471. “Pah³tatoy± anig±dhak³l±, nad² aya½ sandati suppatitth±;
ghamm±bhitatt± manuj± pivanti, p²tańca tesa½ bhusa hoti p±ni.
472. “Bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
ime nu macc± kimaka½su p±pa½, p²tańca tesa½ bhusa hoti p±ni.
473. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
474. “Ye suddhadhańńa½ pal±sena missa½, asuddhakamm± kayino dadanti;
ghamm±bhitatt±na pip±sit±na½, p²tańca tesa½ bhusa hoti p±n²”ti.
Tattha anig±dhak³l±ti agambh²rat²r±. Suppatitth±ti sobhanehi titthehi upet±. Bhusa hot²ti v²hibhusa½ sampajjati. P±n²ti p±n²ya½. Tasmi½ kira padese pah³tasalil± ramaŗ²y± nad² sandati, nerayikasatt± aggisant±pena tatt± pip±sa½ sandh±retu½ asakkont± b±h± paggayha jalitalohapathavi½ maddant± ta½ nadi½ otaranti, taŖkhaŗańńeva t²r± pajjalanti, p±n²ya½ bhusapal±sabh±va½ ±pajjitv± pajjalati. Te pip±sa½ sandh±retu½ asakkont± ta½ jalita½ bhusapal±sa½ kh±danti. Ta½ tesa½ sakalasar²ra½ jh±petv± adhobh±gena nikkhamati. Te ta½ dukkha½ adhiv±setu½ asakkont± b±h± paggayha kandanti. Suddhadhańńanti v²hi-±disattavidha½ parisuddhadhańńa½. Pal±sena missanti pal±sena v± bhusena v± v±luk±mattik±d²hi v± missaka½ katv± Asuddhakamm±ti kiliµµhak±yavac²manokamm±. Kayinoti “suddhadhańńa½ dass±m²”ti kayikassa hatthato m³la½ gahetv± tath±r³pa½ asuddhadhańńa½ dadanti.
475. “Us³hi satt²hi ca tomarehi, dubhay±ni pass±ni tudanti kandata½;
bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
ime nu macc± kimaka½su p±pa½, yeme jan± sattihat± sayanti.
476. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
477. “Ye j²valokasmi½ as±dhukammino, adinnam±d±ya karonti j²vika½;
dhańńa½ dhana½ rajata½ j±tar³pa½, aje¼akańc±pi pasu½ mahi½sa½;
te luddakamm± pasavetva p±pa½, teme jan± sattihat± sayant²”ti.
Tattha dubhay±n²ti ubhay±ni. Tudant²ti vijjhanti. Kandatanti kandant±na½. Pharus± nirayap±l± arańńe ludd± miga½ viya sampariv±retv± usu-±d²hi n±n±vudhehi dve pass±ni tudanti, sar²ra½ chidd±vachidda½ pur±ŗapaŗŗa½ viya kh±yati. Adinnam±d±y±tiparasantaka½ savińń±ŗak±vińń±ŗaka½ sandhicched±d²hi ceva vańcan±ya ca gahetv± j²vika½ kappenti.
478. “G²v±ya baddh± kissa ime puneke, ańńe vikant± bilakat± sayanti;
bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
ime nu macc± kimaka½su p±pa½, yeme jan± bilakat± sayanti.
479. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
480. “Orabbhik± s³karik± ca macchik±, pasu½ mahi½sańca aje¼akańca;
hantv±na s³nesu pas±rayi½su, te luddakamm± pasavetva p±pa½;
teme jan± bilakat± sayant²”ti.
Tattha g²v±ya baddh±ti mahantehi jalitalohayottehi g²v±ya bandhitv± ±ka¹¹hitv± ayapathaviya½ p±tetv± n±n±vudhehi koµµiyam±ne disv± pucchi. Ańńe vikant±ti ańńe pana khaŗ¹±khaŗ¹ika½ chinn±. Bilakat±ti jalitesu ayaphalakesu µhapetv± ma½sa½ viya potthaniy± koµµetv± puńjakat± hutv± sayanti. Macchik±ti macchagh±tak±. Pasunti g±vi½. S³nesu pas±rayi½s³ti ma½sa½ vikkiŗitv± j²vikakappanattha½ s³n±paŗesu µhapesu½.
