Niggahita sandhi.
Atha n±m±ni vuccante.
T±ni vividh±ni salig±ligavasena-tattha saligeyu t±va ak±rantato pulliªg± buddhasadd± sattavibhattiyo par± yoj²yanto-buddha iti µhite.
Dve dve k±nekesu n±masm± siyo a½yo n±hi yana½ sm±sana½ smi½su
Etesa½ dvedve honti ek±nekatthesu vattam±nato n±ma sm±ti yath±kkama½ ekamhi cattabbo ekavacan±na½ bahumhi vattabbe bahuvacan±na½ c±tiyamenappayaªge-n±masm±’ti-adhik±ro.
Paµham±tthamatte
Sakatthadabbaliªg±ni saªkhy±kamm±dipañcaka½
N±mattho tassa s±maññamattamatta½ pavuccate.
N±mass±bhidheyya matte paµham±vibhatti hoti’ti vatticch±vas± paµham±yekavacanabahuvacan±ni.
Siyo-iti paµham±, sissik±rass±nubandhattappeyogo-payojana½“ki ma½ s²s³”ti saªketo-tath± a½ vacanassak±rassa-si-ato’ti vattate-tassa n±mavisesanatt± “vidhibbisesanantass±”ti tadantato vidhi.
Sisso.
Ak±rantato n±masm± parassa sissa ohoti-pubbasaralopo buddho tiµµhati-yo.
Ato yona½ µ±µe.
Ak±rantato n±masm± paresa½ paµham±dutiy±yona½ µ±µe honti yath±kkama½-µak±r±nubandhatt±“µanubandh±nekavaºº± sabbass±”ti sabb±deso-buddh± tiµµhanti. ‘Paµham±tthamatte”tivattate.
¾mantaºe.
Sadden±bhimukh² k±ro vijjam±nassa vatthuno
±mantaºa½ vidh±tabbe natthi r±j± bhaveti ta½.
¾mantaºadhike atthamatte paµham± vibhatti hot²’ti ekasmi½ ekavacana½ si.
Gosy±lapaºe.
¾lapaºe si gasañño hoti-lopo’ti vattate
Gas²na½.
N±masm±gas²na½lopohoti-bhobuddhama½p±laya-ge’tivattate.
Ayuna½ v± d²gho.
Aiu iccesa½ v± d²gho hoti gepare tiliªge’tid²gho-buddh±, keci d²gha½ d³r±lapaºe yevicchanti sam²p±lapaºepi dassato ta½ na gahetabba½-yomhi,-buddh± ma½ p±letha.
Kamme dutiy±
Kattukriy±bhisambandha½ k±raka½ kammamuccate;
nibbatti vikatippatti bhed± ta½ tividha½ bhave.
Asmi½ dutiy± vibhattihoti-a½yo iti dutiy±-a½-buddha½paºam±mi, yossaµe-buddhe.
Kattukaraºesu tatiy±.
Kriya½ yo kurute mukhyo sa katt± yojito na v±karaºa½ ta½ visesena ya½ kriy±siddhihetuka½.
Tesu k±rakesu tatiy± vibhatti hoti-n±bhi iti tatiy±-n±-n±ss±’ti vattate.
Atena
Ak±rantato n±masm± parassa n±vacanassa en±deso hoti-buddhena desito dhammo-hi-
Suhisvasesa.
Ak±rantassa suh²svehoti-buddhehi-ve’ti vattate.
Sm±hisminna½ mh±bh²mhi.
N±masm± paresa½ sm±hisminna½ mh±bh²mhi v± honti yath±kkama½-hissa bhiy±deso-buddhebh², karaºe-buddhena loko sucarati, buddhehi, buddhehi, v±.
Catutth² sampad±ne.
Anumantvanir±kattujjhesak±na½ vas± tadh±;
dad±ti kamman± yutta½ sampad±namudirita½.
Tasmi½ sampad±nak±rake catutthi siy±-sana½ iti catutth²-sa.
