2. App±yukasuttavaººan±
42. Dutiye acchariya½, bhanteti idampi meghiyasutte viya garahaºacchariyavasena veditabba½. Y±va app±yuk±ti yattaka½ paritt±yuk±, ati-ittaraj²vit±ti attho. Satt±haj±teti satt±hena j±to satt±haj±to. Tasmi½ satt±haj±te, j±tassa sattame ahan²ti attho. Tusita½ k±ya½ upapajj²ti tusita½ devanik±ya½ paµisandhiggahaºavasena upapajji. Ekadivasa½ kira thero pacch±bhatta½ div±µµh±ne nisinno lakkhaº±nubyañjanappaµimaº¹ita½ sobhaggappatta½ dassan±nuttariyabh³ta½ bhagavato r³pak±yasiri½ manasi karitv±, “aho buddh±na½ r³pak±yasampatti dassan²y± samantap±s±dik± manohar±”ti u¼±ra½ p²tisomanassa½ paµisa½vedento eva½ cintesi– “vij±tam±tuy± n±ma vir³popi putto sur³po viya man±po hoti, sace pana buddh±na½ m±t± mah±m±y± dev² dhareyya, k²disa½ nu kho tass± bhagavato r³padassane p²tisomanassa½ uppajjeyya, mah±j±ni kho mayha½ mah±m±tu deviy±, y± satt±haj±te bhagavati k±lakat±”ti. Eva½ pana cintetv± bhagavanta½ upasaªkamitv± attano parivitakkita½ ±rocento tass± k±lakiriya½ garahanto “acchariya½, bhante”ti-±dim±ha. Keci pan±hu– “mah±paj±pati gotam² bhagavanta½ mahat± ±y±sena pabbajja½ y±citv±pi paµikkhitt±, may± pana up±yena y±cito bhagav± aµµhagarudhammappaµiggahaºavasena tass± pabbajja½ upasampadañca anuj±ni, s± te dhamme paµiggahetv± laddhapabbajj³pasampad± bhagavato dutiya½ parisa½ upp±detv± catutth±ya paris±ya paccayo ahosi. Sace pana bhagavato janetti mah±m±y± dev² dhareyya, evamet± cubhopi khattiyabhaginiyo ekato hutv± ima½ s±sana½ sobheyyu½, bhagav± ca m±tari bahum±nena m±tug±massa s±sane pabbajja½ upasampadañca sukheneva anuj±neyya, app±yukat±ya panass± kasirena nipphannamidanti imin± adhipp±yena thero bhagavato santike ‘acchariya½, bhante’ti-±dim±h±”ti. Ta½ ak±raºa½. Bhagav± hi m±tuy± v± aññassa v± m±tug±massa attano s±sane pabbajja½ anuj±nanto garuka½yeva katv± anuj±n±ti, na lahuka½ ciraµµhitik±mat±y±ti. Apare pan±hu– “dasabalacatuves±rajj±dike anaññas±dh±raºe anant±parim±ºe buddhaguºe thero manasi karitv± y± eva½ mah±nubh±va½ n±ma loke aggapuggala½ satth±ra½ kucchin± dasa m±se parihari, s± buddham±t± kassaci paric±rik± bhavissat²ti ayuttamida½. Kasm±? Satthu guº±nucchavikameveta½, yadida½ satt±haj±te bhagavati janetti k±la½ karoti, k±lakat± ca tusitesu uppajjat²ti acchariyabbhutacittaj±to hutv± ta½ attano vitakkupp±dana½ bhagavato ±rocento ‘acchariya½, bhante’ti-±divacana½ avoc±”ti. Satth± pana yasm± satt±haj±tesu bodhisattesu bodhisattam±tu k±lakiriy± dhammat± siddh±, tasm± ta½ dhammata½ parid²pento “evameta½, ±nand±”ti-±dim±ha. S± pan±ya½ dhammat± yasm± yath± sabbe bodhisatt± p±ramiyo p³retv± tusitapure nibbattitv± tattha y±vat±yuka½ µhatv± ±yupariyos±ne dasasahassacakkav±¼adevat±hi sannipatitv± abhisambodhi½ pattu½ manussaloke paµisandhiggahaº±ya ajjhesit± k±lad²padesakul±ni viya janettiy± ±yuparim±ºampi oloketv± paµisandhi½ gaºhanti, ayampi