Sattamabalaniddeso

828. Sattamabalaniddese jh±yat²ti jh±y². Catt±ro jh±y²ti jh±yino catt±ro jan± vuccanti. Tattha paµhamacatukke t±va paµhamo sam±pattil±bh² sam±noyeva ‘na l±bh²mh²’ti, kammaµµh±na½ sam±na½yeva ‘na kammaµµh±nan’ti saññ² hoti. Aya½ appaguºajjh±nal±bh²ti veditabbo. Dutiyo sam±pattiy± al±bh²yeva ‘l±bh²mh²’ti, akammaµµh±na½ sam±na½yeva ‘kammaµµh±nan’ti saññ² hoti. Aya½ nidd±jh±y² n±ma. Nidd±yitv± paµibuddho eva½ maññati. Tatiyo sam±pattil±bh² sam±no ‘sam±pattil±bh²mh²’ti, kammaµµh±nameva sam±na½ ‘kammaµµh±nan’ti saññ² hoti. Aya½ paguºajjh±nal±bh²ti veditabbo. Catuttho al±bh²yeva ‘al±bh²mh²’ti, akammaµµh±na½yeva ‘akammaµµh±nan’ti saññ² hoti. Evamettha dve jan± ajjh±yinova jh±y²na½ anto paviµµhatt± jh±y²ti vutt±.
Dutiyacatukke sasaªkh±rena sappayogena sam±dhip±ribandhikadhamme vikkhambhento dandha½ sam±pajjati n±ma. Eka½ dve cittav±re µhatv± sahas± vuµµhahant± khippa½ vuµµhahati n±ma. Sukheneva pana sam±dhip±ribandhikadhamme sodhento khippa½ sam±pajjati n±ma. Yath±paricchedena avuµµhahitv± k±la½ atin±metv± vuµµhahanto dandha½ vuµµh±ti n±ma. Itare dvepi imin±va nayena veditabb±. Ime catt±ropi jan± sam±pattil±bhinova.
Tatiyacatukke ‘ida½ jh±na½ pañcaªgika½, ida½ caturaªgikan’ti eva½ aªgavavatth±naparicchede cheko sam±dhismi½ sam±dhikusalo n±ma. N²varaº±ni pana vikkhambhetv± cittamañj³s±ya citta½ µhapetu½ acheko no sam±dhismi½ sam±pattikusalo n±ma. Itarepi tayo imin±va nayena veditabb±. Imepi catt±ro sam±pattil±bhinoyeva.
Id±ni y±ni jh±n±ni niss±ya ime puggal± ‘jh±y²’ n±ma j±t±, t±ni dassetu½ catt±ri jh±n±n²ti-±dim±ha. Tattha catt±ri jh±n±ni tayo ca vimokkh± atthato heµµh± dhammasaªgahaµµhakath±yameva (dha. sa. aµµha. 160, 248) pak±sit±. Ses±nampi vimokkhaµµho tattha vuttanayeneva veditabbo. Apicettha paµip±µiy± satta appitappitakkhaºe paccan²kadhammehi vimuccanato ca ±rammaºe ca adhimuccanato vimokkho n±ma. Aµµhamo pana sabbaso saññ±vedayitehi vimuttatt± apagatavimokkho n±ma. Sam±dh²su catukkanayapañcakanayesu paµhamajjh±nasam±dhi savitakkasavic±ro n±ma. Pañcakanaye dutiyajjh±nasam±dhi avitakkavic±ramattasam±dhi n±ma. Catukkanayepi pañcakanayepi upari t²su jh±nesu sam±dhi avitakka avic±rasam±dhi n±ma. Sam±patt²su hi paµip±µiy± aµµhanna½ sam±patt²na½ ‘sam±dh²’tipi n±ma½ ‘sam±patt²’tipi. Kasm±? Cittekaggat±sabbh±vato. Nirodhasam±pattiy± tadabh±vato na sam±dh²ti n±ma½.
H±nabh±giyo dhammoti appaguºehi paµhamajjh±n±d²hi vuµµhitassa saññ±manasik±r±na½ k±m±di-anupakkhandana½. Visesabh±giyo dhammoti paguºehi paµhamajjh±n±d²hi vuµµhitassa saññ±manasik±r±na½ dutiyajjh±n±di-anupakkhandana½. Vod±nampi vuµµh±nanti imin± paguºavod±na½ vuµµh±na½ n±ma kathita½. Heµµhima½ heµµhimañhi paguºajjh±na½ uparimassa uparimassa padaµµh±na½ hoti. Tasm± vod±nampi vuµµh±nanti vutta½. Tamh± tamh± sam±dhimh± vuµµh±nampi vuµµh±nanti imin± bhavaªgavuµµh±na½ n±ma kathita½. Bhavaªgena hi sabbajjh±nehi vuµµh±na½ hoti. Nirodhato pana phalasam±pattiy±va vuµµhahanti. Ida½ p±¼imuttakavuµµh±na½ n±m±ti.

Sattamabalaniddesavaººan±.