Suñsassa.
N±masm± parassa sassa suñhoti-saca-chaµµhiy±’tivattam±ne
Ñak±nubandh±dyant±.
Chaµµh²niddiµ±µhassa ñ±nubandhak±nubandh±dyant± hont²’ti-±dibhuto hoti-uk±ro ucc±raºattho-ñ±k±ro ettheva saªketattho-buddhassa puppha½ dehi.-Ato v± bahulamitica vattate.
Sass±ya catutthiy±
Ak±rantato parassa sassa catutthiy± ±yo hoti v± bahula½-buddh±ya, yebhuyyena t±datthe yev±yam±yo dissat²’ti itopara½ nod±har²yate-na½-d²gho’tivattate.
Suna½hisu
Esu n±massa d²gho hoti-buddh±na½.
Pañcamyavadhism±.
S²m±bhuto padatth±na½ yo calo niccalo’tha v±;
accuto pubbak± r³p± nam±huravadhimbudh±.
Etasm± k±rak± pañcam²vibhatti hoti-sm± h² iti pañcam²-sm±-ato yona½ µ±µe veti dva vatta te.
Sm±sminta½.
Ak±rantato n±masm± paresa½ sm±sminna½ µ±µe v± honti yath±kkama½.
Buddh± pah± niccharati. Buddhamh±, buddhasm±v±-hi-buddhehi, buddhebhi.
Chaµµhi sambandhe
Kriy±k±rakasañj±to assedamh±vahetuko;
sambandho’ti pavutto so sambandhidvayanissito.
Sambandhitt±visesepi chaµµh² hedakato siy±;
tato hi j±t± sambandha½ vadeyya na panaññato.
Sambandhe chaµµhi vibhatti hoti-sa na½ iti chaµµhi-sa-buddhassa vih±ro-na½-buddh±na½.
Sattamy±dh±re.
Kiriy± kattukammaµµh± ±dh±r²yati yena so;
±dh±ro catudh± vutto vy±pak±dippabhedato.
¾dh±rak±rake sattam² vibhatti hoti-
Smi½ su iti sattam²-smi½-buddhe pasanno-buddhamhi, buddhasmi½, v±-su buddhesu.
Buddho sabbatthad±y² bhavati hi bhajata½ buddha buddha½ na ta½ ki½dinna½ buddhena loke sivapadamapi te yanti buddhena yasm±asm± buddhassa p²ti½ parahitavidhaya½deti buddh±napetomañño buddhassa nicca½ ghaµayati matim± konu bhatti½ na buddhe.
Evamaññeyampi ghaµapaµ±d²namak±rant±na½ pulliªg±na½ r³panayo kriy±bhisambandho ca-visesanampana vakkh±ma-ito para½ chaµµhiy± catutth²samatt± pañcam²bahuvacanassa ca tatiy±samatt± na t± dass²yante-gumbasi-ato siss±ti ca vattate.
Kvace v±.
Ak±rantato n±masm± parassa sissa e hoti v± kvac²-gumbe, gumbo-sesa½ buddhasama½-eva½ vattabbe, vattabbo icc±di.
Yossa µe’ti ca vattate.
Ekacc±d²hato.
Ak±rantehi ekacc±d²hi yona½ µe hoti-ekacce,(bho)ekacce, ekacce-eva½ paµhamasaddassa-n±ssa s± ve’ti ca vattate.
Kodh±d²hi.
Ehi n±ssa s± hoti v±-kodhas±, kodhena, atthas±, atthenecc±di-veti vattate.
Man±d²hi smi½sann±sm±na½ siso-os±s±.
Man±d²hi smam±dina½ sisomas±s± honti v± yath±kkama½-mano, mana½-manas±, manena-manaso, manassa-manas±, man±, manamh±, manasm±-manasi, mane, manamhi, manasmi½.
Tama tapa teja ura sirappabhutayo man±dayo.