481. “Rahado aya½ muttakar²sap³ro, duggandhar³po asuci p³ti v±ti;
khud±paret± manuj± adanti, bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±;
pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi, ime nu macc± kimaka½su p±pa½;
yeme jan± muttakar²sabhakkh±.
482. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±si j±nato.
483. “Ye kecime k±raŗik± virosak±, paresa½ hi½s±ya sad± niviµµh±;
te luddakamm± pasavetva p±pa½, mittadduno m²¼hamadanti b±l±”ti.
Tattha khud±paret± manuj± adant²ti ete nerayik± satt± ch±takena phuµµh± khuda½ sahitu½ asakkont± pakkuthita½ dh³m±yanta½ pajjalanta½ kappena saŗµhita½ pur±ŗam²¼ha½ piŗ¹a½ piŗ¹a½ katv± adanti kh±danti. K±raŗik±ti k±raŗak±rak±. Virosak±ti mittasuhajj±nampi viheµhak±. Mittaddunoti ye tesańńeva gehe kh±ditv± bhuńjitv± pańńatt±sane nis²ditv± sayitv± puna m±sakah±paŗa½ n±ma ±har±penti, lańja½ gaŗhanti, te mittad³sak± b±l± evar³pa½ m²¼ha½ kh±danti, mah±r±j±ti.
484. “Rahado aya½ lohitapubbap³ro, duggandhar³po asuci p³ti v±ti;
ghamm±bhitatt± manuj± pivanti, bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±;
pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi, ime nu macc± kimaka½su p±pa½;
yeme jan± lohitapubbabhakkh±.
485. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
486. “Ye m±tara½ v± pitara½ v± j²valoke, p±r±jik± arahante hananti;
te luddakamm± pasavetva p±pa½, teme jan± lohitapubbabhakkh±”ti.
Tattha ghamm±bhitatt±ti sant±pena p²¼it±. P±r±jik±ti par±jit± jar±jiŗŗe m±t±pitaro gh±tetv± gihibh±veyeva p±r±jika½ patt±. Arahanteti p³j±visesassa anucchavike. Hanant²ti dukkarak±rake m±t±pitaro m±renti. Apica “arahante”ti padena buddhas±vakepi saŖgaŗh±ti.
Aparasmimpi ussadaniraye nirayap±l± nerayik±na½ t±lappam±ŗena jalita-ayaba¼isena jivha½ vijjhitv± ±ka¹¹hitv± te satte jalita-ayapathaviya½ p±tetv± usabhacamma½ viya pattharitv± saŖkusatena hananti. Te thale khittamacch± viya phandanti, tańca dukkha½ sahitu½ asakkont± rodant± paridevant± mukhena khe¼a½ muńcanti. Tasmi½ r±j± m±talin± dassite ±ha–
487. “Jivha ca passa ba¼isena viddha½, vihata½ yath± saŖkusatena camma½;
phandanti macch±va thalamhi khitt±, muńcanti khe¼a½ rudam±n± kimete.
488. “Bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
ime nu macc± kimaka½su p±pa½, yeme jan± vaŖkaghast± sayant²”ti.
489. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
490. “Ye keci sandh±nagat± manuss±, agghena aggha½ kaya½ h±payanti;
k³µena k³µa½ dhanalobhahetu, channa½ yath± v±ricara½ vadh±ya.
491. “Na hi k³µak±rissa bhavanti t±ŗ±, sakehi kammehi purakkhatassa;
te luddakamm± pasavetva p±pa½, teme jan± vaŖkaghast± sayant²”ti.
