8. Itthiliªgan±mikapadam±l±

Atha itthiliªgesu ±k±rantassa bh³dh±tumayassa pakatir³pabh³tassa bh±vik±saddassa n±mikapadam±l±ya½ vattabb±yampi pasiddhassa t±va kaññ±saddassa n±mikapadam±la½ vakkh±ma–
Kaññ±, kaññ±, kaññ±yo. Kañña½, kaññ±, kaññ±yo. Kaññ±ya, kaññ±hi, kaññ±bhi. Kaññ±ya, kaññ±na½. Kaññ±ya, kaññ±hi, kaññ±bhi. Kaññ±ya, kaññ±na½. Kaññ±ya, kaññ±ya½, kaññ±su. Bhoti kaññe, bhotiyo kaññ±, kaññ±yo. Ayamamh±ka½ ruci.
Ettha “kaññ±”ti ekavacanabahuvacanavasena vutta½, niruttipiµake bahuvacanavasena vutto nayo natthi. Tath± hi tattha “saddh± tiµµhati, saddh±yo tiµµhanti. Saddha½ passati, saddh±yo passat²”ti ettakameva vutta½, “saddh±”ti bahuvacana½ na ±gata½. Kiñc±pi n±gata½, tath±pi “b±h± paggayha pakkandu½, sivikaññ± sam±gat±. Ahetu appaccay± purisassa saññ± uppajjantipi nirujjhantip²”ti-±dip±¼idassanato b±h±kaññ± saññ±sadd±d²na½ bahuvacanat± gahetabb±. C³¼aniruttiya½ “bhoti kaññe, bhoti kaññ±”ti dve ekavacan±ni vatv± “bhotiyo kaññ±yo”ti eka½ bahuvacana½ vutta½. Niruttipiµake pana “bhoti saddh±”ti ekavacana½ vatv± “bhotiyo saddh±yo”ti eka½ bahuvacana½ vutta½. Maya½ panettha “ehi b±le kham±pehi, kusar±ja½ mahabbala½. Phussat² varavaºº±bhe. Ehi godhe nivattass³”ti-±dip±¼idassanato “bhoti kaññe, bhotiyo kaññ±, kaññ±yo”ti eva½pak±r±niyeva ±lapanekavacanabahuvacan±ni icch±ma. Ettha “bhoti kaññe”ti aya½ nayo amm±d²su m±t±d²su ca na labbhati.
Bh±vik±, bh±vik±, bh±vik±yo. Bh±vika½, bh±vik±, bh±vik±yo. Bh±vik±ya, bh±vik±hi, bh±vik±bhi. Bh±vik±ya, bh±vik±na½. Bh±vik±ya, bh±vik±hi, bh±vik±bhi. Bh±vik±ya, bh±vik±na½. Bh±vik±ya, bh±vik±ya½, bh±vik±su. Bhoti bh±vike, bhotiyo bh±vik±, bh±vik±yo.
Eva½ heµµhuddiµµh±na½ sabbesa½ bh³dh±tumay±na½ “bh±van± vibh±van±”iccevam±d²na½;±k±rantapad±na½ aññesañc±k±rantapad±na½ n±mikapadam±l± yojetabb±. Etthaññ±ni ±k±rantapad±ni n±ma saddh±d²ni.
Saddh± medh± paññ± vijj±, cint± mant± taºh±’bhijjh±;
icch± pucch± j±y± m±y±, mett± matt± sikkh± saªkh±.
Jaªgh± b±h± g²v± jivh±, v±c± ch±y± gaªg± n±v±;
nidd± kant± s±l± m±l±, vel± v²º± bhikkh± l±kh±.
G±th± sen± lekh±’pekkh±, ±s± p³j± es± kaªkh±;
aññ± mudd± khi¹¹± bhass±, bh±s± k²¼± satt± cet±.
Pip±s± vedan± saññ±, cetan± tasiº± paj±;
devat± vaµµak± godh±, bal±k± vasudh± sabh±.
