630. Payoge gahaºatth±ya, dukkaµa½ pariy±puta½;
tassa nissaggiy±patti, gahaºena pak±sit±.
631. Sace anupasampanna-hatthe peseti c²vara½;
aññatra p±rivatt±pi, gahetu½ pana vaµµati.
632. ѱtik±yapi aññ±ti-saññissa vimatissa v±;
ekato-upasampanna-hatth± gaºh±ti dukkaµa½.
633. “Dass±m²”ti ca ±bhoga½, katv± v± p±rivattaka½;
t±vak±likaviss±sa-gg±he doso na vijjati.
634. Añña½ pana parikkh±ra½, na doso hoti gaºhato;
sañcarittasamuµµh±na½, ida½ vutta½ kriy±kriya½.

C²varapaµiggahaºakath±.

635. C²vara½ viññ±pentassa, aññ±tak±ppav±rita½;
hoti nissaggiy±patti, aññatra samay± pana.
636. Tikap±cittiya½ vutta½, tatheva dvikadukkaµa½;
ñ±takeñ±tisaññissa, tattha vematikassa ca.
637. Samaye viññ±pentassa, ñ±take v± pav±rite;
aññassatth±ya v± tassa, ñ±take v± pav±rite.
638. An±patt²ti ñ±tabba½, tath± ummattak±dino;
samuµµh±n±dayo sabbe, sañcarittasam± mat±.

Aññ±takaviññattikath±.

639. Appav±ritamaññ±ti½ c²vara½ tu taduttari½;
hoti nissaggiy±patti, viññ±pentassa bhikkhuno.
640. Yassa t²ºipi naµµh±ni, dve v± ekampi v± pana;
dve v± ekampi v± tena, s±ditabba½ na kiñcipi.
641. Sesaka½ ±harantassa, dinne nacchinnak±raº±;
santake ñ±tak±d²na½, attanopi dhanena v±.
642. An±patt²ti ñ±tabba½, tath± ummattak±dino;
samuµµh±n±dayo sabbe, sañcarittasam± mat±.

Tatuttarikath±.

643. Kaly±ºakamyat±hetu ±pajjati vikappana½;
c²vare pana yo tassa, l±bh± nissaggiya½ bhave.
644. Mahaggha½ d±tuk±mamhi, appaggha½ viññ±peti yo;
santake ñ±tak±d²na½, an±patti pak±sit±.
645. ѱtakeññ±tisaññissa, dukkaµa½ vimatissa ca;
sañcarittasam± vutt±, samuµµh±n±dayo nay±.

Paµhamopakkhaµakath±.

646. Dutiyopakkhaµe yasm±, vattabba½ natthi kiñcipi;
tasm± anantarenassa, sadisova vinicchayo.

Dutiyopakkhaµakath±.

