“D˛paŞkaro lokavidł, ±hut˛na˝ paµiggaho;
uss˛sake ma˝ µhatv±na, ida˝ vacanamabravi.
“‘Passatha ima˝ t±pasa˝, jaµila˝ uggat±pana˝;
aparimeyye ito kappe, buddho loke bhavissati.
“‘Ahu kapilavhay± ramm±, nikkhamitv± tath±gato;
padh±na˝ padahitv±na, katv± dukkarak±rika˝.
“‘Ajap±larukkhamłle, nis˛ditv± tath±gato;
tattha p±y±sa˝ paggayha, nerańjaramupehiti.
“‘Nerańjar±ya t˛ramhi, p±y±sa˝ ada so jino;
paµiyattavaramaggena, bodhimłlamupehiti.
“‘Tato padakkhişa˝ katv±, bodhimaşąa˝ anuttaro;
assattharukkhamłlamhi, bujjhissati mah±yaso.
“‘Imassa janik± m±t±, m±y± n±ma bhavissati;
pit± suddhodano n±ma, aya˝ hessati gotamo.
“‘An±sav± v˛tar±g±, santacitt± sam±hit±;
kolito upatisso ca, agg± hessanti s±vak±;
±nando n±mupaµµh±ko, upaµµhissati ta˝ jina˝.
“‘Khem± uppalavaşş± ca, agg± hessanti s±vik±;
an±sav± v˛tar±g±, santacitt± sam±hit±;
bodhi tassa bhagavato, assatthoti pavuccat˛”’ti. (Bu. va˝. 2.60-68).
Ta˝ sutv± sumedhat±paso– “mayha˝ kira patthan± samijjhissat˛”ti somanassappatto ahosi. Mah±jano d˛paŞkaradasabalassa vacana˝ sutv± “sumedhat±paso kira buddhab˛ja˝ buddhaŞkuro”ti haµµhatuµµho ahosi. Evańcassa ahosi– “yath± n±ma manuss± nadi˝ tarant± ujukena titthena uttaritu˝ asakkont± heµµh±titthena uttaranti, evameva mayampi d˛paŞkaradasabalassa s±sane maggaphala˝ alabham±n± an±gate yad± tva˝ buddho bhavissasi, tad± tava sammukh± maggaphala˝ sacchik±tu˝ samatth± bhaveyy±m±”ti patthana˝ µhapayi˝su. D˛paŞkaradasabalopi bodhisatta˝ pasa˝sitv± aµµhapupphamuµµh˛hi płjetv± padakkhişa˝ katv± pakk±mi. Tepi catusatasahassasaŞkh± kh˛ş±sav± bodhisatta˝ gandhehi ca m±l±hi ca płjetv± padakkhişa˝ katv± pakkami˝su. Devamanuss± pana tatheva płjetv± vanditv± pakkant±. Bodhisatto sabbesa˝ paµikkantak±le sayan± vuµµh±ya “p±ramiyo viciniss±m˛”ti pupphar±simatthake pallaŞka˝ ±bhujitv± nis˛di. Eva˝ nisinne bodhisatte sakaladasasahassacakkav±Ľe devat± s±dhuk±ra˝ datv± “ayya sumedhat±pasa, por±şakabodhisatt±na˝ pallaŞka˝ ±bhujitv± ‘p±ramiyo viciniss±m±’ti nisinnak±le y±ni pubbanimitt±ni n±ma pańń±yanti, t±ni sabb±nipi ajja p±tubhłt±ni, nissa˝sayena tva˝ buddho bhavissasi. Mayameta˝ j±n±ma ‘yasset±ni nimitt±ni pańń±yanti, ekantena so buddho hoti’, tva˝ attano v˛riya˝ daĽha˝ katv± paggaşh±”ti bodhisatta˝ n±nappak±r±hi thut˛hi abhitthavi˝su. Tena vutta˝–
“Ida˝ sutv±na vacana˝, asamassa mahesino;
±modit± naramarł, buddhab˛ja˝ kira aya˝.
“Ukkuµµhisadd± vattanti, apphoµenti hasanti ca;
katańjal˛ namassanti, dasasahass˛ sadevak±.
“Yadimassa lokan±thassa, virajjhiss±ma s±sana˝;
an±gatamhi addh±ne, hess±ma sammukh± ima˝.
“Yath± manuss± nadi˝ tarant±, paµitittha˝ virajjhiya;
heµµh± titthe gahetv±na, uttaranti mah±nadi˝.
