8. Abhayar±jakum±rasutta½

83. Eva½ me suta½– eka½ samaya½ bhagav± r±jagahe viharati ve¼uvane kalandakaniv±pe. Atha kho abhayo r±jakum±ro yena nigaºµho n±µaputto tenupasaªkami; upasaªkamitv± nigaºµha½ n±µaputta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho abhaya½ r±jakum±ra½ nigaºµho n±µaputto etadavoca– “ehi tva½, r±jakum±ra, samaºassa gotamassa v±da½ ±ropehi. Eva½ te kaly±ºo kittisaddo abbhuggacchissati– ‘abhayena r±jakum±rena samaºassa gotamassa eva½ mahiddhikassa eva½ mah±nubh±vassa v±do ±ropito”’ti. “Yath± katha½ pan±ha½, bhante, samaºassa gotamassa eva½ mahiddhikassa eva½ mah±nubh±vassa v±da½ ±ropess±m²”ti? “Ehi tva½, r±jakum±ra, yena samaºo gotamo tenupasaªkama; upasaªkamitv± samaºa½ gotama½ eva½ vadehi– ‘bh±seyya nu kho, bhante, tath±gato ta½ v±ca½ y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±’ti? Sace te samaºo gotamo eva½ puµµho eva½ by±karoti– ‘bh±seyya, r±jakum±ra, tath±gato ta½ v±ca½ y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±’ti, tamena½ tva½ eva½ vadeyy±si– ‘atha kiñcarahi te, bhante, puthujjanena n±n±karaºa½? Puthujjanopi hi ta½ v±ca½ bh±seyya y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±’ti. Sace pana te samaºo gotamo eva½ puµµho eva½ by±karoti– ‘na, r±jakum±ra, tath±gato ta½ v±ca½ bh±seyya y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±’ti, tamena½ tva½ eva½ vadeyy±si– ‘atha kiñcarahi te, bhante, devadatto by±kato– “±p±yiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaµµho devadatto, atekiccho devadatto”ti? T±ya ca pana te v±c±ya devadatto kupito ahosi anattamano’ti. Ima½ kho te, r±jakum±ra, samaºo gotamo ubhatokoµika½ pañha½ puµµho sam±no neva sakkhiti uggilitu½ na sakkhiti ogilitu½. Seyyath±pi n±ma purisassa ayosiªgh±µaka½ kaºµhe vilagga½, so neva sakkuºeyya uggilitu½ na sakkuºeyya ogilitu½; evameva kho te, r±jakum±ra, samaºo gotamo ima½ ubhatokoµika½ pañha½ puµµho sam±no neva sakkhiti uggilitu½ na sakkhiti ogilitun”ti. “Eva½, bhante”ti kho abhayo r±jakum±ro nigaºµhassa n±µaputtassa paµissutv± uµµh±y±san± nigaºµha½ n±µaputta½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di.
84. Ekamanta½ nisinnassa kho abhayassa r±jakum±rassa s³riya½ [suriya½ (s². sy±. ka½. p².)] ulloketv± etadahosi– “ak±lo kho ajja bhagavato v±da½ ±ropetu½ Sve d±n±ha½ sake nivesane bhagavato v±da½ ±ropess±m²”ti bhagavanta½ etadavoca– “adhiv±setu me, bhante, bhagav± sv±tan±ya attacatuttho bhattan”ti. Adhiv±sesi bhagav± tuºh²bh±vena. Atha kho abhayo r±jakum±ro bhagavato adhiv±sana½ viditv± uµµh±y±san± bhagavanta½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± pakk±mi. Atha kho bhagav± tass± rattiy± accayena pubbaºhasamaya½ niv±setv± pattac²varam±d±ya yena abhayassa r±jakum±rassa nivesana½ tenupasaªkami; upasaªkamitv± paññatte ±sane nis²di. Atha kho abhayo r±jakum±ro bhagavanta½ paº²tena kh±dan²yena bhojan²yena sahatth± santappesi sampav±resi. Atha kho abhayo r±jakum±ro bhagavanta½ bhutt±vi½ on²tapattap±ºi½ aññatara½ n²ca½ ±sana½ gahetv± ekamanta½ nis²di.
