163. So kuµµhimupasaªkamma, sah±yo piya ±hata½;
“r±j±na½ ta½ vin±setu½, cetetv± k±lamettaka½.
164. Alabhanto sah±ya½ me, n±sakkhi tassa gh±tane;
laddh±tumhe nayiss±mi, matthaka½ me manoratha½.
165. Etha gehe vasitv± me, hotha me anuvattak±;
ahameva’ssa n±semi, katip±hena j²vita½.
166. Iti vatv±na ta½ kuµµha½, netv± so gharamattano;
sunh±ta suvilittañca, nivatthasukhumambara½.
167. Subhuttamadhur±h±ra½, yobbanitthikath±dara½;
say±pesi manuññamhi, sayane s±dhu santhate.
168. Ete neva niy±mena, katip±ha½ n²v±siya;
ñatv± ta½ j±taviss±sa½, sukhita½ piºitindriya½.
169. “Rañño dinnan”ti vatv±na, khajjabhojj±dika½ ad±;
dvattikkhattu½ nisedhetv±, tena’jjhiµµho namaggahi.
170. Bh³p±lena kamen±’si, vissattho’tiva bh³mipo;
matoti sutv± tass±-si hadaya½ phalita½ dvidh±.
171. Eva½ roge tikicchesi, r±j± s±r²ram±nase;
µhapesi vejje d²passa, tikacchattha man±gate.
172. Pañcav²satihatthena, p±s±de nopasobhita½;
mah±vih±remoravha-pariveºamak±rayi.
173. Samaºa½ go¼ap±nuñca, ad± g±madvaya½ tahi½;
dhammagh±saka bhikkh³na½, bhoge kappiyak±rake.
174. Vih±re pariveºe ca, sampanna catupaccaye;
v±piyo d±nas±l±yo, paµim±yoca k±rayi.
175. Tasseva rañño rajjamhi, mah±dhammakath²yati;
sutt±ni parivattesi, s²ha¼±yaniruttiy±.
176. Abh²ti putt± tass±’su½, s³r±viraªgar³pino;
as²tiy± s±vak±na½, n±mak±yipadassan±.
177. S±riputt±din±mehi, puttehi pariv±rito;
buddhad±so sasambuddha-r±j±viya virocatha.
178. Eva½ katv± hita½d²pa-v²s²na½ tidiva½ gato;
vasse ek³nati½samhi, buddhad±so nar±dhipo.
179. Tato jeµµhasuto tassa, upatisso’si bh³pati;
sabbar±jaguºopeso, niccas²lo mah±dayo.
180. Das±puññakriy±hitv±, dasapuññakriy±’d²yi;
r±jadhammeca p³resi, r±jap±ramit± dasa.
181. Gaºhi saªgahavatth³hi, cath³hi ca catuddisa½;
mah±p±¼imhi d±pesi, r±j±r±j±nubhojana½.
182. Uttaramhi dis±bh±ge, cetiyamh± tu maªgal±;
th³pañca paµim±geha½, paµimañc±’pi k±rayi.
184. Karonto tañca so r±j±, m±khijjantu jan± iti;
k±r±pesi kum±rehi, d±petv± gu¼akaº¹ula½.
185. R±juppalavhaya½ gijjha-k³µa½ pokkharap±saya½;
v±l±hassañca ambuµµhi½, goº¹igomamhi v±pika½.
186. Vih±ra½ khaº¹ar±jiñca, v±piyo ca thirodik±;
appam±º±ni puññ±ni, k±r±pesi tahi½ tahi½.
187. Vass±m±nepi so vasse, sayane sannisinnako;
kevala½ pariº±mesi, ratti½ “khedo janass²”ti.
188. Ñatv± amacco ta½ netv±, uyy±na½ j±day²ghara½;
eva½ paµicca att±na½, dukkha½ n±k±si p±ºina½.
189. K±le tass±’s² dukkhitta-rogadukkhehi p²¼ito;
d²po d²po pamop±pa-tamaso so sum±naso.
190. Bhikkh³ pucchittha”ki½bhante, dubbhikkh±dibhayaddite;
loke lokahita½ natthi, kata½ kiñci mahes²n±.
191. Gahgh±rohaºasuttassa, uppatti½tassa niddisu½;
sutv± ta½ sabbasovaººa½, bimba½ sambuddhadh±tuno.
192. Katv± satthusil±patta½, sodaka½ p±ºisampuµe;
µhapetv± tassa te r³pa-m±ropetv± mah±ratha½.