Ukk± seph±lik± sikk±, sal±k± v±lik± sikh±;
k±raº± visikh± s±kh±, vac± vañjh± jaµ± ghaµ±.
P²¼± soº¹± vitaº¹± ca, karuº± vanit± lat±;
kath± nind± sudh± r±dh±, v±san± si½sap± pap±.
Pabh± s²m± kham± ej±,
khattiy± sakkhar± sur±;
dol± tul± sil± l²l±,
l±le’¼± mekhal± kal±.
Va¼av± suºis± m³s±, mañj³s± sulas± dis±;
n±s± juºh± guh± ²h±, lasik± paris± nis±;
m±tikicc±dayo ceva, bh±vik±padas±dis±.
Ammannamb± ca t±t± ca, kiñcideva sam± siyu½;
m±t± dh²t± panatt±d², puthageva ito siyu½.
Paris±saddassa pana sattam²µh±ne “paris±ya, paris±ya½, parisati, paris±s³”ti yojetabba½ “ekamida½ bho gotama samaya½ todeyyassa br±hmaºassa parisati par³p±rambha½ vattent²”ti p±¼idassanato. Amm±d²na½ pana “amm±, amm±, amm±yo”ti-±din± kaññ±nayena vatv± avas±ne “bhoti amma, bhoti amm±, bhotiyo amm±, amm±yo”ti-±din± yojetabba½.
M±t±, m±t±, m±taro. M±tara½, m±taro. M±tar±, m±tuy±, maty±, m±t³hi, m±t³bhi. M±tu, m±tuy±, maty±, m±tar±na½, m±t±na½, m±t³na½. M±tar±, m±tuy±, maty±, m±t³hi, m±t³bhi. M±tu, m±tuy±, maty±, m±tar±na½, m±t±na½, m±t³na½. M±tari, m±tuy±, maty±, m±tuya½, matya½, m±t³su. Bhoti m±t±, bhotiyo m±t±, m±taro.
Ettha pana yasm± p±¼iya½ itthiliªg±na½ sak±rant±ni r³p±ni ehi ebhi esuk±rant±d²ni ca enant±d²ni ca na dissanti, tasm± kehici vutt±nipi “m±tussa m±tareh²”ti-±d²ni na vutt±ni, esa nayo itaresupi. “Ya½kiñcitthikata½ puñña½, mayhañca m±tuy± ca te. Anuññ±to aha½ maty±”ti p±¼idassanato pana karaºasampad±nanissakkas±mibhummavacanaµµh±ne “m±tuy±, maty±”ti ca vutta½ itthiliªgaµµh±ne sam±nagatikatt± tesa½ vacan±na½. Tath± hi umm±dantij±take “maty±”ti pada½ pañcam²tatiyekavacanavasena ±gata½, yath± pana “khattiy±”ti pada½ majjhasaralopavasena “khaty±”ti bhavati, tath± “m±tuy± m±tuyan”ti ca pada½ “maty±, matyan”ti bhavati, aya½ nayo dh²tusadd±d²su na labbhati.
Dh²t±, dh²t±, dh²taro. Dh²ta½, dh²tara½, dh²taro. Dh²tuy±, dh²t³hi, dh²t³bhi. Dh²tu, dh²tuy±, dh²tar±na½, dh²t±na½, dh²t³na½. Dh²tar±, dh²tuy±, dh²t³hi, dh²t³bhi. Dh²tu, dh²tuy±, dh²tar±na½, dh²t±na½, dh²t³na½. Dh²tari, dh²tuy±, dh²tuya½, dh²t³su. Bhoti dh²tu, bhoti dh²t±, bhotiyo dh²t±, dh²taro. Ettha pana.
“J±li½ kaºh±jina½ dh²ta½, maddidevi½ patibbata½;
cajam±no na cintesi½, bodhiy±yeva k±raº±”ti

