9. Jaµilasuttavaººan±

9. Navame gay±yanti ettha gay±ti g±mopi titthampi vuccati. Gay±g±massa hi avid³re viharanto bhagav± “gay±ya½ viharat²”ti vuccati, tath± gay±titthassa. Gay±titthanti hi gay±g±massa avid³re ek± pokkharaº² atthi nad²pi, tadubhaya½ “p±papav±hanatitthan”ti lokiyamah±jano samud±carati. Gay±s²seti gajas²sasadisasikharo tattha eko pabbato gay±s²san±mako, yattha hatthikumbhasadiso piµµhip±s±ºo bhikkhusahassassa ok±so pahoti, tatra bhagav± viharati. Tena vutta½– “gay±ya½ viharati gay±s²se”ti.
Jaµil±ti t±pas±. Te hi jaµ±dh±rit±ya idha “jaµil±”ti vutt±. Antaraµµhake himap±tasamayeti hemantassa utuno abbhantarabh³te m±gham±sassa avas±ne catt±ro phagguºam±sassa ±dimhi catt±roti aµµhadivasaparim±ºe himassa patanak±le. Gay±ya½ ummujjant²ti keci tasmi½ titthasammate udake paµhama½ nimuggasakalasar²r± tato ummujjanti vuµµhahanti uppilavanti. Nimujjant²ti sas²sa½ udake os²danti. Ummujjanimujjampi karont²ti punappuna½ ummujjananimujjan±nipi karonti.
Tattha hi keci “ekummujjaneneva p±pasuddhi hot²”ti eva½diµµhik±, te ummujjanameva katv± gacchanti. Ummujjana½ pana nimujjanamantarena natth²ti avin±bh±vato nimujjanampi te karontiyeva. Yepi “ekanimujjaneneva p±pasuddhi hot²”ti eva½diµµhik±, tepi ekav±rameva nimujjitv± vuttanayena avin±bh±vato ummujjanampi katv± pakkamanti. Ye pana “tasmi½ titthe nimujjaneneva p±pasuddhi hot²”ti eva½diµµhik±, te tattha nimujjitv± ass±se sannirumbhitv± maruppap±tapatit± viya tattheva j²vitakkhaya½ p±puºanti Apare “punappuna½ ummujjananimujjan±ni katv± nh±te p±pasuddhi hot²”ti eva½diµµhik±, te k±lena k±la½ ummujjananimujjan±ni karonti. Te sabbepi sandh±ya vutta½– “ummujjantipi nimujjantipi ummujjanimujjampi karont²”ti. Ettha ca kiñc±pi nimujjanapubbaka½ ummujjana½, nimujjanameva pana karont± katipay±, ummujjana½ tadubhayañca karont± bah³ti tesa½ yebhuyyabh±vadassanattha½ ummujjana½ paµhama½ vutta½. Tath± sambahul± jaµil±ti jaµil±na½ yebhuyyat±ya vutta½, muº¹asikhaº¹inopi ca br±hmaº± udakasuddhik± tasmi½ k±le tattha tath± karonti.
Osiñcant²ti keci gay±ya udaka½ hatthena gahetv± attano s²se ca sar²re ca osiñcanti, apare ghaµehi udaka½ gahetv± t²re µhatv± tath± karonti. Aggi½ juhant²ti keci gay±t²re vedi½ sajjetv± dh³madabbhip³j±dike upakaraºe upanetv± aggihuta½ juhanti aggihuta½ paricaranti. Imin± suddh²ti imin± gay±ya½ ummujjan±din± aggiparicaraºena ca p±pamalato suddhi p±papav±han± sa½s±rasuddhi eva v± hot²ti eva½diµµhik± hutv±ti attho.
