5. Paµhamak±mabh³sutta½
347. Eka½ samaya½ ±yasm± k±mabh³ macchik±saº¹e viharati amb±µakavane. Atha kho citto gahapati yen±yasm± k±mabh³ tenupasaªkami; upasaªkamitv± ±yasmanta½ k±mabhu½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di Ekamanta½ nisinna½ kho citta½ gahapati½ ±yasm± k±mabh³ etadavoca– “Vuttamida½ gahapati–
“Nelaªgo setapacch±do, ek±ro vattat² ratho;
an²gha½ passa ±yanta½ [appatta½ (sy±. ka½. ka.)], chinnasota½ abandhanan”ti.
“Imassa nu kho, gahapati, sa½khittena bh±sitassa katha½ vitth±rena attho daµµhabbo”ti? “Ki½ nu kho eta½, bhante, bhagavat± bh±sitan”ti? “Eva½, gahapat²”ti. “Tena hi, bhante, muhutta½ ±gamehi y±vassa attha½ pekkh±m²”ti. Atha kho citto gahapati muhutta½ tuºh² hutv± ±yasmanta½ k±mabhu½ etadavoca– “‘Nelaªgan’ti kho, bhante, s²l±nameta½ adhivacana½. ‘Setapacch±do’ti kho, bhante, vimuttiy± eta½ adhivacana½. ‘Ek±ro’ti kho, bhante, satiy± eta½ adhivacana½. ‘Vattat²’ti kho, bhante, abhikkamapaµikkamasseta½ adhivacana½. ‘Ratho’ti kho, bhante, imasseta½ c±tumah±bh³tikassa k±yassa adhivacana½ m±t±pettikasambhavassa odanakumm±s³pacayassa aniccucch±danaparimaddanabhedanaviddha½sanadhammassa. R±go kho, bhante, n²gho, doso n²gho, moho n²gho. Te kh²º±savassa bhikkhuno pah²n± ucchinnam³l± t±l±vatthukat± anabh±vaªkat± ±yati½ anupp±dadhamm±. Tasm± kh²º±savo bhikkhu ‘an²gho’ti vuccati. ‘¾yantan’ti kho, bhante, arahato eta½ adhivacana½. ‘Soto’ti kho, bhante, taºh±yeta½ adhivacana½. S± kh²º±savassa bhikkhuno pah²n± ucchinnam³l± t±l±vatthukat± anabh±vaªkat± ±yati½ anupp±dadhamm±. Tasm± kh²º±savo bhikkhu ‘chinnasoto’ti vuccati. R±go kho, bhante, bandhana½, doso bandhana½, moho bandhana½. Te kh²º±savassa bhikkhuno pah²n± ucchinnam³l± t±l±vatthukat± anabh±vaªkat± ±yati½ anupp±dadhamm±. Tasm± kh²º±savo bhikkhu ‘abandhano’ti vuccati. Iti kho, bhante, ya½ ta½ bhagavat± vutta½–
“Nelaªgo setapacch±do, ek±ro vattat² ratho;
an²gha½ passa ±yanta½, chinnasota½ abandhanan”ti.
“Imassa kho, bhante, bhagavat± sa½khittena bh±sitassa eva½ vitth±rena attha½ ±j±n±m²”ti “L±bh± te, gahapati, suladdha½ te, gahapati! Yassa te gambh²re buddhavacane paññ±cakkhu kamat²”ti. Pañcama½.