Bhavas±tabaddh±ti. Eka½ bhavas±ta½– sukh± vedan±. Dve bhavas±t±ni– sukh± ca vedan± iµµhañca vatthu. T²ºi bhavas±t±ni– yobbañña½, ±rogya½, j²vita½. Catt±ri bhavas±t±ni– l±bho, yaso, pasa½s±, sukha½. Pañca bhavas±t±ni– man±pik± r³p±, man±pik± sadd±, man±pik± gandh±, man±pik± ras±, man±pik± phoµµhabb±. Cha bhavas±t±ni– cakkhusampad±, sotasampad±, gh±nasampad±, jivh±sampad±, k±yasampad±, manosampad±. Bhavas±tabaddh±, sukh±ya vedan±ya s±tabaddh±, iµµhasmi½ vatthusmi½ baddh±, yobbaññe baddh±, ±rogye baddh±, j²vite baddh±, l±bhe baddh±, yase baddh±, pasa½s±ya½ baddh±, sukhe baddh± man±pikesu r³pesu baddh±, saddesu… gandhesu… rasesu… man±pikesu phoµµhabbesu baddh±, cakkhusampad±ya baddh±, sotagh±najivh±k±yamanosampad±ya baddh±, vibaddh± ±baddh± lagg± laggit± palibaddh±ti– icch±nid±n± bhavas±tabaddh±. Te duppamuñc± na hi aññamokkh±ti te v± bhavas±tavatth³ duppamuñc±, satt± v± etto dummocay±. Katha½ te bhavas±tavatth³ duppamuñc±? Sukh± vedan± duppamuñc±, iµµha½ vatthu duppamuñca½, yobbañña½ duppamuñca½, ±rogya½ duppamuñca½, j²vita½ duppamuñca½, l±bho duppamuñco, yaso duppamuñco, pasa½s± duppamuñc±, sukha½ duppamuñca½, man±pik± r³p± duppamuñc±, man±pik± sadd±… gandh±… ras±… phoµµhabb± duppamuñc±, cakkhusampad± duppamuñc±, sotagh±najivh±k±yamanosampad± duppamuñc± dummocay± duppamocay± dunniveµhay± dubbiniveµhay± duttar± duppatar± dussamatikkam± dubbinivatt±. Eva½ te bhavas±tavatth³ duppamuñc±. Katha½ satt± etto dummocay±? Sukh±ya vedan±ya satt± dummocay±, iµµhasm± vatthusm± dummocay±, yobbaññ± dummocay±, ±rogy± dummocay±, j²vit± dummocay±, l±bh± dummocay±, yas± dummocay±, pasa½s±ya dummocay±, sukh± dummocay± man±pikehi r³pehi dummocay±, man±pikehi saddehi… gandhehi… rasehi… phoµµhabbehi dummocay±, cakkhusampad±ya dummocay±, sotagh±najivh±k±yamanosampad±ya dummocay± duruddhar± [duddhar± (ka.)], dussamuddhar± dubbuµµh±pay± dussamuµµh±pay± dunniveµhay± dubbiniveµhay± duttar± duppatar± dussamatikkam± dubbinivatt±. Eva½ satt± etto dummocay±ti– te duppamuñc±. Na hi aññamokkh±ti te attan± palipapalipann± na sakkonti para½ palipapalipanna½ uddharitu½. Vuttañheta½ bhagavat±– “so vata, cunda, attan± palipapalipanno para½ palipapalipanna½ uddharissat²ti neta½ µh±na½ vijjati. So vata, cunda, attan± adanto avin²to aparinibbuto para½ damessati vinessati parinibb±pessat²ti neta½ µh±na½ vijjat²”ti. Evampi na hi aññamokkh±. Atha v± natthañño koci mocet±. Te yadi muñceyyu½, sakena th±mena sakena balena sakena v²riyena sakena parakkamena sakena purisath±mena sakena purisabalena sakena purisav²riyena sakena purisaparakkamena attan± samm±paµipada½ anulomapaµipada½ apaccan²kapaµipada½ anvatthapaµipada½ dhamm±nudhammapaµipada½ paµipajjam±n± muñceyyunti. Evampi na hi aññamokkh±. Vuttampi heta½ bhagavat±–
“N±ha½ sahiss±mi pamocan±ya, katha½kathi½ dhotaka kiñci loke;
dhammañca seµµha½ abhij±nam±no, eva½ tuva½ oghamima½ tares²”ti.
Evampi na hi aññamokkh±. Vuttampi heta½ bhagavat±–
“Attan±va kata½ p±pa½, attan± sa½kilissati;
attan± akata½ p±pa½, attan±va visujjhati;
suddh² asuddhi paccatta½, n±ñño añña½ visodhaye”ti.
