110. D±yak± y±gukuµa½ µhapetv± gat±, ta½ daharas±maºero paµiggaºh±petu½ na sakkoti,bhikkhu patta½ upan±meti, s±maºero kuµassa g²va½ pattassa mukhavaµµiya½ µhapetv± ±vajjeti,pattagat± y±gu paµiggahit±va hoti. Atha v± bhikkhu bh³miya½ hattha½ µhapeti, s±maºeropavaµµetv± hattha½ ±ropeti, vaµµati. P³vapacchibhattapacchi-ucchubh±r±d²supi eseva nayo.Sace paµiggahaº³paga½ bh±ra½ dve tayo s±maºer± denti, ekena v± balavat± ukkhitta½dve tayo bhikkh³ gaºhanti, vaµµati. Mañcassa v± p²µhassa v± p±de telaghaµa½ v± ph±ºitaghaµa½v± laggenti, bhikkhussa mañcepi p²µhepi nis²ditu½ vaµµati, uggahitaka½ n±ma na hoti.N±gadantake v± aªkusake v± dve telaghaµ± laggit± honti upari paµiggahitako, heµµh±appaµiggahitako. Uparima½ gahetu½ vaµµati, heµµh± paµiggahitako, upari appaµiggahitako,uparima½ gahetv± itara½ gaºhato uparimo uggahitako hoti. Heµµh±mañce appaµiggahitaka½telath±laka½ hoti, tañce sammajjanto sammuñjaniy± ghaµµeti, uggahitaka½ na hoti,“paµiggahitaka½ gaºhiss±m²”ti appaµiggahitaka½ gahetv± ñatv± puna µhapeti, uggahitaka½na hoti, bahi n²haritv± sañj±n±ti, bahi aµµhapetv± haritv± tattheva µhapetabba½, natthidoso. Sace pana pubbe vivaritv± µhapita½, na pidahitabba½. Yath± pubbeµhita½, tatheva µhapetabba½. Sace bahi µhapeti, puna na chupitabba½. 111. Paµiggahitake tel±dimhi kaººik± uµµheti, siªgiver±dimhi ghanacuººa½, ta½samuµµh±namevan±ma ta½, puna paµiggahaºakicca½ natthi. T±la½ v± n±¼ikera½ v± ±ru¼ho yottenaphalapiº¹i½ ot±retv± upari µhitova “gaºhath±”ti vadati, na gahetabba½. Sace aññobh³miya½ µhito yottap±sake gahetv± ukkhipitv± deti, vaµµati. Saphala½ mah±s±kha½kappiya½ k±retv± paµiggaºh±ti, phal±ni paµiggahit±neva honti, yath±sukha½ paribhuñjitu½vaµµati. Antovatiya½ µhatv± vati½ chinditv± ucchu½ v± timbar³saka½ v± denti, hatthap±sesati vaµµati. Daº¹akesu apaharitv± niggata½ gaºhantassa vaµµati, paharitv± niggate aµµhakath±sudoso na dassito. Maya½ pana “ya½ µh±na½ pahaµa½, tato saya½patitamiva hot²”ti takkay±ma,tampi µhatv± gacchante yujjati suªkagh±tato pavaµµetv± bahipatitabhaº¹a½ viya. Vati½ v±p±k±ra½ v± laªgh±petv± denti, sace pana aputhulo p±k±ro, antop±k±re bahip±k±reca µhitassa hatthap±so pahoti, hatthasatampi uddha½ gantv± sampatta½ gahetu½ vaµµati.Bhikkhu gil±na½ s±maºera½ khandhena vahati, so phal±phala½ disv± gahetv± khandhe nisinnovadeti vaµµati. Aparo bhikkhu½ vahanto khandhe nisinnassa bhikkhuno deti, vaµµatiyeva.Bhikkhu phalini½ s±kha½ ch±yatth±ya gahetv± gacchati, phal±ni kh±ditu½ citte uppanne paµiggah±petv±kh±ditu½ vaµµati. Macchikav±raºattha½ kappiya½ k±retv± paµiggaºh±ti, kh±dituk±moce hoti, m³lapaµiggahaºameva vaµµati, kh±dantassa