[46] 6. ¾r±mad³sakaj±takavaººan±
Na ve anatthakusalen±ti ida½ satth± aññatarasmi½ kosalag±make viharanto uyy±nad³saka½ ±rabbha kathesi. Satth± kira kosalesu c±rika½ caram±no aññatara½ g±maka½ samp±puºi. Tattheko kuµumbiko tath±gata½ nimantetv± attano uyy±ne nis²d±petv± buddhappamukhassa saªghassa mah±d±na½ datv± “bhante, yath±ruciy± imasmi½ uyy±ne vicarath±”ti ±ha. Bhikkh³ uµµh±ya uyy±nap±la½ gahetv± uyy±ne vicarant± eka½ aªgaºaµµh±na½ disv± uyy±nap±la½ pucchi½su “up±saka, ima½ uyy±na½ aññattha sandacch±ya½, imasmi½ pana µh±ne na koci rukkho v± gaccho v± atthi, ki½ nu kho k±raºan”ti? “Bhante, imassa uyy±nassa ropanak±le eko g±mad±rako udaka½ siñcanto imasmi½ µh±ne rukkhapotake umm³la½ katv± m³lappam±ºena udaka½ siñci Te rukkhapotak± mil±yitv± mat±. Imin± k±raºena ida½ µh±na½ aªgaºa½ j±tan”ti. Bhikkh³ satth±ra½ upasaªkamitv± etamattha½ ±rocesu½. Satth± “na, bhikkhave, so g±mad±rako id±neva ±r±mad³sako, pubbepi ±r±mad³sakoyev±”ti vatv± at²ta½ ±hari. At²te b±r±ºasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente b±r±ºasiya½ nakkhatta½ ghosayi½su. Nakkhattabherisaddasavanak±lato paµµh±ya sakalanagarav±sino nakkhattanissitak± hutv± vicaranti. Tad± rañño uyy±ne bah³ makkaµ± vasanti. Uyy±nap±lo cintesi “nagare nakkhatta½ ghuµµha½, ime v±nare ‘udaka½ siñcath±’ti vatv± aha½ nakkhatta½ k²¼iss±m²”ti jeµµhakav±nara½ upasaªkamitv± “samma v±narajeµµhaka, ima½ uyy±na½ tumh±kampi bah³pak±ra½, tumhe ettha pupphaphalapallav±ni kh±datha, nagare nakkhatta½ ghuµµha½, aha½ nakkhatta½ k²¼iss±mi. Y±v±ha½ ±gacch±mi, t±va imasmi½ uyy±ne rukkhapotakesu udaka½ siñcitu½ sakkhissath±”ti pucchi. “S±dhu, siñciss±m²”ti. “Tena hi appamatt± hoth±”ti udakasiñcanatth±ya tesa½ cammakuµe ca d±rukuµe ca datv± gato. V±nar± cammakuµe ceva d±rukuµe ca gahetv± rukkhapotakesu udaka½ siñcanti. Atha ne v±narajeµµhako evam±ha “bhonto v±nar±, udaka½ n±ma rakkhitabba½, tumhe rukkhapotakesu udaka½ siñcant± upp±µetv± upp±µetv± m³la½ oloketv± gambh²ragatesu m³lesu bahu½ udaka½ siñcatha, agambh²ragatesu appa½, pacch± amh±ka½ udaka½ dullabha½ bhavissat²”ti. Te “s±dh³”ti sampaµicchitv± tath± aka½su. Tasmi½ samaye eko paº¹itapuriso r±juyy±ne te v±nare tath± karonte disv± evam±ha “bhonto v±nar±, kasm± tumhe rukkhapotake upp±µetv± upp±µetv± m³lappam±ºena udaka½ siñcath±”ti? Te “eva½ no v±narajeµµhako ovadat²”ti ±ha½su. So ta½ vacana½ sutv± “aho vata bho b±l± apaº¹it±, ‘attha½ kariss±m±’ti anatthameva karont²”ti cintetv± ima½ g±tham±ha–
46. “Na ve anatthakusalena, atthacariy± sukh±vah±;
h±peti attha½ dummedho, kapi ±r±miko yath±”ti.
Tattha veti nip±tamatta½. Anatthakusalen±ti anatthe an±yatane kusalena, atthe ±yatane k±raºe akusalena v±ti attho. Atthacariy±ti vu¹¹hikiriy±. Sukh±vah±ti evar³pena anatthakusalena k±yikacetasikasukhasaªkh±tassa atthassa cariy± na sukh±vah±, na sakk± ±vahitunti attho. Ki½k±raº±? Ekanteneva hi h±peti attha½ dummedhoti, b±lapuggalo “attha½ kariss±m²”ti attha½ h±petv± anatthameva karoti. Kapi ±r±miko yath±ti yath± ±r±me niyutto ±r±marakkhanako makkaµo “attha½ kariss±m²”ti anatthameva karoti, eva½ yo koci anatthakusalo, tena na sakk± atthacariya½ ±vahitu½, so eka½sena attha½ h±petiyev±ti. Eva½ so paº¹ito puriso im±ya g±th±ya v±narajeµµhaka½ garahitv± attano parisa½ ±d±ya uyy±n± nikkhami. Satth±pi “na, bhikkhave, esa g±mad±rako id±neva ±r±mad³sako, pubbepi ±r±mad³sakoyev±”ti ima½ dhammadesana½ ±haritv± anusandhi½ ghaµetv± j±taka½ samodh±nesi– “tad± v±narajeµµhako ±r±mad³sakag±mad±rako ahosi, paº¹itapuriso pana ahameva ahosin”ti.
¾r±mad³sakaj±takavaººan± chaµµh±.