Pokkharas±ti-up±sakattapaµivedan±kath±vaººan±

299. P±¼iya½ “diµµhadhammo”ti-±d²su dassana½ n±ma ñ±ºato aññampi cakkh±didassana½ atth²ti tannivattanattha½ “pattadhammo”ti vutta½. Patti ca ñ±ºapattito aññ±pi k±yagaman±dipatti vijjat²ti tato visesadassanattha½ “viditadhammo”ti vutta½. S± panes± viditadhammat± ekadesatopi hot²ti nippadesato viditadhammata½ dassetu½ “pariyog±¼hadhammo”ti vutta½, tenassa sacc±bhisambodhameva d²peti. Maggañ±ºañhi ek±bhisamayavasena pariññ±dicatukicca½ s±dhenta½ nippadesena catusaccadhamma½ samantato og±¼ha½ n±ma hoti. Ten±ha “diµµho ariyasaccadhammo eten±ti diµµhadhammo”ti. “Katha½ pana ekameva ñ±ºa½ ekasmi½ khaºe catt±ri kicc±ni s±dhenta½ pavattati. Na hi t±disa½ loke diµµha½, na ±gamo v± t±diso atth²”ti na vattabba½. Yath± hi pad²po ekasmi½yeva khaºe vaµµi½ dahati, sneha½ pariy±diyati, andhak±ra½ vidhamati, ±lokañc±pi dasseti, evameta½ ñ±ºanti daµµhabba½. “Maggasamaªgissa ñ±ºa½ dukkhepeta½ ñ±ºa½, dukkhasamudayepeta½ ñ±ºa½, dukkhanirodhepeta½ ñ±ºa½, dukkhanirodhag±miniy± paµipad±yapeta½ ñ±ºan”ti (vibha. 794) suttapadampettha ud±haritabbanti.
Tiºº± vicikicch±ti sappaµibhayakant±rasadis± so¼asavatthuk±, aµµhavatthuk± ca vicikicch± anena vitiºº±. Vigat± katha½kath±ti pavatti-±d²su “eva½ nu kho, na nu kho”ti eva½ pavattik± katha½kath± assa vigat± samucchinn±. Vis±radabh±va½ pattoti s±rajjakar±na½ p±padhamm±na½ pah²natt±, tappaµipakkhesu ca s²l±diguºesu suppatiµµhitatt± vis±radabh±va½ veyyattiya½ patto adhigato. S±ya½ ves±rajjappatti suppatiµµhitat± katth±ti codan±ya “satthus±sane”ti vuttanti dassento “kattha? Satthus±sane”ti ±ha. Attan±va paccakkhato diµµhatt±, adhigatatt± ca na assa paccayo paccetabbo paro atth²ti attho. Tatth±dhipp±yam±ha “na parass±”ti-±din±. Na vattat²ti na pavattati, na paµipajjati v±, na para½ pacceti pattiy±yat²ti aparappaccayotipi yujjati. Ya½ panettha vattabbampi avutta½, tadeta½ pubbe vuttatt±, parato vuccam±natt± ca avuttanti veditabba½.
Iti sumaªgalavil±siniy± d²ghanik±yaµµhakath±ya paramasukhumagambh²raduranubodhatthaparid²pan±ya suvimalavipulapaññ±veyyattiyajanan±ya ajjavamaddavasoraccasaddh±satidhitibuddhikhantiv²riy±didhammasamaªgin± s±µµhakathe piµakattaye asaªg±sa½h²ravis±radañ±ºac±rin± anekappabhedasakasamayasamayantaragahanajjhog±hin± mah±gaºin± mah±veyy±karaºena ñ±º±bhiva½sadhammasen±patin±mattherena mah±dhammar±j±dhir±jagarun± kat±ya s±dhuvil±siniy± n±ma l²natthapak±saniy± ambaµµhasuttavaººan±ya l²natthapak±san±.

Ambaµµhasuttavaººan± niµµhit±.