Tattha kimeteti ki½k±raŗ± ete. VaŖkaghast±ti gilitaba¼is±. Sandh±nagat±ti sandh±na½ mariy±da½ gat±, aggh±panakaµµh±ne µhit±ti attho. Agghena agghanti ta½ ta½ aggha½ lańja½ gahetv± hatthi-ass±d²na½ v± j±tar³parajat±d²na½ v± tesa½ tesa½ savińń±ŗak±vińń±ŗak±na½ aggha½ h±penti. Kayanti ta½ h±pent± k±yik±na½ kaya½ h±penti, sate d±tabbe paŗŗ±sa½ d±penti, itara½ tehi saddhi½ vibhajitv± gaŗhanti. K³µena k³µanti tul±k³µ±d²su ta½ ta½ k³µa½. Dhanalobhahet³ti dhanalobhena eta½ k³µakamma½ karonti. Channa½ yath± v±ricara½ vadh±y±ti ta½ pana kamma½ karont±pi madhurav±c±ya tath± katabh±va½ paµicchanna½ katv± yath± v±ricara½ maccha½ vadh±ya upagacchant± ba¼isa½ ±misena paµicchanna½ katv± ta½ vadhenti, eva½ paµicchanna½ katv± ta½ kamma½ karonti. Na hi k³µak±riss±ti paµicchanna½ mama kamma½, na ta½ koci j±n±t²ti mańńam±nassa hi k³µak±rissa t±ŗ± n±ma na honti. So tehi kammehi purakkhato patiµµha½ na labhati.
492. “N±r² im± samparibhinnagatt±, paggayha kandanti bhuje dujacc±;
sammakkhit± lohitapubbalitt±, g±vo yath± ±gh±tane vikant±;
t± bh³mibh±gasmi½ sad± nikh±t±, khandh±tivattanti sajotibh³t±.
493. “Bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
im± nu n±riyo kimaka½su p±pa½, y± bh³mibh±gasmi½ sad± nikh±t±;
khandh±tivattanti sajotibh³t±.
494. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;
vip±ka½ p±pakamm±na½, j±na½ akkh±sij±nato.
495. “Kolitthiy±yo idha j²valoke, asuddhakamm± asata½ ac±ru½;
t± dittar³p± pati vippah±ya, ańńa½ ac±ru½ ratikhi¹¹ahetu;
t± j²valokasmi½ ram±payitv±, khandh±tivattanti sajotibh³t±”ti.
Tattha n±r²ti itthiyo. Samparibhinnagatt±ti suµµhu samantato bhinnasar²r±. Dujacc±ti dujj±tik± vir³p± jegucch±. ¾gh±taneti g±vagh±taµµh±ne. Vikant±ti chinnas²s± g±vo viya pubbalohitalitt± hutv± Sad± nikh±t±ti nicca½ jalita-ayapathaviya½ kaµimatta½ pavesetv± nikhaŗitv± µhapit± viya µhit±. Khandh±tivattant²ti samma m±tali, t± n±riyo ete pabbatakkhandh± atikkamanti. T±sa½ kira eva½ kaµippam±ŗa½ pavisitv± µhitak±le puratthim±ya dis±ya jalita-ayapabbato samuµµhahitv± asani viya viravanto ±gantv± sar²ra½ saŗhakaraŗ² viya pisanto gacchati. Tasmi½ ativattitv± pacchimapasse µhite puna ca t±sa½ sar²ra½ p±tu bhavati. T± dukkha½ adhiv±setu½ asakkontiyo b±h± paggayha kandanti. Sesadis±su vuµµhitesu jalitapabbatesupi eseva nayo. Dve pabbat± samuµµh±ya ucchughaµika½ viya p²¼enti, lohita½ pakkuthita½ sandati. Kad±ci tayo pabbat± samuµµh±ya p²¼enti. Kad±ci catt±ro pabbat± samuµµh±ya t±sa½ sar²ra½ p²¼enti. Ten±ha “khandh±tivattant²”ti.
Kolitthiy±yoti kule patiµµhit± kuladh²taro. Asata½ ac±runti asańńatakamma½ kari½su. Dittar³p±ti saµhar³p± dhuttaj±tik± hutv±. Pati vippah±y±ti attano pati½ pajahitv±. Ac±runti agama½su. Ratikhi¹¹ahet³ti k±maratihetu ceva khi¹¹±hetu ca. Ram±payitv±ti parapurisehi saddhi½ attano citta½ ram±payitv± idha upapann±. Atha t±sa½ sar²ra½ ime khandh±tivattanti sajotibh³t±ti.
496. “P±de gahetv± kissa ime puneke, ava½sir± narake p±tayanti;
bhayańhi ma½ vindati s³ta disv±, pucch±mi ta½ m±tali devas±rathi;
ime nu macc± kimaka½su p±pa½, yeme jan± ava½sir± narake p±tayanti.
497. “Tassa puµµho viy±k±si, m±tali devas±rathi;