527. Umm±dant²j±taka½ (2)
57. “Nivesana½ kassa nuda½ sunanda, p±k±rena paº¹umayena gutta½;
k± dissati aggisikh±va d³re, veh±yasa½ [veh±saya½ (s². p².)] pabbataggeva acci.
58. “Dh²t± nvaya½ [naya½ (s². p².), nv±ya½ (sy±.)] kassa sunanda hoti, suºis± nvaya½ [naya½ (s². p².), nv±ya½ (sy±.)] kassa athopi bhariy±;
akkh±hi me khippamidheva puµµho, av±vaµ± yadi v± atthi bhatt±”.
59. “Ahañhi j±n±mi janinda eta½, maty± ca pety± ca athopi ass±;
taveva so puriso bh³mip±la, rattindiva½ appamatto tavatthe.
60. “Iddho ca ph²to ca suva¹¹hito [sub±¼hiko (p².)] ca, amacco ca te aññataro janinda;
tasses± bhariy±bhip±rakassa [ahip±rakassa (s². p².), abhip±dakassa (ka.)], umm±dant² [umm±dant²ti (ka.)] n±madheyyena r±ja”.
61. “Ambho ambho n±mamida½ imiss±, maty± ca pety± ca kata½ sus±dhu;
tad± [tath± (s². sy±. p².)] hi mayha½ avalokayant², ummattaka½ ummadant² ak±si”.
62. “Y± puººam±se [puººam±ye (ka.)] migamandalocan±, up±visi puº¹ar²kattacaªg²;
dve puººam±yo tadah³ amaññaha½, disv±na p±r±vatarattav±sini½.
63. “A¼±rapamhehi subhehi vaggubhi, palobhayant² ma½ yad± udikkhati;
vijambham±n± harateva me mano, j±t± vane kimpuris²va pabbate.
64. “Tad± hi brahat² s±m±, ±muttamaºikuº¹al±;
ekaccavasan± n±r², mig² bhant±vudikkhati.
65. “Kad±ssu ma½ tambanakh± sulom±, b±h±mud³ candanas±ralitt±;
vaµµaªgul² sannatadh²rakuttiy±, n±r² upaññissati s²sato subh±.
66. “Kad±ssu ma½ kañcanaj±luracchad±, dh²t± tir²µissa vilaggamajjh±;
mud³hi b±h±hi palissajissati, brah±vane j±taduma½va m±luv±.
67. “Kad±ssu [kad±ssu ma½ (sy±. ka.)] l±kh±rasarattasucchav², bindutthan² puº¹ar²kattacaªg²;
mukha½ mukhena upan±mayissati, soº¹ova soº¹assa sur±ya th±la½.
68. “Yad±ddasa½ [yath±ddasa½ (p².)] ta½ tiµµhanti½, sabbabhadda½ [sabbagatta½ (s². sy±. p².)] manorama½;
tato sakassa cittassa, n±vabodh±mi kañcina½ [kiñcina½ (ka.), kiñcana½ (p².)].
69. “Umm±dantimaha½ daµµh± [diµµh± (s². sy±. p². ka.)], ±muttamaºikuº¹ala½;
na sup±mi div±ratti½, sahassa½va par±jito.
70. “Sakko ce [ca (s². p².)] me vara½ dajj±, so ca labbhetha me varo;
ekaratta½ dviratta½ [diratta½ (p².)] v±, bhaveyya½ abhip±rako;
umm±danty± ramitv±na, sivir±j± tato siya½” [siy± (sy±. p².)].
71. “Bh³t±ni me bh³tapat² namassato, ±gamma yakkho idametadabravi;
rañño mano ummadanty± niviµµho, dad±mi te ta½ paric±rayassu”.
72. “Puññ± vidha½se amaro na camhi, jano ca me p±pamidañca [p±pamidanti (s². p².)] jaññ±;
bhuso ca tyassa manaso vigh±to, datv± piya½ ummadanti½ adaµµh±”.
73. “Janinda n±ññatra tay± may± v±, sabb±pi kammassa katassa jaññ±;
ya½ te may± ummadant² padinn±, bhusehi r±j± vanatha½ saj±hi”.
74. “Yo p±paka½ kamma kara½ manusso, so maññati m±yida [m±yidha (ka.)] maññi½su aññe;
passanti bh³t±ni karontameta½, yutt± ca ye honti nar± pathaby±.
75. “Añño nu te koci [kodha (p².)] naro pathaby±, saddheyya [saddaheyya (s².)] lokasmi na me piy±ti;
bhuso ca tyassa manaso vigh±to, datv± piya½ ummadanti½ adaµµh±”.
