8. Samaºamuº¹ikasuttavaººan±
260. Eva½ me sutanti samaºamuº¹ikasutta½. Tattha ugg±ham±noti tassa paribb±jakassa n±ma½. Sumanoti pakatin±ma½. Kiñci kiñci pana uggahitu½ ugg±hetu½ samatthat±ya ugg±ham±noti na½ sañj±nanti. Samaya½ pavadanti etth±ti samayappav±daka½. Tasmi½ kira µh±ne caªk²t±rukkhapokkharas±tippabhutayo br±hmaº± nigaºµh±celakaparibb±jak±dayo ca pabbajit± sannipatitv± attano attano samaya½ pavadanti kathenti d²penti, tasm± so ±r±mo samayappav±dakoti vuccati. Sveva tinduk±c²rasaªkh±t±ya timbar³sakarukkhapantiy± parikkhittatt± tinduk±c²ra½. Yasm± panettha paµhama½ ek± s±l± ahosi, pacch± mah±puñña½ poµµhap±daparibb±jaka½ niss±ya bah³ s±l± kat±, tasm± tameva eka½ s±la½ up±d±ya laddhan±mavasena ekas±lakoti vuccati. Mallik±ya pana pasenadirañño deviy± uyy±nabh³to so pupphaphalasañchanno ±r±moti katv± mallik±ya ±r±moti saªkha½ gato. Tasmi½ samayappav±dake tinduk±c²re ekas±lake mallik±ya ±r±me. Paµivasat²ti v±saph±sut±ya vasati. Div± divass±ti divasassa div± n±ma majjhanh±tikkamo, tasmi½ divasassapi div±bh³te atikkantamatte majjhanhike nikkham²ti attho. Paµisall²noti tato tato r³p±digocarato citta½ paµisa½haritv± l²no, jh±naratisevanavasena ek²bh±va½ gato. Manobh±van²y±nanti manava¹¹hanak±na½, ye ±vajjato manasikaroto citta½ vin²varaºa½ hoti unnamati va¹¹hati. Y±vat±ti yattak±. Aya½ tesa½ aññataroti aya½ tesa½ abbhantaro eko s±vako. Appeva n±m±ti tassa upasaªkamana½ patthayam±no ±ha. Patthan±k±raºa½ pana sandakasutte vuttameva. 261. Etadavoc±ti dandapañño aya½ gahapati, dhammakath±ya na½ saªgaºhitv± attano s±vaka½ kariss±m²ti maññam±no eta½ “cat³hi kho”ti-±divacana½ avoca. Tattha paññpem²ti dassemi µhapemi. Sampannakusalanti paripuººakusala½. Paramakusalanti uttamakusala½. Ayojjhanti v±dayuddhena yujjhitv± c±letu½ asakkuºeyya½ acala½ nikkampa½ thira½. Na karot²ti akaraºamattameva vadati, ettha pana sa½varappah±na½ v± paµisevanappah±na½ v± na vadati. Sesapadesupi eseva nayo. Neva abhinand²ti titthiy± n±ma j±nitv±pi aj±nitv±pi ya½ v± ta½ v± vadant²ti maññam±no n±bhinandi. Na paµikkos²ti s±sanassa anuloma½ viya pasann±k±ra½ viya vadat²ti maññam±no na paµisedheti. 262. Yath± ugg±ham±nass±ti yath± tassa vacana½, eva½ sante utt±naseyyako kum±ro ayojjhasamaºo thirasamaºo bhavissati, maya½ pana eva½ na vad±m±ti d²peti. K±yotipi na hot²ti sakak±yo parak±yotipi visesañ±ºa½ na hoti. Aññatra phanditamatt±ti paccattharaºe valisamphassena v± maªguladaµµhena v± k±yaphandanamatta½ n±ma hoti. Ta½ µhapetv± añña½ k±yena karaºakamma½ n±ma natthi. Tampi ca kilesasahagatacitteneva hoti. V±c±tipi na hot²ti micch±v±c± samm±v±c±tipi n±natta½ na hoti. Roditamatt±ti jighacch±pip±s±paretassa pana roditamatta½ hoti. Tampi kilesasahagatacitteneva. Saªkappoti micch±saªkappo samm±saªkappotipi n±natta½ na hoti. Vik³jitamatt±ti vik³jitamatta½ rodanahasitamatta½ hoti. Daharakum±rak±nañhi citta½ at²t±rammaºa½ pavattati, nirayato ±gat± nirayadukkha½ saritv± rodanti, devalokato ±gat± hasanti, tampi kilesasahagatacitteneva hoti. ¾j²voti micch±j²vo samm±j²votipi n±natta½ na hoti. Aññatra m±tuthaññ±ti thaññacorad±rak± n±ma honti, m±tari kh²ra½ p±yantiy± apivitv± aññavihitak±le piµµhipassena ±gantv± thañña½ pivanti. Ettaka½ muñcitv± añño micch±j²vo natthi. Ayampi kilesasahagatacitteneva hot²ti dasseti. 