11. Kayavikkayasam±pattivinicchayakath±
57. Eva½ bhaŗ¹apaµis±manavinicchaya½ kathetv± id±ni kayavikkayavinicchaya½ kathentokayavikkayasam±patt²ti-±dim±ha. Tattha kayana½ kayo, parabhaŗ¹assa gahaŗa½, vikkayana½ vikkayo, sakabhaŗ¹assa d±na½, kayo ca vikkayo ca kayavikkaya½.Sam±pajjana½ sam±patti, tassa duvidhassa kiriyassa karaŗa½. Tassar³pa½ dasseti imin±ti-±din±.Sesań±takesu saddh±deyyavinip±tasambhavato tadabh±vaµµh±nampi dassetu½ m±tara½ v± panapitara½ v±ti-±di vutta½. Tena vińńattisaddh±deyyavinip±tanańca na hoti imin±ida½ deh²ti vadantoti dasseti, kayavikkaya½ pana ±pajjati imin± ida½ deh²tivadantoti dasseti. Imin± ca upari ańń±takanty±din± ca sesań±taka½ ima½ deh²tivadato vińńatti na hoti, ima½ gaŗh±h²ti pana dadato saddh±deyyavinip±tana½, imin±ima½ deh²ti kayavikkaya½ ±pajjato nissaggiyanti ayampi attho dassito hotimigapadavalańjanany±yena. Tasm±icc±dikepi m±t±pit³hi saddhi½ kayavikkaya½, sesań±takehisaddhi½ dve ±pattiyo, ańń±takehi saddhi½ tisso ±pattiyoti vattabbe tenevany±yena ń±tu½ sakk±ti katv± na vuttanti daµµhabba½, ańńath± aby±pitadoso siy±.Ida½ bhatta½ bhuńjitv± ida½ karoth±ti vutte pubb±parasambandh±ya kiriy±ya vuttatt±imin± ida½ deh²ti vuttasadisa½ hoti. Ida½ bhatta½ bhuńja, ida½ n±ma karoh²tiv±, ida½ bhatta½ bhuttosi, ida½ n±ma karohi, ida½ bhatta½ bhuńjissasi, ida½ n±makaroh²ti pana vutte asambandh±ya kiriy±ya vuttatt± kayavikkayo na hoti. Vigh±s±d±na½bhattad±ne ca anapekkhatt± saddh±deyyavinip±tana½ na hoti, k±r±pane hatthakammamattatt±vińńatti na hoti, tasm± vaµµati. Ettha c±ti-±din± asatipi nissaggiyavatthumhip±cittiya½ desetabbanti dasseti.Aggha½ pucchitu½ vaµµati, ett±vat± kayavikkayo na hot²ti attho. Gaŗhitu½ vaµµat²tiimin± ida½ deh²ti avuttatt± kayavikkayo na hoti, m³lassaatthit±ya vińńattipi na hoti. Patto na gahetabbo parabhaŗ¹assa mahagghat±ya. Eva½ satikatha½ k±tabboti ±ha mama vatthu appagghanti ±cikkhitabbanti. Bhaŗ¹a½ aggh±petv±k±retabbata½ ±pajjati theyy±vah±rasambhavato, ³nam±saka½ ce agghati, dukkaµa½. M±sakatopaµµh±ya y±va ³napańcam±saka½ ce agghati, thullaccaya½. Pańcam±saka½ ce agghati, p±r±jikantivutta½ hoti. Deti, vaµµati puńńatth±ya dinnatt± adhikassa. Kappiyak±rakassapana
pe
vaµµati ubhato kappiyabhaŗ¹att±. Ekato ubhato v± ce akappiyabhaŗ¹a½hoti, na vaµµati. M± gaŗh±h²ti vattabbo, kasm±? Kappiyak±rakassa achekatt±.Ańńena appaµiggahitena attho, kasm±? Satt±hak±likatt± telassa. Paµiggahitatela½satt±haparama½ eva µhapetabba½, tasm± tato para½ µhapituk±massa appaµiggahitatelena attho hoti.Appaµiggahita½ d³seyya, aniyamitak±la½ appaµiggahitatela½ n±¼iya½ avasiµµhapaµiggahitatela½attano k±la½ vatt±peyya. 58. Ida½ pattacatukka½ veditabbanti akappiyapattacatukka½ vutta½, pańcamo panakappiyo. Tena vakkhati aya½ patto sabbakappiyo buddh±nampi paribhog±rahoti.Aya½ patto mah±-akappiyo n±ma, kasm±? R³piya½ uggaŗhitv± ayab²ja½ samuµµh±petv±tena lohena pattassa k±ritatt±, eva½ b²jato paµµh±ya d³sitatt±. Yath± ca tatiyap±r±jikavisayeth±varapayogesu p±sas³l±d²su m³lato paµµh±ya k±ritesu kismińci daŗ¹amatte v± v±kamattev± avasiµµhe sati na muccati, sabbasmi½ naµµheyeva muccati, evamidh±pi b²jato aµµh±ya katatt± tasmi½ patte kismińci patte avasiµµhepi kappiyo bhavitu½ na sakk±.Tath± ca vakkhati sacepi ta½ vin±setv± th±laka½ k±reti, tampi akappiyanty±di.Eva½ santepi dutiyapatte viya m³le ca m³lass±mik±na½, patte ca pattass±mik±na½ dinnekappiyo k±tu½ sakk± bhaveyya nu khoti ±saŖk±yam±ha na sakk± kenaci up±yenakappiyo k±tunti. Tassattho dutiyapatta½ r³piya½ paµiggaŗhitv± gih²hi pariniµµh±pitamevakiŗ±ti, na b²jato