647. Raññ± v± r±jabhoggena, bhikkhumuddissam±bhata½;
akappiya½ suvaºº±di½, gahetu½ na ca vaµµati.
648. Rajata½ j±tar³pa½ v±, attano v± parassa v±;
atth±ya gaºhitu½ kiñci, d²yam±na½ na vaµµati.
649. Aññassatth±ya niddiµµha½, bhikkhuno paµiggaºhato;
dukkaµa½ tassa hot²ti, mah±paccariya½ pana.
650. Netv± akappiya½ bhaº¹a½, ittha½ koci sace vade;
“ida½ saªghassa damm²ti, puggalassa gaºassa v±.
651. ¾r±ma½ v± vih±ra½ v±, cetiya½ v± karohi”ti;
na ca vaµµati ta½ vatthu½, sabbesa½ sampaµicchitu½.
652. An±masitv± saªgha½ v±, gaºa½ v± puggalampi v±;
“cetiyassa vih±rassa, dem±”tipi vadanti ce.
653. Ta½ hirañña½ suvaººa½ v±, nisedhetu½ na vaµµati;
±r±mik±na½ vattabba½, “vadantevamime”ti ca.
654. Rajata½ j±tar³pa½ v±, saªghassa paµiggaºhato;
hoti nissaggiy±patti, paribhoge ca dukkaµa½.
655. Ta¼±kassa ca khettatt±, sassuppattinid±nato;
gahaºa½ paribhogo v±, na ca vaµµati bhikkhuno.
656. “Catt±ro paccaye saªgho, gaºo v± paribhuñjatu”;
icceva½ pana vatv± ce, deti sabbampi vaµµati.
657. K±r±peti ca ked±re, chind±petv± vana½ pana;
ked±resu pur±ºesu, atirekampi gaºhati.
658. Aparicchinnabh±gasmi½, navasassepi “ettaka½;
bh±ga½ deth±”ti vatv± ce, uµµh±peti kah±paºe.
659. Vatv± akappiya½ v±ca½, “kasatha vapath±”ti ca;
upp±ditañca sabbesa½, hoti sabbamakappiya½.
660. “Ettako n±ma bh±goti, ettik±ya ca bh³miy±”;
patiµµh±peti yo bh³mi½, avatv± kasath±dika½.
661. Sayameva pam±ºassa, j±nanattha½ tu bh³miy±;
rajjuy± v±pi daº¹ena, khetta½ min±ti yo pana.
662. Khale v± rakkhati µhatv±, khalatopi tato puna;
n²har±peti v± v²h², tassevetamakappiya½.
663. “Ettakehi ca v²h²hi, ida½ ±harath±”ti ca;
±haranti sace vutt±, tassevetamakappiya½.
664. “Ettakena hiraññena, idam±harath±”ti ca;
±haranti ca ya½ vutt±, sabbesa½ tamakappiya½.
665. Pesak±rakad±sa½ v±, añña½ v± rajak±disu;
±r±mik±na½ n±mena, dente vaµµati gaºhitu½.
666. “G±vo dem±”ti vuttepi, gahetu½ na ca vaµµati;
pañcagorasabhogattha½, vutte dem±ti vaµµati.
667. Ajik±d²su eseva, nayo ñeyyo vibh±vin±;
kappiyena ca v±kyena, sabba½ vaµµati gaºhitu½.
668. Hatthi½ v± mahisa½ assa½, goºa½ kukkuµas³kara½;
dentesu ca manussesu, na ca vaµµati gaºhitu½.
669. Paµisiddhepi saªghassa, datv± gacchati ce pana;
m³la½ datv± ca saªghassa, keci gaºhanti vaµµati.
670. “Khetta½ vatthu½ ta¼±ka½ v±, dema go-ajik±dika½;
vih±rass±”ti vuttepi, nisedhetu½ na vaµµati.
671. Tikkhattu½ codan± vutt±, chakkhattu½ µh±namabravi;
yadi codetiyeva cha, codan± diguº± µhiti.
672. An±patti acodetv±, laddhe ummattak±dino;
samuµµh±n±dayo sabbe, sañcarittasam± mat±.

R±jasikkh±padakath±.

C²varavaggo paµhamo.

673. Eken±pi ca missetv±, santhata½ kosiya½sun±;
hoti nissaggiy±patti, k±r±pentassa bhikkhuno.
674. Paratth±ya karontassa, k±r±pentassa santhata½;
aññena ca kata½ laddh±, sevam±nassa dukkaµa½.
675. An±patti vit±na½ v±, bh³mattharaºameva v±;
bhisi bibbohana½ v±pi, karontass±dikammino.

Kosiyakath±.

676. K±¼ake¼akalom±na½, suddh±na½ santhata½ sace;
kareyy±patti hotissa, sesa½ tu paµham³pama½.

Suddhak±¼akakath±.

677. An±patti tula½ v±pi, bahu½ v± sabbameva v±;
karontassa gahetv±na, od±ta½ kapilampi v±.
678. Anukkamena et±ni, santhat±ni ca t²ºipi;
nissajjitv±pi laddh±ni, sevam±nassa dukkaµa½.
679. Samuµµh±n±dayo sabbe, sañcarittasam± mat±;
imesa½ pana tiººampi, tatiya½ tu kriy±kriya½.

Dvebh±gakath±.