P±¼iya½ “dh²tan”ti dassanato upayogavacanaµµh±ne “dh²tan”ti vutta½, tasm± ida½ s±rato gahetabba½, tath± p±¼iya½ “assamaº² hoti asakyadh²tar±”ti sam±sapadassa dassanato tatiyekavacanantapadasadisa½ “seµµhidh²tar±”ti-±dika½ paµhamekavacanantampi sam±sapada½ gahetabbameva, niruttipiµake pana “m±t± dh²t±”ti padadvaya½ saddh±naye pakkhitta, tamamhehi “saddh±y±”ti padassa viya “m±t±y±”ti-±d²na½ p±¼i-±d²su by±se adassanato visu½ gahita½ sam±seyeva hi ²disi½ saddagati½ pass±ma “r±jam±t±ya r±jadh²t±ya seµµhidh²t±y±”ti. Eva½ kaññ±nayopi ekadesena labbhati, tath± “acchariya½ nandam±te, abbhuta½ nandam±te”ti p±¼iya½ “nandam±te”ti dassanato “bhoti r±jam±te, bhoti r±jadh²te”ti evam±dinayopi labbhati, tatra nandam±teti nandassa m±t± nandam±t±, bhoti nandam±te, eva½ sam±seyeva ²dis² saddagati hoti, tasm± sam±sapadatte “m±tu dh²tu duhitu”iccetesa½ pakatir³p±na½ dve koµµh±s± gahetabb± paµhama½ dassitar³pakoµµh±so ca kaññ±nayo r³pakoµµh±so c±ti. Natt±d²ni pad±ni na kevala½ pulliªg±niyeva honti, atha kho itthiliªg±nipi. Tath± hi “vis±kh±ya natt± k±laªkat± hoti. Catasso m³sik± g±dha½ katt±, no vasit±”ti-±d²ni payog±ni s±sane dissanti.

