124. Kara sara sala kala valla vas± abho.
Kara-karaºe, sara-gati hi½s±cint±su, sala-gamanattho, kala-saªkhy±ne, vala valla-sa½varaºe, vasa-niv±se, etehi abho hoti. Karot²ti karabho=oµµh±, p±ºippadeso ca. Sarati gacchat²ti sarabho=migaviseso. Salati gacchat²ti salabho=paµaªgo Kal²yati parim²yati vayas±ti kalabho=hatthipotako. Tadamin±dip±µh± ¼atte ka¼abho=sova. Valleti sa½varaºa½ karot²ti vallabho=piyo. Vasantyanen±ti vasabho=puªgavo.
125. Gad± rabho.
Gadatism± rabho hoti. Gadat²ti gadrabho=kharo.
126. Usar±s± kabho.
Usa-d±he, r±sa-sadde, etehi kabho hoti. Usati paµipakkhe dahat²ti usabho=seµµho. R±sati nadat²ti r±sabho=gadrabho.
127. Ito bhaka.
I itism± bhaka hoti. Eti gacchat²ti ibho=hatth².
128. Gar±v± bho.
Gara ghara-secane, ava-rakkhane, etehi bho hoti. Garati bahi nikkhamanavasena siñcat²ti gabbho=pasavo, ovarako ca. Avati satte rakkhat²ti abbha½=megho.
129. Sobbh±dayo.
Sobbha-±dayo bhant± nipaccante. Sadatissa assa otta½, s²danti etth±ti sobbha½=vivara½, sobbho=jal±sayaviseso. Kamissa assu, k±m²yat²ti kumbho=dasambaºamatto, ghaµo ca. (Kena jalena umbh²yati p³r²yat²ti v± kumbho=ghaµo.) Kusissa umuka, kusati avh±yat²ti kusumbha½=mah±rajana½. Kusumbho=kanaka½, evamaññepi.
130. Usa kusa pada sukh± kumo.
Us±d²hi kumo hoti. Usati dahat²ti usuma½=uºha½. Kusati avh±yat²ti sukuma½=puppha½. Pajjati devap³j±di½ y±t²ti paduma½=paªkaja½. Sukhayat²ti sukhuma=aºu.
131. Vaµum±dayo.
Vaµuma-±dayo kumant± nipaccanthe. Vajissa-ntassa µo, vajanti etth±ti vaµuma½=patho. Silisassa lisse, silissat²ti silesupa½=semha½. Kamissa kuªk±deso, k±m²yat²ti kuªkama½=kasm²raja½, evamaññepi.
132. Gudh± umo.
Gudha pariveµµhanet²masm± umo hoti. Gudhati pariveµµhat²ti godhumo=dhaññaviseso.
133. Paµha car± amim±.
Paµhaticaratism± ama im± honti yath±kkama½. Paµµh²yati ucc±r²yati uttamabh±ven±ti paµhama½=seµµha½. Carati h²natta½ y±t²ti carima½=pacchima½.
134. Hidh³hi maka.
Hi-gatiya½ dh³-kampane, etehi maka hoti. Hinoti pavattah²ti hima½=tuhina½. Dhun±ti kampat²ti dh³mo=aggipasavo.
135. Bh²to r²sano ca.
Bh²-bhayet²masm± r²sano hoti makaca. Antasar±dilopo, bh±yanti etasm±ti bh²sano=bhay±nako. Bh²mo=sova.
136. Kh² su v² y± g±hi s± l³ khu hu mara dhara ghara jam±ma sam± mo.
Kh²-khaye. Su-savane, v²-tantasant±ne, y±-p±puºane, g±-sadde, hi-gatiya½, s±-tanukaraº±vas±nesu, l³-chedane, khu-sadde, hu-havane, mara-p±ºac±ge, dhara-dh±raºe, kara-karaºe, ghara-secane, jama-adane, ama gama-gamane, sama-upame, etehi dh±t³hi mo hoti. Khepana½ nirupaddavakaraºat±ya khemo=nirupaddavo. Sunot²ti somo=cando. V±yanti eten±ti vemo=tantav±yopakaraºa½. Y±t²ti y±mo=dinassa chaµµho bh±go, aµµhamo v±. G±yanti etth±ti g±mo=sa½vasatho. Hinoti pavattat²ti hema½=suvaººa½. S±ti sundaratta½ tanu½ karot²ti s±mo=k±¼o. L³yateti loma½=tanuruha½. Kh³yate uttamabh±ven±ti khoma½=atasi. Havana½, h³yate v± homa½=huti. Marantyanen±ti mamba½=yasmi½ t±¼ite na j²vati ta½. Att±na½ dh±rente ap±ye vaµµadukkhe ca apatam±ne katv± dh±ret²ti dhammo=pariyaty±di Karaºa½, kar²yat²ti v± kamma½=sukhadukkhaphal±di. Sedo paggharati anen±ti ghammo=nid±gho. Jameti abhakkhi tabba½ adat²ti jammo=nih²no, anisammak±r² ca. Ameti pemena puttakesu pavattat²ti amm±=m±t±. Samenti anen±ti samm±=piyasamud±c±ro.