natthi doso. Bhikkhu paµiggahaº±raha½ bhaº¹a½manuss±na½ y±ne µhapetv± magga½ gacchati, y±na½ kaddame laggati, daharo cakka½ gahetv±ukkhipati, vaµµati, uggahitaka½ n±ma na hoti. N±v±ya µhapetv± n±va½ arittena v± p±jeti,hatthena v± ka¹¹hati, vaµµati. U¼umpepi eseva nayo. C±µiya½ v± kuº¹ake v± µhapetv±pita½ anupasampannena g±h±petv± anupasampanna½ b±h±ya½ gahetv± taritu½ vaµµati. Tasmimpiasati anupasampanna½ g±h±petv± ta½ b±h±ya½ gahetv± taritu½ vaµµati.Up±sak± gamikabhikkh³na½ p±theyyataº¹ule denti, s±maºer± bhikkh³na½ taº¹ulegahetv± attano taº¹ule gahetu½ na sakkonti, bhikkh³ tesa½ taº¹ule gaºhanti, s±maºer±attan± gahitataº¹ulesu kh²ºesu itarehi taº¹ulehi y±gu½ pacitv± sabbesa½ patt±nipaµip±µiy± µhapetv± y±gu½ ±kiranti, paº¹ito s±maºero attano patta½ gahetv±therassa deti, therassa patta½ dutiyattherass±ti eva½ sabb±nipi parivatteti, sabbehis±maºerassa santaka½ bhutta½ hoti, vaµµati. Sacepi s±maºero apaº¹ito hoti, attanopatte y±gu½ sayameva p±tu½ ±rabhati, “±vuso, tuyha½ y±gu½ mayha½ deh²”ti therehipaµip±µiy± y±citv±pi pivitu½ vaµµati, sabbehi s±maºerassa santakameva bhutta½ hoti,neva uggahitapaccay±, na sannidhipaccay± vajja½ phusanti. Ettha pana m±t±pit³na½ tel±d²ni,ch±y±d²na½ atth±ya s±kh±d²ni ca harant±na½ imesañca viseso na dissati, tasm± k±raºa½upaparikkhitabba½. 112. S±maºero bhatta½ pacituk±mo taº¹ule dhovitv± nicc±letu½ na sakkoti, bhikkhun±taº¹ule ca bh±janañca paµiggahetv± taº¹ule dhovitv± nicc±letv± bh±jana½ uddhana½ ±ropetabba½,aggi na k±tabbo, pakkak±le vivaritv± pakkabh±vo j±nitabbo. Sace duppakka½hoti, p±katth±ya pidahitu½ na vaµµati, rajassa v± ch±rik±ya v± apatanatth±ya vaµµati, pakkak±leoropitu½ bhuñjitumpi vaµµati, puna paµiggahaºakicca½ natthi. S±maºero paµibalopacitu½, khaºo panassa natthi katthaci gantuk±mo, bhikkhun± sataº¹ulodaka½ bh±jana½paµiggahetv± uddhana½ ±ropetv± “aggi½ j±letv± gacch±”ti vattabbo. Tato para½purimanayeneva sabba½ k±tu½ vaµµati. Bhikkhu y±gu-atth±ya suddhabh±jana½ ±ropetv± udaka½t±peti, vaµµati. Tatte udake s±maºero taº¹ule pakkhipati, tato paµµh±ya bhikkhun± aggina k±tabbo, pakkay±gu½ paµiggahetv± p±tu½ vaµµati. S±maºero y±gu½ pacati, hatthakukkuccakobhikkhu k²¼anto bh±jana½ ±masati, pidh±na½ ±masati, uggata½ pheºa½ chinditv± paharati,tasseva p±tu½ na vaµµati, durupaciººa½ n±ma hoti. Sace pana dabbi½ v± u¼uªka½ v± gahetv±anukkhipanto ±lo¼eti, sabbesa½ na vaµµati, s±ma½p±kañceva hoti durupaciººañca.Sace ukkhipati, uggahitakampi hoti. 113. Bhikkhun± piº¹±ya caritv± ±dh±rake patto µhapito hoti. Tatra ce añño lolabhikkhuk²¼anto patta½ ±masati, pattapidh±na½ ±masati, tasseva tato laddhabhatta½ na vaµµati.Sace