Pakiŗŗakakath±vaŗŗan±
121. Ujupaµipakkhena pah²nabh±va½ sandh±y±ha suvikkhambhitar±gatt±ti. Asubhappabhedoti uddhum±tak±di-asubhavibh±go. Sar²rasabh±vappattivasen±ti sar²rassa attano sabh±v³pagamanavasena. Sar²rańhi vinassam±na½ ańńar³pena µhitassa rakkhasassa viya sabh±vappattivaseneva vinassati. R±gacaritabhedavasen±ti r±gacaritavibh±gavasena. Yadi sar²rasabh±vappattivasena ayamasubhappabhedo vutto, mah±satipaµµh±n±d²su (d². ni. 2.372 ±dayo; ma. ni. 1.105 ±dayo) katha½ navappabhedoti? So sarasato eva sabh±vappattivasena vutto, aya½ pana par³pakkamen±pi. Tattha ca idh±gatesu dasasu asubhesu ekacc±neva gahit±ni, aµµhikańca pańcavidh± vibhatta½. T±ni ca vipassan±vasena, im±ni samathavasen±ti p±kaµoya½ bhedoti. Imesa½ pana dassanampi asubhabh±vas±mańńena satipi avisesato r±gacarit±na½ sapp±yabh±ve ya½ vutta½ r±gacaritabhedavasena c±ti, ta½ vibhajitv± dassetu½ visesatoti-±di vutta½. S³nabh±vena susaŗµhitampi sar²ra½ dussaŗµhitameva hot²ti uddhum±takasar²re saŗµh±navipatti½ d²pet²ti ±ha sar²rasaŗµh±navipattippak±sanatoti. Saŗµh±nasampattiya½ ratto saŗµh±nar±g², tassa sapp±ya½ saŗµh±nar±gassa vikkhambhanup±yabh±vato. K±yo eva k±yavaŗo, tattha paµibaddhassa nissitassa. Susirabh±vappak±sanatoti susirassa vivarassa atthibh±vappak±sanato. Sar²re ghanabh±var±ginoti sar²re aŖgapaccaŖg±na½ thirabh±va½ paµicca uppajjanakar±gavato. Vikkhepappak±sanatoti soŗasiŖg±l±d²hi ito cito ca vikkhepassa pak±sanato aŖgapaccaŖgal²l±r±gino sapp±ya½. ædis±na½ kira anavaµµhitar³p±na½ avayav±na½ ko l²¼±vil±soti vir±gasambhavato. SaŖgh±tabhedavik±rappak±sanatoti saŖgh±tassa aŖgapaccaŖg±na½ sa½hatabh±vassa susambandhat±ya bhedo eva vik±ro saŖgh±tabhedavik±ro, tassa pak±sanato. Lohita½ makkhita½ hutv± paµikk³labh±vo lohitamakkhitapaµikk³labh±vo, tassa pak±sanato. Mamattar±ginoti mama ayanti uppajjanakar±gavato. Dantasampattir±ginoti dantasampattiya½ rajjanas²lassa. Kasm± panettha uddhum±tak±dike paµhamajjh±nameva uppajjati, na dutiy±d²n²ti anuyoga½ manasi katv± ±ha yasm± pan±ti-±di. Aparisaŗµhitajal±y±ti sotavasena pavattiy± samantato aµµhitajal±ya asannisinnasalil±ya. Arittabalen±ti p±janadaŗ¹abalena. Dubbalatt± ±rammaŗass±ti paµikk³labh±vena attani citta½ µhapetu½ asamatthabh±vo ±rammaŗassa dubbalat±. Paµikk³le hi ±rammaŗe sarasato citta½ pavattitu½ na sakkoti, abhiniropanalakkhaŗena pana vitakkena abhiniropiyam±nameva citta½ ekaggata½ labhati. Na vin± vitakken±ti vitakkarahit±ni dutiy±dijjh±n±ni tattha patiµµha½ na labhanti. Ten±ha vitakkabalenev±ti-±di. Yadi paµikk³labh±vato uddhum±t±di-±rammaŗe dutiy±dijjh±n±ni na pavattanti, eva½ sante paµhamajjh±nen±pi tattha na uppajjitabba½. Na hi tattha p²tisomanass±na½ sambhavo yuttoti codana½ sandh±y±ha paµikk³lepi ca etasminti-±di. Tattha ±nisa½sadass±vit±n²varaŗasant±parogav³pasam±na½ yath±kkama½ pupphaccha¹¹aka, vamanavirecana-upam± yojetabb±. 