[98] 8. K³µav±ºijaj±takavaººan±

S±dhu kho paº¹ito n±m±ti ida½ satth± jetavane viharanto eka½ k³µav±ºija½ ±rabbha kathesi. S±vatthiyañhi dve jan± ekato vaºijja½ karont± bhaº¹a½ sakaµen±d±ya janapada½ gantv± laddhal±bh± pacc±gami½su. Tesu k³µav±ºijo cintesi “aya½ bah³ divase dubbhojanena dukkhaseyy±ya kilanto, id±ni attano ghare n±naggarasehi y±vadattha½ subhojana½ bhuñjitv± aj²rakena marissati. Ath±ha½ ima½ bhaº¹a½ tayo koµµh±se katv± eka½ tassa d±rak±na½ dass±mi, dve koµµh±se attan± gahess±m²”ti. So “ajja bh±jess±ma, sve bh±jess±m±”ti bhaº¹a½ bh±jetu½ na icchi. Atha na½ paº¹itav±ºijo ak±maka½ nipp²¼etv± bh±j±petv± vih±ra½ gantv± satth±ra½ vanditv± katapaµisanth±ro “atipapañco te kato, idh±gantv±pi cirena buddhupaµµh±na½ ±gatos²”ti vutte ta½ pavatti½ bhagavato ±rocesi. Satth± “na kho so, up±saka, id±neva k³µav±ºijo, pubbepi k³µav±ºijoyeva. Id±ni pana ta½ vañcetuk±mo j±to, pubbe paº¹itepi vañcetu½ ussah²”ti vatv± tena y±cito at²ta½ ±hari.
At²te b±r±ºasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente bodhisatto b±r±ºasiya½ v±ºijakule nibbatti, n±maggahaºadivase cassa “paº¹ito”ti n±ma½ aka½su. So vayappatto aññena v±ºijena saddhi½ ekato hutv± vaºijja½ karoti, tassa “atipaº¹ito”ti n±ma½ ahosi. Te b±r±ºasito pañcahi sakaµasatehi bhaº¹a½ ±d±ya janapada½ gantv± vaºijja½ katv± laddhal±bh± puna b±r±ºasi½ ±gami½su. Atha nesa½ bhaº¹abh±janak±le atipaº¹ito ±ha “may± dve koµµh±s± laddhabb±”ti. “Ki½k±raº±”ti? “Tva½ paº¹ito, aha½ atipaº¹ito. Paº¹ito eka½ laddhu½ arahati, atipaº¹ito dve”ti. “Nanu amh±ka½ dvinna½ bhaº¹am³lakampi goº±dayopi samasam±yeva, tva½ kasm± dve koµµh±se laddhu½ arahas²”ti. “Atipaº¹itabh±ven±”ti. Eva½ te katha½ va¹¹hetv± kalaha½ aka½su.
Tato atipaº¹ito “attheko up±yo”ti cintetv± attano pitara½ ekasmi½ susirarukkhe pavesetv± “tva½ amhesu ±gatesu ‘atipaº¹ito dve koµµh±se laddhu½ arahat²’ti vadeyy±s²”ti vatv± bodhisatta½ upasaªkamitv± “samma, mayha½ dvinna½ koµµh±s±na½ yuttabh±va½ v± ayuttabh±va½ v± es± rukkhadevat± j±n±ti, ehi, ta½ pucchiss±m±”ti ta½ tattha netv± “ayye rukkhadevate, amh±ka½ aµµa½ pacchind±”ti ±ha. Athassa pit± sara½ parivattetv± “tena hi katheth±”ti ±ha. “Ayye, aya½ paº¹ito, aha½ atipaº¹ito. Amhehi ekato voh±ro kato, tattha kena ki½ laddhabbanti. Paº¹itena eko koµµh±so, atipaº¹itena pana dve koµµh±s± laddhabb±”ti. Bodhisatto eva½ vinicchita½ aµµa½ sutv± “id±ni devat±bh±va½ v± adevat±bh±va½ v± j±niss±m²”ti pal±la½ ±haritv± susira½ p³retv± aggi½ ad±si, atipaº¹itassa pit± j±l±ya phuµµhak±le a¹¹hajjh±mena sar²rena upari ±ruyha s±kha½ gahetv± olambanto bh³miya½ patitv± ima½ g±tham±ha–
98. “S±dhu kho paº¹ito n±ma, na tveva atipaº¹ito;
atipaº¹itena puttena, manamhi upak³¼ito”ti.
Tattha s±dhu kho paº¹ito n±m±ti imasmi½ loke paº¹iccena samann±gato k±raº±k±raºaññ³ puggalo s±dhu sobhano. Atipaº¹itoti n±mamattena atipaº¹ito k³µapuriso na tveva vara½. Manamhi upak³¼itoti thokenamhi jh±mo, a¹¹hajjh±makova muttoti attho. Te ubhopi majjhe bhinditv± samaññeva koµµh±sa½ gaºhitv± yath±kamma½ gat±.
Satth± “pubbepi esa k³µav±ºijoyev±”ti ima½ at²ta½ ±haritv± j±taka½ samodh±nesi– “tad± k³µav±ºijo paccuppannepi k³µav±ºijoyeva, paº¹itav±ºijo pana ahameva ahosin”ti.

K³µav±ºijaj±takavaººan± aµµham±.