[37] 7. Tittiraj±takavaŗŗan±
Ye vu¹¹hamapac±yant²ti ida½ satth± s±vatthi½ gacchanto s±riputtattherassa sen±sanapaµib±hana½ ±rabbha kathesi. An±thapiŗ¹ikena hi vih±ra½ k±retv± d³te pesite satth± r±jagah± nikkhamma ves±li½ patv± tattha yath±bhiranta½ viharitv± s±vatthi½ gamiss±m²ti magga½ paµipajji. Tena ca samayena chabbaggiy±na½ antev±sik± purato purato gantv± ther±na½ sen±sanesu aggahitesveva ida½ sen±sana½ amh±ka½ upajjh±yassa, ida½ ±cariyassa, ida½ amh±kameva bhavissat²ti sen±san±ni palibundhenti. Pacch± ±gat± ther± sen±san±ni na labhanti. S±riputtattherass±pi antev±sik± therassa sen±sana½ pariyesant± na labhi½su. Thero sen±sana½ alabhanto satthu sen±sanassa avid³re ekasmi½ rukkham³le nisajj±ya ca caŖkamena ca ratti½ v²tin±mesi. Satth± pacc³sasamaye nikkhamitv± ukk±si, theropi ukk±si. Ko esoti? Aha½, bhante, s±riputtoti. S±riputta, im±ya vel±ya idha ki½ karos²ti? So ta½ pavatti½ ±rocesi. Satth± therassa vacana½ sutv± id±ni t±va mayi j²vanteyeva bhikkh³ ańńamańńa½ ag±rav± apatiss± viharanti, parinibbute ki½ nu kho karissant²ti ±vajjentassa dhammasa½vego udap±di. So pabh±t±ya rattiy± bhikkhusaŖgha½ sannip±t±petv± bhikkh³ pucchi sacca½ kira, bhikkhave, chabbaggiy± bhikkh³ purato purato gantv± ther±na½ bhikkh³na½ sen±sana½ paµib±hant²ti. Sacca½, bhagav±ti? Tato chabbaggiye garahitv± dhammi½ katha½ katv± bhikkh³ ±mantesi ko nu kho, bhikkhave, agg±sana½ aggodaka½ aggapiŗ¹a½ arahat²ti? Ekacce khattiyakul± pabbajitoti ±ha½su, ekacce br±hmaŗakul±, gahapatikul± pabbajitoti, apare vinayadharo, dhammakathiko, paµhamassa jh±nassa l±bh², dutiyassa, tatiyassa, catutthassa jh±nassa l±bh²ti. Apare sot±panno, sakad±g±m², an±g±m², arah±, tevijjo, cha¼abhińńoti ±ha½su. Eva½ tehi bhikkh³hi attano attano rucivasena agg±san±dirah±na½ kathitak±le satth± ±ha na, bhikkhave, mayha½ s±sane agg±san±d²ni patv± khattiyakul± pabbajito pam±ŗa½, na br±hmaŗakul± pabbajito, na gahapatikul± pabbajito, na vinayadharo, na suttantiko, na ±bhidhammiko, na paµhamajjh±n±dil±bhino, na sot±pann±dayo pam±ŗa½, atha kho, bhikkhave, imasmi½ s±sane yath±vu¹¹ha½ abhiv±dana½ paccuµµh±na½ ańjalikamma½ s±m²cikamma½ k±tabba½, agg±sana½ aggodaka½ aggapiŗ¹o laddhabbo. Idamettha pam±ŗa½. Tasm± vu¹¹hataro bhikkhu etesa½ anucchaviko. Id±ni kho pana, bhikkhave, s±riputto mayha½ aggas±vako anudhammacakkappavattako mam±nantara½ sen±sana½ laddhu½ arahati, so ima½ ratti½ sen±sana½ alabhanto rukkham³le v²tin±mesi, tumhe id±neva eva½ ag±rav± apatiss±, gacchante gacchante k±le kinti katv± viharissath±ti. Atha nesa½ ov±dad±natth±ya pubbe, bhikkhave, tiracch±nagat±pi na kho paneta½ amh±ka½ patir³pa½, ya½ maya½ ańńamańńa½ ag±rav± apatiss± asabh±gavuttino vihareyy±ma, amhesu mahallakatara½ j±nitv± tassa abhiv±dan±d²ni kariss±m±ti s±dhuka½ v²ma½sitv± aya½ no mahallakoti ńatv± tassa abhiv±dan±d²ni katv± devapatha½ p³rayam±n± gat±ti vatv± at²ta½ ±hari. At²te himavantappadese eka½ mah±nigrodha½ upaniss±ya tayo sah±y± vihari½su tittiro, makkaµo, hatth²ti. Te ańńamańńa½ ag±rav± apatiss± asabh±gavuttino ahesu½. Atha nesa½ etadahosi na yutta½ amh±ka½ eva½ viharitu½, ya½n³na maya½ yo no mahallakataro, tassa abhiv±dan±d²ni karont± vihareyy±m±ti. Ko pana no