Tatiyajjh±nakath±vaººan±
231. “Uppalin²”ti-±di gacchassapi vanassapi adhivacana½. Idha pana “y±va agg±, y±va ca m³l±”ti vacanayogena “appekacc±n²”ti-±din± uppalagacch±d²nameva gahetabbat±ya vanamev±dhippeta½, tasm± “uppal±n²ti uppalagacch±ni. Etth±ti uppalavane”ti-±din± attho veditabbo. Avayavena hi samud±yassa nibbacana½ kata½. Ekañhi uppalagacch±di uppal±diyeva, catupañcamattampi pana uppal±divananti vohar²yati, s±ratthad²paniya½ pana jal±sayopi uppalini-±dibh±vena vutto. Ettha c±ti etasmi½ padattaye, etesu v± t²su uppalapadumapuº¹ar²kasaªkh±tesu atthesu. “Setarattan²les³”ti uppalameva vutta½, setuppalarattuppalan²luppales³ti attho. Ya½ kiñci uppala½ uppalameva uppalasaddassa s±maññan±mavasena tesu sabbesupi pavattanato. Satapattanti ettha satasaddo bahupariy±yo “sataggh² satara½si s³riyo”ti-±d²su viya anekasaªkhy±bh±vato. Evañca katv± anekapattass±pi padumabh±ve saªgaho siddho hoti. Pattanti ca pupphadalamadhippeta½. Vaººaniyamena seta½ paduma½, ratta½ puº¹ar²kanti s±sanavoh±ro, loke pana “ratta½ paduma½, seta½ puº¹ar²kan”ti vadanti. Vuttañhi “puº¹ar²ka½ sita½ ratta½, kokanada½ kok±sako”ti. Rattavaººat±ya hi kokan±mak±na½ sunakh±na½ n±dayato sadd±payato, tehi ca asitabbato “kokanada½, kok±sako”ti ca paduma½ vuccati. Yath±ha “padma½ yath± kokanada½ sugandhan”ti. Aya½ panettha vacanattho udaka½ p±ti, udake v± plavat²ti uppala½. Paªke davati gacchati, pak±rena v± davati viruhat²ti paduma½. Paº¹ara½ vaººamassa, mahantat±ya v± mu¹itabba½khaº¹etabbanti puº¹ar²ka½ ma-k±rassa pa-k±r±divasena. Mu¹isaddañhi mu¹arisadda½ v± khaº¹anatthamicchanti saddavid³, saddasatthato cettha padasiddhi. Y±va agg±, y±va ca m³l± udakena abhisandan±dibh±vadassanattha½ p±¼iya½ “udak±nuggat±n²”ti vacana½, tasm± udakato na uggat±nicceva attho, na tu udake anur³pagat±n²ti ±ha “udak±…pe… gat±n²”ti. Idha pana uppal±d²ni viya karajak±yo, udaka½ viya tatiyajjh±nasukha½ daµµhabba½.