[473] 10. Mitt±mittaj±takavaººan±

K±ni kamm±n²ti ida½ satth± jetavane viharanto kosalarañño atthacaraka½ amacca½ ±rabbha kathesi. So kira rañño bah³pak±ro ahosi. Athassa r±j± atirekasamm±na½ k±resi. Avases± na½ asaham±n± “deva, asuko n±ma amacco tumh±ka½ anatthak±rako”ti paribhindi½su. R±j± ta½ pariggaºhanto kiñci dosa½ adisv± “aha½ imassa kiñci dosa½ na pass±mi, katha½ nu kho sakk± may± imassa mittabh±va½ v± amittabh±va½ v± j±nitun”ti cintetv± “ima½ pañha½ µhapetv± tath±gata½ añño j±nitu½ na sakkhissati, gantv± pucchiss±m²”ti bhuttap±tar±so satth±ra½ upasaªkamitv± “bhante, katha½ nu kho sakk± purisena attano mittabh±va½ v± amittabh±va½ v± j±nitun”ti pucchi. Atha na½ satth± “pubbepi mah±r±ja, paº¹it± ima½ pañha½ cintetv± paº¹ite pucchitv± tehi kathitavasena ñatv± amitte vajjetv± mitte sevi½s³”ti vatv± tena y±cito at²ta½ ±hari.
At²te b±r±ºasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente bodhisatto tassa atthadhamm±nus±sako amacco ahosi. Tad± b±r±ºasirañño eka½ atthacaraka½ amacca½ ses± paribhindi½su. R±j± tassa dosa½ apassanto “katha½ nu kho sakk± mitta½ v± amitta½ v± ñ±tun”ti mah±satta½ pucchanto paµhama½ g±tham±ha–
121. “K±ni kamm±ni kubb±na½, katha½ viññ³ parakkame;
amitta½ j±neyya medh±v², disv± sutv± ca paº¹ito”ti.
Tassattho– k±ni kamm±ni karonta½ medh±v² paº¹ito puriso cakkhun± disv± v± sotena sutv± v± “aya½ mayha½ amitto”ti j±neyya, tassa j±nanatth±ya katha½ viññ³ parakkameyy±ti.
Athassa amittalakkhaºa½ kathento ±ha–
122. “Na na½ umhayate disv±, na ca na½ paµinandati;
cakkh³ni cassa na dad±ti, paµilomañca vattati.
123. “Amitte tassa bhajati, mitte tassa na sevati;
vaººak±me niv±reti, akkosante pasa½sati.
124. “Guyhañca tassa nakkh±ti, tassa guyha½ na g³hati;
kamma½ tassa na vaººeti, paññassa nappasa½sati.
125. “Abhave nandati tassa, bhave tassa na nandati;
acchera½ bhojana½ laddh±, tassa nuppajjate sati;
tato na½ n±nukampati, aho sopi labheyyito.
126. “Iccete so¼as±k±r±, amittasmi½ patiµµhit±;
yehi amitta½ j±neyya, disv± sutv± ca paº¹ito”ti.
Mah±satto im± pañca g±th± vatv±na puna–
127. “K±ni kamm±ni kubb±na½, katha½ viññ³ parakkame;
mitta½ j±neyya medh±v², disv± sutv± ca paº¹ito”ti.–

Im±ya g±th±ya mittalakkhaºa½ puµµho sesag±th± abh±si–

128. “Pavuttha½ tassa sarati, ±gata½ abhinandati;
tato kel±yito hoti, v±c±ya paµinandati.
129. “Mitte tasseva bhajati, amitte tassa na sevati;
akkosante niv±reti, vaººak±me pasa½sati.
130. “Guyhañca tassa akkh±ti, tassa guyhañca g³hati;
kammañca tassa vaººeti, pañña½ tassa pasa½sati.
131. “Bhave ca nandati tassa, abhave tassa na nandati;
acchera½ bhojana½ laddh±, tassa uppajjate sati;
tato na½ anukampati, aho sopi labheyyito.
132. “Iccete so¼as±k±r±, mittasmi½ suppatiµµhit±;
yehi mittañca j±neyya, disv± sutv± ca paº¹ito”ti.
Tattha na na½ umhayate disv±ti ta½ mitta½ mittapatir³pako disv± sita½ na karoti, pahaµµh±k±ra½ na dasseti. Na ca na½ paµinandat²ti tassa katha½ paggaºhanto na paµinandati na tussati. Cakkh³ni cassa na dad±t²ti olokenta½ na oloketi. Paµilomañc±ti tassa katha½ paµippharati paµisattu hoti. Vaººak±meti tassa vaººa½ bhaºante. Nakkh±t²ti attano guyha½ tassa na ±cikkhati. Kamma½ tass±ti tena katakamma½ na vaººayati. Paññass±ti assa pañña½ nappasa½sati, ñ±ºasampada½ na pasa½sati. Abhaveti ava¹¹hiya½. Tassa nuppajjate sat²ti tassa mittapatir³pakassa “mama mittassapi ito dass±m²”ti sati na uppajjati. N±nukampat²ti muducittena na cinteti. Labheyyitoti labheyya ito. ¾k±r±ti k±raº±ni. Pavutthanti videsagata½ Kel±yitoti kel±yati mam±yati pattheti piheti icchat²ti attho. V±c±y±ti madhuravacanena ta½ samud±caranto paµinandati tussati. Sesa½ vuttapaµipakkhanayena veditabba½. R±j± mah±sattassa kath±ya attamano hutv± tassa mahanta½ yasa½ ad±si.
Satth± ima½ dhammadesana½ ±haritv± “eva½, mah±r±ja, pubbepesa pañho samuµµhahi, paº¹it±va na½ kathayi½su, imehi dvatti½s±ya ±k±rehi mitt±mitto j±nitabbo”ti vatv± j±taka½ samodh±nesi– “tad± r±j± ±nando ahosi, paº¹it±macco pana ahameva ahosin”ti.

Mitt±mittaj±takavaººan± dasam±.

J±takudd±na½–
Kuº±la½ bhaddas±lañca, samuddav±ºija paº¹ita½;
janasandha½ mah±kaºha½, kosiya½ sirimantaka½.
Paduma½ mitt±mittañca, iccete dasa j±take;
saªg±yi½su mah±ther±, dv±dasamhi nip±take.

Dv±dasakanip±tavaººan± niµµhit±.