“Evameva maya˝ sabbe, yadi muńc±mima˝ jina˝;
an±gatamhi addh±ne, hess±ma sammukh± ima˝.
“D˛paŞkaro lokavidł, ±hut˛na˝ paµiggaho;
mama kamma˝ pakittetv±, dakkhişa˝ p±damuddhari.
“Ye tatth±su˝ jinaputt±, sabbe padakkhişamaka˝su ma˝;
nar± n±g± ca gandhabb±, abhiv±detv±na pakkamu˝.
“Dassana˝ me atikkante, sasaŞghe lokan±yake;
haµµhatuµµhena cittena, ±san± vuµµhahi˝ tad±.
“Sukhena sukhito homi, p±mojjena pamodito;
p˛tiy± ca abhissanno, pallaŞka˝ ±bhuji˝ tad±.
“PallaŞkena nis˛ditv±, eva˝ cintesaha˝ tad±;
‘vas˛bhłto aha˝ jh±ne, abhińń±p±rami˝ gato.
“‘Dasasahassilokamhi, isayo natthi me sam±;
asamo iddhidhammesu, alabhi˝ ˛disa˝ sukha˝’.
“PallaŞk±bhujane mayha˝, dasasahass±dhiv±sino;
mah±n±da˝ pavattesu˝, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Y± pubbe bodhisatt±na˝, pallaŞkavaram±bhuje;
nimitt±ni padissanti, t±ni ajja padissare.
“S˛ta˝ by±pagata˝ hoti, uşhańca upasammati;
t±ni ajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Dasasahass˛ lokadh±tł, nissadd± honti nir±kul±;
t±ni ajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Mah±v±t± na v±yanti, na sandanti savantiyo;
t±ni ajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Thalaj± dakaj± pupph±, sabbe pupphanti t±vade;
tepajja pupphit± sabbe, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Lat± v± yadi v± rukkh±, phalabh±r± honti t±vade;
tepajja phalit± sabbe, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“ľk±saµµh± ca bhłmaµµh±, ratan± jotanti t±vade;
tepajja ratan± jotanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“M±nusak± ca dibb± ca, turiy± vajjanti t±vade;
tepajjubho abhiravanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Vicittapupph± gagan±, abhivassanti t±vade;
tepi ajja pavassanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Mah±samuddo ±bhujati, dasasahass˛ pakampati;
tepajjubho abhiravanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Nirayepi dasasahasse, agg˛ nibbanti t±vade;
tepajja nibbut± agg˛, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Vimalo hoti słriyo, sabb± dissanti t±rak±;
tepi ajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Anovaµµhena udaka˝, mahiy± ubbhijji t±vade;
tampajjubbhijjate mahiy±, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“T±r±gaş± virocanti, nakkhatt± gaganamaşąale;
vis±kh± candim±yutt±, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Bil±say± dar˛say±, nikkhamanti sak±say±;
tepajja ±say± chuddh±, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Na hoti arati satt±na˝, santuµµh± honti t±vade;
tepajja sabbe santuµµh±, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Rog± tadupasammanti, jighacch± ca vinassati;
t±nipajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“R±go tad± tanu hoti, doso moho vinassati;
tepajja vigat± sabbe, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Bhaya˝ tad± na bhavati, ajjapeta˝ padissati;
tena liŞgena j±n±ma, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Rajo nuddha˝sati uddha˝, ajjapeta˝ padissati;
tena liŞgena j±n±ma, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Aniµµhagandho pakkamati, dibbagandho pav±yati;
sopajja v±yati gandho, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Sabbe dev± padissanti, µhapayitv± arłpino;
tepajja sabbe dissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Y±vat± niray± n±ma, sabbe dissanti t±vade;
tepajja sabbe dissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Kuµµ± kav±µ± sel± ca, na hont±varaş± tad±;
±k±sabhłt± tepajja, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“Cut˛ ca upapatti ca, khaşe tasmi˝ na vijjati;
t±nipajja padissanti, dhuva˝ buddho bhavissasi.
“DaĽha˝ paggaşha v˛riya˝, m± nivatta abhikkama;
mayampeta˝ vij±n±ma, dhuva˝ buddho bhavissas˛”ti. (Bu. va˝. 2.70-107).