Gacchantasi-sissa ve’ti ca vattate-parato bhiyyo n±nu vattayiss±ma vuttiy±yev±nuvuttassagamyam±natt±.
Ntassa½.
Simhi ntappaccayassa a½ hoti v±-“gas²nan”ti silope-gaccha½-aññatra-gacchanto.
Ntantuna½ nto yomhi paµhame.
Paµhame yomhi ntantuna½ savibhatt²na½ nto icc±deso v± hoti-bahul±dhik±r± pumeyeva-gacchanto, gacchant±.
Ýaµ±-a½ ge.
Ge pare ntantuna½ savibhatt²na½ µaµ±-a½ icc±des± honti bahula½-(bho)gaccha, gacch±, gaccha½, gacchanto, gacchant±.
Ntassa ca µa va½se.
A½sesu ntappaccayassa µa hoti v± ntussa ca-vavatthitavibh±s±y±ya½-gaccha½, gacchanta½.
Tot±tit± sasm±smi½n±su.
S±disu ntantuna½ savibhatt²na½ tot±tit± honti v± yath±kkama½-gacchat±, gaccantena-gacchato, gacchassa, gacchantassa.
Na½ namhi.
Namhi ntantuna½ savibhatt²na½ ta½ v± hoti-gaccata½. Gacchant±na½-gacchat±, gacchant±, gacchantamh±,gacchantasm±-gacchati,gacchante, gacchantamhi, gaccantasmi½-eva½ tapanta japant±dayo-bhavantasi.
Bhuto.
Bhudh±tuto ntassa a½ hoti simhi niccampunabbidh±n±-bhava½.
Bhavato v± bhonto gayon±se.
Bhavantasaddassa bhont±deso v± hoti gayon±se-bhonto, bhont±, bhavanto, bhavant±-evam±lapanepi-ge pana-(bho) bhonta, bhont±, bhava, bhav±, bhava½-bhava½, bhavanta½, bhonte, bhavante-bhot±, bhontena, bhavat±, bhavantena-bhoto, bhontassa, bhavato, bhavassa, bhavantassa.
Satosabbhe.
Santasaddassa sabbhavati bhak±re-sabbhi.
Mahant±rahant±na½ v± µ±
Simhi mahant±rahant±na½ natassa µ± v± hoti-mah±, maha½, mahanto-arah±, araha½, arahanto-bhavant±d²na½ sesa½ gacchantasama½-asmasi.
R±j±diyuv±ditv±.
R±j±dihi yuv±d²hi ca parassa sissa ± hoti-asm±.
Yonam±no.
R±j±d²hi yuv±d²hi ca yonam±no v± hoti-asm±no, asm±-(bho)asma, asm±, asm±no, asm±.
V±mh± naªa.
R±j±dina½ yuv±dana½ c±naªhoti v±mhi-asm±na½, asmi½, asm±no, asme.
N±sseno
Kamm±dito n±vacanassa eno v± hoti-asmena, asman±.
Kamm±dito.
Kamm±dito smino ni hoti v±-asmani, asme, asmamhi, asmasmi½-sesa½ buddhasaddasama½-muddha g±º¹²vadhatva anima laghim±dayo asm±sam±-eva½ r±j± k±laddh±nav±c² addh±ca paµham±dutiy±su att±tu m±no tatiy±sattamyekavacanesuca.
R±jassi n±mhi.
R±jassi v± hoti n±mhi-r±jin±-aññatra-
N±sm±suraññ±.
N±sm±su r±jassa savibhattissa raññ± hoti-raññ±.
Suna½ his³.
R±jassa ³ hoti v± suna½hisu-r±j³bhi, r±jehi, r±j³bhi, r±jebhi.
Rañño raññassa r±jino se.
Se r±jassa savibhattissa ete ±des± honti-rañño raññassa, r±jino, r±j³na½.
R±jassa rañña½.
Namhi r±jasaddassa savibhattissa rañña½ hoti v±-rañña½, r±j±na½-raññ±.