mahallakataroti cintent± ekadivasa½ attheso up±yoti tayopi jan± nigrodham³le nis²ditv± tittiro ca makkaµo ca hatthi½ pucchi½su samma hatthi, tva½ ima½ nigrodharukkha½ k²vappam±ŗak±lato paµµh±ya j±n±s²ti? So ±ha samm±, aha½ taruŗapotakak±le ima½ nigrodhagaccha½ antarasatth²su katv± gacch±mi, avattharitv± µhitak±le ca pana me etassa aggas±kh± n±bhi½ ghaµµeti, ev±ha½ ima½ gacchak±lato paµµh±ya j±n±m²ti puna ubhopi jan± purimanayeneva makkaµa½ pucchi½su. So ±ha aha½ samm± makkaµacch±pako sam±no bh³miya½ nis²ditv± g²va½ anukkhipitv±va imassa nigrodhapotakassa aggaŖkure kh±d±mi, ev±ha½ ima½ khuddakak±lato paµµh±ya j±n±m²ti. Atha itare ubhopi purimanayeneva tittira½ pucchi½su. So ±ha samm±, pubbe asukasmi½ n±ma µh±ne mah±nigrodharukkho ahosi, aha½ tassa phal±ni kh±ditv± imasmi½ µh±ne vacca½ p±tesi½, tato esa rukkho j±to, ev±ha½ ima½ aj±tak±lato paµµh±ya j±n±mi, tasm± aha½ tumhehi j±tiy± mahallakataroti. Eva½ vutte makkaµo ca hatth² ca tittirapaŗ¹ita½ ±ha½su samma, tva½ amhehi mahallakataro, ito paµµh±ya maya½ tava sakk±ragaruk±ram±nanavandanap³jan±ni ceva abhiv±danapaccuµµh±na-ańjalikammas±m²cikamm±ni ca kariss±ma, ov±de ca te µhass±ma, tva½ pana ito paµµh±ya amh±ka½ ov±d±nus±sani½ dadeyy±s²ti. Tato paµµh±ya tittiro tesa½ ov±da½ ad±si, s²lesu patiµµh±pesi, sayampi s²l±ni sam±diyi. Te tayopi jan± pańcasu s²lesu patiµµh±ya ańńamańńa½ sag±rav± sappatiss± sabh±gavuttino hutv± j²vitapariyos±ne devalokapar±yaŗ± ahesu½. Tesa½ tiŗŗa½ sam±d±na½ tittiriya½ brahmacariya½ n±ma ahosi. Te hi n±ma, bhikkhave, tiracch±nagat± ańńamańńa½ sag±rav± sappatiss± vihari½su, tumhe eva½ sv±kh±te dhammavinaye pabbajitv± kasm± ańńamańńa½ ag±rav± apatiss± viharatha. Anuj±n±mi, bhikkhave, ito paµµh±ya tumh±ka½ yath±vu¹¹ha½ abhiv±dana½ paccuµµh±na½ ańjalikamma½ s±m²cikamma½, yath±vu¹¹ha½ agg±sana½ aggodaka½ aggapiŗ¹a½, na ito paµµh±ya ca navakatarena vu¹¹hataro sen±sanena paµib±hitabbo, yo paµib±heyya, ±pattidukkaµass±ti eva½ satth± ima½ dhammadesana½ ±haritv± abhisambuddho hutv± ima½ g±tham±ha
37. Ye vu¹¹hamapac±yanti, nar± dhammassa kovid±;
diµµheva dhamme p±sa½s±, sampar±ye ca suggat²ti.
Tattha ye vu¹¹hamapac±yant²ti j±tivu¹¹ho, vayovu¹¹ho, guŗavu¹¹hoti tayo vu¹¹h±. Tesu j±tisampanno j±tivu¹¹ho n±ma, vaye µhito vayovu¹¹ho n±ma guŗasampanno guŗavu¹¹ho n±ma. Tesu guŗasampanno vayovu¹¹ho imasmi½ µh±ne vu¹¹hoti adhippeto. Apac±yant²ti jeµµh±pac±yikakammena p³jenti. Dhammassa kovid±ti jeµµh±pac±yanadhammassa kovid± kusal±. Diµµheva dhammeti imasmi½yeva attabh±ve. P±sa½s±ti pasa½s±rah±. Sampar±ye ca suggat²ti samparetabbe ima½ loka½ hitv± gantabbe paralokepi tesa½ sugatiyeva hot²ti. Aya½ panettha piŗ¹attho bhikkhave, khattiy± v± hontu br±hmaŗ± v± vess± v± sudd± v± gahaµµh± v± pabbajit± v± tiracch±nagat± v±, ye keci satt± jeµµh±pacitikamme chek± kusal± guŗasampann±na½ vayovu¹¹h±na½ apaciti½ karonti, te imasmińca attabh±ve jeµµh±pacitik±rak±ti pasa½sa½ vaŗŗana½ thomana½ labhanti, k±yassa ca bhed± sagge nibbattant²ti. Eva½ satth± jeµµh±pacitikammassa guŗa½ kathetv± anusandhi½ ghaµetv± j±taka½ samodh±nesi tad± hatthin±go moggall±no ahosi, makkaµo s±riputto, tittirapaŗ¹ito pana ahameva ahosinti.
Tittiraj±takavaŗŗan± sattam±.