10. BojjhaŖgavibhaŖgo

1. Suttantabh±jan²ya½

Paµhamanayavaŗŗan±

466. Patiµµh±na½ idha sa½s±re avaµµh±na½, tassa m³la½ kiles±ti ±ha “kilesavasena patiµµh±nan”ti. Patiµµh±n±ya pana by±p±r±patti kammanti vutta½ “abhisaŖkh±ravasena ±y³han±”ti. Yasm± kilesesu taŗh±diµµhiyo taŗh±diµµhicarit±na½ visesato sa½s±ran±yik±, kilesasahitameva ca kamma½ patiµµh±n±ya hoti, na kevala½, tasm± vutta½ “taŗh±diµµh²hi…pe… ±y³han±”ti. Tath± taŗh±ya bhavass±dabh±vato, diµµhiy± vibhav±bhinandanabh³t±ya vibhav±bhisaŖkharaŗabh±vato “taŗh±vasena patiµµh±na½, diµµhivasena ±y³han±”ti vutta½. Diµµh²supi antomukhappavatt±ya bhavadiµµhiy± visesato sa½s±re avaµµh±na½, yato ol²yan±ti vuccat²ti ±ha “sassatadiµµhiy± patiµµh±nan”ti. Bahimukhappavatt±pi vibhavadiµµhi bhav±bhisaŖkharaŗa½ n±tivattat²ti vutta½ “ucchedadiµµhiy± ±y³han±”ti. Lay±patti yath±raddhassa ±rambhassa aniµµh±na½ antosaŖkocabh±vatoti ±ha “l²navasena patiµµh±nan”ti. Uddhat±patti anup±yabh³t± by±p±r±patti asaŖkocabh±vatoti vutta½ “uddhaccavasena ±y³han±”ti. Tath± kosajjapakkhikatt± ca k±masukh±nuyogassa uddhaccapakkhikatt± ca attakilamath±nuyogassa tadubhayavasena patiµµh±n±y³han± vutt±, itara½ vuttanay±nus±rena veditabba½. Idh±ti imiss± sammohavinodaniy±. Avutt±nanti “kilesavasena patiµµh±nan”ti-±d²na½ vasena veditabb± patiµµh±n±y³han±ti yojan±.
Samappavatte dhammeti l²nuddhaccavirahena samappavatte sampayuttadhamme. Paµisańcikkhat²ti patir³pa½ saŖkaleti gaŗeti tuleti. Ten±ha “upapattito ikkhat²”ti. Tad±k±roti paµisaŖkh±n±k±ro upapattito ikkhan±k±ro. Evańca katv±ti paµisaŖkh±nasabh±vatt± eva upekkh±sambojjhaŖgassa. Pacchimapacchimak±raŗabh±voti pacchimassa pacchimassa k±raŗabh±vo. Purima½ purimańhi pacchimassa pacchimassa visesapaccayoti.
467. Avipar²tak±y±disabh±vaggahaŗasamatthat±ya balavat² eva sati. Pańń± gahit± satinepakken±ti attho. Eva½cittoti eva½ l±bhasakk±rasilokasannissitacitto. Cirakatavatt±divasen±ti cirakatavatt±dis²sena. “Vutto”ti imin±pi “katv± ±ha k±yavińńatti½…pe… koµµh±san”ti yojan±.
Paresanti na anantar±na½. Sabbesa½…pe… yojetabb± “sabbe bojjhaŖg± sabbesa½ paccayavises± hontiyev±”ti. K±met²ti k±mo, ass±danavasena ±masat²ti ±misa½, k±mova ±misanti k±m±misa½, kilesak±mo. Vatthuk±mo pana ±mas²yat²ti ±misa½. Eva½ sesadvayampi. Tesu lok²yanti ettha sukhavises±ti loko, upapattiviseso. Vaµµa½ sa½s±ro. K±mass±davasena pavatto lobho k±m±misa½. Bhavavisesapatthan±vasena pavatto lok±misa½. Vibhavo n±ma kimatthiyo, ko v± ta½ abhipattheyy±ti vaµµ±nugedhabh³to lobho vaµµ±misanti ca vadanti. Tad±rammaŗanti tass± taŗh±ya ±rammaŗa½, r³p±di. Lokadhamm± l±bh±dayo. Vutt±vases± sabb±va taŗh± sa½s±rajanako r±go.

Paµhamanayavaŗŗan± niµµhit±.