18. Paºº±sanip±to
526. Ni¼inik±j±taka½ (1)
1. “Uddayhate [u¹¹ayhate (s². p².)] janapado, raµµhañc±pi vinassati;
ehi ni¼inike [ni¼ike (s². sy±. p².), evamuparipi] gaccha, ta½ me br±hmaºam±naya”.
2. “N±ha½ dukkhakkham± r±ja, n±ha½ addh±nakovid±;
katha½ aha½ gamiss±mi, vana½ kuñjarasevita½”.
3. “Ph²ta½ janapada½ gantv±, hatthin± ca rathena ca;
d±rusaªgh±µay±nena, eva½ gaccha ni¼inike.
4. “Hatthi-assarathe patt², gacchev±d±ya khattiye;
taveva vaººar³pena, vasa½ tam±nayissasi”.
5. “Kadal²dhajapaññ±ºo, ±bhuj²pariv±rito;
eso padissati rammo, isisiªgassa assamo.
6. “Eso aggissa saªkh±to, eso dh³mo padissati;
maññe no aggi½ h±peti, isisiªgo mahiddhiko”.
7. “Tañca disv±na ±yanti½, ±muttamaºikuº¹ala½;
isisiªgo p±visi bh²to, assama½ paººach±dana½.
8. “Assamassa ca s± dv±re, geº¹ukenassa [bheº¹ukenassa (s². p².)] k²¼ati;
vida½sayant² aªg±ni, guyha½ pak±sit±ni ca.
9. “Tañca disv±na k²¼anti½, paººas±lagato jaµ²;
assam± nikkhamitv±na, ida½ vacanamabravi.
10. “Ambho ko n±ma so rukkho, yassa teva½gata½ phala½;
d³repi khitta½ pacceti, na ta½ oh±ya gacchati”.
11. “Assamassa mama [ma½ (s².)] brahme, sam²pe gandham±dane;
bahavo [pabbate (s².)] t±dis± rukkh±, yassa teva½gata½ phala½;
d³repi khitta½ pacceti, na ma½ oh±ya gacchati”.
12. “Et³ [etu (s². sy±. ka.)] bhava½ assamima½ adetu, pajjañca bhakkhañca paµiccha dammi;
idam±sana½ atra bhava½ nis²datu, ito bhava½ m³laphal±ni bhuñjatu” [kh±datu (s².)].
13. “Ki½ te ida½ ³r³namantarasmi½, supicchita½ kaºharivappak±sati;
akkh±hi me pucchito etamattha½, kose nu te uttamaªga½ paviµµha½”.
14. “Aha½ vane m³laphalesana½ cara½, ±s±dayi½ [ass±dayi½ (ka.)] accha½ sughorar³pa½;
so ma½ patitv± sahas±jjhapatto, panujja ma½ abbahi [abbuhi (sy±. ka.)] uttamaªga½.
15. “Sv±ya½ vaºo khajjati kaº¹uv±yati, sabbañca k±la½ na labh±mi s±ta½;
paho bhava½ kaº¹umima½ vinetu½, kuruta½ bhava½ y±cito br±hmaºattha½”.
16. “Gambh²rar³po te vaºo salohito, ap³tiko vaºagandho [pakkagandho (s².), pannagandho (sy±. p².)] mah± ca;
karomi te kiñci kas±yayoga½, yath± bhava½ paramasukh² bhaveyya”.
17. “Na mantayog± na kas±yayog±, na osadh± brahmac±ri [brahmac±r² (s². sy±. p².)] kamanti;
ghaµµe mudukena [ya½ te mudu tena (s².), ya½ te mud³ tena (p².)] vinehi kaº¹u½ [kaº¹uka½ (p².)], yath± aha½ paramasukh² bhaveyya½”.
18. “Ito nu bhoto katamena assamo, kacci bhava½ abhiramasi [abhiramas² (p².)] araññe;
kacci nu te [kacci te (p².)] m³laphala½ pah³ta½, kacci bhavanta½ na vihi½santi v±¼±”.
19. “Ito uju½ uttar±ya½ dis±ya½, khem±nad² himavat± pabh±v² [pabh±ti (s². p².)];
tass± t²re assamo mayha rammo, aho bhava½ assama½ mayha½ passe.
20. “Amb± ca s±l± tilak± ca jambuyo, udd±lak± p±µaliyo ca phull±;
samantato kimpuris±bhig²ta½, aho bhava½ assama½ mayha½ passe.