Smimhi raññer±jini.
Smimhi r±jassa savibhattissa raññer±jin² honti-raññe, r±jini, r±jusu, r±jesu“sam±se v±”ti r±jassa n±sasm±smi½su ya½ vutta½ ta½ v± hoti-yath±-k±siraññ±, k±sir±jena = k±sirañño, k±siraññassa, k±sir±jino, k±sir±jassa-k±siraññ±, k±sir±j±, k±sir±jamh±, k±sir±jasm±-k±siraññe, k±sir±jini, k±sir±je, k±sir±jamhi, k±sir±jasmi½-addhato n±mhi.
Pumakammath±maddh±na½ v± sasm±sucapum±dinamuhoti v± sasam±sun±mhi ceti utte-addhun±-aññatra kamm±ditt± v± ene-addhena-addhan±-se uk±re ca.
Iyuvaºº±jjhal± n±massaneka.
N±massante vattam±n± ivaººuvaºº±jhalasaññ± honti yath±kkama½.
Jhal± sassa no.
Jhalato sassa no v± hoti-addhuno, addhussa, addhassa.
N± sm±ssa
Jhalato sm±ssa n± hoti v±-addhun±, addhumh±, addusm±, addh±, addhamh±, addhasm±-addhani, addhe, addhamhi, addhasmi½-attasaddanohamhi
Suh²su naka.
Atta-±tum±na½ suh²su v± naka hoti-kak±ro ant±vayavattho.Attanehi, attanebhi, attehi, attehi.
Notat±tum±.
Atta-±tumehi sassa no hoti v±-attano, attassa.
Sm±ssa n± bra m± ca.
Brahm± atta-±tumehi ca parassa sm±ssa n± hoti-attan±-attanesu, attesu-±tum± att±va-brahma ge.
Ghabrahm±dite
Ghasaññato brahma kattu isi sakh±d²hi ca gasse v± hoti-brahme, brahma, brahm±.
N±mh².
Brahmassu hoti n±mhi-brahmun±.
Brahmasasu v±.
Brahmassu v± hoti sana½su-brahmuno, brahamussa, brahmassa, brahm³na½,brahm±na½-brahamun±-“amb±dih²”ti smino nihoti v±-brahmani. Brahme, brahmamhi, brahmasmi½-sesa½ asmasama½.
Sakh±-r±j±ditt± sissa ±.
¾yono ca sakh±.
Sakhato yonam±yo no honti v± ±no ca-sakh±yo, sakh±no.
Non±sesmi.
Sakhassa i hoti non±sesu-sakhino-aññatra-
Yosva½hisu c±raªa.
Sakhassa v± ±raª hoti yosva½hisu sm±na½su ca.
¾raªsm±
¾raª±desato paresa½ yona½ µo hoti-sakh±ro-±raddh±do.
Sabh±ve-sakh±-evam±lapane-getu-sakho, sakha, sakh±-amhi-sakh±na½, sakh±ra½, sakha½, sakh±yo, sakh± no, sakhino.
Ýoµe v±.
¾raª±desamh± yona½ µoµe v± honti yath±kkamanti µe-pakkhe-“±raªism±” tiµo-sakh±re, sakh±ro, sakhe-sakh²n±, sakh±rehi, sakhehi, sakh±rehi, sakhehi-sakhino, sakhissa, sakh±r±na½.
Sam±na½su v±.
Sakhassa v± i hoti sm±na½su-sakh²na½, sakh±na½.
ݱ n±sm±na½.
¾raª±desamh± n±sm±na½ µ± hoti-sakh±r±-bahul±dhik±r± sakh±rasm±-sakh²n±, sakh²mh±,sakhism±, sakh±, sakhamh±, sakhasm±.
Ýe smino.
Sakhato smino µe hoti nicca½-sakhe, sakh±resu, sakhesu-“dhammov±ññatthe’ti r±j±d²yu p±µh± da¼hadhamm±dayo v± asmasam±.