76. “Addh± piy± mayha janinda es±, na s± mama½ appiy± bh³mip±la;
gaccheva tva½ ummadanti½ bhadante, s²hova selassa guha½ upeti”;
77. “na p²¼it± attadukhena dh²r±, sukhapphala½ kamma pariccajanti;
sammohit± v±pi sukhena matt±, na p±pakammañca [p±paka½ kamma (p².)] sam±caranti”.
78. “Tuvañhi m±t± ca pit± ca mayha½, bhatt± pat² posako devat± ca;
d±so aha½ tuyha saputtad±ro, yath±sukha½ s±mi [sibba (s².), s²vi (sy±.)] karohi k±ma½”.
79. “Yo issaromh²ti karoti p±pa½, katv± ca so nuttasate [nuttapate (p².)] paresa½;
na tena so j²vati d²gham±yu [d²gham±yu½ (s². sy±.)], dev±pi p±pena samekkhare na½.
80. “Aññ±taka½ s±mikeh² padinna½, dhamme µhit± ye paµicchanti d±na½;
paµicchak± d±yak± c±pi tattha, sukhapphalaññeva karonti kamma½”.
81. “Añño nu te koci naro pathaby±, saddheyya lokasmi na me piy±ti;
bhuso ca tyassa manaso vigh±to, datv± piya½ ummadanti½ adaµµh±”.
82. “Addh± piy± mayha janinda es±, na s± mama½ appiy± bh³mip±la;
ya½ te may± ummadant² padinn±, bhusehi r±j± vanatha½ saj±hi”.
83. “Yo attadukkhena parassa dukkha½, sukhena v± attasukha½ dah±ti;
yathevida½ mayha tath± paresa½, yo [so (p².)] eva½ j±n±ti [paj±n±ti (ka.)] sa vedi dhamma½.
84. “Añño nu te koci naro pathaby±, saddheyya lokasmi na me piy±ti;
bhuso ca tyassa manaso vigh±to, datv± piya½ ummadanti½ adaµµh±”.
85. “Janinda j±n±si piy± mames±, na s± mama½ appiy± bh³mip±la;
piyena te dammi piya½ janinda, piyad±yino deva piya½ labhanti”.
86. “So n³n±ha½ vadhiss±mi, att±na½ k±mahetuka½;
na hi dhamma½ adhammena, aha½ vadhitumussahe”.
87. “Sace tuva½ mayha sati½ [santi (ka.)] janinda, na k±may±si narav²ra seµµha;
caj±mi na½ sabbajanassa siby± [sibba (s². p².), majjhe (sy±.)], may± pamutta½ tato avhayesi [avhay±si (ka.)] na½”.
88. “Ad³siya½ ce abhip±raka tva½, caj±si katte ahit±ya tyassa;
mah± ca te upav±dopi assa, na c±pi tyassa nagaramhi pakkho”.
89. “Aha½ sahissa½ upav±dameta½, ninda½ pasa½sa½ garahañca sabba½;
mametam±gacchatu bh³mip±la, yath±sukha½ sivi [sibba (s². p².)] karohi k±ma½”.
90. “Yo neva ninda½ na panappasa½sa½, ±diyati garaha½ nopi p³ja½;
sir² ca lakkh² ca apeti tamh±, ±po suvuµµh²va yath± thalamh±”.
91. “Ya½ kiñci dukkhañca sukhañca etto, dhamm±tis±rañca manovigh±ta½;
uras± aha½ paccuttariss±mi [paµicchiss±mi (s². sy±.), paccupadiss±mi (p².)] sabba½, pathav² yath± th±var±na½ tas±na½”.
92. “Dhamm±tis±rañca manovigh±ta½, dukkhañca nicch±mi aha½ paresa½;
ekovima½ h±rayiss±mi bh±ra½, dhamme µhito kiñci ah±payanto”.
93. “Sagg³paga½ puññakamma½ janinda, m± me tuva½ antar±ya½ ak±si;
dad±mi te ummadanti½ pasanno, r±j±va yaññe dhana½ br±hmaº±na½”.
94. “Addh± tuva½ katte hitesi mayha½, sakh± mama½ ummadant² tuvañca;
nindeyyu dev± pitaro ca sabbe, p±pañca passa½ abhisampar±ya½”.
95. “Na hetadhamma½ sivir±ja vajju½, sanegam± j±napad± ca sabbe;
ya½ te may± ummadant² padinn±, bhusehi r±j± vanatha½ saj±hi”.
