[48] 8. Vedabbaj±takavaººan±

Anup±yena yo atthanti ida½ satth± jetavane viharanto dubbacabhikkhu½ ±rabbha kathesi. Tañhi bhikkhu½ satth± “na tva½ bhikkhu id±neva dubbaco, pubbepi dubbacoyeva, teneva ca k±raºena paº¹it±na½ vacana½ akatv± tiºhena asin± dvidh± katv± chinno hutv± magge nipatittha, tañca ekaka½ niss±ya purisasahassa½ j²vitakkhaya½ pattan”ti vatv± at²ta½ ±hari.
At²te b±r±ºasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente ekasmi½ g±make aññataro br±hmaºo vedabba½ n±ma manta½ j±n±ti. So kira manto anaggho mah±raho, nakkhattayoge laddhe ta½ manta½ parivattetv± ±k±se ullokite ±k±sato sattaratanavassa½ vassati. Tad± bodhisatto tassa br±hmaºassa santike sippa½ uggaºh±ti. Athekadivasa½ br±hmaºo bodhisatta½ ±d±ya kenacideva karaº²yena attano g±m± nikkhamitv± cetaraµµha½ agam±si, antar±magge ca ekasmi½ araññaµµh±ne pañcasat± pesanakacor± n±ma panthagh±ta½ karonti. Te bodhisattañca vedabbabr±hmaºañca gaºhi½su. Kasm± panete “pesanakacor±”ti vuccanti? Te kira dve jane gahetv± eka½ dhan±haraºatth±ya pesenti, tasm± “pesanakacor±”tveva vuccanti. Tepi ca pit±putte gahetv± pitara½ “tva½ amh±ka½ dhana½ ±haritv± putta½ gahetv± y±h²”ti vadanti. Etenup±yena m±tudh²taro gahetv± m±tara½ vissajjenti, jeµµhakaniµµhe gahetv± jeµµhabh±tika½ vissajjenti, ±cariyantev±sike gahetv± antev±sika½ vissajjenti. Te tasmi½ k±le vedabbabr±hmaºa½ gahetv± bodhisatta½ vissajjesu½.
Bodhisatto ±cariya½ vanditv± “aha½ ek±hadv²haccayena ±gamiss±mi, tumhe m± bh±yittha, apica kho pana mama vacana½ karotha, ajja dhanavass±panakanakkhattayogo bhavissati, m± kho tumhe dukkha½ asahant± manta½ parivattetv± dhana½ vass±payittha. Sace vass±pessatha, tumhe ca vin±sa½ p±puºissatha, ime ca pañcasat± cor±”ti eva½ ±cariya½ ovaditv± dhanatth±ya agam±si. Cor±pi s³riye atthaªgate br±hmaºa½ bandhitv± nipajj±pesu½. Taªkhaºaññeva p±c²nalokadh±tuto paripuººacandamaº¹ala½ uµµhahi. Br±hmaºo nakkhatta½ olokento “dhanavass±panakanakkhattayogo laddho, ki½ me dukkhena anubh³tena, manta½ parivattetv± ratanavassa½ vass±petv± cor±na½ dhana½ datv± yath±sukha½ gamiss±m²”ti cintetv± core ±mantesi “bhonto cor±, tumhe ma½ kimatth±ya gaºhath±”ti? “Dhanatth±ya, ayy±”ti. “Sace vo, dhanena attho, khippa½ ma½ bandhan± mocetv± s²sa½ nh±petv± ahatavatth±ni acch±detv± gandhehi vilimp±petv± pupph±ni pilandh±petv± µhapeth±”ti. “Cor± tassa katha½ sutv± tath± aka½su”.
Br±hmaºo nakkhattayoga½ ñatv± manta½ parivattetv± ±k±sa½ ullokesi, t±vadeva ±k±sato ratan±ni pati½su. Cor± ta½ dhana½ saªka¹¹hitv± uttar±saªgesu bhaº¹ika½ katv± p±yi½su. Br±hmaºopi tesa½ pacchatova agam±si. Atha te core aññe pañcasat± cor± gaºhi½su. “Kimattha½ amhe gaºhath±”ti ca vutt± “dhanatth±y±”ti ±ha½su. “Yadi vo dhanena attho, eta½ br±hmaºa½ gaºhatha, eso ±k±sa½ ulloketv± dhana½ vass±pesi, amh±kampeta½ eteneva dinnan”ti. Cor± core vissajjetv± “amh±kampi dhana½ deh²”ti br±hmaºa½ gaºhi½su. Br±hmaºo “aha½ tumh±ka½ dhana½ dadeyya½, dhanavass±panakanakkhattayogo pana ito sa½vaccharamatthake bhavissati. Yadi vo dhanenattho, adhiv±setha, tad± dhanavassa½ vass±pess±m²”ti ±ha. Cor± kujjhitv± “ambho, duµµhabr±hmaºa, aññesa½ id±neva dhana½ vass±petv± amhe añña½ sa½vacchara½ adhiv±s±pes²”ti tiºhena asin± br±hmaºa½ dvidh± chinditv± magge cha¹¹etv± vegena anubandhitv± tehi corehi saddhi½ yujjhitv± te sabbepi m±retv± dhana½ ±d±ya puna dve koµµh±s± hutv± aññamañña½ yujjhitv± a¹¹hateyy±ni purisasat±ni gh±tetv± etena up±yena y±va dve jan± avasiµµh± ahesu½, t±va aññamañña½ gh±tayi½su. Eva½ ta½ purisasahassa½ vin±sa½ patta½.