Natt±, natt±, natt±ro. Natta½, natt±ra½, natt±ro. Natt±r±, nattuy±, natt³hi, natt³bhi. Nattu, nattuy±, natt±r±na½ natt±na½, natt³na½. Natt±r±, nattuy±, natt³hi, natt³bhi. Nattu, nattuy±, natt±r±na½, natt±na½, natt³na½. Nattari, nattuy±, nattuya½, natt³su. Bhoti natta, bhoti natt±, bhotiyo natt±, natt±ro.
Eva½ “katt± vasit± bh±sit±” icc±d²supi sam±sapadatte pana “r±jam±t±ya nandam±te”ti-±d²ni viya “r±janatt±ya, r±janatte”ti-±d²ni r³p±ni bhavanti.
Savinicchayoya½ ±k±rantuk±rantitthiliªg±na½ pakatir³passa n±mikapadam±l±vibh±go.

¾k±rantuk±rantat±pakatika½

¾k±rantitthiliªga½ niµµhita½.

Id±ni bh³mipad±d²na½ n±mikapadam±la½ vakkh±ma pubb±cariyamata½ purecara½ katv±–
Ratti, ratt², rattiyo. Ratti½, ratt², rattiyo. Rattiy±, ratt²hi, ratt²bhi. Rattiy±, ratt²na½. Rattiy±, ratt²hi, ratt²bhi. Rattiy±, ratt²na½. Rattiy±, rattiya½, ratt²su. Bhoti ratti, bhotiyo rattiyo. Yamakamah±theramata½.
“Bh³mi, bh³m², bh³miyo. Bh³mi½, bh³m², bh³miyo”ti sabba½ neyya½. Eva½ “bh³ti satti patti vutti mutti kitti khanti titti siddhi iddhi vuddhi suddhi buddhi bodhi p²ti nandi mati asani vasani sati gati vu¹¹hi yuvati aªguli bondi diµµhi tuµµhi n±bhi” icc±d²nampi n±mikapadam±l± yojetabb±. Apica “ratyo amogh± gacchanti. Div± ca ratto ca haranti ye bali½. Na bh³my± caturaªgulo. Seti bh³my± anutthuna½. Bh³my± so patita½ p±sa½. G²v±ya paµimuñcati. Im± ca nabhyo satar±jicittit±. Saterat± vijjurivappabh±sare”ti evam±d²na½ payog±na½ dassanato ratti bh³mi n±bhisadd±d²na½ ayampi n±mikapadam±l±viseso veditabbo. Katha½?
Ratti, ratt², rattiyo, ratyo. Ratti½, ratt², rattiyo, ratyo. Rattiy±, raty±, ratt²hi, ratt²bhi. Rattiy±, raty±, ratt²na½. Rattiy±, raty±, ratt²hi, ratt²bhi. Rattiy±, raty±, ratt²na½. Rattiy±, raty±, rattiya½ ratya½, ratto, ratt²su. Bhoti ratti, bhotiyo ratt², rattiyo, ratyo.
Ettha “ratto”ti r³panaya½ vajjetv± “bh³mi, bh³m², bh³miyo, bh³myo”ti sabba½ neyya½.
N±bhi, n±bh², n±bhiyo, nabhyo. N±bhi½, n±bh², n±bhiyo, nabhyo. N±bhiy±, nabhy±, n±bh²hi, n±bh²bhi. N±bhiy±, nabhy±, n±bh²na½. N±bhiy±, nabhy±, n±bh²hi, n±bh²bhi. N±bhiy±, nabhy±, n±bh²na½. N±bhiy±, nabhy±, n±bhiya½, nabhya½, n±bh²su. Bhoti n±bhi, bhotiyo n±bh², n±bhiyo, nabhyo.
Bodhi, bodh², bodhiyo, bojjho. Bodhi½, bodhiya½, bojjha½, bodh², bodhiyo, bojjho. Bodhiy±, bojjh±, bodh²hi, bodh²bhi. Bodhiy±, bojjh±, bodh²na½. Bodhiy±, bojjh±, bodh²hi, bodh²bhi. Bodhiy±, bojjh±, bodh²na½. Bodhiy±, bojjh±, bodhiya½, bojjha½, bodh²su. Bhoti bodhi, bhotiyo bodh², bodhiyo, bojjho.
Ettha pana “bujjhassu jina bodhiya½. Aññatra bojjh± tapas±”ti vicitrap±¼inayadassanato vicitranay± n±mikapadam±l± vutt±. Sabbopi c±ya½ nayo aññatth±pi yath±raha½ yojetabbo.
Savinicchayoya½ ik±rantitthiliªg±na½ pakatir³passa n±mikapadam±l±vibh±go.

Ik±rantat±pakatika½ ik±rantitthiliªga½

Niµµhita½.
Id±ni bh³r²sadd±d²na½ n±mikapadam±la½ vakkh±ma pubb±cariyamata½ purecara½ katv±–
Itth², itth², itthiyo. Itthi½, itth², itthiyo. Itthiy±, itth²hi, itth²bhi. Itthiy±, itth²na½. Itthiy±, itth²hi, itth²bhi. Itthiy±, itth²na½. Itthiy±, itthiya½, itth²su. Bhoti itthi, bhotiyo itthiyo. Yamakamah±theramata½.
“Bh³r², bh³r², bh³riyo. Bh³ri½, bh³r², bh³ri yo”ti itthiy± sama½. Eva½ bh³t² bhot² vibh±vin² icc±d²na½ bh³dh±tumay±na½ aññesañca ²k±rantasadd±na½ n±mikapadam±l± yojetabb±. Etthaññe ²k±rantasadd± n±ma–
“M±tul±n² ca bhagin², bhikkhun² s±mug² aj²;
v±p² pokkharaº² dev², n±g² yakkhin² r±jin².
D±s² ca br±hmaº² muµµha-ssatin² s²ghay±yin²;
s±kiy±n²”ti c±d²ni, payog±ni bhavanti hi.
Tatra “pokkharaº² d±s², br±hmaºi”cc±dina½ gati;
aññath±pi siy± g±th±-cuººiyesu yath±raha½.
“Kus±vat²”ti-±d²na½, g±th±sveva visesato;
r³p±ni aññath± honti, ekavacanato vade.
“K±s² avant²”icc±d², bahuvacanato vade;
“candavat²”ti-±d²ni, payogass±nur³pato.