bhagav± bodhisattabh³to tatheva tusitapure µhito pañca mah±vilokan±ni vilokento sattadivas±dhikadasam±saparim±ºa½ m±tuy± ±yuparim±ºa½ paricchinditv± “aya½ mama paµisandhiggahaºassa k±lo, id±ni uppajjitu½ vaµµat²”ti ñatv±va paµisandhi½ aggahesi, tasm± sabbabodhisatt±na½ ±ciººasam±ciººavaseneva veditabba½. Ten±ha bhagav±– “app±yuk± hi, ±nanda, bodhisattam±taro hont²”ti-±di. Tattha k±la½ karont²ti yath±vutta-±yuparikkhayeneva k±la½ karonti, na vij±tapaccay±. Carimattabh±vehi bodhisattehi vasitaµµh±na½ cetiyagharasadisa½ hoti, na aññesa½ paribhog±raha½, na ca sakk± bodhisattam±tara½ apanetv± añña½ aggamahesiµµh±ne µhapetunti tattaka½ eva bodhisattam±tu ±yuppam±ºa½ hoti, tasm± tad± k±la½ karonti. Imameva hi attha½ sandh±ya mah±bodhisatt± pañcama½ mah±vilokana½ karonti. Katarasmi½ pana vaye k±la½ karont²ti? Majjhimavaye. Paµhamavayasmiñhi satt±na½ attabh±ve chandar±go balav± hoti, tena tad± sañj±tagabbh± itthiyo yebhuyyena gabbha½ anurakkhitu½ na sakkonti. Gaºheyyu½ ce, gabbho bahv±b±dho hoti. Majjhimavayassa pana dve koµµh±se atikkamitv± tatiyakoµµh±se vatthu visada½ hoti, visade vatthumhi nibbattad±rak± arog± honti, tasm± bodhisattam±taro paµhamavaye sampatti½ anubhavitv± majjhimavayassa tatiyakoµµh±se vij±yitv± k±la½ karont²ti. Etamattha½ viditv±ti eta½ bodhisattam±tu aññesañca sabbasatt±na½ attabh±ve ±yussa maraºapariyos±nata½ viditv± tadatthavibh±vanamukhena anavajjappaµipattiya½ uss±had²paka½ ima½ ud±na½ ud±nesi. Tattha ye kec²ti aniyamaniddeso. Bh³t±ti nibbatt±. Bhavissant²ti an±gate nibbattissanti. V±saddo vikappattho, apisaddo sampiº¹anattho. Tena nibbattam±nepi saªgaºh±ti. Ett±vat± at²t±divasena tiyaddhapariy±panne satte anavasesato pariy±diyati. Apica gabbhaseyyakasatt± gabbhato nikkhantak±lato paµµh±ya bh³t± n±ma, tato pubbe bhavissanti n±ma. Sa½sedaj³pap±tik± paµisandhicittato parato bh³t± n±ma, tato pubbe uppajjitabbabhavavasena bhavissanti n±ma. Sabbepi v± paccuppannabhavavasena bh³t± n±ma, ±yati½ punabbhavavasena bhavissanti n±ma. Kh²º±sav± bh³t± n±ma. Te hi bh³t± eva, na puna bhavissant²ti, tadaññe bhavissanti n±ma. Sabbe gamissanti pah±ya dehanti sabbe yath±vuttabhed± sabbabhavayonigativiññ±ºaµµhitisatt±v±s±divasena anekabhedabhinn± satt± deha½ attano sar²ra½ pah±ya nikkhipitv± paraloka½ gamissanti, asekkh± pana nibb±na½. Ettha koci acavanadhammo n±ma natth²ti dasseti. Ta½ sabbaj±ni½ kusalo viditv±ti tadeta½ sabbassa sattassa j±ni½ h±ni½ maraºa½, sabbassa v± sattassa j±ni½ vin±sa½ pabhaªguta½ kusalo paº¹itaj±tiko maraº±nussativasena aniccat±manasik±ravasena v± j±nitv±. ¾t±piyo brahmacariya½ careyy±ti vipassan±ya kamma½ karonto ±t±piyasaªkh±tena v²riyena samann±gatatt± ±t±piyo catubbidhasammappadh±navasena ±raddhav²riyo anavasesamaraºasamatikkaman³p±ya½ maggabrahmacariya½ careyya, paµipajjeyy±ti attho.
Dutiyasuttavaººan± niµµhit±.