21. “T±l± ca m³l± ca phal± ca mettha, vaººena gandhena upetar³pa½;
ta½ bh³mibh±gehi upetar³pa½, aho bhava½ assama½ mayha½ passe.
21. “Phal± ca m³l± ca pah³tamettha, vaººena gandhena rasenupet±;
±yanti ca luddak± ta½ padesa½, m± me tato m³laphala½ ah±su½”.
23. “Pit± mama½ m³laphalesana½ gato, id±ni ±gacchati s±yak±le;
ubhova gacch±mase assama½ ta½, y±va pit± m³laphalato etu”.
24. “Aññe bah³ isayo s±dhur³p±, r±j²sayo anumagge vasanti;
te yeva pucchesi mamassama½ ta½, te ta½ nayissanti mama½ sak±se”.
25. “Na te kaµµh±ni bhinn±ni, na te udakam±bhata½;
agg²pi te na h±pito [h±sito (s². sy±.)], ki½ nu mandova jh±yasi.
26. “Bhinn±ni kaµµh±ni huto ca aggi, tapan²pi te samit± brahmac±r² [brahmac±ri (?)];
P²µhañca mayha½ udakañca hoti, ramasi tuva½ [tva½ (s².)] brahmabh³to puratth±.
27. “Abhinnakaµµhosi an±bhatodako, ah±pitagg²si [ah±pitagg²pi (ka.)] asiddhabhojano [asiµµhabhojano (ka.)];
na me tuva½ ±lapas² mamajja, naµµha½ nu ki½ cetasikañca dukkha½”.
28. “Idh±gam± jaµilo brahmac±r², sudassaneyyo sutan³ vineti;
nev±tid²gho na pan±tirasso, sukaºhakaºhacchadanehi bhoto.
29. “Amassuj±to apur±ºavaºº², ±dh±rar³pañca panassa kaºµhe;
dve yam± [dve passa (s².), dv±ssa (p².)] gaº¹± uresu j±t±, suvaººatindukanibh± [suvaººapind³panibh± (s².), suvaººatiº¹usannibh± (sy±.), sovannapiº¹³panibh± (p².)] pabhassar±.
30. “Mukhañca tassa bhusadassaneyya½, kaººesu lambanti ca kuñcitagg±;
te jotare carato m±ºavassa, suttañca ya½ sa½yamana½ jaµ±na½.
31. “Aññ± ca tassa sa½yam±ni [sa½yaman² (s². p².)] catasso, n²l± p²t± [n²l±pi t± (p².)] lohitik± [lohitak± (sy±. p². ka.)] ca set±;
t± pi½sare [sa½sare (s². sy±.)] carato m±ºavassa, tiriµi [cir²µi (s². p².)] saªgh±riva p±vusamhi.
32. “Na mikhala½ muñjamaya½ dh±reti, na santhare [santace (s².), santaca½ (p².), santare (ka.)] no pana pabbajassa;
t± jotare jaghanantare [jaghanavare (s². p².)] vilagg±, saterat± vijjurivantalikkhe.
33. “Akh²lak±ni ca avaºµak±ni, heµµh± nabhy± kaµisamohit±ni;
aghaµµit± niccak²¼a½ karonti, ha½ t±ta ki½rukkhaphal±ni t±ni.
34. “Jaµ± ca tassa bhusadassaneyy±, parosata½ vellitagg± sugandh±;
dvedh± siro s±dhu vibhattar³po, aho nu kho mayha tath± jaµ±ssu.
35. “Yad± ca so pakirati t± jaµ±yo, vaººena gandhena upetar³p±;
n²luppala½ v±tasamerita½va, tatheva sa½v±ti panassamo aya½.
36. “Paªko ca tassa bhusadassaneyyo, net±diso y±diso mayha½ k±ye [k±yo (s². sy±. p².)];
so v±yat² erito m±lutena, vana½ yath± aggagimhe suphulla½.
37. “Nihanti so rukkhaphala½ pathaby±, sucittar³pa½ rucira½ dassaneyya½;
khittañca tassa punareti hattha½, ha½ t±ta ki½rukkhaphala½ nu kho ta½.
38. “Dant± ca tassa bhusadassaneyy±, suddh± sam± saªkhavar³papann±;
mano pas±denti vivariyam±n±, na hi [na ha (s². p².)] n³na so s±kamakh±di tehi.
39. “Akakkasa½ agga¼ita½ muhu½ mudu½, uju½ anuddhata½ acapalamassa bh±sita½;
ruda½ manuñña½ karav²kasussara½, hadayaªgama½ rañjayateva me mano.