122. Yath±vuttak±raŗena dasadh± vavatthitampi sabh±vato ekavidhamev±ti dassetu½ dasavidhampi cetanti-±di½ vatv± sv±ya½ sabh±vo yath± avińń±ŗakesu, eva½ savińń±ŗakesupi labbhateva. Tasm± tatth±pi yonisomanasik±ravato bh±van± ijjhatev±ti dassento tadeta½ imin± lakkhaŗen±ti-±dim±ha. Etth±ti etasmi½ j²vam±nakasar²re. AlaŖk±ren±ti paµijagganapubbakena alaŖkaraŗena. Na pańń±yati pacurajanass±ti adhipp±yo. Atirekatisata-aµµhikasamussaya½ dantaµµhikehi saddhi½, tehi pana vin± timatt±ni aµµhisat±n²ti (visuddhi. 1.190) k±yagat±satiya½ vakkhati. Chidd±vachiddanti khudd±nukhuddachiddavanta½. Medakath±lik± medabharitabh±jana½. Niccuggharitapaggharitanti niccak±la½ upari, heµµh± ca vissavanta½. Vemattanti n±natta½. N±n±vattheh²ti n±n±vaŗŗehi vatthehi. Hiriy± lajj±ya kopanato vin±sanato hirikopina½, ucc±rapass±vamagga½. Y±th±vasarasanti yath±bh³ta½ sabh±va½. Y±th±vato ras²yati ń±yat²ti hi raso, sabh±vo. Ratinti abhirati½ abhiruci½. AttasinehasaŖkh±tena r±gena ratt± attasinehar±garatt±. Vihańńam±nen±ti icchit±l±bhena vigh±ta½ ±pajjantena. Ki½sukanti p±libhaddaka½, pal±soti keci, simbal²ti apare. Atilolupoti ativiya lolasabh±vo Adunti eta½. Nanti kes±disar²rakoµµh±sa½. Mucchit±ti mohit±, mucch±p±pik±ya v± taŗh±ya vasena muccha½ patt±. Sabh±vanti paµikk³labh±va½. Ukkar³pamoti ucc±rapass±vaµµh±nasamo, vaccak³pasamo v±. Cakkhubh³teh²ti cakkhu½ pattehi paµiladdhapańń±cakkhukehi, lokassa v± cakkhubh³tehi. Allacammapaµicchannoti allacammapariyonaddho. Dabbaj±tiken±ti uttarimanussadhamme paµiladdhu½ bhabbar³pena. Yattha yattha sar²re, sar²rassa v± yattha yattha koµµh±se. Nimitta½ gahetv±ti asubh±k±rassa suµµhu sallakkhaŗavasena yath± uggahanimitta½ uppajjati, eva½ uggaŗhanavasena nimitta½ gahetv±, uggahanimitta½ upp±detv±ti attho. Kammaµµh±na½ appana½ p±petabbanti yath±laddhe uggahanimitte kamma½ karontena paµibh±ganimitta½ upp±detv± upac±rajjh±ne µhitena tameva bh±vana½ ussukk±pentena asubhakammaµµh±na½ appana½ p±petabba½. Adhigatappano hi paµhamajjh±ne µhito tameva jh±na½ p±daka½ katv± vipassana½ ±rabhitv± saŖkh±re sammasanto nacirasseva sabb±save khepet²ti.
Asubhakammaµµh±naniddesavaŗŗan± niµµhit±.
Iti chaµµhaparicchedavaŗŗan±.