Bodhisatto d˛paŞkaradasabalassa ca dasasahassacakkav±Ľadevat±nańca vacana˝ sutv± bhiyyosomatt±ya sańj±tuss±ho hutv± cintesi– “buddh± n±ma amoghavacan±, natthi buddh±na˝ kath±ya ańńathatta˝. Yath± hi ±k±se khittaleąąussa patana˝ dhuva˝, j±tassa maraşa˝, rattikkhaye słriyuggamana˝, ±say± nikkhantas˛hassa s˛han±danadana˝, garugabbh±ya itthiy± bh±ramoropana˝ dhuva˝ avassambh±v˛, evameva buddh±na˝ vacana˝ n±ma dhuva˝ amogha˝, addh± aha˝ buddho bhaviss±m˛”ti. Tena vutta˝–
“Buddhassa vacana˝ sutv±, dasasahass˛na cłbhaya˝;
tuµµhahaµµho pamodito, eva˝ cintesaha˝ tad±.
“Advejjhavacan± buddh±, amoghavacan± jin±;
vitatha˝ natthi buddh±na˝, dhuva˝ buddho bhav±maha˝.
“Yath± khitta˝ nabhe leąąu, dhuva˝ patati bhłmiya˝;
tatheva buddhaseµµh±na˝, vacana˝ dhuvasassata˝;
vitatha˝ natthi buddh±na˝, dhuva˝ buddho bhav±maha˝.
“Yath±pi sabbasatt±na˝, maraşa˝ dhuvasassata˝;
tatheva buddhaseµµh±na˝, vacana˝ dhuvasassata˝.
“Yath± rattikkhaye patte, słriyuggamana˝ dhuva˝;
tatheva buddhaseµµh±na˝, vacana˝ dhuvasassata˝.
“Yath± nikkhantasayanassa, s˛hassa nadana˝ dhuva˝;
tatheva buddhaseµµh±na˝, vacana˝ dhuvasassata˝.
“Yath± ±pannasatt±na˝, bh±ramoropana˝ dhuva˝;
tatheva buddhaseµµh±na˝, vacana˝ dhuvasassatan”ti. (Bu. va˝. 2.108-114).
So “dhuv±ha˝ buddho bhaviss±m˛”ti eva˝ katasanniµµh±no buddhak±rake dhamme upadh±retu˝– “kaha˝ nu kho buddhak±rak± dhamm±, ki˝ uddha˝, ud±hu adho, dis±vidis±sł”ti anukkamena sakala˝ dhammadh±tu˝ vicinanto por±şakabodhisattehi ±sevitanisevita˝ paµhama˝ d±nap±rami˝ disv± eva˝ att±na˝ ovadi– “sumedhapaşąita, tva˝ ito paµµh±ya paµhama˝ d±nap±rami˝ płreyy±si. Yath± hi nikkujjito udakakumbho nissesa˝ katv± udaka˝ vamatiyeva, na pacc±harati, evameva dhana˝ v± yasa˝ v± puttad±ra˝ v± aŞgapaccaŞga˝ v± anoloketv± sampattay±cak±na˝ sabba˝ icchiticchita˝ nissesa˝ katv± dadam±no bodhimłle nis˛ditv± buddho bhavissas˛”ti paµhama˝ d±nap±rami˝ daĽha˝ katv± adhiµµh±si. Tena vutta˝–
“Handa buddhakare dhamme, vicin±mi ito cito;
uddha˝ adho dasa dis±, y±vat± dhammadh±tuy±.
“Vicinanto tad± dakkhi˝, paµhama˝ d±nap±rami˝;
pubbakehi mahes˛hi, anucişşa˝ mah±patha˝.
“Ima˝ tva˝ paµhama˝ t±va, daĽha˝ katv± sam±diya;
d±nap±ramita˝ gaccha, yadi bodhi˝ pattumicchasi.
“Yath±pi kumbho sampuşşo, yassa kassaci adhokato;
vamatevudaka˝ nissesa˝, na tattha parirakkhati.
“Tatheva y±cake disv±, h˛namukkaµµhamajjhime;
dad±hi d±na˝ nissesa˝, kumbho viya adhokato”ti. (Bu. va˝. 2.115-119).
Athassa “na ettakeheva buddhak±rakadhammehi bhavitabban”ti uttarimpi upadh±rayato dutiya˝ s˛lap±rami˝ disv± etadahosi– “sumedhapaşąita, tva˝ ito paµµh±ya s˛lap±ramimpi płreyy±si. Yath± hi camar˛ migo n±ma j˛vita˝ anoloketv± attano v±lameva rakkhati, eva˝ tvampi ito paµµh±ya j˛vitampi anoloketv± s˛lameva rakkham±no buddho bhavissas˛”ti dutiya˝ s˛lap±rami˝ daĽha˝ katv± adhiµµh±si. Tena vutta˝–