2. Hetucatukkavaººan±

244. Abh±vatoti bh±v±bh±vato. Yañhi j±tikkhaºamatteyeva bhavati, na tato para½, ta½ j±tiy± avigatapaccayo siy± avigatapaccayaniyamasabbh±vato. Bhavo pana yasm± j±tikkhaºato parampi bhavati, tasm± na so tass± avigatapaccayo hoti. Tena vutta½ “tato uddha½ bh±vatoti attho”ti. Bhaveti bhavapade, bhave v± nipph±detabbe. Esa nayo j±ti-±d²s³ti etth±pi. “Yath± pan±”ti-±din± “avigatapaccayassa abh±vato, niyam±bh±vato c±”ti vutt±na½ het³na½ vuttanayena aby±pibh±vavibh±vanena ak±raºata½ dasseti ay±vabh±vino paccayuppannassa, paccayadhammassa ca avigatapaccayabh±vadassanato. Saªkh±rakkhandheti-±di maggasodhanavasena vutta½. Tassa parih±ra½ sayameva vadati. So khaºo etassa atth²ti taªkhaºiko, na taªkhaºiko ataªkhaºiko, tassa sabbh±v±, ay±vabh±vikasabbh±v±ti attho. Yath± pana het³ honti, ta½ dassetu½ “saªkhatalakkhaº±na½ pan±”ti-±dim±ha.
Evanti eva½ yath±vuttanaye sati, eva½ santeti attho. “Na hi…pe… atth²”ti imin± j±ti-±d²na½ avigatapaccayavasena paccayuppannabh±vo viya paccayabh±vopi natth²ti dasseti. Tattha k±raºam±ha “asabh±vadhammatt±”ti.
Katha½ pana asabh±vadhamm±na½ j±ti-±d²na½ paccayuppannat±, paccayat± c±ti ±ha “j±yam±n±na½ pan±”ti-±di. Tass±ti j±tijar±maraºassa. Vattabbapadesoti “µhapetv±”ti vattabbapadeso. Ko pana soti? Yath±vutta½ n±ma½, n±mar³pañca saªkh±rakkhandhena r³pakkhandhena ca jar±maraº±na½ saªgahitatt± “Yo bhavo j±tiy± paccayo”ti etena bhavasaªgahit±nipi j±ti-±d²ni j±tiy± appaccayatt± eva “µhapetv±”ti na vutt±n²ti dasseti, paccayabh±v±saªk± eva nesa½ tass± natth²ti adhipp±yo. Teneva µhapetabbagahetabbavisese sat²ti s±saªka½ vadati.

Hetucatukkavaººan± niµµhit±.