Te pana dve jan± up±yena ta½ dhana½ ±haritv± ekasmi½ g±masam²pe gahanaµµh±ne dhana½ paµicch±detv± eko khagga½ gahetv± rakkhanto nis²di, eko taº¹ule gahetv± bhatta½ pac±petu½ g±ma½ p±visi. Lobho ca n±mesa vin±sam³lamev±ti dhanasantike nisinno cintesi “tasmi½ ±gate ida½ dhana½ dve koµµh±s± bhavissanti, ya½n³n±ha½ ta½ ±gatamattameva khaggena paharitv± gh±teyyan”ti. So khagga½ sannayhitv± tassa ±gamana½ olokento nis²di. Itaropi cintesi “ta½ dhana½ dve koµµh±s± bhavissanti, ya½n³n±ha½ bhatte visa½ pakkhipitv± ta½ purisa½ bhojetv± j²vitakkhaya½ p±petv± ekakova dhana½ gaºheyyan”ti. So niµµhite bhatte saya½ bhuñjitv± sesake visa½ pakkhipitv± ta½ ±d±ya tattha agam±si. Ta½ bhatta½ ot±retv± µhitamattameva itaro khaggena dvidh± chinditv± ta½ paµicchannaµµh±ne cha¹¹etv± tañca bhatta½ bhuñjitv± sayampi tattheva j²vitakkhaya½ p±puºi. Evañca ta½ dhana½ niss±ya sabbeva vin±sa½ p±puºi½su.
Bodhisattopi kho ek±hadv²haccayena dhana½ ±d±ya ±gato tasmi½ µh±ne ±cariya½ adisv± vippakiººa½ pana dhana½ disv± “±cariyena mama vacana½ akatv± dhana½ vass±pita½ bhavissati, sabbehi vin±sa½ pattehi bhavitabban”ti mah±maggena p±y±si. Gacchanto ±cariya½ mah±magge dvidh± chinna½ disv± “mama vacana½ akatv± mato”ti d±r³ni uddharitv± citaka½ katv± ±cariya½ jh±petv± vanapupphehi p³jetv± purato gacchanto j²vitakkhaya½ patte pañcasate, purato a¹¹hateyyasateti anukkamena avas±ne dve jane j²vitakkhaya½ patte disv± cintesi “ima½ dv²hi ³na½ purisasahassa½ vin±sa½ patta½, aññehi dv²hi corehi bhavitabba½, tepi santhambhitu½ na sakkhissanti, kaha½ nu kho te gat±”ti gacchanto tesa½ dhana½ ±d±ya gahanaµµh±na½ paviµµhamagga½ disv± gacchanto bhaº¹ikabaddhassa dhanassa r±si½ disv± eka½ bhattap±ti½ avattharitv± mata½ addasa. Tato “ida½ n±ma tehi kata½ bhavissat²”ti sabba½ ñatv± “kaha½ nu kho so puriso”ti vicinanto tampi paµicchannaµµh±ne apaviddha½ disv± “amh±ka½ ±cariyo mama vacana½ akatv± attano dubbacabh±vena attan±pi vin±sa½ patto, aparampi tena purisasahassa½ vin±sita½, anup±yena vata ak±raºena attano vu¹¹hi½ patthayam±n± amh±ka½ ±cariyo viya mah±vin±sameva p±puºissant²”ti cintetv± ima½ g±tham±ha–
48. “Anup±yena yo attha½, icchati so vihaññati;
cet± hani½su vedabba½, sabbe te byasanamajjhag³”ti.
Tattha so vihaññat²ti so anup±yena “attano attha½ vu¹¹hi½ sukha½ icch±m²”ti ak±le v±y±ma½ karonto puggalo vihaññati kilamati mah±vin±sa½ p±puº±ti. Cet±ti cetaraµµhav±sino cor±. Hani½su vedabbanti vedabbamantavasena “vedabbo”ti laddhan±ma½ br±hmaºa½ hani½su. Sabbe te byasanamajjhag³ti tepi ca anavases± aññamañña½ gh±tayam±n± byasana½ adhigacchi½su paµilabhi½s³ti.
Eva½ bodhisatto “yath± amh±ka½ ±cariyo anup±yena aµµh±ne parakkama½ karonto dhana½ vass±petv± attan±pi j²vitakkhaya½ patto, aññesañca vin±sapaccayo j±to, evameva yo aññopi anup±yena attano attha½ icchanto v±y±ma½ karissati, sabbo so attan± ca vinassissati, paresañca vin±sapaccayo bhavissat²”ti vana½ unn±dento devat±su s±dhuk±ra½ dadam±n±su im±ya g±th±ya dhamma½ desetv± ta½ dhana½ up±yena attano geha½ ±haritv± d±n±d²ni puññ±ni karonto y±vat±yuka½ µhatv± j²vitapariyos±ne saggapatha½ p³rayam±no agam±si.
Satth±pi “na tva½ bhikkhu id±neva dubbaco, pubbepi dubbacova, dubbacatt± pana mah±vin±sa½ patto”ti ima½ dhammadesana½ ±haritv± anusandhi½ ghaµetv± j±taka½ samodh±nesi– “tad± vedabbabr±hmaºo dubbacabhikkhu ahosi, antev±siko pana ahameva ahosin”ti.

Vedabbaj±takavaººan± aµµham±.