhya½ gacchati. Yath±ha bhagav±–
“Ya½, bhikkhave, m±tukucchismi½ paµhama½ citta½ uppanna½, paµhama½ viññ±ºa½ p±tubh³ta½,tadup±d±ya s±vassa j±ti. Anuj±n±mi, bhikkhave, gabbhav²sa½ upasamp±detun”ti(mah±va. 124).
Tattha (p±ci. aµµha. 404) yo dv±dasa m±se m±tukucchismi½ vasitv± mah±pav±raº±ya j±to,so tato paµµh±ya y±va ek³nav²satime vasse mah±pav±raº±, ta½ atikkamitv± p±µipade upasamp±detabbo.Etenup±yena h±yanava¹¹hana½ veditabba½. Por±ºakatther± pana ek³nav²sativassa½ s±maºera½nikkhaman²yapuººam±si½ atikkamma p±µipadadivase upasamp±denti. Kasm±? Ekasmi½vasse cha c±tuddasika-uposath± honti, iti v²satiy± vassesu catt±ro m±s± parih±yanti,r±j±no tatiye tatiye gasse vassa½ ukka¹¹hanti, iti aµµh±rasavassesu cha m±s± va¹¹hanti,tato uposathavasena parih²ne catt±ro m±se apanetv± dve m±s± avases± honti, tedve m±se gahetv± v²sati vass±ni paripuºº±ni hont²ti nikkaªkh± hutv± nikkhaman²yapuººam±si½atikkamma p±µipade upasamp±denti.Ettha pana yo pav±retv± v²sativasso bhavissati, ta½ sandh±ya “ek³nav²sativassan”tivutta½. Tasm± yo m±tukucchismi½ dv±dasa m±se vasi, so ekav²sativasso hoti.Yo satta m±se vasi, so sattam±s±dhikav²sativasso. Cham±saj±to pana na j²vati, ³nav²sativassa½pana “paripuººav²sativasso”ti saññ±ya upasamp±dentassa an±patti, puggalo panaanupasampannova hoti. Sace pana so dasavassaccayena añña½ upasamp±deti, tañce muñcitv±gaºo p³rati, s³pasampanno. Sopi ca y±va na j±n±ti, t±vassa neva saggantar±yona mokkhantar±yo, ñatv± pana puna upasampajjitabba½. 143. Iti imehi pabbajj±dosehi virahitopi “na, bhikkhave, ananuññ±to m±t±pit³hiputto pabb±jetabbo”ti (mah±va. 105) vacanato m±t±pit³hi ananuññ±to na pabb±jetabbo.Tattha (mah±va. aµµha. 105) m±t±pit³h²ti janake sandh±ya vutta½. Sace dvepi atthi,dvepi ±pucchitabb±. Sace pit± mato hoti m±t± v±, yo j²vati, so ±pucchitabbo, pabbajit±pi ±pucchitabb±va. ¾pucchantena saya½ v± gantv± ±pucchitabba½, aññov± pesetabbo. So eva v± pesetabbo “gaccha m±t±pitaro ±pucchitv± eh²”ti.Sace “anuññ±tomh²”ti vadati, saddahantena pabb±jetabbo. Pit± saya½ pabbajito puttampipabb±jetuk±mo hoti, m±tara½ ±pucchitv± pabb±jetu. M±t± v± dh²tara½ pabb±jetuk±m±pitara½ ±pucchitv±va pabb±jetu. Pit± puttad±rena anatthiko pal±yi, m±t± “ima½pabbajeth±”ti putta½ bhikkh³na½ deti, “pit±ssa kuhin”ti vutte “cittake¼i½k²¼itu½ pal±to”ti vadati, ta½ pabb±jetu½ vaµµati. M±t± kenaci purisena saddhi½pal±t± hoti, pit± pana “pabb±jeth±”ti vadati, etth±pi eseva nayo. Pit± vippavutthohoti, m±t± putta½ “pabb±jeth±”ti anuj±n±ti, “pit±ssa kuhin”ti vutte“ki½ tumh±ka½ pitar±, aha½ j±niss±m²”ti vadati, pabb±jetu½ vaµµat²ti kurundiya½vutta½.M±t±pitaro mat±, d±rako c³¼am±t±d²na½ santike sa½vaddho, tasmi½ pabb±jiyam±ne ñ±tak±kalaha½ v± karonti khiyyanti v±, tasm± viv±dupacchedanattha½ ±pucchitv± pabb±jetabbo,an±pucchitv± pabb±jentassa pana ±patti natthi. Daharak±le gahetv± posak± m±t±pitaron±ma honti, tesupi eseva nayo. Putto att±na½ niss±ya j²vati, na m±t±pitaro.Sacepi r±j± hoti, ±pucchitv±va pabb±jetabbo. M±t±pit³hi anuññ±to pabbajitv±puna vibbhamati, sacepi satakkhattu½ pabbajitv± vibbhamati, ±gat±gatak±le punappuna½±pucchitv±va pabb±jetabbo. Sacepi eva½ vadanti “aya½ vibbhamitv± geha½ ±gato,amh±ka½ kamma½ na karoti, pabbajitv± tumh±ka½ vatta½ na p³reti, natthi imassa ±pucchanakicca½ ±gat±gata½ na½ pabb±jeyy±th±”ti, eva½ nissaµµha½ puna an±pucch±pi pabb±jetu½vaµµati.