9. Maghadevaj±takavaººan±
Uttamaªgaruh± mayhanti ida½ satth± jetavane viharanto mah±bhinikkhamana½ ±rabbha kathesi. Ta½ heµµh± nid±nakath±ya½ kathitameva. Tasmi½ pana k±le bhikkh³ dasabalassa nekkhamma½ vaººayant± nis²di½su. Atha satth± dhammasabha½ ±gantv± buddh±sane nisinno bhikkh³ ±mantesi “k±ya nuttha, bhikkhave, etarahi kath±ya sannisinn±”ti. “Bhante, na aññ±ya kath±ya, tumh±ka½yeva pana nekkhamma½ vaººayam±n± nisinn±mh±”ti vutte “na, bhikkhave, tath±gato etarahiyeva nekkhamma½ nikkhanto, pubbepi nikkhantoyev±”ti ±ha. Bhikkh³ tassatthass±vibh±vattha½ bhagavanta½ y±ci½su, bhagav± bhavantarena paµicchanna½ k±raºa½ p±kaµa½ ak±si. At²te videharaµµhe mithil±ya½ maghadevo n±ma r±j± ahosi dhammiko dhammar±j±. So catur±s²ti vassasahass±ni kum±rak²¼a½ k²¼i, tath± oparajja½, tath± mah±rajja½ katv± d²ghamaddh±na½ khepetv± ekadivasa½ kappaka½ ±mantesi “yad± me, samma kappaka, sirasmi½ palit±ni passeyy±si, atha me ±roceyy±s²”ti. Kappakopi d²ghamaddh±na½ khepetv± ekadivasa½ rañño añjanavaºº±na½ kes±na½ antare ekameva palita½ disv± “deva, eka½ te palita½ dissat²”ti ±rocesi. “Tena hi me, samma, ta½ palita½ uddharitv± p±ºimhi µhapeh²”ti ca vutte suvaººasaº¹±sena uddharitv± rañño p±ºimhi patiµµh±pesi. Tad± rañño catur±s²ti vassasahass±ni ±yu avasiµµha½ hoti. Eva½ santepi palita½ disv±va maccur±j±na½ ±gantv± sam²pe µhita½ viya att±na½ ±dittapaººas±la½ paviµµha½ viya ca maññam±no sa½vega½ ±pajjitv± “b±la maghadeva, y±va palitassupp±d±va ime kilese jahitu½ n±sakkh²”ti cintesi. Tasseva½ palitap±tubh±va½ ±vajjentassa anto¹±ho uppajji, sar²r± sed± mucci½su, s±µak± p²¼etv± apanetabb±k±rappatt± ahesu½. So “ajjeva may± nikkhamitv± pabbajitu½ vaµµat²”ti kappakassa satasahassuµµh±naka½ g±mavara½ datv± jeµµhaputta½ pakkos±petv± “t±ta, mama s²se palita½ p±tubh³ta½, mahallakomhi j±to, bhutt± kho pana me m±nusak± k±m±, id±ni dibbe k±me pariyesiss±mi, nekkhammak±lo mayha½, tva½ ima½ rajja½ paµipajja, aha½ pana pabbajitv± maghadeva-ambavanuyy±ne vasanto samaºadhamma½ kariss±m²”ti ±ha. Ta½ eva½ pabbajituk±ma½ amacc± upasaªkamitv± “deva, ki½ tumh±ka½ pabbajj±k±raºan”ti pucchi½su. R±j± palita½ hatthena gahetv± amacc±na½ ima½ g±tham±ha–
9. “Uttamaªgaruh± mayha½, ime j±t± vayohar±;
p±tubh³t± devad³t±, pabbajj±samayo mam±”ti.
Tattha uttamaªgaruh±ti kes±. Kes± hi sabbesa½ hatthap±d±d²na½ aªg±na½ uttame sirasmi½ ruhatt± “uttamaªgaruh±”ti vuccanti. Ime j±t± vayohar±ti passatha, t±t±, palitap±tubh±vena tiººa½ vay±na½ haraºato ime j±t± vayohar±. P±tubh³t±ti nibbatt±. Devad³t±ti devo vuccati maccu, tassa d³t±ti devad³t±. Sirasmiñhi palitesu p±tubh³tesu maccur±jassa santike µhito viya hoti, tasm± palit±ni “maccudevassa d³t±”ti vuccanti. Dev± viya d³t±tipi devad³t±. Yath± hi alaªkatapaµiyatt±ya devat±ya ±k±se µhatv± “asukadivase tva½ marissas²”ti vutte ta½ tatheva hoti, eva½ sirasmi½ palitesu p±tubh³tesu devat±ya by±karaºasadisameva hoti, tasm± palit±ni “devasadis± d³t±”ti vuccanti. Visuddhidev±na½ d³t±tipi devad³t±. Sabbabodhisatt± hi jiººaby±dhimatapabbajite disv±va sa½vegam±pajjitv± nikkhamma pabbajanti. Yath±ha–
“Jiººañca disv± dukhitañca by±dhita½, matañca disv± gatam±yusaªkhaya½;
k±s±yavattha½ pabbajitañca disv±, tasm± aha½ pabbajitomhi r±j±”ti. (Therag±. 73 thoka½ visadisa½).
Imin± pariy±yena palit±ni visuddhidev±na½ d³tatt± “devad³t±”ti vuccanti. Pabbajj±samayo mam±ti gihibh±vato nikkhantaµµhena “pabbajj±”ti laddhan±massa samaºaliªgagahaºassa k±lo mayhanti dasseti. So eva½ vatv± ta½ divasameva rajja½ pah±ya isipabbajja½ pabbajitv± tasmi½yeva maghadeva-ambavane viharanto catur±s²ti vassasahass±ni catt±ro brahmavih±re bh±vetv± aparih²najjh±ne µhito k±la½ katv± brahmaloke nibbattitv± puna tato cuto mithil±ya½yeva nimi n±ma r±j± hutv± osakkam±na½ attano va½sa½ ghaµetv± tattheva ambavane pabbajitv± brahmavih±re bh±vetv± puna brahmalok³pagova ahosi. Satth±pi “na, bhikkhave, tath±gato id±neva mah±bhinikkhamana½ nikkhanto, pubbepi nikkhantoyev±”ti ima½ dhammadesana½ ±haritv± dassetv± catt±ri sacc±ni pak±sesi, saccapariyos±ne keci sot±pann± ahesu½, keci sakad±g±mino, keci an±g±mino. Iti bhagav± im±ni dve vatth³ni kathetv± anusandhi½ ghaµetv± j±taka½ samodh±nesi “tad± kappako ±nando ahosi, putto r±hulo, maghadevar±j± pana ahameva ahosin”ti.
Maghadevaj±takavaººan± navam±.