paµµh±ya d³seti, tasm± dutiyapatto kappiyo k±tu½ sakk±, idhapana b²jato paµµh±ya d³sitatt± tena bhikkhun± ta½ patta½ puna ayap±s±ŗab²ja½ k±tu½asakkuŗeyyatt±, paµiggahitar³piyassa ca va¼ańjitatt± puna s±mik±na½ d±tu½ asakkuŗeyyatt±na sakk± kenaci up±yena kappiyo k±tunti.Id±ni ta½ asakkuŗeyyatta½ ańńena pak±rena vitth±retu½ sacep²ti-±dim±ha.Imin± kińcipi ayavatthumhi avasiµµhe sati akappiyova hot²ti dasseti. Tena vutta½vimativinodaniya½ (vi. vi. µ². 1.591) r³piya½ uggaŗhitv±ti ida½ ukkaµµhavasenavutta½, mutt±didukkaµavatthumpi uggaŗhitv± k±ritampi pańcanna½ na vaµµati eva. Samuµµh±pet²tisaya½ gantv± v± ima½ kah±paŗ±di½ kammak±r±na½ datv± b²ja½ samuµµh±peh²ti ańńa½ ±ŗ±petv±v± samuµµh±peti. Mah±-akappiyoti attan±va b²jato paµµh±ya d³sitatt± ańńassa m³lass±mikassaabh±vato vutta½. So hi corehi acchinnopi puna laddho j±nantassa kassac²pi na vaµµati.Yadi hi vaµµeyya, ta¼±k±d²su viya acchinno vaµµat²ti ±cariy± vadeyyu½. Nasakk± kenaci up±yen±ti saŖghassa vissajjanena cor±di-acchindanenapi kappiyo k±tu½na sakk±, idańca tena r³pena µhita½ tamm³lakena vatthamutt±dir³pena µhitańcasandh±ya vutta½. Dukkaµavatthumpi hi tamm³lakakappiyavatthu ca na sakk± kenaci tenar³pena kappiya½ k±tu½. Yadi pana so bhikkhu tena kappiyavatthun±, dukkaµavatthun±v± puna r³piya½ cet±peyya, ta½ r³piya½ nissajj±petv± ańńesa½ kappiya½ k±tumpisakk± bhaveyy±ti daµµhabbanti. Ya½ pana s±ratthad²paniya½ papańcita½, yańca tameva gahetv±por±ŗaµ²k±ya½ papańcita½, ta½ vitth±retv± vuccam±na½ ativitth±ritańca bhavissati,sot³nańca dubbińńeyya½, tasm± ettakameva vadimha, atthikehi pana tesu tesu pakaraŗesuoloketv± gahetabbanti.Dutiyapatte pańcannampi sahadhammik±na½ na kappat²ti r³piyassa paµiggahitatt±, kayavikkayassa ca katatt±. Sakk± pana kappiyo k±tunti gih²hi pariniµµh±pitapattasseva kiŗitatt± b²jato paµµh±ya ad³sitatt±, m³lam³lass±mik±nańca pattapattass±mik±nańca vijjam±natt±.Yath± pana sakk± hoti, ta½ dassetu½ m³leti-±dim±ha.Tatiyapatte sadisoyev±ti pańcannampi sahadhammik±na½ na vaµµati, sakk± pana kappiyok±tunti ima½ naya½ niddisati. Nanu tatiyapatto kappiyavoh±rena gahito, atha kasm±akappiyoti codana½ sandh±y±ha kappiyavoh±rena gahitopi dutiyapattasadisoyeva,m³lassa sampaµicchitatt± akappiyoti. Dutiyacodana½ pana sayameva vadati. Etthaca dutiyapattasadisoyev±ti vuttatt± m³le ca m³lass±mik±na½, patte ca pattass±mik±na½dinne kappiyo hoti, kappiyabhaŗ¹a½ datv± gahetv± paribhuńjitu½ vaµµat²ti daµµhabbo.M³lassa anissaµµhatt±ti yena uggahitam³lena patto k²to, tassa m³lassa saŖghamajjheanissaµµhatt±. Etena r³piyameva nissajjitabba½, na tamm³laka½ ar³piyanti asseti. Yadi hi tena sampaµicchitam³la½ saŖghamajjhe nissaµµha½ siy±, tena kappiyena kammena±r±mik±d²hi gahetv± dinnapatto r³piyapaµigg±haka½ µhapetv± ses±na½ vaµµeyya.Catutthapatte dubbic±ritatt±ti ime kah±paŗe datv± ida½ deh²ti gahitatt± gihisantak±na½kah±paŗ±na½ duµµhuvic±ritatt± etassa vic±raŗakassa bhikkhuno eva na vaµµat²ti attho.M³lassa asampaµicchitatt±ti etena m³lassa gihisantakatta½ dasseti, teneva pattassar³piyasa½voh±rena anuppannatańca dasseti, tena ca tassa pattassa nissajjiy±bh±va½, bhikkhussaca p±cittiy±bh±va½ d²peti, tena ca dubbic±ritamattena dukkaµamattabh±va½ pak±seti.Nissajj²ti idańca d±navasena vutta½, na vinayakammavasena. Teneva ca sappissap³r±petv±ti vutta½.Pańcamapatte sabbakappiyoti attano ca pańcanna½ sahadhammik±nańca buddhapaccekabuddh±nańcakappiyo. Ten±ha buddh±nampi paribhog±rahoti.
Iti vinayasaŖgahasa½vaŗŗan±bh³te vinay±laŖk±re
Kayavikkayasam±pattivinicchayakath±laŖk±ro n±ma
Ek±dasamo paricchedo.