Evampi na hi aññamokkh±. Vuttampi heta½ bhagavat±– “evameva kho, br±hmaºa, tiµµhateva nibb±na½, tiµµhati nibb±nag±mimaggo, tiµµh±maha½ sam±dapet±. Atha ca pana mama s±vak± may± eva½ ovadiyam±n± eva½ anus±siyam±n± appekacce accantaniµµha½ nibb±na½ ±r±dhenti, ekacce n±r±dhenti. Ettha ky±ha½, br±hmaºa, karomi? Maggakkh±y², br±hmaºa, tath±gato. Magga½ buddho ±cikkhati Attan± paµipajjam±n± muñceyyun”ti. Evampi na hi aññamokkh±ti– te duppamuñc± na hi aññamokkh±. Pacch± pure v±pi apekkham±n±ti. Pacch± vuccati an±gata½, pure vuccati at²ta½. Api ca at²ta½ up±d±ya an±gatañca paccuppannañca pacch±, an±gata½ up±d±ya at²tañca paccuppannañca pure. Katha½ pure apekkha½ karoti? “Eva½r³po ahosi½ at²tamaddh±nan”ti tattha nandi½ samann±neti. “Eva½vedano ahosi½… eva½sañño ahosi½… eva½saªkh±ro ahosi½… eva½viññ±ºo ahosi½ at²tamaddh±nan”ti tattha nandi½ samann±neti. Evampi pure apekkha½ karoti. Atha v± “iti me cakkhu ahosi at²tamaddh±na½, iti r³p±”ti– tattha chandar±gapaµibaddha½ hoti viññ±ºa½. Chandar±gapaµibaddhatt± viññ±ºassa tadabhinandati. Tadabhinandanto evampi pure apekkha½ karoti. “Iti me sota½ ahosi at²tamaddh±na½, iti sadd±”ti…pe… “iti me gh±na½ ahosi at²tamaddh±na½, iti gandh±”ti… “iti me jivh± ahosi at²tamaddh±na½, iti ras±”ti… “iti me k±yo ahosi at²tamaddh±na½, iti phoµµhabb±”ti… “iti me mano ahosi at²tamaddh±na½, iti dhamm±”ti– tattha chandar±gapaµibaddha½ hoti viññ±ºa½. Chandar±gapaµibaddhatt± viññ±ºassa tadabhinandati. Tadabhinandanto evampi pure apekkha½ karoti. Atha v± y±nissa t±ni pubbe m±tug±mena saddhi½ hasitalapitak²¼it±ni tadass±deti ta½ nik±meti, tena ca vitti½ ±pajjati. Evampi pure apekkha½ karoti. Katha½ pacch± apekkha½ karoti? “Eva½r³po siya½ an±gatamaddh±nan”ti tattha nandi½ samann±neti. “Eva½vedano siya½… eva½sañño siya½… eva½saªkh±ro siya½… eva½viññ±ºo siya½ an±gatamaddh±nan”ti tattha nandi½ samann±neti. Evampi pacch± apekkha½ karoti. Atha v± “iti me cakkhu siy± an±gatamaddh±na½, iti r³p±”ti– appaµiladdhassa paµil±bh±ya citta½ paºidahati. Cetaso paºidh±napaccay± tadabhinandati. Tadabhinandanto evampi pacch± apekkha½ karoti. “Iti me sota½ siy± an±gatamaddh±na½, iti sadd±”ti… “iti me gh±na½ siy± an±gatamaddh±na½, iti gandh±”ti… “iti me jivh± siy± an±gatamaddh±na½, iti ras±”ti… “iti me k±yo siy± an±gatamaddh±na½, iti phoµµhabb±”ti… “iti me mano siy± an±gatamaddh±na½, iti dhamm±”ti– appaµiladdhassa paµil±bh±ya citta½ paºidahati. Cetaso paºidh±napaccay± tadabhinandati. Tadabhinandanto evampi pacch± apekkha½ karoti. Atha v± “imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapena v± brahmacariyena v± devo v± bhaviss±mi devaññataro v±”ti– appaµiladdhassa paµil±bh±ya citta½ paºidahati. Cetaso paºidh±napaccay± tadabhinandati. Tadabhinandanto evampi pacch± apekkha½ karot²ti– pacch± pure v±pi apekkham±n±. Ime va k±me purime va jappanti. Ime va k±meti paccuppanne pañca k±maguºe icchant± s±diyant± patthayant± pihayant± abhijappant±. Purime va jappanti at²te pañca k±maguºe jappant± pajappant± abhijappant±ti– ime va k±me purime va jappa½. Ten±ha bhagav±–
“Icch±nid±n± bhavas±tabaddh±, te duppamuñc± na hi aññamokkh±;
pacch± pure v±pi apekkham±n±, ime va k±me purime va jappan”ti.