137. Asm±dayo.
Asma-±dayo mant± nipaccante, parar³p±d²namabh±vo nip±tan±. Asa-khepane, assateti asm±=p±s±ºo. Bhasa-bhasm²karaºe, bhasati pakkharat²ti bhasm±=ch±rik±. Usa-d±he, usati dahat²ti usm±=tejodh±tu. Visa-pavisane, pavisanti etth±ti vesma½=ghara½. Bh²-bhaye, massa suña, bh±yanti etasm±ti bhesm±=bhay±nako. Asatissa dhaªa, assati janehi caj²yat²ti adhamo=nih²no. Karotissa assa utta½, karot²ti kummo=kacchapo. Evamaññepi.
138. N²to mi.
Nayatism± mi hoti. Nayat²ti nemi=cakkanta½.
139. Ðmi bh³minimi rasmi.
Etesadd± mi-ant± nipaccante. Ðha-vitakke, halopo, ³hanti vitakkenti eten±ti ³mi=taraªgo. Bh³-satt±ya½ ott±bh±vo, bhavanti etth±ti bh³mi=mah². Ni-p±pane, ett±bh±vo, sugati½ neti p±pet²ti nimi=r±j±. Rasa-ass±dane, parar³p±bh±vo, rasanti satt± et±y±ti rasmi=rajju.

(Iti pavaggapaccayavidh±na½).

140. M±ch±hi yo.
M±-m±ne-ch±-ch±dane etehi yo hoti. Meti parimeti aññena uttamena guºena attano aguºanti m±y±=santadosa paµicch±dana lakkhaº±. Cheti chindati sa½sayanti ch±y±=paµibimba½.
141. Janissa j± ca.
Janism± yo hoti, janissa j± ca, janet²ti j±y±=bhariy±.
142. Haday± dayo.
Hadaya-±dayo yant± nipaccante. Harissa daªa, harat²ti hadaya½=citta½, manodh±tu manoviññ±ºadh±tu nissayo ca, tanissa-aka, attani pema½ tanot²ti tanayo=putto. Saratissa suri, sarati gacchat²ti s³riyo=±dicco. Haratissa mmiªa, sukham±harat²ti hammiya½=muº¹acchadanap±s±do. Kasa-gamane, kasassa alaka, assa i ca, kasati vuddhi½ y±t²ti kisalaya½=pallava½, evamaññepi.
143. Kh² si si n² s² su v² kus³hi raka.
Kh²-khaye, si-sev±ya½, si-bandhane, n²-p±pane, s²-saye, su-savane, v² v±-gamane, ku-sadde, s³-pasave, etehi raka hoti. Khayati duhanen±ti kh²ra½=payo. Kusum±d²hi sev²yat²ti siro=muddh±. Seti sar²ra½ bandhat²ti sir±=dehabandhan². Neti, parehiv±n²yat²ti n²ra½=jala½. Sayat²ti s²ro=hala½. Aniµµhaphala- d±yakatta½ savat²ti sur±=madir±. Suºoti uttamag²t±dinti suro=devo. Veti uttamabh±va½ y±t²ti v²ro=vikkanto. Kavati nadat²ti kura½=bhatta½. Bhayaµµit±na½ paµhamakappiy±na½ s³ratta½ pasavat²ti s³ro=s³riyo, vikkanto ca.
144. Hi ci du mina½ d²gho ca.
Hi-gatiya½, ci-caye, du-gatiya½, mi-pakkhepane, etehi raka hoti, d²gho c±ntassa. Hinoti pavattat²ti h²ra½=t±lah²r±di. Cayat²ti c²ra½=vakkala½. D³yati dukkhena gam²yat²ti d³ra½=an±sanna½. M²yate pakkh²p²yateti m²ro=samuddo.
145. Dh± t±nam² ca.
Dh±-dh±raºe, t±-p±lane, etehi raka hoti, ² c±nt±deso. Dh±ret²tidh²ro=dhitim±. Jala½ t±yat²ti t²ra½=taµa½.
146. Bhadr±yo.
Bhadra-±dayo raka-ant± nipaccante. Bhadda-kaly±ºe, dalopo parar³p±bh±vo, bhaj²yat²ti bhadra½=kaly±ºa½. Bh²-bhaye, nad±dip±µh± v², bh±yanti et±y±ti bher²=dundubhi. Cita-sañcetane, vipubbo, vicintitabbanti vicitra½=n±n±k±ra½, y±-p±puºane, rassa tuña, gamana½ y±tr±=y±na½. Gupa-gopane, ussa o, passa tañca gop²yat²ti gotra½=kul±di, bhasa-bhasm²karaºe, rassa tuña, bhasati bhakkha½ karoti toy±ti bhast±-kamm±ragaggar². Usa=d±he, salopo, sokena t±¼ite usati dahat²ti uro=sar²rekadeso, evamaññepi.
