Yasassa pabbajj±kath±vaŗŗan±

25. Id±ni yasassa pabbajja½ dassetu½ “tena kho pana samayen±”ti-±di ±raddha½.Tatr±ya½ anutt±napadavaŗŗan±– hemantikoti-±d²su (d². ni. aµµha. 2.42; a. ni.aµµha. 2.3.39) yattha sukha½ hoti hemantak±le vasitu½, aya½ hemantiko. Itaresupieseva nayo. Aya½ panettha vacanattho– hemante v±so hemanta½ uttarapadalopena, hemanta½arahat²ti hemantiko. Itaresupi eseva nayo. Tattha vassiko p±s±do n±ti-uccohoti n±tin²co, dv±rav±tap±n±nipissa n±tibah³ni n±titan³ni, bh³mattharaŗapaccattharaŗakhajjabhojj±nipetthamissak±neva vaµµanti. Hemantike thambh±pi bhittiyopi n²c± honti, dv±rav±tap±n±nitanuk±ni sukhumachidd±ni, uŗhappavesanatth±ya bhittiniyy³h±ni hariyanti, bh³mattharaŗapaccattharaŗaniv±sanap±rupan±nipanettha uŗhavikiriy±ni kambal±d²ni vaµµanti, khajjabhojja½ siniddha½ kaµukasannissitańca.Gimhike thambh±pi bhittiyopi ucc± honti, dv±rav±tap±n±ni panettha bah³ni vipulaj±t±nihonti, bh³mattharaŗ±ni s²tavikiriy±ni duk³lamay±ni vaµµanti, khajjabhojj±ni madhurarasas²tavikiriy±ni,v±tap±nasam²pesu cettha nav± c±µiyo µhapetv± udakassa p³retv± n²luppal±d²hi sańch±denti,tesu tesu padesesu udakayant±ni karonti, yehi deve vassante viya udakadh±r± nikkhamanti.
Nippuriseh²ti purisavirahitehi. Na kevalańcettha t³riy±nevanippuris±ni, sabbaµµh±n±nipi nippuris±neva. Dov±rik±pi itthiyova, nah±pan±diparikammakar±piitthiyova. Pit± kira “tath±r³pa½ issariyasukhasampatti½ anubhavam±nassa purisa½ disv±parisaŖk± uppajjati, s± me puttassa m± ahos²”ti sabbakiccesu itthiyova µhap±pesi.Pańcahi k±maguŗeh²ti r³pasadd±d²hi pańcahi k±makoµµh±sehi. Samappitass±ti samm±appitassa, upetass±ti attho. SamaŖg²bh³tass±ti tasseva vevacana½. Paric±rayam±nass±tiparito c±rayam±nassa, tasmi½ tasmi½ k±maguŗe indriy±ni c±rayam±nass±ti attho.¾¼ambaranti paŗava½. Vikesikanti muttakesa½, vippakiŗŗakesanti attho.Vikkhe¼ikanti vissandam±nal±la½. Vippalapantiyoti viruddha½ palapantiyov± rudantiyo v±. Sus±na½ mańńeti ±makasus±na½ viya addasa saka½ parijananti sambandho.Ud±na½ ud±nes²ti sa½vegavasena ud±na½ ud±nesi, sa½vegavasappavatta½ v±ca½ nicch±res²tiattho.