na patta½ ukkhipitv± µhapeti, sabbesa½ na vaµµati. Tatthaj±takaphalinis±kh±yav± valliy± v± gahetv± c±leti, tasseva tato laddhaphala½ na vaµµati, durupaciººadukkaµañca±pajjati. “Phalarukkha½ pana apassayitu½ v± tattha kaºµaka½ v± bandhitu½ vaµµati,durupaciººa½ na hot²”ti mah±paccariya½ vutta½. Araññe patita½ pana ambaphal±di½disv± “s±maºerassa dass±m²”ti ±haritv± d±tu½ vaµµati. S²havigh±s±di½ disv±pi“s±maºerassa dass±m²”ti paµiggahetv± v± appaµiggahetv± v± ±haritv± d±tu½ vaµµati.Sace pana sakkoti vitakka½ sodhetu½, tato laddha½ kh±ditumpi vaµµati, neva ±makama½sapaµiggahaºapaccay±,na uggahitakapaccay± vajja½ phusati. M±t±pit³na½ atth±ya tel±d²ni gahetv± gacchatoantar±magge by±dhi uppajjati, tato ya½ icchati, ta½ paµiggahetv± paribhuñjitu½ vaµµati.Sace pana m³lepi paµiggahita½ hoti, puna paµiggahaºakicca½ natthi. M±t±pit³na½taº¹ule ±haritv± deti, te tatoyeva y±gu-±d²ni samp±detv± tassa denti, vaµµati,sannidhipaccay± uggahitapaccay± v± doso natthi. 114. Bhikkhu pidahitv± udaka½ t±peti, y±va parikkhay± paribhuñjitu½ vaµµati. Sacepanettha ch±rik± patati, paµiggahetabba½. D²ghasaº¹±sena th±laka½ gahetv± tela½pacantassa ch±rik± patati, hatthena amuñcanteneva pacitv± ot±retv± paµiggahetabba½.Sace aªg±r±pi d±r³nipi paµiggahetv± µhapit±ni, m³lapaµiggahaºameva vaµµati. Bhikkhu ucchu½kh±dati, s±maºero “mayhampi deth±”ti vadati, “ito chinditv± gaºh±”ti vuttogaºh±ti, avasese puna paµiggahaºakicca½ natthi. Gu¼apiº¹a½ kh±dantassapi eseva nayo.Vuttok±sato chinditv± gahit±vasesañhi ajahitapaµiggahaºameva hoti. Bhikkhu gu¼a½bh±jento paµiggahetv± koµµh±se karoti, bhikkh³pi s±maºer±pi ±gantv± ekaggahaºenevaekameka½ koµµh±sa½ gaºhanti, gahit±vasesa½ paµiggahitameva hoti. Sace lolas±maºerogaºhitv± gaºhitv± puna µhapeti, tassa gahit±vasesa½ appaµiggahitakameva hoti.Bhikkhu dh³mavaµµi½ paµiggahetv± dh³ma½ pivati, mukhañca kaºµho ca manosil±ya littoviya hoti, y±vak±lika½ bhuñjitu½ vaµµati, y±vak±likena y±vaj²vikasa½sagge dosonatthi. Patta½ v± rajana½ v± pacantassa kaººan±sacchiddehi dh³mo pavisati, by±dhipaccay±puppha½ v± phala½ v± upasiªghati, abboh±rikatt± vaµµati. Bhattugg±ro t±lu½ ±haccaantoyeva pavisati, avisayatt± vaµµati, mukha½ paviµµha½ pana ajjhoharato vik±le ±patti.Dantantare laggassa ±misassa raso pavisati, ±pattiyeva. Sace sukhuma½ ±misa½ hoti,raso na paññ±yati, abboh±rikapakkha½ bhajati. Upakaµµhe k±le nirudakaµµh±ne bhatta½ bhuñjitv±kakkh±retv± dve tayo khe¼apiº¹e p±tetv± udakaµµh±na½ gantv± mukha½ vikkh±letabba½.Paµiggahetv± µhapitasiªgiver±d²na½ aªkur± nikkhamanti, puna paµiggahaºakicca½ natthi.Loºe asati samuddodakena loºakicca½ k±tu½ vaµµati, paµiggahetv± µhapitaloºodaka½loºa½ hoti, loºa½ v± udaka½ hoti, raso v± ph±ºita½ hoti, ph±ºita½ v± rasohoti, m³lapaµiggahaºameva vaµµati.Himakarak± udakagatik± eva. P±rih±rikena katakaµµhin± udaka½ pas±denti, ta½abboh±rika½, ±misena saddhi½ vaµµati. ¾misagatikehi kapitthaphal±d²hi pas±dita½purebhattameva vaµµati. Pokkharaº²-±d²su udaka½ bahala½ hoti, vaµµati. Sace pana mukhehatthe ca laggati, na vaµµati, paµiggahetv± paribhuñjitabba½. Khettesu kasitaµµh±ne bahala½udaka½ hoti, paµiggahetabba½. Sace sanditv± kandar±d²ni pavisitv± nadi½ p³reti,vaµµati. Kakudhasobbh±dayo honti rukkhato patitehi pupphehi sañchannodak±. Sacepuppharaso na paññ±yati, paµiggahaºakicca½ natthi. Paritta½ udaka½ hoti, raso paññ±yati,paµiggahetabba½. Pabbatakandar±d²su k±¼avaººapaººacchanna-udakepi eseva nayo.P±n²yaghaµe sareºuk±ni v± savaºµakh²r±ni v± pupph±ni pakkhitt±ni honti, paµiggahetabba½,pupph±ni v± paµiggahetv± pakkhipitabb±ni. P±µalimallik± pakkhitt± honti, v±samatta½tiµµhati, ta½ abboh±rika½. Dubhiyadivasepi ±misena saddhi½ vaµµati.Bhikkhun± µhapitapupphav±sitakap±n²yato s±maºero p±n²ya½ gahetv± p²t±vasesaka½ tattheva±kirati, paµiggahetabba½. Padumasar±d²su udaka½ santharitv± µhita½ pupphareºu½ ghaµenavikkhambhetv± udaka½ gahetu½ vaµµati. Kappiya½ k±r±petv± paµiggahetv± µhapita½dantakaµµha½ hoti, sace tassa rasa½ pivituk±mo m³lapaµiggahaºameva vaµµati, appaµiggahetv±µhapita½ paµiggahetabba½. Aj±nantassa rase paviµµhepi ±pattiyeva. Acittakañhi ida½sikkh±pada½. 115. Mah±bh³tesu ki½ vaµµati, ki½ na vaµµat²ti? Kh²ra½ t±va vaµµati, kappiyama½sakh²ra½v± hotu akappiyama½sakh²ra½ v±, pivantassa an±patti. Assu khe¼o siªgh±ºik±mutta½ kar²sa½ semha½ dantamala½ akkhig³thako kaººag³thako sar²re uµµhitaloºantiida½ sabba½ vaµµati. Ya½ panettha µh±nato cavitv± patte v± hatthe v± patati, ta½ paµiggahetabba½,aªgalagga½ paµiggahitakameva. Uºhap±y±sa½ bhuñjantassa sedo aªguli-anus±rena ek±baddhovahutv± p±y±se santiµµhati, piº¹±ya v± carantassa hatthato pattassa mukhavaµµito v± pattatala½orohati, ettha paµiggahaºakicca½ natthi, jh±mamah±bh³te ida½ n±ma na vaµµat²ti natthi,dujjh±pita½ pana na vaµµati. Sujjh±pita½ pana manussaµµhimpi cuººa½ katv± lehe upanetu½vaµµati. Catt±ri mah±vikaµ±ni asati kappiyak±rake s±ma½ gahetv± paribhuñjitu½vaµµanti. Ettha ca dubbacopi asamatthopi kappiyak±rako asantapakkheyeva tiµµhati. Ch±rik±yaasati sukkhad±ru½ jh±petv± ch±rik± gahetabb±. Sukkhad±rumhi asati allad±ru½rukkhato chinditv±pi k±tu½ vaµµati. Ida½ pana catubbidhampi mah±vikaµa½ k±lodissa½n±ma, sappadaµµhakkhaºeyeva vaµµati.
Iti p±¼imuttakavinayavinicchayasaªgahe
Paµiggahaºavinicchayakath± samatt±.