7. Kukkuravatikasutta½
78. Eva½ me suta½– eka½ samaya½ bhagav± koliyesu viharati haliddavasana½ n±ma koliy±na½ nigamo. Atha kho puººo ca koliyaputto govatiko acelo ca seniyo kukkuravatiko yena bhagav± tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± puººo koliyaputto govatiko bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± kukkurova palikujjitv± [palikuºµhitv± (sy±. ka½.), paliguºµhitv± (ka.)] ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho puººo koliyaputto govatiko bhagavanta½ etadavoca– “aya½ bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarak±rako cham±nikkhitta½ bhojana½ bhuñjati. Tassa ta½ kukkuravata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Tassa k± gati, ko abhisampar±yo”ti? “Ala½, puººa, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²”ti. Dutiyampi kho puººo koliyaputto govatiko…pe… tatiyampi kho puººo koliyaputto govatiko bhagavanta½ etadavoca– “aya½, bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarak±rako cham±nikkhitta½ bhojana½ bhuñjati. Tassa ta½ kukkuravata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Tassa k± gati, ko abhisampar±yo”ti? 79. “Addh± kho te aha½, puººa, na labh±mi. Ala½, puººa, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²ti; api ca ty±ha½ by±kariss±mi. Idha, puººa, ekacco kukkuravata½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½, kukkuras²la½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½, kukkuracitta½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½ kukkur±kappa½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½. So kukkuravata½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, kukkuras²la½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, kukkuracitta½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, kukkur±kappa½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½ k±yassa bhed± para½ maraº± kukkur±na½ sahabyata½ upapajjati. Sace kho panassa eva½diµµhi hoti– ‘imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapena v± brahmacariyena v± devo v± bhaviss±mi devaññataro v±’ti, s±ssa [s±ya½ (ka.)] hoti micch±diµµhi. Micch±diµµhissa [micch±diµµhikassa (s².)] kho aha½, puººa, dvinna½ gat²na½ aññatara½ gati½ vad±mi niraya½ v± tiracch±nayoni½ v±. Iti kho, puººa, sampajjam±na½ kukkuravata½ kukkur±na½ sahabyata½ upaneti, vipajjam±na½ nirayan”ti. Eva½ vutte, acelo seniyo kukkuravatiko parodi, ass³ni pavattesi. Atha kho bhagav± puººa½ koliyaputta½ govatika½ etadavoca– “eta½ kho te aha½, puººa, n±lattha½. Ala½, puººa, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²”ti. “N±ha½, bhante, eta½ rod±mi ya½ ma½ bhagav± evam±ha; api ca me ida½, bhante, kukkuravata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Aya½, bhante, puººo koliyaputto govatiko. Tassa ta½ govata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Tassa k± gati, ko abhisampar±yo”ti? “Ala½, seniya, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²”ti. Dutiyampi kho acelo seniyo…pe… tatiyampi kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavanta½ etadavoca– “aya½, bhante, puººo koliyaputto govatiko. Tassa ta½ govata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Tassa k± gati, ko abhisampar±yo”ti? 80. “Addh± kho te aha½, seniya, na labh±mi. Ala½, seniya, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²ti; api ca ty±ha½ by±kariss±mi. Idha, seniya, ekacco