9. K±mesu giddh± pasut± pam³¼h±, avad±niy± te visame niviµµh±;
dukkh³pan²t± paridevayanti, ki½s³ bhaviss±ma ito cut±se.
K±mesu giddh± pasut± pam³¼h±ti. K±m±ti udd±nato dve k±m±– vatthuk±m± ca kilesak±m± ca…pe… ime vuccanti vatthuk±m±…pe… ime vuccanti kilesak±m±. Gedho vuccati taºh±. Yo r±go s±r±go…pe… abhijjh± lobho akusalam³la½. Kilesak±mena vatthuk±mesu ratt± giddh± gadhit± mucchit± ajjhosann± [ajjhopann± (s². sy±.)] lagg± laggit± palibuddh±ti– k±mesu giddh±. Pasut±ti yepi k±me esanti gavesanti pariyesanti, taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yepi taºh±vasena r³pe esanti gavesanti pariyesanti… sadde… gandhe… rase… phoµµhabbe…pe… pariyesanti taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut± Yepi taºh±vasena r³pe paµilabhanti… sadde… gandhe rase… phoµµhabbe paµilabhanti taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yepi taºh±vasena r³pe paribhuñjanti sadde… gandhe… rase… phoµµhabbe paribhuñjanti taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yath± kalahak±rako kalahapasuto, kammak±rako kammapasuto, gocare caranto gocarapasuto, jh±y² jh±napasuto; evameva yepi k±me esanti gavesati pariyesanti, taccarit± tabbahul± taggaruk± tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yepi taºh±vasena r³pe esanti gavesanti pariyesanti… sadde… gandhe… rase… phoµµhabbe…pe… pariyesanti taccarit± tabbahul± taggaruk± tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yepi taºh±vasena r³pe paµilabhanti… sadde… gandhe… rase… phoµµhabbe paµilabhanti taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Yepi taºh±vasena r³pe paribhuñjanti… sadde… gandhe… rase… phoµµhabbe paribhuñjanti taccarit± tabbahul± taggaruk±, tanninn± tappoº± tappabbh±r± tadadhimutt± tadadhipateyy±, tepi k±mapasut±. Pam³¼h±ti yebhuyyena devamanuss± pañcasu k±maguºesu muyhanti sammuyhanti sampamuyhanti m³¼h± samm³¼h± sampam³¼h± avijj±ya andh²kat± ±vut± nivut± ovut± pihit± paµicchann± paµikujjit±ti– k±mesu giddh± pasut± pam³¼h±. Avad±niy± te visame niviµµh±ti. Avad±niy±ti avagacchant²tipi avad±niy±, maccharinopi vuccanti avad±niy±, buddh±na½ s±vak±na½ vacana½ byappatha½ desana½ anusiµµhi½ n±diyant²ti– avad±niy±. Katha½ avagacchant²ti avad±niy±? Niraya½ gacchanti, tiracch±nayoni½ gacchanti, pettivisaya½ gacchant²ti, eva½ ±gacchant²ti– avad±niy±. Katha½ maccharino vuccanti avad±niy±? Pañca macchariy±ni– ±v±samacchariya½, kulamacchariya½, l±bhamacchariya½, vaººamacchariya½, dhammamacchariya½. Ya½ evar³pa½ macchariya½ macchar±yan± macchar±yitatta½ veviccha½ kadariya½ kaµukañcukat± aggahitatta½ cittassa, ida½ vuccati macchariya½. Api ca, khandhamacchariyampi macchariya½, dh±tumacchariyampi macchariya½, ±yatanamacchariyampi macchariya½ g±ho. Ida½ vuccati macchariya½. Imin± macchariyena avadaññut±ya samann±gat± jan± pamatt±. Eva½ maccharino vuccanti avad±niy±. Katha½ buddh±na½ s±vak±na½ vacana½ byappatha½ desana½ anusiµµhi½ n±diyant²ti– avad±niy±? Buddh±na½ s±vak±na½ vacana½ byappatha½ desana½ anusiµµhi½ na ±diyanti na sussusanti, na sota½ odahanti, na aññ± citta½ upaµµhapenti, anassav± avacanakar± paµilomavuttino, aññeneva mukha½ karonti. Eva½ buddh±na½ s±vak±na½ [buddh±na½ buddhas±vak±na½ (s². sy±.)] vacana½ byappatha½ desana½ anusiµµhi½ n±diyant²ti avad±niy±ti– avad±niy±.