(9.) Navakaniddesavaººan±
960. Navakaniddese nava ±gh±tavatth³n²ti sattesu uppattivaseneva kathit±ni. Puris±na½ mal±n²ti purisamal±ni. Navavidh±ti navakoµµh±s± navappabhed± v±. 963. Taºha½ paµicc±ti taºha½ niss±ya. Pariyesan±ti r³p±di-±rammaºapariyesan±. S± hi taºh±ya sati hoti. L±bhoti r³p±di-±rammaºapaµil±bho. So hi pariyesan±ya sati hoti. Vinicchayo pana ñ±ºataºh±diµµhivitakkavasena catubbidho. Tattha “sukhavinicchaya½ jaññ±, sukhavinicchaya½ ñatv± ajjhatta½ sukhamanuyuñjeyy±”ti (ma. ni. 3.323) aya½ ñ±ºavinicchayo. “Vinicchayoti dve vinicchay±– taºh±vinicchayo ca diµµhivinicchayo c±”ti (mah±ni. 102) eva½ ±gat±ni aµµhasatataºh±vicarit±ni taºh±vinicchayo. Dv±saµµhi diµµhiyo diµµhivinicchayo. “Chando kho, dev±naminda, vitakkanid±no”ti (d². ni. 2.358) imasmi½ pana sutte idha vinicchayoti vutto vitakkoyeva ±gato. L±bha½ labhitv± hi iµµh±niµµha½ sundar±sundarañca vitakkeneva vinicchin±ti– ‘ettaka½ me r³p±rammaºatth±ya bhavissati ettaka½ sadd±di-±rammaºatth±ya ettaka½ mayha½ bhavissati, ettaka½ parassa, ettaka½ paribhuñjiss±mi, ettaka½ nidahiss±m²’ti. Tena vutta½ “l±bha½ paµicca vinicchayo”ti. Chandar±goti eva½ akusalavitakkena vitakkite vatthusmi½ dubbalar±go ca balavar±go ca uppajjati. Idañhi idha chandoti dubbalar±gass±dhivacana½ Ajjhos±nanti aha½ mamanti balavasanniµµh±na½. Pariggahoti taºh±diµµhivasena pariggahakaraºa½. Macchariyanti parehi s±dh±raºabh±vassa asahanat±. Tenevassa por±º± eva½ vacanattha½ vadanti– “ida½ acchariya½ mayhameva hotu, m± aññassa acchariya½ hot³ti pavattatt± macchariyanti vuccat²”ti. ¾rakkhoti dv±rapidahanamañjusagopan±divasena suµµhu rakkhaºa½. Adhikarot²ti adhikaraºa½; k±raºasseta½ n±ma½. ¾rakkh±dhikaraºanti bh±vanapu½saka½; ±rakkhahet³ti attho. Daº¹±d±n±d²su paranisedhanattha½ daº¹assa ±d±na½ daº¹±d±na½. Ekatodh±r±dino satthassa ±d±na½ satth±d±na½. Kalahoti k±yakalahopi v±c±kalahopi. Purimo purimo virodho viggaho, pacchimo pacchimo viv±do. Tuva½ tuvanti ag±ravavacana½, tva½ tvanti attho. 964. Iñjit±n²ti iñjan±ni calan±ni. Asm²ti iñjitametanti-±d²hi sabbapadehi m±nova kathito. Ahanti pavattopi hi m±no iñjitameva, ayamahanti pavattopi, nevasaññ²n±saññ² bhavissanti pavattopi. Sesanavakehipi m±nova kathito. M±no hi iñjanato iñjita½, maññanato maññita½, phandanato phandita½, papañcanato papañcita½. Tehi tehi k±raºehi saªkhatatt± saªkhatanti ca vuccati. Sesa½ sabbattha utt±natthamev±ti.
Navakaniddesavaººan±.