85. Ekamanta½ nisinno kho abhayo r±jakum±ro bhagavanta½ etadavoca– “bh±seyya nu kho, bhante, tath±gato ta½ v±ca½ y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±”ti? “Na khvettha, r±jakum±ra, eka½sen±”ti. “Ettha, bhante, anassu½ nigaºµh±”ti. “Ki½ pana tva½, r±jakum±ra, eva½ vadesi– ‘ettha bhante, anassu½ nigaºµh±”’ti? “Idh±ha½, bhante, yena nigaºµho n±µaputto tenupasaªkami; upasaªkamitv± nigaºµha½ n±µaputta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di½. Ekamanta½ nisinna½ kho ma½, bhante, nigaºµho n±µaputto etadavoca– ‘ehi tva½, r±jakum±ra, samaºassa gotamassa v±da½ ±ropehi. Eva½ te kaly±ºo kittisaddo abbhuggacchissati– abhayena r±jakum±rena samaºassa gotamassa eva½ mahiddhikassa eva½ mah±nubh±vassa v±do ±ropito’ti. Eva½ vutte, aha½, bhante, nigaºµha½ n±µaputta½ etadavoca½– ‘yath± katha½ pan±ha½ bhante, samaºassa gotamassa eva½ mahiddhikassa eva½ mah±nubh±vassa v±da½ ±ropess±m²’ti? ‘Ehi tva½, r±jakum±ra, yena samaºo gotamo tenupasaªkama; upasaªkamitv± samaºa½ gotama½ eva½ vadehi– bh±seyya nu kho, bhante, tath±gato ta½ v±ca½ y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±ti? Sace te samaºo gotamo eva½ puµµho eva½ by±karoti– bh±seyya, r±jakum±ra, tath±gato ta½ v±ca½ y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±ti, tamena½ tva½ eva½ vadeyy±si– atha kiñcarahi te, bhante, puthujjanena n±n±karaºa½? Puthujjanopi hi ta½ v±ca½ bh±seyya y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±ti. Sace pana te samaºo gotamo eva½ puµµho eva½ by±karoti– na, r±jakum±ra, tath±gato ta½ v±ca½ bh±seyya y± s± v±c± paresa½ appiy± aman±p±ti, tamena½ tva½ eva½ vadeyy±si– atha kiñcarahi te, bhante, devadatto by±kato– ±p±yiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaµµho devadatto, atekiccho devadattoti? T±ya ca pana te v±c±ya devadatto kupito ahosi anattamanoti. Ima½ kho te, r±jakum±ra, samaºo gotamo ubhatokoµika½ pañha½ puµµho sam±no neva sakkhiti uggilitu½ na sakkhiti ogilitu½. Seyyath±pi n±ma purisassa ayosiªgh±µaka½ kaºµhe vilagga½, so neva sakkuºeyya uggilitu½ na sakkuºeyya ogilitu½; evameva kho te, r±jakum±ra, samaºo gotamo ima½ ubhatokoµika½ pañha½ puµµho sam±no neva sakkhiti uggilitu½ na sakkhiti ogilitu”n’ti.