26. Ida½ kho yas±ti bhagav± nibb±na½ sandh±y±ha. Tańhi taŗh±d²hi kilesehi anupadduta½anupassaµµhańca. Anupubbi½ kathanti (d². ni. aµµha. 2.75; ma. ni. aµµha. 2.69) d±n±nantara½s²la½, s²l±nantara½ sagga½, sagg±nantara½ magganti evamanupaµip±µikatha½. Tattha d±nakath±n±ma “ida½ d±na½ n±ma sukh±na½ nid±na½, sampatt²na½ m³la½, bhog±na½ patiµµh±, visamagatassat±ŗa½ leŗa½ gati par±yaŗa½, idhalokaparalokesu d±nasadiso avassayo patiµµh± ±rammaŗa½t±ŗa½ leŗa½ gati par±yaŗa½ natthi. Idańhi avassayaµµhena ratanamayas²h±sanasadisa½, patiµµh±naµµhenamah±pathav²sadisa½, ±rammaŗaµµhena ±lambanarajjusadisa½, idańhi dukkhanittharaŗaµµhena n±v±, samass±sanaµµhenasaŖg±mas³ro, bhayaparitt±ŗaµµhena susaŖkhatanagara½, maccheramal±d²hi anupalittaµµhena paduma½,tesa½ nidahanaµµhena aggi, dur±sadaµµhena ±s²viso, asant±sanaµµhena s²ho, balavantaµµhenahatth², abhimaŖgalasammataµµhena seta-usabho, khemantabh³misamp±panaµµhena val±hako assar±j±. D±na½n±meta½ may± gatamaggo, mayheveso va½so, may± dasa p±ramiyo p³rentena vel±mamah±yańń±mah±govindamah±yańń± mah±sudassanamah±yańń± vessantaramah±yańń±ti aneke mah±yańń± pavattit±,sasabh³tena jalite aggikkhandhe att±na½ niyy±tentena sampattay±cak±na½citta½ gahita½. D±nańhi loke sakkasampatti½ deti, m±rasampatti½ brahmasampatti½cakkavattisampatti½ s±vakap±ramiń±ŗa½ paccekabodhiń±ŗa½ abhisambodhiń±ŗa½ det²”tievam±din± d±naguŗappaµisa½yuttakath±.
Yasm± pana d±na½ dadanto s²la½ sam±d±tu½ sakkoti, tasm± tadanantara½ s²lakatha½ kathesi.D±nańhi n±ma dakkhiŗeyyesu hitajjh±sayena p³janajjh±sayena v± attano santakassa paresa½pariccajana½, tasm± d±yako sattesu ekantahitajjh±sayo purisapuggalo, paresa½ v± santaka½harat²ti aµµh±nameta½. Tasm± d±na½ dadanto s²la½ sam±d±tu½ sakkot²ti d±n±nantara½s²la½ vutta½. Apica d±nakath± t±va pacurajanesupi pavattiy± sabbas±dh±raŗatt± sukaratt±s²le patiµµh±nassa up±yabh±vato ca ±dito kathit±. Paricc±gas²lo hi puggalo pariggahavatth³sunissaŖgabh±vato sukheneva s²l±ni sam±diyati, tattha ca suppatiµµhito hoti. S²lena d±yakapaµigg±hakavisuddhitopar±nuggaha½ vatv± parap²¼±nivattivacanato kiriyadhamma½ vatv± akiriyadhammavacanato bhogayasasampattihetu½vatv± bhavasampattihetuvacanato ca d±nakath±nantara½ s²lakath± kathit±.
S²lakath± n±ma “s²la½ n±meta½ avassayo patiµµh± ±rammaŗa½ t±ŗa½ leŗa½ gati par±yaŗa½.S²la½ n±meta½ mama va½so, aha½ saŖkhap±lan±gar±jak±le bh³ridattan±gar±jak±le campeyyan±gar±jak±les²lavar±jak±le m±tuposakahatthir±jak±le chaddantahatthir±jak±leti anantesu attabh±vesus²la½ parip³resi½. Idhalokaparalokasampatt²nańhi s²lasadiso avassayo s²lasadis± patiµµh±±rammaŗa½ t±ŗa½ leŗa½ gati par±yaŗa½ natthi, s²l±laŖk±rasadiso alaŖk±ro natthi, s²lapupphasadisa½puppha½ natthi, s²lagandhasadiso gandho natthi. S²l±laŖk±rena hi alaŖkata½ s²lakusumapi¼andhana½s²lagandh±nulitta½ sadevakopi loko olokento titti½ na gacchat²”ti evam±dis²laguŗappaµisa½yuttakath±.
Ida½ pana s²la½ niss±ya aya½ saggo labbhat²ti dassanattha½ s²l±nantara½ saggakatha½ kathesi.Saggakath± n±ma “aya½ saggo n±ma iµµho kanto man±po niccametthak²¼±, nicca½ sampattiyo labbhanti, c±tumah±r±jik± dev± navutivassasatasahass±nidibbasukha½ dibbasampatti½ paµilabhanti, t±vati½s± tisso ca vassakoµiyo saµµhi ca vassasatasahass±n²”tievam±disaggaguŗapaµisa½yuttakath±. Saggasampatti½ kathayant±nańhi buddh±na½ mukha½ nappahoti.Vuttampi ceta½ “anekapariy±yena kho aha½, bhikkhave, saggakatha½ katheyyan”ti-±di.
