6. Catutthas±riputtakoµµhikasutta½

415. Eka½ samaya½ ±yasm± ca s±riputto, ±yasm± ca mah±koµµhiko b±r±ºasiya½ viharanti isipatane migad±ye. Atha kho ±yasm± s±riputto s±yanhasamaya½ paµisall±n± vuµµhito yen±yasm± mah±koµµhiko tenupasaªkami; upasaªkamitv± ±yasmat± mah±koµµhikena saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± s±riputto ±yasmanta½ mah±koµµhika½ etadavoca– “‘ki½ nu kho, ±vuso koµµhika, hoti tath±gato para½ maraº±’ti…pe… ‘ki½ pan±vuso, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti iti puµµho sam±no– ‘etampi kho, ±vuso, aby±kata½ bhagavat±– neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti vadesi”. “Ko nu kho, ±vuso, hetu, ko paccayo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti?
“R³p±r±massa kho, ±vuso, r³paratassa r³pasammuditassa r³panirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti; ‘na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti; ‘hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti; ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti. Vedan±r±massa kho, ±vuso, vedan±ratassa vedan±sammuditassa, vedan±nirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti…pe… saññ±r±massa kho, ±vuso…pe… saªkh±r±r±massa kho ±vuso…pe… viññ±º±r±massa kho, ±vuso, viññ±ºaratassa viññ±ºasammuditassa viññ±ºanirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti”.
“Na r³p±r±massa kho, ±vuso, na r³paratassa na r³pasammuditassa, r³panirodha½ j±nato passato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti. Na vedan±r±massa kho, ±vuso…pe… na saññ±r±massa kho, ±vuso…pe… na saªkh±r±r±massa kho, ±vuso…pe… na viññ±º±r±massa kho, ±vuso, na viññ±ºaratassa na viññ±ºasammuditassa, viññ±ºanirodha½ j±nato passato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti. Aya½ kho, ±vuso, hetu, aya½ paccayo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti.
“Siy± pan±vuso, aññopi pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti? “Siy±, ±vuso. Bhav±r±massa kho, ±vuso, bhavaratassa bhavasammuditassa, bhavanirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti. Na bhav±r±massa kho, ±vuso, na bhavaratassa na bhavasammuditassa, bhavanirodha½ j±nato passato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti. Ayampi kho, ±vuso, pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti.
“Siy± pan±vuso, aññopi pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti? “Siy±, ±vuso. Up±d±n±r±massa kho, ±vuso, up±d±naratassa up±d±nasammuditassa, up±d±nanirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti. Na up±d±n±r±massa kho, ±vuso, na up±d±naratassa na up±d±nasammuditassa, up±d±nanirodha½ j±nato passato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti…pe… ‘neva, hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti. Ayampi kho ±vuso, pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti.
“Siy± pan±vuso, aññopi pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti? “Siy±, ±vuso. Taºh±r±massa kho, ±vuso, taºh±ratassa taºh±sammuditassa, taºh±nirodha½ aj±nato apassato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa hoti. Na taºh±r±massa kho, ±vuso, na taºh±ratassa na taºh±sammuditassa, taºh±nirodha½ j±nato passato yath±bh³ta½, ‘hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti…pe ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’tipissa na hoti. Ayampi kho, ±vuso, pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti.
“Siy± pan±vuso, aññopi pariy±yo, yeneta½ aby±kata½ bhagavat±”ti? “Ettha d±ni, ±vuso s±riputta, ito uttari ki½ icchasi? Taºh±saªkhayavimuttassa, ±vuso s±riputta, bhikkhuno vaµµa½ [vatta½ (sy±. ka½. ka.) vaddha½ (p².)] natthi paññ±pan±y±”ti. Chaµµha½.