263. Eva½ paribb±jakav±da½ paµikkhipitv± id±ni saya½ sekkhabh³miya½ m±tika½ µhapento cat³hi kho ahanti-±dim±ha. Tattha samadhigayha tiµµhat²ti visesetv± tiµµhati. Na k±yena p±pa kammanti-±d²su na kevala½ akaraºamattameva, bhagav± pana ettha sa½varappah±napaµisaªkh± paññapeti. Ta½ sandh±yevam±ha. Na ceva sampannakusalanti-±di pana kh²º±sava½ sandh±ya vutta½. Id±ni asekkhabh³miya½ m±tika½ µhapento dasahi kho ahanti-±dim±ha. Tattha t²ºi pad±ni niss±ya dve paµhamacatukk± µhapit±, eka½ pada½ niss±ya dve pacchimacatukk±. Aya½ sekkhabh³miya½ m±tik±. 264. Id±ni ta½ vibhajanto katame ca thapati akusalas²l±ti-±dim±ha. Tattha sar±ganti aµµhavidha½ lobhasahagatacitta½. Sadosanti paµighasampayuttacittadvaya½. Samohanti vicikicchuddhaccasahagatacittadvayampi vaµµati, sabb±kusalacitt±nipi. Moho sabb±kusale uppajjat²ti hi vutta½. Itosamuµµh±n±ti ito sar±g±dicittato samuµµh±na½ uppatti etesanti itosamuµµh±n±. Kuhinti katara½ µh±na½ p±puºitv± aparises± nirujjhanti. Ettheteti sot±pattiphale bhumma½. P±timokkhasa½varas²lañhi sot±pattiphale paripuººa½ hoti, ta½ µh±na½ patv± akusalas²la½ asesa½ nirujjhati. Akusalas²lanti ca duss²lasseta½ adhivacananti veditabba½. Akusal±na½ s²l±na½ nirodh±ya paµipannoti ettha y±va sot±pattimagg± nirodh±ya paµipanno n±ma hoti, phalapatte pana te nirodhit± n±ma honti. 265. V²tar±ganti-±d²hi aµµhavidha½ k±m±vacarakusalacittameva vutta½. Etena hi kusalas²la½ samuµµh±ti. S²lav± hot²ti s²lasampanno hoti guºasampanno ca. No ca s²lamayoti alamett±vat±, natthi ito kiñci uttari karaº²yanti eva½ s²lamayo na hoti. Yatthassa teti arahattaphale bhumma½. Arahattaphalañhi patv± akusalas²la½ asesa½ nirujjhati. Nirodh±ya paµipannoti ettha y±va arahattamagg± nirodh±ya paµipanno n±ma hoti, phalapatte pana te nirodhit± n±ma honti. 266. K±masaññ±d²su k±masaññ± aµµhalobhasahagatacittasahaj±t±, itar± dve domanassasahagatacittadvayena sahaj±t±. Paµhama½ jh±nanti an±g±miphalapaµhamajjh±na½. Ettheteti an±g±miphale bhumma½. An±g±miphalañhi patv± akusalasaªkapp± aparises± nirujjhanti. Nirodh±ya paµipannoti ettha y±va an±g±mimagg± nirodh±ya paµipanno n±ma hoti, phalapatte pana te nirodhit± n±ma honti. Nekkhammasaññ±dayo hi tissopi aµµhak±m±vacarakusalasahaj±tasaññ±va. 267. Ettheteti arahattaphale bhumma½. Dutiyajjh±nika½ arahattaphalañhi p±puºitv± kusalasaªkapp± aparises± nirujjhanti. Nirodh±ya paµipannoti ettha y±va arahattamagg± nirodh±ya paµipanno n±ma hoti, phalapatte pana te nirodhit± n±ma honti. Sesa½ sabbattha utt±namev±ti.
Papañcas³daniy± majjhimanik±yaµµhakath±ya
Samaºamuº¹ikasuttavaººan± niµµhit±.