40. “Bindussaro n±tivisaµµhav±kyo [n±tivissaµµhav±kyo (s². sy±. p².)], na n³na sajjh±yamatippayutto;
icch±mi bho [kho (s². sy±. p².)] ta½ punadeva daµµhu½, mitto hi [mitta½ hi (s². sy±. p².)] me m±ºavohu [m±ºav±hu (s². sy±.), m±ºav±h³ (p².)] puratth±.
41. “Susandhi sabbattha vimaµµhima½ vaºa½, puth³ [puthu½ (p².), puthu (ka.)] suj±ta½ kharapattasannibha½;
teneva ma½ uttariy±na m±ºavo, vivarita½ ³ru½ jaghanena p²¼ayi.
42. “Tapanti ±bhanti virocare ca, saterat± vijjurivantalikkhe;
b±h± mud³ añjanalomas±dis±, vicitravaµµaªgulik±ssa sobhare.
43. “Akakkasaªgo na ca d²ghalomo, nakh±ssa d²gh± api lohitagg±;
mud³hi b±h±hi palissajanto, kaly±ºar³po ramaya½ [ramayha½ (ka.)] upaµµhahi.
44. “Dumassa t³l³panibh± pabhassar±, suvaººakambutalavaµµasucchav²;
hatth± mud³ tehi ma½ sa½phusitv±, ito gato tena ma½ dahanti t±ta.
45. “Na n³na [na ha n³na (s². p².)] so kh±rividha½ ah±si, na n³na so kaµµh±ni saya½ abhañji;
na n³na so hanti dume kuµh±riy± [kudh±riy± (ka.)], na hissa [na pissa (s². sy±. p².)] hatthesu khil±ni atthi.
46. “Accho ca kho tassa vaºa½ ak±si, so ma½bravi sukhita½ ma½ karohi;
t±ha½ kari½ tena mam±si sokhya½, so cabravi sukhitosm²ti brahme.
47. “Ayañca te m±luvapaººasanthat±, vikiººar³p±va may± ca tena ca;
kilantar³p± udake ramitv±, punappuna½ paººakuµi½ vaj±ma.
48. “Na majja mant± paµibhanti t±ta, na aggihutta½ napi yaññatanta½ [yaññatantra½ (s².), yañña½ tatra (p². ka.), yaññatatra (sy±.)];
na c±pi te m³laphal±ni bhuñje, y±va na pass±mi ta½ brahmac±ri½.
49. “Addh± paj±n±si tuvampi t±ta, yassa½ disa½ [dis±ya½ (sy±. p². ka.)] vasate brahmac±r²;
ta½ ma½ disa½ p±paya t±ta khippa½, m± te aha½ amarimassamamhi.
50. “Vicitraphulla½ [vicitrapuppha½ (s². p².)] hi vana½ suta½ may±, dij±bhighuµµha½ dijasaªghasevita½;
ta½ ma½ vana½ p±paya t±ta khippa½, pur± te p±ºa½ vijah±mi assame”.
51. “Imasm±ha½ jotirase vanamhi, gandhabbadevaccharasaªghasevite;
is²nam±v±se sanantanamhi, net±disa½ arati½ p±puºetha.
52. “Bhavanti mitt±ni atho na honti, ñ±t²su mittesu karonti pema½;
ayañca jammo kissa v± niviµµho, yo neva j±n±ti kutomhi ±gato.
53. “Sa½v±sena hi mitt±ni, sandhiyanti [sandh²yanti (s². p².)] punappuna½;
sveva mitto [s± ca metti (p².)] asa½gantu, asa½v±sena j²rati.
54. “Sace tuva½ dakkhasi brahmac±ri½, sace tuva½ sallape [sallapi (s².)] brahmac±rin±;
sampannasassa½va mahodakena, tapoguºa½ khippamima½ pahissasi [pahassasi (s². sy±. p².)].
55. “Punapi [punappi (p².)] ce dakkhasi brahmac±ri½, punapi [punappi (p².)] ce sallape brahmac±rin±;
sampannasassa½va mahodakena, usm±gata½ khippamima½ pahissasi.
56. “Bh³t±ni het±ni [et±ni (p².)] caranti t±ta, vir³par³pena manussaloke;
na t±ni sevetha naro sapañño, ±sajja na½ nassati brahmac±r²”ti.
Ni¼inik±j±taka½ [na¼in²j±taka½ (s².), na¼inij±taka½ (p².)] paµhama½.