Aggaññapaññattikath±vaººan±

36. Imassa padassa. Ida½ n±ma lokassa agganti j±nitabba½, ta½ aggañña½, so pana lokassa uppattikkamo pavatti paveº² c±ti ±ha “lokuppatticariyava½san”ti. Samm±sambodhito uttaritara½ n±ma kiñci natthi paj±nitabbesu, ta½ pana koµi½ katv± dassento “y±va sabbaññutaññ±º± paj±n±m²”ti ±ha. “Mama paj±nan±”ti ass±dento taºh±vasena, “aha½ paj±n±m²”ti abhinivisanto diµµhivasena, “suµµhu paj±n±mi samm± paj±n±m²”ti paggaºhanto m±navasena na par±mas±m²ti yojan±. “Paccattaññev±”ti pada½ “nibbuti vidit±”ti padadvayen±pi yojetabba½ “paccatta½yeva upp±dit± nibbuti ca paccatta½yeva vidit±”ti, sayambhuñ±ºena nibbattit± nibbuti sayameva vidit±ti attho. Aµµhakath±ya½ pana “paccattan”ti pada½ vividhavibhattika½ hutv± ±vuttinayena ±vattat²ti dassetu½ “attan±yeva attan²”ti vutta½. Aviditanibb±n±ti appaµiladdhanibb±n± micch±paµipannatt±. Paj±nanampi hi tadadhigamavaseneva veditabba½. Eti iµµhabh±vena pavattat²ti ayo, sukha½. Tappaµikkhepena anayo, dukkha½. Tadeva hitasukhassa byasanato byasana½.
37. Ta½ dassentoti bhagav±pi “aññatitthiyo tattha s±rasaññ²”ti ta½ dassento. ¾dhipaccabh±ven±ti ±dhipaccasabh±vena. Yassa ±cariyav±dassa vasena puriso “±cariyo”ti vuccati, so ±cariyav±do ±cariyabh±voti ±ha “±cariyabh±va½ ±cariyav±dan”ti. Etth±ti ±cariyav±de. Iti katv±ti imin± k±raºena. Soti ±cariyav±do. “Aggañña½” tveva vutto aggaññavisayatt±. Kena vihitanti kena pak±rena vihita½. Ten±ha “kena vihita½ kinti vihitan”ti. Brahmaj±leti brahmaj±lasa½vaººan±ya½ (d². ni. aµµha. 1.28). Tattha hi vitth±rato vuttavidhi½ idha atidisati, p±¼i pana tattha ceva idha ca ekasadis± v±ti.
41. Khi¹¹± padosik± m³labh³t± ettha sant²ti khi¹¹±padosika½, ±cariyaka½. Tenev±ha “khi¹¹±padosikam³lakan”ti. Manopadosikanti etth±pi eseva nayo.
47. Yena vacanena abbh±cikkhanti, tassa avijjam±nat± n±ma atthavasenev±ti ±ha “asa½vijjam±naµµhen±”ti. Tucch±, mus±ti ca karaºatthe paccattavacananti ±ha “tucchena, mus±v±den±”ti. Vacanassa antos±ra½ n±ma avipar²to atthoti tadabh±ven±ha “antos±ravirahiten±”ti. Abhi-±cikkhant²ti abhibhavitv± ghaµµent± kathenti, akkosant²ti attho. Vipar²tasaññoti ay±th±vasañño. Subha½ vimokkhanti “subhan”ti vuttavimokkha½. Vaººakasiºanti sun²lakasup²tak±divaººakasiºa½. Sabbanti ya½ subha½, asubhañca vaººakasiºa½, tañca sabba½. Na asubhanti asubhampi “asubhan”ti tasmi½ samaye na sañj±n±ti, atha kho “subha½” tveva sañj±n±t²ti attho. Vipar²t± ay±th±vag±hit±ya, ay±th±vav±dit±ya ca.
48. Yasm± so paribb±jako avissaµµhamicch±g±hit±ya samm± appaµipajjituk±mo samm±paµipanna½ viya ma½ samaºo gotamo, bhikkhavo ca sañj±nant³ti adhipp±yena “tath± dhamma½ desetun”ti-±dim±ha, tasm± vutta½ “may± etassa…pe… vaµµat²”ti. Mammanti mammappadesa½ p²¼±jananaµµh±na½. Suµµh³ti sakkacca½. Yath± na vinassati, eva½ anurakkha.
V±san±y±ti kilesakkhay±vah±ya paµipattiy± v±san±ya. Sesa½ suviññeyyamev±ti.

P±thikasuttavaººan±ya l²natthappak±san±.