Ummujjan±di cettha nidassanamatta½ vuttanti daµµhabba½. Tesu hi keci udakav±sa½ vasanti, keci udakassañjali½ denti, keci tasmi½ udake µhatv± candimas³riye anuparivattanti, keci anekasahassav±ra½ s±vitti-±dike japanti, keci “inda ±gacch±”ti-±din± vijj±japa½ avh±yanti, keci mahatupaµµh±na½ karonti, evañca karont± keci otaranti, keci uttaranti keci uttaritv± suddhika-±camana½ karonti, keci anto-udake µhit± tant² v±denti, v²ºa½ v±dent²ti evam±dik± n±nappak±rakiriy± dassenti. Yasm± v± te evar³p± vik±rakiriy± karont±pi tasmi½ udake nimujjana-ummujjanapubbakameva karonti, tasm± ta½ sabba½ nimujjanummujjanantogadhameva katv± “ummujjant²”tipi-±di vutta½. Eva½ tattha ±kulaby±kule vattam±ne uparipabbate µhito bhagav± tesa½ ta½ kol±hala½ sutv± “kinnu kho etan”ti olokento ta½ kiriyavik±ra½ addasa, ta½ sandh±ya vutta½– “addas± kho bhagav±…pe… imin± suddh²”ti, ta½ vuttatthameva.
Etamattha½ viditv±ti eta½ attha½ udakorohan±di-asuddhimagge tesa½ suddhimaggapar±masana½ sacc±dike ca suddhimagge attano avipar²t±vabodha½ sabb±k±rato viditv±. Ima½ ud±nanti ima½ udakasuddhiy± asuddhimaggabh±vad²paka½ sacc±didhamm±nañca y±th±vato suddhimaggabh±vad²paka½ ud±na½ ud±nesi.
Tattha na udakena suc² hot²ti ettha udaken±ti udakummujjan±din±. Udakummujjan±di hi idha uttarapadalopena “udakan”ti vutta½ yath± r³pabhavo r³panti. Atha v± udaken±ti ummujjan±dikiriy±ya s±dhanabh³tena udakena suci sattassa suddhi n±ma na hoti, natth²ti attho. Atha v± suc²ti tena yath±vuttena udakena suci p±pamalato suddho n±ma satto na hoti. Kasm±? Bahvettha nh±yat² jano. Yadi hi udakorohan±din± yath±vuttena p±pasuddhi n±ma siy±, bahu ettha udake jano nh±yati, m±tugh±t±dip±pakammak±r² añño ca gomahi½s±diko antamaso macchakacchape up±d±ya, tassa sabbass±pi p±pasuddhi siy±, na paneva½ hoti. Kasm±? Nh±nassa p±pahet³na½ appaµipakkhabh±vato. Yañhi ya½ vin±seti, so tassa paµipakkho yath± ±loko andhak±rassa, vijj± ca avijj±ya, na eva½ nh±na½ p±passa. Tasm± niµµhamettha gantabba½ “na udakena suci hot²”ti.
Yena pana suci hoti, ta½ dassetu½ “yamhi saccañc±”ti-±dim±ha. Tattha yamh²ti yasmi½ puggale Saccanti vac²saccañceva viratisaccañca. Atha v± saccanti ñ±ºasaccañceva paramatthasaccañca. Dhammoti ariyamaggadhammo, phaladhammo ca, so sabbopi yasmi½ puggale upalabbhati, so suc² so ca br±hmaºoti so ariyapuggalo visesato kh²º±savo accantasuddhiy± suci ca br±hmaºo c±ti. Kasm± panettha sacca½ dhammato visu½ katv± gahita½? Saccassa bah³pak±ratt±. Tath± hi “sacca½ ve amat± v±c± (su. ni. 455), sacca½ have s±dutara½ ras±na½ (sa½. ni. 1.246; su. ni. 184), sacce atthe ca dhamme ca, ±hu santo patiµµhit± (su. ni. 455), sacce µhit± samaºabr±hmaº± c±”ti-±din± (j±. 2.21.433) anekesu suttapadesu saccaguº± pak±sit±. Saccavipariyassa ca “eka½ dhamma½ at²tassa, mus±v±dissa jantuno (dha. pa. 176), abh³tav±d² niraya½ upet²”ti (dha. pa. 306) ca ±din± pak±sit±ti.

Navamasuttavaººan± niµµhit±.