Nah±nerukkh±digha½sanakath±

21. Nah±ne rukkh±digha½sananti ettha aµµhapad±k±ren±ti aµµhapadaphalak±k±rena, j³taphalakasadisantivutta½ hoti. Mallakam³lakasaŗµh±nen±ti khe¼amallakam³lasaŗµh±nena. Vimativinodaniya½(vi. vi. µ². c³¼avagga 2.243) pana “aµµhapad±k±ren±ti j³taphalake aµµhagabbhar±ji-±k±rena.Mallakam³lasaŗµh±nen±ti khe¼amallakam³lasaŗµh±nena. Idańca vaµµ±dh±raka½ sandh±ya vutta½.Kaŗµake uµµh±petv± katavaµµakap±lasseta½ adhivacana½. Puthup±ŗikanti muµµhi½ akatv±vikasitahatthatalehi piµµhiparikamma½ vuccati. Etameva sandh±ya hatthaparikamman”tivutta½. Vajirabuddhiµ²k±ya½ (vajira. µ². c³¼avagga 244) pana “puthup±ŗin± kattabba½kamma½ puthup±ŗikamman”ti vutta½.
Eva½ p±¼i-anus±reneva nah±ne kattabb±kattabba½ dassetv± id±ni nah±natitthe nah±yant±na½bhikkh³na½ nah±navidhi½ dassento “ida½ panettha nah±navattan”ti-±dim±ha. Tattha passant±na½appas±d±vahanato, gihipuris±na½ kamma½ viy±ti garahitabbabh±vato ca vutta½ “yattha v±tattha v±…pe… na otaritabban”ti. Ańńesu sammukh²bh³tesu anudakas±µakenanah±yitu½ dukkaratt± “sabbadis± pana oloketv± vivittabh±va½ ńatv±”ti vutta½.Evampi kh±ŗugumbalat±d²hi paµicchann±pi hutv± tiµµheyyunti ±ha “kh±ŗu…pe…ukk±sitv±”ti. Uddha½mukhena c²var±panayana½ har±yitabba½ siy±ti vutta½ “avakujja…pe…apanetv±”ti. Tato k±yabandhanaµµhapanavattam±ha “k±yabandhanan”ty±din± ato udakas±µik±ya sati ta½ niv±setv± otaritabba½ siy±, t±ya asatiy± ki½ k±tabbanticodana½ sandh±y±ha “sace”ti-±di. Tattha pubbe “µhitakeneva na otaritabban”tiahirik±k±rassa paµisiddhatt± idha hirimant±k±ra½ dasseti udakante ukkuµika½nis²ditv± niv±sana½ mocetv±ti. Uŗŗaµµh±ne, samaµµh±ne v± pas±rite sati v± tenaańńattha gaccheyy±ti ±ha “sace ninnaµµh±nan”ti-±di.
Otarantena ki½ k±tabbanti puccha½ sandh±ya “otarantena saŗikan”ty±di. Tattha pubbe“vegena na otaritabban”ti paµisiddh±nur³pam±ha “saŗikan”ti. Atigambh²ra½gacchanto udakoghataraŖgav±t±d²hi paharanto calitak±yo siy±, ati-utt±ne nis²danto appaµicchannak±yosiy±ti vutta½ “n±bhippam±ŗamatta½ otaritv±”ti. Attano hatthavik±r±d²hiv²ci½ uµµh±pento, saddańca karonto uddhaµacapalabh±vo siy±ti vutta½ “v²ci½ anuµµhapentenasadda½ akarontena nivattitv±”ti. Nivattitv± ki½ k±tabbanti ±ha ±gatadis±bhimukhenanimujjitabban”ti, abhimukhena hutv±ti p±µhaseso. Id±ni tapphala½ dassento “evan”ty±dim±ha.Tato ummujjantena ki½ k±tabbanti pucch±yam±ha “ummujjantenap²”ti-±di. Sesa½suvińńeyyameva. C²vara½ p±rupitv±va µh±tabba½, kasm±ti ce? Na t±va k±yato udaka½otarati, tasm± thoka½ k±la½ uttar±saŖga½ c²vara½ ubhohi hatthehi ante gahetv± puratokatv± µh±tabba½. Tato k±yassa sukkhabh±va½ ńatv± c²vara½ p±rupitv± yath±ruci gantabbanti.