Indriyasa½varakath±vaººan±

213. S±maññassa vises±pekkhat±ya idh±dhippetopi viseso tena apariccatto eva hot²ti ±ha “cakkhusaddo katthaci buddhacakkhumhi vattat²”ti-±di. Vijjam±nameva hi abhidheyyabh±vena visesattha½ visesantaranivattanena visesasaddo vibh±veti, na avijjam±na½. Sesapadesupi eseva nayo. Aññehi as±dh±raºa½ buddh±nameva cakkhu dassananti buddhacakkhu, ±say±nusayañ±ºa½, indriyaparopariyattañ±ºañca. Samantato sabbaso dassanaµµhena cakkh³ti samantacakkhu, sabbaññutaññ±ºa½. Tath³pamanti pabbatamuddh³pama½, dhammamaya½ p±s±danti sambandho. Sumedha samantacakkhu tva½ janatamavekkhass³ti attho. Ariyamaggattayapaññ±ti heµµhim±riyamaggattayapaññ±. “Dhammacakkhu n±ma heµµhim± tayo magg±, t²ºi ca phal±n²”ti sa¼±yatanavaggaµµhakath±ya½ (sa½. ni. aµµha. 3.4.418) vutta½, idha pana maggeheva phal±ni saªgahetv± dasseti. Catusaccasaªkh±te dhamme cakkh³ti hi dhammacakkhu. Paññ±yeva dassanaµµhena cakkh³ti paññ±cakkhu, pubbeniv±s±savakkhayañ±ºa½. Dibbacakkhumh²ti dutiyavijj±ya. Idh±ti “cakkhun± r³pa½ disv±”ti imasmi½ p±µhe. Ayanti cakkhusaddo. “Pas±dacakkhuvoh±ren±”ti imin± idha cakkhusaddo cakkhupas±deyeva nippariy±yato vattati, pariy±yato pana nissayavoh±rena nissitassa vattabbato cakkhuviññ±ºepi yath± “mañc± ukkuµµhi½ karont²”ti dasseti. Idh±pi sasambh±rakath± avasiµµh±ti katv± sesapadesup²ti pi-saddaggahaºa½, “na nimittagg±h²”ti-±dipadesup²ti attho. Vividha½ asana½ khedana½ by±seko, kileso eva by±seko, tena virahito tath±, virahitat± ca asammissat±, asammissabh±vo ca sampayog±bh±vato parisuddhat±ti ±ha “asammissa½ parisuddhan”ti, kilesadukkhena avomissa½, tato ca suvisuddhanti attho. Sati ca suvisuddhe indriyasa½vare n²varaºesu padh±nabh³tap±padhammavigamena adhicitt±nuyogo hatthagato eva hoti, tasm± adhicittasukhameva “aby±sekasukhan”ti vuccat²ti dasseti “adhicittasukhan”ti imin±.