7. Moggall±nasutta½

416. Atha kho vacchagotto paribb±jako yen±yasm± mah±moggall±no tenupasaªkami; upasaªkamitv± ±yasmat± mah±moggall±nena saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho vacchagotto paribb±jako ±yasmanta½ mah±moggall±na½ etadavoca–
“Ki½ nu kho, bho moggall±na, sassato loko”ti? “Aby±kata½ kho eta½, vaccha, bhagavat±– ‘sassato loko”’ti. “Ki½ pana, bho moggall±na, asassato loko”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ bhagavat±– ‘asassato loko”’ti. “Ki½ nu kho, bho moggall±na, antav± loko”ti? “Aby±kata½ kho eta½, vaccha, bhagavat±– ‘antav± loko”’ti. “Ki½ pana, bho moggall±na, anantav± loko”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ bhagavat±– ‘anantav± loko”’ti. “Ki½ nu kho, bho moggall±na, ta½ j²va½ ta½ sar²ran”ti? “Aby±kata½ kho eta½, vaccha, bhagavat±– ‘ta½ j²va½ ta½ sar²ra”n’ti. “Ki½ pana, bho moggall±na, añña½ j²va½ añña½ sar²ran”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ bhagavat±– ‘añña½ j²va½ añña½ sar²ra”n’ti. “Ki½ nu kho, bho moggall±na, hoti tath±gato para½ maraº±”ti? “Aby±kata½ kho eta½, vaccha, bhagavat±– ‘hoti tath±gato para½ maraº±”’ti. “Ki½ pana, bho moggall±na, na hoti tath±gato para½ maraº±”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ bhagavat±– ‘na hoti tath±gato para½ maraº±”’ti. “Ki½ nu kho, bho moggall±na, hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±”ti? “Aby±kata½ kho eta½, vaccha, bhagavat±– ‘hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±”’ti. “Ki½ pana, bho moggall±na, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ bhagavat±– ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±”’ti.
“Ko nu kho, bho moggall±na, hetu ko paccayo, yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ eva½ puµµh±na½ eva½ veyy±karaºa½ hoti– sassato lokoti v±, asassato lokoti v±, antav± lokoti v±, anantav± lokoti v±, ta½ j²va½ ta½ sar²ranti v±, añña½ j²va½ añña½ sar²ranti v±, hoti tath±gato para½ maraº±ti v±, na hoti tath±gato para½ maraº±ti v±, hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±ti v±, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±ti v±? Ko pana, bho moggall±na, hetu ko paccayo, yena samaºassa gotamassa eva½ puµµhassa na eva½ veyy±karaºa½ hoti– sassato lokotipi, asassato lokotipi, antav± lokotipi, anantav± lokotipi, ta½ j²va½ ta½ sar²rantipi, añña½ j²va½ añña½ sar²rantipi, hoti tath±gato para½ maraº±tipi, na hoti tath±gato para½ maraº±tipi, hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±tipi, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±tip²”ti?
“Aññatitthiy± kho, vaccha, paribb±jak± cakkhu½ ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±’ti samanupassanti…pe… jivha½ ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±’ti samanupassanti…pe… mana½ ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±’ti samanupassanti. Tasm± aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ eva½ puµµh±na½ eva½ veyy±karaºa½ hoti– sassato lokoti v±…pe… neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±ti v±. Tath±gato ca kho, vaccha, araha½ samm±sambuddho cakkhu½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati…pe… jivha½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati…pe… mana½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati. Tasm± tath±gatassa eva½ puµµhassa na eva½ veyy±karaºa½ hoti– sassato lokotipi…pe… neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±tip²”ti.
Atha kho vacchagotto paribb±jako uµµh±y±san± yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho vacchagotto paribb±jako bhagavanta½ etadavoca– “ki½ nu kho, bho gotama, sassato loko”ti? Aby±kata½ kho eta½, vaccha, may±– ‘sassato loko’ti…pe…. “Ki½ pana, bho gotama, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±”ti? “Etampi kho, vaccha, aby±kata½ may±– ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±”’ti.
“Ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo, yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ eva½ puµµh±na½ eva½ veyy±karaºa½ hoti– ‘sassato loko’ti v±…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±? Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo, yena bhoto gotamassa eva½ puµµhassa na eva½ veyy±karaºa½ hoti– ‘sassato loko’tipi…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tip²”ti?
“Aññatitthiy± kho, vaccha, paribb±jak± cakkhu½ ‘eta½ mama, esohamasmi eso me att±’ti samanupassanti…pe… jivha½ ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±’ti samanupassanti…pe… mana½ ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±’ti samanupassanti. Tasm± aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ eva½ puµµh±na½ eva½ veyy±karaºa½ hoti– ‘sassato loko’ti v±…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±. Tath±gato ca kho, vaccha, araha½ samm±sambuddho cakkhu½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati…pe… jivha½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati…pe… mana½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti samanupassati. Tasm± tath±gatassa eva½ puµµhassa na eva½ veyy±karaºa½ hoti– ‘sassato loko’tipi, ‘asassato loko’tipi, ‘antav± loko’tipi, ‘anantav± loko’tipi, ‘ta½ j²va½ ta½ sar²ran’tipi, ‘añña½ j²va½ añña½ sar²ran’tipi, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipi, ‘na hoti tath±gato para½ maraº±’tipi, ‘hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±’tipi, ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tip²”ti.
“Acchariya½, bho gotama, abbhuta½, bho gotama! Yatra hi n±ma satthu ca [satthussa ca (s². p².), satthu ceva (khem±sutte)] s±vakassa ca atthena attho byañjanena byañjana½ sa½sandissati samessati na virodhayissati, yadida½ aggapadasmi½. Id±n±ha½, bho gotama, samaºa½ mah±moggall±na½ upasaªkamitv± etamattha½ apucchi½. Samaºopi me moggall±no etehi padehi etehi byañjanehi tamattha½ by±k±si, seyyath±pi bhava½ gotamo. Acchariya½, bho gotama, abbhuta½, bho gotama Yatra hi n±ma satthu ca s±vakassa ca atthena attho byañjanena byañjana½ sa½sandissati samessati na virodhayissati, yadida½ aggapadasmin”ti. Sattama½.