Eva½ saggakath±ya palobhetv± puna hatthi½ alaŖkaritv± tassa soŗ¹a½ chindanto viya ayampisaggo anicco addhuvo, na ettha chandar±go k±tabboti dassanattha½ “appass±d± k±m±bahudukkh± bahup±y±s±, ±d²navo ettha bhiyyo”ti-±din± (ma. ni. 1.177; p±ci.417) nayena k±m±na½ ±d²nava½ ok±ra½ sa½kilesa½ kathesi. Tattha ±d²navotidoso, aniccat±din± appass±dat±din± ca d³sitabh±voti attho. Atha v± ±d²na½ v±tipavattat²ti ±d²navo, paramakapaŗat±. Tath± ca k±m± yath±bh³ta½ paccavekkhant±na½ paccupatiµµhanti.Ok±roti l±makabh±vo nih²nabh±vo aseµµhehi sevitabbat± seµµhehi na sevitabbat±ca. Sa½kilesoti tehi satt±na½ sa½kilissana½, vib±dhetabbat± upat±petabbat±tiattho.
Eva½ k±m±d²navena tajjetv± nekkhamme ±nisa½sa½ pak±sesi. Yattak± ca k±mesu±d²nav±, paµipakkhato tattak±va nekkhamme ±nisa½s±. Apica “nekkhamma½ n±meta½asamb±dha½ asa½kiliµµha½, nikkhanta½ k±mehi, nikkhanta½ k±masańń±ya, nikkhanta½ k±mavitakkehi,nikkhanta½ k±mapari¼±hehi, nikkhanta½ by±p±rato”ti-±din± nayena nekkhamme ±nisa½sa½pak±sesi, pabbajj±ya jh±n±d²su ca guŗe vibh±vesi vaŗŗesi. Ettha ca sagga½ kathetv±sv±ya½ saggo r±g±d²hi upakkiliµµho, sabbath±pi anupakkiliµµho ariyamaggotidassanattha½ sagg±nantara½ maggo kathetabbo. Maggańca kathentena tadadhigamup±yasandassanattha½saggapariy±pann±pi pageva itare sabbepi k±m± n±ma bahv±d²nav± anicc± addhuv± vipariŗ±madhamm±tik±m±na½ ±d²navo, h²n± gamm± pothujjanik± anariy± anatthasańhit±ti tesa½ ok±rol±makabh±vo, sabbepi bhav± kiles±na½ vatthubh³t±ti tattha sa½kileso, sabbasa½kilesavippamutta½nibb±nanti nekkhamme ±nisa½so ca kathetabboti k±mesu ±d²navook±ro sa½kileso nekkhamme ca ±nisa½so pak±sitoti daµµhabba½.
Kallacittanti kammaniyacitta½, heµµh± pavattitadesan±ya assaddhiy±d²na½ cittados±na½vigatatt± uparidesan±ya bh±janabh±v³pagamanena kammakkhamacittanti attho. Assaddhiy±dayov± yasm± cittassa rogabh³t± tad± tassa vigat±, tasm± kallacitta½ arogacittanti attho.Diµµhim±n±dikilesavigamena muducitta½, k±macchand±divigamena vin²varaŗacitta½,samm±paµipattiya½ u¼±rap²tip±mojjayogena udaggacitta½. Tattha saddh±sampattiy± pasannacitta½yad± bhagav± ańń±s²ti sambandho. Atha v± kallacittanti k±macchandavigamena arogacitta½.Muducittanti by±p±davigamena mett±vasena akaµhinacitta½. Vin²varaŗacittantiuddhaccakukkuccavigamena vikkhepassa vigatatt± tena apihitacitta½. Udaggacittantithinamiddhavigamena sampaggahavasena al²nacitta½. Pasannacittanti vicikicch±vigamenasamm±paµipattiya½ adhimuttacittanti evampettha attho veditabbo. S±mukka½sik±tis±ma½ ukka½sik±, attan±yeva uddharitv± gahit±, sayambh³ń±ŗena diµµh± as±dh±raŗ± ańńesantiattho. K± ca pana s±ti? Ariyasaccadesan±. Tenev±ha “dukkha½ samudaya½ nirodha½maggan”ti.