86. Tena kho pana samayena daharo kum±ro mando utt±naseyyako abhayassa r±jakum±rassa aªke nisinno hoti. Atha kho bhagav± abhaya½ r±jakum±ra½ etadavoca– “ta½ ki½ maññasi, r±jakum±ra, sac±ya½ kum±ro tuyha½ v± pam±damanv±ya dh±tiy± v± pam±damanv±ya kaµµha½ v± kaµhala½ [kathala½ (ka.)] v± mukhe ±hareyya, kinti na½ kareyy±s²”ti? “¾hareyyass±ha½, bhante. Sace, bhante, na sakkuºeyya½ ±dikeneva ±hattu½ [±haritu½ (sy±. ka½.)], v±mena hatthena s²sa½ pariggahetv± [paggahetv± (s².)] dakkhiºena hatthena vaªkaªguli½ karitv± salohitampi ±hareyya½. Ta½ kissa hetu? Atthi me, bhante, kum±re anukamp±”ti. “Evameva kho, r±jakum±ra, ya½ tath±gato v±ca½ j±n±ti abh³ta½ ataccha½ anatthasa½hita½ s± ca paresa½ appiy± aman±p±, na ta½ tath±gato v±ca½ bh±sati. Yampi tath±gato v±ca½ j±n±ti bh³ta½ taccha½ anatthasa½hita½ s± ca paresa½ appiy± aman±p±, tampi tath±gato v±ca½ na bh±sati. Yañca kho tath±gato v±ca½ j±n±ti bh³ta½ taccha½ atthasa½hita½ s± ca paresa½ appiy± aman±p±, tatra k±laññ³ tath±gato hoti tass± v±c±ya veyy±karaº±ya. Ya½ tath±gato v±ca½ j±n±ti abh³ta½ ataccha½ anatthasa½hita½ s± ca paresa½ piy± man±p±, na ta½ tath±gato v±ca½ bh±sati. Yampi tath±gato v±ca½ j±n±ti bh³ta½ taccha½ anatthasa½hita½ s± ca paresa½ piy± man±p± tampi tath±gato v±ca½ na bh±sati. Yañca tath±gato v±ca½ j±n±ti bh³ta½ taccha½ atthasa½hita½ s± ca paresa½ piy± man±p±, tatra k±laññ³ tath±gato hoti tass± v±c±ya veyy±karaº±ya. Ta½ kissa hetu? Atthi, r±jakum±ra, tath±gatassa sattesu anukamp±”ti.
87. “Yeme, bhante, khattiyapaº¹it±pi br±hmaºapaº¹it±pi gahapatipaº¹it±pi samaºapaº¹it±pi pañha½ abhisaªkharitv± tath±gata½ upasaªkamitv± pucchanti, pubbeva nu kho, eta½, bhante bhagavato cetaso parivitakkita½ hoti ‘ye ma½ upasaªkamitv± eva½ pucchissanti tes±ha½ eva½ puµµho eva½ by±kariss±m²’ti, ud±hu µh±nasoveta½ tath±gata½ paµibh±t²”ti?
“Tena hi, r±jakum±ra, taññevettha paµipucchiss±mi, yath± te khameyya tath± na½ by±kareyy±si. Ta½ ki½ maññasi, r±jakum±ra, kusalo tva½ rathassa aªgapaccaªg±nan”ti?
“Eva½, bhante, kusalo aha½ rathassa aªgapaccaªg±nan”ti.
“Ta½ ki½ maññasi, r±jakum±ra, ye ta½ upasaªkamitv± eva½ puccheyyu½– ‘ki½ n±mida½ rathassa aªgapaccaªgan’ti? Pubbeva nu kho te eta½ cetaso parivitakkita½ assa ‘ye ma½ upasaªkamitv± eva½ pucchissanti tes±ha½ eva½ puµµho eva½ by±kariss±m²’ti, ud±hu µh±nasoveta½ paµibh±seyy±”ti?
“Ahañhi, bhante, rathiko saññ±to kusalo rathassa aªgapaccaªg±na½. Sabb±ni me rathassa aªgapaccaªg±ni suvidit±ni. Ýh±nasoveta½ ma½ paµibh±seyy±”ti
“Evameva kho, r±jakum±ra, ye te khattiyapaº¹it±pi br±hmaºapaº¹it±pi gahapatipaº¹it±pi samaºapaº¹it±pi pañha½ abhisaªkharitv± tath±gata½ upasaªkamitv± pucchanti, µh±nasoveta½ tath±gata½ paµibh±ti. Ta½ kissa hetu? S± hi, r±jakum±ra, tath±gatassa dhammadh±tu suppaµividdh± yass± dhammadh±tuy± suppaµividdhatt± µh±nasoveta½ tath±gata½ paµibh±t²”ti.
Eva½ vutte, abhayo r±jakum±ro bhagavanta½ etadavoca– “abhikkanta½, bhante, abhikkanta½, bhante…pe… ajjatagge p±ºupeta½ saraºa½ gatan”ti.

Abhayar±jakum±rasutta½ niµµhita½ aµµhama½.