govata½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½, gos²la½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½, gocitta½ bh±veti paripuººa½ abbokiººa½, gav±kappa½ [gv±kappa½ (ka.)] bh±veti paripuººa½ abbokiººa½. So govata½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, gos²la½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, gocitta½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½, gav±kappa½ bh±vetv± paripuººa½ abbokiººa½ k±yassa bhed± para½ maraº± gunna½ sahabyata½ upapajjati. Sace kho panassa eva½diµµhi hoti– ‘imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapena v± brahmacariyena v± devo v± bhaviss±mi devaññataro v±’ti s±ssa hoti micch±diµµhi. Micch±diµµhissa kho aha½, seniya, dvinna½ gat²na½ aññatara½ gati½ vad±mi– niraya½ v± tiracch±nayoni½ v±. Iti kho, seniya, sampajjam±na½ govata½ gunna½ sahabyata½ upaneti, vipajjam±na½ nirayan”ti. Eva½ vutte, puººo koliyaputto govatiko parodi, ass³ni pavattesi. Atha kho bhagav± acela½ seniya½ kukkuravatika½ etadavoca– “eta½ kho te aha½, seniya n±lattha½. Ala½, seniya, tiµµhateta½; m± ma½ eta½ pucch²”ti. “N±ha½, bhante, eta½ rod±mi ya½ ma½ bhagav± evam±ha; api ca me ida½, bhante, govata½ d²gharatta½ samatta½ sam±dinna½. Eva½ pasanno aha½, bhante, bhagavati; pahoti bhagav± tath± dhamma½ desetu½ yath± aha½ cevima½ govata½ pajaheyya½, ayañceva acelo seniyo kukkuravatiko ta½ kukkuravata½ pajaheyy±”ti. “Tena hi, puººa, suº±hi, s±dhuka½ manasi karohi, bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho puººo koliyaputto govatiko bhagavato paccassosi. Bhagav± etadavoca– 81. “Catt±rim±ni, puººa, kamm±ni may± saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedit±ni. Katam±ni catt±ri? Atthi, puººa, kamma½ kaºha½ kaºhavip±ka½; atthi, puººa, kamma½ sukka½ sukkavip±ka½; atthi, puººa, kamma½ kaºhasukka½ kaºhasukkavip±ka½; atthi, puººa, kamma½ akaºha½ asukka½ akaºha-asukkavip±ka½, kammakkhay±ya sa½vattati “Katamañca, puººa, kamma½ kaºha½ kaºhavip±ka½? Idha, puººa, ekacco saby±bajjha½ [saby±pajjha½ (s². sy±. ka½.)] k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharoti, saby±bajjha½ vac²saªkh±ra½ abhisaªkharoti, saby±bajjha½ manosaªkh±ra½ abhisaªkharoti. So saby±bajjha½ k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharitv±, saby±bajjha½ vac²saªkh±ra½ abhisaªkharitv±, saby±bajjha½ manosaªkh±ra½ abhisaªkharitv±, saby±bajjha½ loka½ upapajjati. Tamena½ saby±bajjha½ loka½ upapanna½ sam±na½ saby±bajjh± phass± phusanti. So saby±bajjhehi phassehi phuµµho sam±no saby±bajjha½ vedana½ vedeti ekantadukkha½, seyyath±pi satt± nerayik± Iti kho, puººa, bh³t± bh³tassa upapatti hoti; ya½ karoti tena upapajjati, upapannamena½ phass± phusanti. Eva½p±ha½, puººa, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. Ida½ vuccati, puººa, kamma½ kaºha½ kaºhavip±ka½. “Katamañca, puººa, kamma½ sukka½ sukkavip±ka½? Idha, puººa, ekacco aby±bajjha½ k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharoti, aby±bajjha½ vac²saªkh±ra½ abhisaªkharoti, aby±bajjha½ manosaªkh±ra½ abhisaªkharoti. So aby±bajjha½ k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharitv±, aby±bajjha½ vac²saªkh±ra½ abhisaªkharitv±, aby±bajjha½ manosaªkh±ra½ abhisaªkharitv± aby±bajjha½ loka½ upapajjati. Tamena½ aby±bajjha½ loka½ upapanna½ sam±na½ aby±bajjh± phass± phusanti. So aby±bajjhehi phassehi phuµµho sam±no aby±bajjha½ vedana½ vedeti ekantasukha½, seyyath±pi dev± subhakiºh±. Iti kho puººa, bh³t± bh³tassa upapatti hoti; ya½ karoti tena upapajjati, upapannamena½ phass± phusanti. Eva½p±ha½, puººa, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. Ida½ vuccati, puººa, kamma½ sukka½ sukkavip±ka½. “Katamañca, puººa, kamma½ kaºhasukka½ kaºhasukkavip±ka½? Idha, puººa, ekacco saby±bajjhampi aby±bajjhampi k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharoti, saby±bajjhampi aby±bajjhampi vac²saªkh±ra½ abhisaªkharoti, saby±bajjhampi aby±bajjhampi manosaªkh±ra½ abhisaªkharoti. So saby±bajjhampi aby±bajjhampi k±yasaªkh±ra½ abhisaªkharitv±, saby±bajjhampi aby±bajjhampi vac²saªkh±ra½ abhiªkharitv±, saby±bajjhampi aby±bajjhampi manosaªkh±ra½ abhisaªkharitv± saby±bajjhampi aby±bajjhampi loka½ upapajjati. Tamena½ saby±bajjhampi aby±bajjhampi loka½ upapanna½ sam±na½ saby±bajjh±pi aby±bajjh±pi phass± phusanti. So saby±bajjhehipi aby±bajjhehipi phassehi phuµµho sam±no saby±bajjhampi aby±bajjhampi vedana½ vedeti vokiººasukhadukkha½, seyyath±pi manuss± ekacce ca dev± ekacce ca vinip±tik±. Iti kho, puººa, bh³t± bh³tassa upapatti hoti; ya½ karoti tena upapajjati. Upapannamena½ phass± phusanti. Eva½p±ha½, puººa, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. Ida½ vuccati, puººa, kamma½ kaºhasukka½ kaºhasukkavip±ka½. “Katamañca puººa, kamma½ akaºha½ asukka½ akaºha-asukkavip±ka½, kammakkhay±ya sa½vattati? Tatra, puººa, yamida½ kamma½ kaºha½ kaºhavip±ka½ tassa pah±n±ya y± cetan±, yamida½ [yampida½ (s². p².)] kamma½ sukka½ sukkavip±ka½ tassa pah±n±ya y± cetan±, yamida½ [yampida½ (s². p².)] kamma½ kaºhasukka½ kaºhasukkavip±ka½ tassa pah±n±ya y± cetan±– ida½ vuccati, puººa, kamma½ akaºha½ asukka½ akaºha-asukkavip±ka½, kammakkhay±ya sa½vattat²ti. Im±ni kho, puººa, catt±ri kamm±ni may± saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedit±n²”ti. 82. Eva½ vutte, puººo koliyaputto govatiko bhagavanta½ etadavoca– “abhikkanta½, bhante, abhikkanta½, bhante! Seyyath±pi, bhante…pe… up±saka½ ma½ bhagav± dh±retu ajjatagge p±ºupeta½ saraºa½ gatan”ti. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavanta½ etadavoca– “abhikkanta½, bhante, abhikkanta½, bhante! Seyyath±pi, bhante…pe… pak±sito. Es±ha½, bhante, bhagavanta½ saraºa½ gacch±mi dhammañca bhikkhusaªghañca. Labheyy±ha½, bhante, bhagavato santike pabbajja½, labheyya½ upasampadan”ti. “Yo kho, seniya aññatitthiyapubbo imasmi½ dhammavinaye ±kaªkhati pabbajja½, ±kaªkhati upasampada½ so catt±ro m±se parivasati. Catunna½ m±s±na½ accayena ±raddhacitt± bhikkh³ pabb±jenti, upasamp±denti bhikkhubh±v±ya. Api ca mettha puggalavemattat± vidit±”ti. “Sace, bhante, aññatitthiyapubb± imasmi½ dhammavinaye ±kaªkhant± pabbajja½ ±kaªkhant± upasampada½ te catt±ro m±se parivasanti catunna½ m±s±na½ accayena ±raddhacitt± bhikkh³ pabb±jenti upasamp±denti bhikkhubh±v±ya, aha½ catt±ri vass±ni parivasiss±mi. Catunna½ vass±na½ accayena ±raddhacitt± bhikkh³ pabb±jentu, upasamp±dentu bhikkhubh±v±y±”ti. Alattha kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavato santike pabbajja½, alattha upasampada½. Acir³pasampanno kho pan±yasm± seniyo eko v³pakaµµho appamatto ±t±p² pahitatto viharanto nacirasseva– yassatth±ya kulaputt± sammadeva ag±rasm± anag±riya½ pabbajanti tadanuttara½– brahmacariyapariyos±na½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja vih±si. ‘Kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½ karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±’ti abbhaññ±si. Aññataro kho pan±yasm± seniyo arahata½ ahos²ti.
Kukkuravatikasutta½ niµµhita½ sattama½.