Seyyath±p²ti-±din± upam±vasena tassa kilesappah±na½ ariyamaggupp±dańca dasseti.Apagatak±¼akanti vigatak±¼aka½. Sammadev±ti suµµhu eva. Rajananti n²lap²t±diraŖgaj±ta½.Paµiggaŗheyy±ti gaŗheyya, pabhassara½ bhaveyya. Tasmi½yeva ±saneti tassa½yeva nisajj±ya½.Etenassa lahuvipassakat± tikkhapańńat± sukhapaµipadakhipp±bhińńat± ca dassit± hoti. Virajanti-±di vuttanayameva. Tatrida½ upam±sa½sandana½– vattha½ viya citta½, vatthassa ±gantukamalehikiliµµhabh±vo viya cittassa r±g±dimalehi sa½kiliµµhabh±vo, dhovanasil± viya anupubbikath±,udaka½ viya saddh±, udakena temetv± temetv± ³sagomayach±rikakh±rakehi k±¼akapadesesammadditv± vatthassa dhovanapayogo viya saddh±sinehena temetv± temetv± satisam±dhipańń±hidose sithile katv± s²lasut±dividhin± cittassa sodhane v²riy±rambho, tena payogenavatthe k±¼ak±pagamo viya v²riy±rambhena kilesavikkhambhana½, raŖgaj±ta½ iya ariyamaggo, tena suddhassa vatthassa pabhassarabh±vo viya vikkhambhitakilesassa cittassamaggena pariyodapananti.
27. Assad³teti ±ru¼ha-asse d³te. Iddh±bhisaŖkh±ranti iddhikiriya½. AbhisaŖkhares²tiabhisaŖkhari, ak±s²ti attho. Kimatthanti ce? Ubhinna½ paµilabhitabbavisesantar±yanisedhanattha½.Yadi hi so putta½ passeyya, puttassapi arahattappatti seµµhissapi dhammacakkhupaµil±bhona siy±. Adiµµhasaccopi hi “dehi te m±tuy± j²vitan”ti y±canto kathańhin±ma vikkhepa½ paµib±hitv± bhagavato dhammadesan±nus±rena ń±ŗa½ pesetv± dhammacakkhu½paµilabheyya, yaso ca eva½ tena y±ciyam±no katha½ ta½ vikkhepa½ paµib±hitv± arahattepatiµµhaheyya.
Etadavoc±ti bhagavato dhammadesana½ abbhanumodam±no eta½ “abhikkanta½ bhante”ti-±divacana½avoca. Abhikkanta-saddo c±yamidha abbhanumodane, tasm± s±dhu s±dhu bhanteti vutta½hoti.
“Bhaye kodhe pasa½s±ya½, turite kot³halacchare;
h±se soke pas±de ca, kare ±me¹ita½ budho”ti.–

Imin±va lakkhaŗena idha pas±davasena pasa½s±vasena c±ya½ dvikkhattu½ vuttoti veditabbo.Seyyath±p²ti-±din± cat³hi upam±hi bhagavato desana½ thometi. Tattha nikkujjitantiadhomukhaµhapita½, heµµh±mukhaj±ta½ v±. Ukkujjeyy±ti uparimukha½ kareyya. Paµicchannantitiŗapaŗŗ±dich±dita½. Vivareyy±ti uggh±µeyya. M³¼hass±ti dis±m³¼hassa.Magga½ ±cikkheyy±ti hatthe gahetv± “esa maggo”ti vadeyya. Andhak±retik±¼apakkhac±tuddas² a¹¹haratti ghanavanasaŗ¹ameghapaµalehi caturaŖgatame.

