10. Dasakam±tik±vaººan±
760. “J±tipaccay± jar±maraºanti ñ±ºa½, asati j±tiy± natthi jar±maraºanti ñ±ºa½. At²tampi addh±na½ j±tipaccay± jar±maraºanti ñ±ºa½, asati j±tiy± natthi jar±maraºanti ñ±ºa½. An±gatampi addh±na½ j±tipaccay± jar±maraºanti ñ±ºa½, asati j±tiy± natthi jar±maraºanti ñ±ºa½. Yampissa ta½ dhammaµµhitiñ±ºa½, tampi khayadhamma½ vayadhamma½ vir±gadhamma½ nirodhadhammanti ñ±ºa½. Bhavapaccay±…pe… avijj±paccay± saªkh±r±…pe… nirodhadhamman”ti (sa½. ni. 2.34) evam±gat±ni sattasattati ñ±º±ni. “Jar±maraºe ñ±ºa½, jar±maraºasamudaye ñ±ºa½, jar±maraºanirodhe ñ±ºa½, jar±maraºanirodhag±miniy± paµipad±ya ñ±ºa½. J±tiy± ñ±ºa½…pe… saªkh±resu ñ±ºa½…pe… paµipad±ya ñ±ºan”ti (sa½. ni. 2.33) evam±gat±ni catucatt±r²sa½ ñ±º±ni. Sutamayañ±º±d²ni an±varaºañ±ºapariyos±n±ni paµisambhid±magge (paµi. ma. m±tik± 1.1 ±dayo) ±gat±ni tesattati ñ±º±ni. Ten±ha “tesattati pana…pe… na sa½yuttake”ti. “Sa½yuttake”ti v± ida½ “sattasattati ñ±º±n²”ti imin± sambandhitabba½, na “tesattat²”ti imin±. Aññattha nikkhepakaº¹±d²su. Yath± samm±paµivedh±bh±vato micch±ñ±º±di thusar±simhi nikh±takh±ºuko viya ±rammaºe cañcala½ hoti, na eva½ hoti yath±bh³t±vabodhaka½ ñ±ºanti ±ha “y±th±vapaµivedhato sayañca akampiyan”ti. Adhibalakaraºa½ upatthambhananti ta½ puggale ±ropento ±ha “puggalañca…pe… karot²”ti. Visabh±gadhammesu v± akampiyattho, sabh±gadhammesu upatthambhanattho veditabbo. Abhimukha½ gacchant²ti “upagacchant²”ti padassa atthavacana½. Upagamanañcettha sabbaññut±ya paµij±nanamev±ti vutta½ “paµij±nanavasen±”ti. Aµµha v± paris± upasaªkamant²ti etth±pi paµij±nanavasena sabbaññutanti yojetabba½. Aµµhasu paris±su dassita-akampiyañ±ºayuttoti sambandho. Phalasampattipavatt²ti sappuris³panissay±d²na½ k±raºasampatt²na½ phalabh³t±ya patir³padesav±sa-attasamm±paºidhi-±disampattiy± pavattana½. ¾di-saddena suttases± saªgahit±. Tattha sappuris³panissay±dike. Kasm± panettha sam±ne atthakicce paµivedhañ±ºassa viya desan±ñ±ºass±pi y±va arahattamagg± uppajjam±nat± na vutt±ti codana½ sandh±y±ha “paµivedhaniµµhatt±”ti-±di Paµivedhaniµµhatt±ti paµivedhassa pariyos±natt±. Ten±ti paµivedhapariyos±nabh³tena arahattamaggañ±ºena. Tadadhigamena hi sampattasakalasabbaññuguºo bhagav± anantapaµibh±no anupam±ya buddhal²¼±ya dhamma½ desetu½ samattho ahosi. “Paµiladdhass±p²”ti imin± sabbath± labh±pakassa paµivedh±nur³pat± desan±ñ±ºassa asakkuºeyy±ti d²peti, tena ca paµivedhanamattenettha atthasiddh²ti dasseti. Ten±ha “desan±ñ±ºass±”ti-±di. H±nabh±giyadhammanti v± h±nabh±giyabh±vassa k±raºa½. K±masahagatasaññ±didhammanti k±maguº±rammaºa½ saññ±manasik±r±di½. Pubbeva kat±bhisaªkh±r±dinti “cande v± s³riye v± ettaka½ gate vuµµhahiss±m²”ti-±din± sam±pajjanato pubbe pavattacitt±bhisaªkh±raparikamm±di½. Tadabh±vaggahaºen±ti kiles±varaº±bh±vaggahaºena. Ýhitinti atthibh±va½. Tabbipar²t±y±ti “natthi dinnan”ti-±dik±ya micch±diµµhiy±. Ýh±n±bh±vanti appavatti½, natthibh±va½ v±. Upar²ti imiss± bal±na½ anukkamakath±ya upari anantarameva. Vip±k±varaº±bh±vadassan±dikass±ti ±di-saddena kamm±varaº±bh±vadassana½ saªgaºh±ti. Itaranti adhigamassa aµµh±nadassana½. Ta½sahit±na½ dh±t³nanti r±g±disahit±na½ sabh±v±na½. Vemattat± ca tesa½ paccayavisesasiddhena avatth±divisesena veditabb±. Cariy±het³nanti r±g±dicariy±k±raºabh³t±na½ dhamm±na½.