1. Ekakaniddesavaººan±
761. Aya½ visesoti sam±nepi nayadvayassa tesa½ ahetubh±v±did²pane ekassa hetubh±v±dipaµisedhat±, itarassa r±santar±saªgahoti ida½ n±n±karaºa½. Ek±ya j±tiy±ti ±d±nanikkhepaparicchinnassa ekassa bhavassa. Tadantogadhat±y±ti gati-antogadhat±ya. Tattha tatth±ti ta½ta½gaticutibhavesu. 762. Tath±ti aññadv±r±rammaºat±ya. Kh²r±d²na½…pe… vilakkhaºat±ti yath± kh²rassa dadhibh±vena, dadhino takkabh±vena vilakkhaºat±patti, na eva½ pañcaviññ±º±na½ nahetubh±v±dito aññassa sabh±v±patti atth²ti attho. 763. Mahattep²ti puthuttepi. Bahubh±vav±cako hi aya½ mah±-saddo “mah±jano”ti-±d²su viya r³pasaªgh±µassa adhippetatt±. Aññath± sabh±vadhammassa k± mahantat±, sukhumat± v±. Cakkhuviññ±ºassa vacana½ katv± vuttatt± ±ha “cakkhupas±de mama vatthumh²”ti. Issariyaµµh±nanti issariyapavattanaµµh±na½. Tath± hi na½ aññattha bh±vita½ vibh±ventameva tiµµhati, aññaviññ±º±ni ca tena dinnanay±neva tattha pavattanti, api dibbacakkhuñ±ºa½, yato ta½ andhassa na nipphajjati. 764. Vavatthit±namp²ti aññamañña½ asa½kiºº±nampi. Paµip±µiniyamo niyat±nupubbikat±. Ten±ti “abbokiºº±”ti vacanena. 766. ¾vaµµanabh±vo ±vajjanakiccat±. Tesanti r³p±d²na½. Etesañhi r³p±d²na½ pañcahi viññ±ºehi sam±gamo. Abhinipatitabb±ni ±lambitabb±ni, vij±nitabb±n²ti attho. Ten±ha “±rammaºakaraºena paµivij±nitabb±n²”ti. Kusal±kusalacetan±ya, ta½sampayutt±nañca yath±vutt±na½ “manopubbaªgam±…pe… akusala½ v±”ti (vibha. aµµha. 766) eva½ vutt±na½ paµivij±nitabb±na½ paµivij±nananti sambandho. Kammatthe hi eta½ s±mivacana½. Sahajapubbaªgamadhammen±ti dassan±d²hi sahaj±taphass±din± pubbaªgamena ±vajjan±din±. Kiccantaranti dassan±dikiccato añña½ sampaµicchan±dikicca½. Avip±kabh±vena k±raºena, tena v± saddhi½. Aññanti r³pabh±v±di½. Bh±sanakaraºakar±ti viññattisamuµµh±panavasena pavattakusal±kusalacittupp±dadhamm±. Te eva k±yaªgav±caªga½ acopetv± pavatt± ta½sadis±. Pubbaªgamapaµivij±nananti pubbaªgamabh±vena vij±nana½ manodv±rikajavan±na½ purecarabh±vena gahaºa½. Tatth±ti pañcadv±re. “Na paµisiddhan”ti vatv± sv±yamappaµisedho s±matthiyaladdhoti dassetu½ “na k±yakamma½…pe… anuññ±tatt±”ti vutta½. “Tath±”ti ida½ yath± k±yavac²kammapaµµhapana½, eva½ kusal±didhammasam±d±nampi natth²ti upasa½haraºattha½ veditabba½. Yadi na bhavato cavati, katha½ pañcadv±re cuti vutt±ti ±ha “na pañcadv±rika…pe… ata½dv±rikatt±”ti. Tass± p±¼iy±. ¾p±thamattanti ±p±thagamanamatta½ ±rammaºapaccayabh±vamatta½. Aññanti “r³pa½ n²lan”ti evam±didhammavisesa½. Ten±ha “dhammasabh±van”ti. R³panti ca na gaºh±t²ti r³p±rammaºampi sam±na½ “r³pa½ n±metan”ti na gaºh±ti. Tath± c±hu eke “cakkhuviññ±ºasamaªg² n²la½ vij±n±ti, no tu n²lan”ti. R³pan²l±di-±k±ro r³p±rammaºar³p±d±n±k±rapaññatti. Tajj±paññatti hes± yath± aniccat±di. S±tisaya½ savitakkasavic±ratt±. Tato aññanti sadd±rammaºato añña½ n±mapaññatti-±rammaºa½, aññath± sahuppattipaµisedho na sambhaveyy±ti adhipp±yo. Manodv±rep²ti na pañcadv±reyeva dutiye moghav±re, atha kho manodv±repi. ¾vajjana½ dvattikkhattu½…pe… daµµhabba½ ekacittakkhaºikassa ±vajjanassa uppattiya½ tath± asambhavato. Tass±ti y±th±vakavatthuvibh±van±ya paññ±ya.
Ekakaniddesavaººan± niµµhit±.