Eva½ desana½ thometv± im±ya desan±ya ratanattaye pasannacitto pasann±k±ra½ karonto“es±han”ti-±dim±ha. Tattha es±hanti eso aha½. Up±saka½ ma½ bhagav± dh±ret³ti ma½ bhagav± “up±sako ayan”ti eva½ dh±retu, j±n±t³ti attho. Ajjataggeti etth±ya½ agga-saddo ±di-atthe,tasm± ajjataggeti ajjata½ ±di½ katv±ti evamattho veditabbo. Ajjatantiajjabh±va½. “Ajjadagge”ti v± p±µho, da-k±ro padasandhikaro, ajja agga½ katv±tiattho. P±ŗupetanti p±ŗehi upeta½. Y±va me j²vita½ pavattati, t±va upeta½, anańńasatthuka½t²hi saraŗagamanehi saraŗa½ gata½ up±saka½ kappiyak±raka½ ma½ bhagav± dh±retu j±n±tu.Ahańhi sacepi me tikhiŗena asin± s²sa½ chindeyya, neva buddha½ “na buddho”ti v±,dhamma½ “na dhammo”ti v±, saŖgha½ “na saŖgho”ti v± vadeyyanti eva½ attasanniyy±tanenasaraŗa½ agam±si. Eva½ “abhikkantan”ti-±d²na½ anutt±napadattho veditabbo, vitth±ropana heµµh± verańjakaŗ¹avaŗŗan±ya½ ±gatoyev±ti idha na dassito.
28. Bh³mi½ paccavekkhantass±ti attan± diµµhamattha½ paccavekkhantassa. Iddh±bhisaŖkh±ra½ paµippassambhes²tiyath± ta½ seµµhi gahapati tattha nisinnova yasa½ kulaputta½ passati, tath± adhiµµh±s²tiattho. Adhiv±set³ti sampaµicchatu. Ajjatan±y±ti ya½ me tumhesu sakk±ra½karoto ajja bhavissati puńńańca p²tip±mojjańca, tadatth±ya. Adhiv±sesi bhagav± tuŗh²bh±ven±tibhagav± k±yaŖga½ v± v±caŖga½ v± acopetv± abbhantareyeva khanti½ karonto tuŗh²bh±venaadhiv±sesi, seµµhissa anuggahattha½ manas±va sampaµicch²ti vutta½ hoti. “Ehi bhikkh³”tibhagav± avoc±ti tassa kira iddhimayapattac²varassa upanissaya½ olokento anek±suj±t²su c²var±di-aµµhaparikkh±rad±na½ disv± “ehi bhikkh³”ti avoca. So t±vadevabhaŗ¹u k±s±vavasano aµµhahi bhikkhuparikkh±rehi sar²re paµimukkeheva vassasaµµhikattheroviya bhagavanta½ namassam±nova nis²di. Yo hi c²var±dike aµµha parikkh±re pattac²varamevav± sot±pann±di-ariyassa puthujjanasseva v± s²lasampannassa datv± “ida½ parikkh±rad±na½an±gate ehibhikkhubh±v±ya paccayo hot³”ti patthana½ paµµhapeti, tassa ta½ sati adhik±rasampattiya½buddh±na½ sammukh²bh±ve iddhimayaparikkh±ral±bh±ya sa½vattat²ti veditabba½.
29. Paŗ²ten±ti uttamena. Sahatth±ti sahatthena. Santappetv±ti suµµhu tappetv±,paripuŗŗa½ suhita½ y±vadattha½ katv±. Sampav±retv±ti suµµhu pav±retv±, ala½ alantihatthasańń±ya paµikkhip±petv±. Bhutt±vinti bhuttavanta½ On²tapattap±ŗintipattato on²tap±ŗi½, apan²tahatthanti vutta½ hoti. “Onittapattap±ŗin”tipi p±µho,tassattho– onitta½ n±n±bh³ta½ vin±bh³ta½ patta½ p±ŗito ass±ti onittapattap±ŗi,ta½ onittapattap±ŗi½, hatthe ca pattańca dhovitv± ekamanta½ patta½ nikkhipitv± nisinnantiattho. Ekamanta½ nis²di½s³ti bhagavanta½ eva½bh³ta½ ńatv± ekasmi½ ok±se nis²di½s³tiattho. Dhammiy± kath±y±ti-±d²su taŖkhaŗ±nur³p±ya dhammiy± kath±ya diµµhadhammikasampar±yika-attha½sandassetv± kusale ca dhamme sam±dapetv± tattha ca na½ samuttejetv± sa-uss±ha½katv± t±ya ca sa-uss±hat±ya ańńehi ca vijjam±naguŗehi sampaha½setv± dhammaratanavassa½ vassitv±uµµh±y±san± pakk±mi.

Yasassa pabbajj±kath±vaŗŗan± niµµhit±.