193. Saya½ s²la½ sam±d±ya, sam±detv± mah±jana½;
mah±d±na½ pavattetv±, abhaya½ tambap±ºina½.
194. Alaªkatv± ca nagara½, devalokamanohara½;
d²pav±s²hi sabbehi, bhikkh³hi pariv±rito.
195. Otarittha mah±v²thi½, bhikkh³ tattha sam±gat±;
bhaºant± ratana½ sutta½, siñcam±n± jala½ tath±.
196. R±jagehantike v²ti-magge p±k±rasantike;
vicari½su tiy±mante, kurum±n± padakkhiºa½.
197. Bhijjam±ne’ruºe vassi, mah±megho mah²tale;
rog±tur±ca sabbepi, sukhit±ka½su ussava½.
198. “Yad± dubbhikkharog±di-bhaya½ d²pamhi hessati;
evameva karont³”ti, niyojesi nar±dhipo.
199. ¾ru¼ho cetiya½ kunta-kipill±dimavekkhiya;
pucchitv± morapiñcena, “saºika½ yantuvana½ti ca.
200. Saªkha½ sodakam±d±ya, carat±’sanadhovane;
dakkhiºaparitoºamhi, k±retv± r±jagehato.
201. Uposathaghara½ buddha-paµim±geha meva ca;
p±k±rena parikkhitta½, uyy±nañca manorama½.
202. C±tuddasi½pañcadasi½, y± ca pakkhassa aµµham²;
p±µih±riyapakkhañca, aµµhaªgasamup±gata½.
203. Uposatha½sam±d±ya, s±pad±na½ taha½ vas²;
y±vaj²vañca so bhuñji, mah±p±¼imhi bhojana½.
204. Carantocakaland±na muyy±ne bhattamattano;
katv± niv±pa½ d±pesi, tadajj±pi ca vattati.
205. Cora½ vajjamupan²ta½, disv± sa½viggam±naso;
chava½ sus±na½ ±netv±, khipitv± lohakumbhiya½.
206. Datv± dhama½ pal±petv±, cora½ rattiyamuggate;
s³riye kujjhito cora½-viyajh±payi ta½ chava½.
207. Ak± d²pamhi sabbesa½, cetiy±na½ mah±maha½;
th³p±r±me ca th³passa, hemacumbaµakañcuka½.
208. Dv±catt±l²savass±ni, katv± vañcu½khaºampiso;
katv± puññamup±gañchi, devar±jasahabyata½.
209. Rañño tassa kaniµµhena, mah±n±mena vallabh±;
dev² sattha½ nip±tetv±, tamaµh±namhi m±rayi.
210. Pabbajitk± kaniµµho so, j²vam±namhi bh±tari;
hate r±jini bh²t±ya, ±vattitv±’si bh³pati.
211. Mahesi½attano’k±si, mahesi½ bh±tugh±tini½;
gil±nas±l± k±resi, mah±p±¼iñca va¹¹hayi.
212. Lohadv±ra ralagg±ma-koµipassavanavhaye;
tayo vih±re katv±’d±, bhikkh³namabhayuttare.
213. Vih±ra½ k±rayitv±na, dhumarakkhamhi pabbate;
mahesiy± nayen±’d±, bhikkh³na½ therav±d²na½.
214. Navakammañca jiººesu, vih±resu sak±rayi;
d±nas²larato vatthu-p³jako ca ahu sad±.
215. Bodhimaº¹asam²pamhi, j±to brohmaºam±ºavo;
vijj±sippakal±ved², t²su vedesu p±rago.
216. Samm±viññ±tasamayo, sabbav±davis±rado;
v±datthi jambud²pamhi, ±hiº¹anto pav±diko.
217. Vih±rameka½ ±gamma, ratti½ p±tañjala½ mata½;
parivattesi sampuººa-pada½ suparimaº¹ala½.
218. Tattheko revaton±ma, mah±thero vij±niya;
“mah±pañño aya½ sattho, dametu½ vaµµat²”ti so.
219. “Ko nu gadrabhar±vena, viravanto”ti abravi;
“gadrabh±na½ rave attha½, ki½ j±n±s²”ti ±hata½.
220. “Aha½ j±ne”ti vuttoso, ot±resi saka½ mata½;
vutta½ vutta½ viy±k±si, virodhampi ca dassayi.
221. “Tenahi tva½ sakav±da-mot±reh²”ti codito;
p±¼im±h±’bhidhammassa, atthamassa na so’mig±.