147. Mandaªka sas±sa matha cat± uro.
Manda-ja¼atte aªka-lakkhaºe, sasa-gatihi½s±p±ºanesu, asa-khepane, matha mantha-vilo¼ane, cata-y±cane, etehi uro hoti. Amandi asundaratt± ja¼atthamagam²ti mandur±=v±jis±l±. Aªk²yati lakkh²yat²ti aªkuro=b²japasavo. Sasati hi½sat²ti sasuro=jayampat²na½ pit±. As²yitth±ti asuro=d±navo, ar²hi math²yati ±lo¼²yat²ti mathur±=nagara½. Cat²yat²ti caturo=dakkho.
148. Vidhur±dayo.
Vidhura-±dayo urant± nipaccante. Vidha-vedhane, ett±bh±vo, vedhati hi½sat²ti vidhuro=viruddho. Unda-kiledane, undati kiledat²ti unduro=±khu. Ma½ka-maº¹ane, niggah²talopo, maªkati anena att±na½ alaªkarot²ti makuro=±d±so, ratho, kakko, maccho ca. Kuka vaka-±d±ne, kassa dvitta½. Kukati sal±dayo ±dad±t²ti kukkuro=s±. Maªga-maªgalye, amaªgi pasatthamagam²ti maªguro=macchaviseso, evamaññepi.
149. Tima ruha rudha badha mada manda vaj±ja ruca kas± kiro.
Tima-temane, ruha-janane, rudha-±varaºe, badha-b±dhane, mada-umm±de, manda-modanathutija¼attesu, vaja aja-gamane, ruca-dittiya½, kasa-gamane, etehi kiro hoti. Temet²ti timira½=andhak±ra½, ±po ca. Ruhati pavattat²ti ruhira½=lohita½. J²vita½ rundhat²ti rudhira½=tadeva. B±dh²yat²ti badhiro=sotavikalo. Jan± majjanti et±y±ti madir±=sur±. Modanti etth±ti mandira½= ghara½ Vajat²ti vajira½=kulisu½. Ajanti gacchant² etth±ti ajira½=aªgaºa½ gharavisayok±so ca. Rocat²ti rucira½=manuñña½. Kas²yati dukkhena gam²yat²ti kasira½=kiccha½.
150. Thir±dayo.
Thira-±dayo kirant± nipaccante. Ýh±-gatinivattiya½, µhassa thatta½, µh±ti pavattat²ti thira½=ciraµµh±y². Isa si½sa-icch±ya½, niggah²talopo, icch²yat²ti sisiro=utuviseso. Ada kh±da-bhakkhane, ±ssa rassattha½, kh±d²yati p±ºakeh²ti khadiro=dantadh±vano, evamaññepi.
151. Dada garehi durabhar±.
Dada-d±ne, gara ghara-secane, etehi yath±kkama½ durabhar± honti. Ant±na½ dad±t²ti dadduro=bheko. Garati siñcat²ti gabbhara½=guh±.
152. Cara dara jara gara marehi te.
Car±d²hi dh±t³hi te car±dayo honti yath±kkama½. Caragatibhakkhanesu caranti etth±ti caccara½=v²thicatukka½, aªgaºañca, dara-vid±raºe, dar²yat²ti daddara½=v±ditta½, bher² ca. Jara-vayoh±niya½, ajar²ti jajjaro=jiººo. Gara ghara-secane, garati siñcat²ti gaggaro=bhinnassaro, ha½sassaro ca. Mara-p±ºac±ge, marat²ti mammaro=sukkhapaººa½, patthapaºº±na½ saddo ca.
153. P²to kvaro.
P²-tappanet²masm± kvaro hoti. Appiº²ti p²vara½=th³la½.
154. C²var±dayo.
C²vara-±dayo kvarant± nipaccante. Cin±tissa d²ghatta½. C²yat²ti c²vara½=k±s±va½. Sama-upasame, nad±ditt± v², pari¼±ha½ samet²ti sa½var²=ratti. Dh±ssa ², j±lakumin±d²ni dh±ret²ti dh²varo=koµµo, t±yatissa ², yena kenaci att±na½ t±yat²ti t²varo=h²naj±ti. Nayatiss², nayanti ettha satt±ti n²vara½=ghara½, evamaññepi.
155. Kuto kriro.
Ku-saddet²masm± kriro hoti. Kavati nadat²ti kuraro=pakkh², itthiya½ v²mhi kurar².
156. Vas±s± charo.
Vasa-niv±se, asa-khepane, etehi charo hoti. Vasanti etth±ti vaccharo=vasso. Sa½pubbo, sa½vasanti etth±ti sa½vaccharo=sova. Asati vissajjet²ti acchar±=devakaññ±, aªguliphoµanañca.
157. Mas± chero ca.
Masa-amasanet²masm± chero hoti charo ca. Taºh±ya par±masana½ macchera½=sakasampattiniguhana½, macchara½=tadeva.