96. “Addh± tuva½ katte hitesi mayha½, sakh± mama½ ummadant² tuvañca;
satañca dhamm±ni sukittit±ni, samuddavel±va duraccay±ni”.
97. “¾huneyyo mesi hit±nukamp², dh±t± vidh±t± casi k±map±lo;
tay² hut± r±ja mahapphal± hi [mahapphal± hi me (p².)], k±mena me ummadanti½ paµiccha”.
98. “Addh± hi sabba½ abhip±raka tva½, dhamma½ ac±r² mama kattuputta;
añño nu te ko idha sotthikatt±, dvipado naro aruºe j²valoke”.
99. “Tuva½ nu seµµho tvamanuttarosi, tva½ dhammag³ [dhammagutto (s².)] dhammavid³ sumedho;
so dhammagutto cirameva j²va, dhammañca me desaya dhammap±la”.
100. “Tadiªgha abhip±raka, suºohi vacana½ mama;
dhamma½ te desayiss±mi, sata½ ±sevita½ aha½.
101. “S±dhu dhammaruci r±j±, s±dhu paññ±ºav± naro;
s±dhu mitt±namaddubbho, p±pass±karaºa½ sukha½.
102. “Akkodhanassa vijite, µhitadhammassa r±jino;
sukha½ manuss± ±setha, s²tacch±y±ya saªghare.
103. “Na c±hameta½ abhirocay±mi, kamma½ asamekkhakata½ as±dhu;
ye v±pi ñatv±na saya½ karonti, upam± im± mayha½ tuva½ suºohi.
104. “Gava½ ce taram±n±na½, jimha½ gacchati puªgavo;
sabb± t± jimha½ gacchanti, nette jimha½ gate sati.
105. “Evameva [evameva½ (p².)] manussesu, yo hoti seµµhasammato;
so ce adhamma½ carati, pageva itar± paj±;
sabba½ raµµha½ dukha½ seti, r±j± ce hoti adhammiko.
106. “Gava½ ce taram±n±na½, uju½ gacchati puªgavo;
sabb± g±v² uju½ yanti, nette uju½ gate sati.
107. “Evameva manussesu, yo hoti seµµhasammato;
so sace dhamma½ carati, pageva itar± paj±;
sabba½ raµµha½ sukha½ seti, r±j± ce hoti dhammiko.
108. “Na c±p±ha½ adhammena, amarattamabhipatthaye;
ima½ v± pathavi½ sabba½, vijetu½ abhip±raka.
109. “Yañhi kiñci manussesu, ratana½ idha vijjati;
g±vo d±so hiraññañca, vatthiya½ haricandana½.
110. “Assitthiyo [assitthiyo ca (s².)] ratana½ maºikañca, yañc±pi me candas³riy± abhip±layanti;
na tassa hetu visama½ careyya½, majjhe siv²na½ usabhomhi j±to.
111. “Net± hit± [net±bhi t± (s².)] uggato raµµhap±lo, dhamma½ siv²na½ apac±yam±no;
so dhammamev±nuvicintayanto, tasm± sake cittavase na vatto”.
112. “Addh± tuva½ mah±r±ja, nicca½ abyasana½ siva½;
karissasi cira½ rajja½, paññ± hi tava t±dis².
113. “Eta½ te anumod±ma, ya½ dhamma½ nappamajjasi;
dhamma½ pamajja khattiyo, raµµh± [µh±n± (s².)] cavati issaro.
114. “Dhamma½ cara mah±r±ja, m±t±pit³su khattiya;
idha dhamma½ caritv±na, r±ja sagga½ gamissasi.
115. “Dhamma½ cara mah±r±ja, puttad±resu khattiya…pe…; 116. “dhamma½ cara mah±r±ja, mitt±maccesu khattiya…pe…; 117. “dhamma½ cara mah±r±ja, v±hanesu balesu ca…pe…; 118. “dhamma½ cara mah±r±ja, g±mesu nigamesu ca…pe…; 119. “dhamma½ cara mah±r±ja, raµµhesu janapadesu ca…pe…; 120. “dhamma½ cara mah±r±ja, samaºabr±hmaºesu ca…pe…; 121. “dhamma½ cara mah±r±ja, migapakkh²su khattiya…pe…; 122. “dhamma½ cara mah±r±ja, dhammo ciººo sukh±vaho;
idha dhamma½ caritv±na, r±ja sagga½ gamissasi.
123. “Dhamma½ cara mah±r±ja, sa-ind± dev± sabrahmak±;
suciººena diva½ patt±, m± dhamma½ r±ja p±mado”ti.
Umm±dant²j±taka½ dutiya½.