222. ¾ha kasse’samanto’ti, buddhamanto’ti sobravi;
“dehi me tan”ti vuttehi, “gaºhu pabbajjata½”iti.
223. Mantatth² pabbajitv±so, uggaºhi piµakattaya½;
“ek±yano aya½ maggo”, iti pacch± tamaggahi.
224. Buddhassa viya gambh²ra-ghosatt±ta½ viy±karu½;
“buddhaghoso”ti ghosohi, buddho viya mah²tale.
225. Tattha ñ±ºodaya½ n±ma, katv± makaraºa½ tad±;
dhammasaªgaº²y±’k±si, kaccha½ so aµµhas±lini½.
226. Patittaµµhakathañceva k±r±m±rabhibuddhim±;
ta½ disv± revato thero, ida½ vacanamabruvi.
227. P±¼imatta-idh±nita½, natthi aµµhakath± idha;
tath±cariyav±d± ca, bhinnar³p± na vijjare.
228. S²ha¼±µµhakath± suddh±, mahindena mat²mat±;
sa½g²tittayam±ru¼a½, samm±sambuddhadesita½.
229. S±riputt±dig²tañca, kath±magga½ samekkhiya;
ek± s²ha¼abh±s±ya, s²ha¼esu pavattati.
230. Ta½ tattha gantv± sutv± ta½, m±gadh±na½ niruttiy±;
parivattesi s± hoti, sabbalokahit± vah±.
231. Eva½ vutto pasanno so, nikkhamitv± tato-ima½;
d²pam±g± imasseva, raññok±le mah±mati.
232. Mah±vih±ra½ sampatto, vih±ra½ sabbas±dh³na½;
mah±padh±naghara½ gantv±, saªghap±lassa santik±.
233. S²ha¼aµµhakath± suddh±, therav±dañca sabbaso;
“dhammas±missa esova, adhipp±yo”ti nicchiya.
234. Tattha saªgha½ sam±netv±, “k±tumaµµhakath±mama;
potthake detha sabbe”ti, ±ha v²ma½situ½ sata½.
235. Saªgho g±th±dvaya½ tass±-d±si “s±mattiya½ tava;
ettha dassehi ta½ disv±, sabbe dem±”ti potthake.
236. Piµakattayamettheva, saddhimaµµhakath±ya so;
visuddhimagga n±m±k±, saªgahetv± sam±sato.
237. Tato saªgha½ samuhetv±, sambuddhamatakovida½;
mah±bodhisam²pamhi, so ta½ v±cetum±rabhi.
238. Devat± tassa nepuñña½, pak±setu½ mah±jane;
ch±desu½ potthaka½so’yi, dvattikkhattumpi ta½ ak±.
239. V±cetu½ tatiye v±re, potthake samud±haµe;
potthakadvayamaññampi, saºµh±pesu½ tahi½ mar³.
240. V±cayi½su tad±bhikkh³, potthakattaya mekato;
ganthato atthato c±pi, pubb±paravasena v±.
241. Therav±dehi p±¼ihi, padehi byañjanehi ca;
aññatthattamah³neva, potthatthakesupi t²supi.
242. Atha ugghosayi saªgho, tuµµhahaµµho tisesato;
“nissa½say±’ya½ metteyyo”, iti vatv± punappuna½.
243. Saddhimaµµhakath±y±’d±, potthake piµakattaye;
ganthak±re vasanto so, vih±re durasaªkare.
244. Parivattesi sabb±pi, s²ha¼aµµhakath± tad±;
sabbesa½ m³labh±s±ya, m±gadh±ya niruttiy±.
245. “Satt±na½ sabbabh±s±na½, s± ahosi hit±vah±;
theriy± cariy±sabbe, p±¼i½viya tamaggayha½.
246. Atha kattabbakiccesu, gahetu pariniµµhiti½;
vanditu½ so mah±bodhi½, jambud²pamup±gami.
247. Sutv± dv±v²savass±ni, mah±n±mo mah±mahi½;
katv± puññ±ni citr±ni, yath± kammamug±gami.
248. Sabbe’pe te dharaº²patayo maccumaccetumante,
no sakkhi½ s³pacitasukhabal±s±dhu sampannabhogo;
eva½ sabbe nidhanavasag± honti satt±’ti nicca½,
r±ga½ samm± vinayatudhane j²vite c±pi dh²m±.
Sujanappas±dasa½vegatth±ya kate mah±va½se
Pañcar±jako n±ma
Sattati½satimo paricchedo.