680. Channa½ orena vass±na½, karontassa ca santhata½;
hoti nissaggiy±patti, µhapetv± bhikkhusammuti½.
681. An±patti paratth±ya, k±r±peti karoti v±;
kata½ v± pana aññena, labhitv± paribhuñjato.
682. Chabbass±ni karontassa, taduddhampi ca santhata½;
vit±ne s±ºip±k±re, nissajjitv± katepi ca.

Chabbassakath±.

683. An±patti an±d±ya, asante santhate pana;
aññassatth±ya k±retu½, katañca paribhuñjitu½.
684. An±d±navasenassa, sugatassa vidatthiy±;
karaºena ca satth±r±, vuttameta½ kriy±kriya½.
685. Samuµµh±n±dayo sabbe, sañcarittasam± mat±;
anantarassimass±pi, viseso nupalabbhati.

Nis²danasanthatakath±.

686. Gacchante pana y±ne v±, hatthi-ass±dikesu v±;
µhapeti yadi lom±ni, s±mikassa aj±nato.
687. Tiyojanamat²tesu, tesu ±patti bhikkhuno;
agacchantesu tesveva, µhapitesupyaya½ nayo.
688. Y±ne pana agacchante, asse v± hatthipiµµhiya½;
µhapetv± abhir³hitv±, sace s±reti vaµµati.
689. Na vaµµat²ti niddiµµha½, kurundaµµhakath±ya hi;
ta½ panañña½ har±peti, vacanena virujjhati.
690. Kaººacchiddesu lom±ni, pakkhipitv±pi gacchato;
hotiyeva kir±patti, lom±na½ gaºan±vas±.
691. Suttakena ca bandhitv±, µhapita½ pana vaµµati;
veºi½ katv± harantassa, ±patti parid²pit±.
692. Suªkagh±ta½ anuppatv±, cor±d²hi upadduto;
yo caññavihito v±pi, ±patti yadi gacchati.
693. Tiyojana½ harantassa, ³naka½ v± tiyojana½;
tath± pacc±harantassa, t±niyeva tiyojana½.
694. Niv±satth±ya v± gantv±, harantassa tato para½;
acchinna½ v±pi nissaµµha½, labhitv± haratopi ca.
695. Har±pentassa aññena, harato katabhaº¹aka½;
tath± ummattak±d²na½, an±patti pak±sit±.
696. Ida½ pana samuµµh±na½, k±yato k±yacittato;
acitta½ k±yakammañca, ticittañca tivedana½.

E¼akalomakath±.

697. Samuµµh±n±din± saddhi½, lomadhov±panampi ca;
c²varassa pur±ºassa, dhov±panasama½ mata½.

E¼akalomadhov±panakath±.

698. Gaºheyya v± gaºh±peyya, rajata½ j±tar³paka½;
nissajjitv± pan±patti, desetabb±va bhikkhun±.
699. Rajata½ j±tar³pañca, ubhinna½ m±sakopi ca;
eta½ catubbidha½ vatthu, hoti nissaggiy±vaha½.
700. Mutt± maºi sil± saªkho, pav±¼a½ lohitaªkako;
mas±ragalla½ dhaññ±ni, satta gomahis±dika½.
701. Khetta½ vatthu½ ta¼±kañca, d±sid±s±dika½ pana;
dukkaµasseva vatth³ni, d²pit±ni mahesin±.
702. Muggam±s±dika½ sabba½, sappi-±d²ni taº¹ul±;
sutta½ vattha½ hala½ ph±la½, kappiya½ evam±dika½.
703. Tatthattano panatth±ya, vatthu½ nissaggiyassa hi;
sampaµicchati yo bhikkhu, tassa nissaggiya½ siy±.
704. Saªgh±d²na½ tamatth±ya, gaºhato dukkaµa½ tath±;
dukkaµassa ca vatthumpi, sabbatth±ya ca dukkaµa½.
705. Sace kah±paº±d²na½, sahassa½ paµigaºhati;
vatth³na½ gaºan±yassa, ±pattigaºan± siy±.
706. Tath± sithilabaddhesu, thavik±d²su r³pato;
±pattigaºan± vutt±, mah±paccariya½ pana.