[63] 3. Takkapaº¹itaj±takavaººan±
Kodhan± akataññ³ c±ti ida½ satth± jetavane viharanto ukkaºµhitabhikkhuññev±rabbha kathesi. Tañhi satth± “sacca½ kira tva½ bhikkhu ukkaºµhitos²”ti pucchitv± “saccan”ti vutte “itthiyo n±ma bhikkhu akataññ³ mittadubbh±, kasm± t± niss±ya ukkaºµhitos²”ti vatv± at²ta½ ±hari. At²te b±r±ºasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente bodhisatto isipabbajja½ pabbajitv± gaªg±t²re assama½ m±petv± sam±pattiyo ceva abhiññ±yo ca nibbattetv± jh±nasukhena viharati. Tasmi½ samaye b±r±ºasiseµµhino dh²t± duµµhakum±r² n±ma caº¹± ahosi pharus±, d±sakammakare akkosati paribh±sati paharati. Atha na½ ekadivasa½ pariv±ramanuss± gahetv± “gaªg±ya k²¼iss±m±”ti agama½su. Tesa½ k²¼ant±naññeva s³riyatthaªgamanavel± j±t±, megho uµµhahi, manuss± megha½ disv± ito cito ca vegena pal±yi½su. Seµµhidh²t±yapi d±sakammakar± “ajja amhehi etiss± piµµhi½ passitu½ vaµµat²”ti ta½ anto-udakasmi½yeva cha¹¹etv± uttari½su. Devo p±vassi, s³riyopi atthaªgato, andhak±ro j±to. Te t±ya vin±va geha½ gantv± “kaha½ s±”ti vutte “gaªg±to t±va uttiºº±, atha na½ na j±n±ma kaha½ gat±”ti. ѱtak± vicinitv±pi na passi½su. S± mah±virava½ viravant² udakena vuyham±n± a¹¹harattasamaye bodhisattassa paººas±l±sam²pa½ p±puºi. So tass± sadda½ sutv± “m±tug±massa saddo eso, paritt±ºamass± kariss±m²”ti tiºukka½ ±d±ya nad²t²ra½ gantv± ta½ disv± “m± bh±yi, m± bh±y²”ti ass±setv± n±gabalo th±masampanno bodhisatto nadi½ taram±no gantv± ta½ ukkhipitv± assamapada½ ±netv± aggi½ katv± ad±si. S²te vigate madhur±ni phal±phal±ni upan±mesi. T±ni kh±ditv± µhita½ “kattha v±sik±si, kathañca gaªg±ya patit±s²”ti pucchi. S± ta½ pavatti½ ±rocesi. Atha na½ “tva½ idheva vas±”ti paººas±l±ya vas±pento dv²hat²ha½ saya½ abbhok±se vasitv± “id±ni gacch±”ti ±ha. S± “ima½ t±pasa½ s²labheda½ p±petv± gahetv± gamiss±m²”ti na gacchati. Atha gacchante k±le itthikutta½ itthil²la½ dassetv± tassa s²labheda½ katv± jh±na½ antaradh±pesi. So ta½ gahetv± araññeyeva vasati. Atha na½ s± ±ha “ayya, ki½ no araññav±sena, manussapatha½ gamiss±m±”ti? So ta½ ±d±ya eka½ paccantag±maka½ gantv± takkabhatiy± j²vika½ kappetv± ta½ poseti. Tassa takka½ vikkiºitv± j²vat²ti “takkapaº¹ito”ti n±ma½ aka½su. Athassa g±mav±sino paribbaya½ datv± “amh±ka½ suyuttaduyuttaka½ ±cikkhanto ettha vas±”ti g±madv±re kuµiya½ v±sesu½. Tena ca samayena cor± pabbat± oruyha paccanta½ paharanti. Te ekadivasa½ ta½ g±ma½ paharitv± g±mav±sikehiyeva bhaº¹ik± ukkhip±petv± gacchant± tampi seµµhidh²tara½ gahetv± attano vasanaµµh±na½ gantv± sesajane vissajjesu½. Corajeµµhako pana tass± r³pe bajjhitv± ta½ attano bhariya½ ak±si. Bodhisatto “itthann±m± kahan”ti pucchi. “Corajeµµhakena gahetv± attano bhariy± kat±”ti ca sutv±pi “na s± tattha may± vin± vasissati, pal±yitv± ±gacchissat²”ti tass± ±gamana½ olokento tattheva vasi. Seµµhidh²t±pi cintesi “aha½ idha sukha½ vas±mi, kad±ci ma½ takkapaº¹ito kiñcideva niss±ya ±gantv± ito ±d±ya gaccheyya, atha etasm± sukh± parih±yiss±mi, yann³n±ha½ sampiy±yam±n± viya ta½ pakkos±petv± gh±t±peyyan”ti. S± eka½ manussa½ pakkositv± “aha½ idha dukkha½ j²v±mi, takkapaº¹ito ±gantv± ma½ ±d±ya gacchat³”ti s±sana½ pesesi. So ta½ s±sana½ sutv± saddahitv± tattha gantv± g±madv±re µhatv± s±sana½ pesesi. S± nikkhamitv± ta½ disv± “ayya, sace maya½ id±ni gacchiss±ma, corajeµµhako anubandhitv± ubhopi amhe gh±tessati, rattibh±ge gacchiss±m±”ti ta½ ±netv± bhojetv± koµµhake nis²d±petv± s±ya½ corajeµµhakassa ±gantv± sura½ pivitv± mattak±le “s±mi, sace im±ya vel±ya tava sattu½ passeyy±si, kinti na½ kareyy±s²”ti ±ha. “Idañcidañca kariss±m²ti”. “Ki½ pana so d³re, nanu koµµhake nisinno”ti? Corajeµµhako ukka½ ±d±ya tattha gantv± ta½ disv± gahetv± gehamajjhe p±tetv± kappar±d²hi yath±ruci½ pothesi. So pothiyam±nopi añña½ kiñci avatv± “kodhan± akataññ³ ca, pisuº± mittabhedik±”ti ettakameva vadati. Coro ta½ pothetv± bandhitv± nipajj±petv± s±yam±sa½ bhuñjitv± sayi. Pabuddho jiºº±ya sur±ya puna ta½ pothetu½ ±rabhi, sopi t±neva catt±ri pad±ni vadati. Coro cintesi “aya½ eva½ pothiyam±nopi añña½ kiñci avatv± im±neva catt±ri pad±ni vadati, pucchiss±mi nan”ti tass± suttabh±va½ ñatv± ta½ pucchi “ambho tva½ eva½ pothiyam±nopi kasm± et±neva pad±ni vadas²”ti? Takkapaº¹ito “tena hi suº±h²”ti ta½ k±raºa½ ±dito paµµh±ya kathesi. “Aha½ pubbe araññav±siko eko t±paso jh±nal±bh², sv±ha½ eta½ gaªg±ya vuyham±na½ utt±retv± paµijaggi½. Atha ma½ es± palobhetv± jh±n± parih±pesi, sv±ha½ arañña½ pah±ya eta½ posento paccantag±make vas±mi, athes± corehi idh±n²t± ‘aha½ dukkha½ vas±mi, ±gantv± ma½ net³’ti mayha½ s±sana½ pesetv± id±ni tava hatthe p±tesi, imin± k±raºen±ha½ eva½ kathem²”ti. Coro cintesi “y± es± evar³pe guºasampanne upak±rake eva½ vippaµipajji, s± mayha½ katara½ n±ma upaddava½ na kareyya, m±retabb± es±”ti so takkapaº¹ita½ ass±setv± ta½ pabodhetv± khagga½ ±d±ya nikkhamma “eta½ purisa½ g±madv±re gh±tess±m²”ti vatv± t±ya saddhi½ bahig±ma½ gantv± “eta½ hatthe gaºh±”ti ta½ t±ya hatthe g±h±petv± khagga½ ±d±ya takkapaº¹ita½ paharanto viya ta½ dvidh± chinditv± sas²sa½ nh±petv± takkapaº¹ita½ katip±ha½ paº²tena bhojanena santappetv± id±ni kaha½ gamissas²”ti ±ha. Takkapaº¹ito “ghar±v±sena me kicca½ natthi, isipabbajja½ pabbajitv± tattheva araññe vasiss±m²”ti ±ha. “Tena hi ahampi pabbajiss±m²”ti ubhopi pabbajitv± ta½ araññ±yatana½ gantv± pañca abhiññ± aµµha ca sam±pattiyo nibbattetv± j²vitapariyos±ne brahmalok³pag± ahesu½. Satth± im±ni dve vatth³ni kathetv± anusandhi½ ghaµetv± abhisambuddho hutv± ima½ g±tham±ha–
63. “Kodhan± akataññ³ ca, pisuº± mittabhedik±;
brahmacariya½ cara bhikkhu, so sukha½ na vih±his²”ti.
Tatr±ya½ piº¹attho– bhikkhu itthiyo n±met± kodhan±, uppanna½ kodha½ niv±retu½ na sakkonti. Akataññ³ ca, atimahantampi upak±ra½ na j±nanti. Pisuº± ca, piyasuññabh±vakaraºameva katha½ kathenti. Mittabhedik±, mitte bhindanti, mittabhedanakatha½ kathanas²l±yeva evar³pehi p±padhammehi samann±gat± et±. Ki½ te et±hi, brahmacariya½ cara bhikkhu, ayañhi methunavirati parisuddhaµµhena brahmacariya½ n±ma, ta½ cara. So sukha½ na vih±his²ti so tva½ eta½ brahmacariyav±sa½ vasanto jh±nasukha½ maggasukha½ phalasukhañca na vih±hisi, eta½ sukha½ na vijahissati, etasm± sukh± na parih±yissas²ti attho. “Na parih±his²”tipi p±µho, ayamevattho. Satth± ima½ dhammadesana½ ±haritv± sacc±ni pak±sesi, saccapariyos±ne ukkaºµhitabhikkhu sot±pattiphale patiµµhahi. Satth± j±taka½ samodh±nesi– “tad± corajeµµhako ±nando ahosi, takkapaº¹ito pana ahameva ahosin”ti.
Takkapaº¹itaj±takavaººan± tatiy±.