2. Mah±kassapattherasaddhivih±rikavatthu
Carańce n±dhigaccheyy±ti ima½ dhammadesana½ satth± s±vatthiya½ jetavane viharanto mah±kassapattherassa saddhivih±rika½ ±rabbha kathesi. Desan± r±jagahe samuµµhit±. Thera½ kira r±jagaha½ niss±ya pippaliguh±ya½ vasanta½ dve saddhivih±rik± upaµµhahi½su. Tesu eko sakkacca½ vatta½ karoti, eko tena kata½ kata½ attan± kata½ viya dassento mukhodakadantakaµµh±na½ paµiy±ditabh±va½ ńatv±, bhante, mukhodakadantakaµµh±ni me paµiy±dit±ni, mukha½ dhovath±ti vadati, p±dadhovananh±n±dik±lepi evameva vadati. Itaro cintesi aya½ niccak±la½ may± kata½ kata½ attan± kata½ viya katv± dasseti, hotu, kattabbayuttakamassa kariss±m²ti. Tassa bhuńjitv± supantasseva nh±nodaka½ t±petv± ekasmi½ ghaµe katv± piµµhikoµµhake µhapesi, udakat±panabh±jane pana n±¼imatta½ udaka½ sesetv± usuma½ muńcanta½ µhapesi. Ta½ itaro s±yanhasamaye pabujjhitv± usuma½ nikkhanta½ disv± udaka½ t±petv± koµµhake µhapita½ bhavissat²ti vegena gantv± thera½ vanditv±, bhante, koµµhake udaka½ µhapita½, nh±yath±ti vatv± therena saddhi½yeva koµµhaka½ p±visi. Thero udaka½ apassanto kaha½ udaka½, ±vusoti ±ha. Daharo aggis±la½ gantv± bh±jane u¼uŖka½ ot±retv± tucchabh±va½ ńatv± passatha duµµhassa kamma½ tucchabh±jana½ uddhane ±ropetv± kuhi½ gato, aha½ koµµhake udakanti sańń±ya ±rocesinti ujjh±yanto ghaµa½ ±d±ya tittha½ agam±si. Itaropi piµµhikoµµhakato udaka½ ±haritv± koµµhake µhapesi. Thero cintesi aya½ daharo udaka½ me t±petv± koµµhake µhapita½, etha, bhante, nh±yath±ti vatv± id±ni ujjh±yanto ghaµa½ ±d±ya tittha½ gacchati, ki½ nu kho etanti upadh±rento ettaka½ k±la½ esa daharo imin± kata½ vatta½ attan±va kata½ viya pak±set²ti ńatv± s±ya½ ±gantv± nisinnassa ov±damad±si, ±vuso, bhikkhun± n±ma attan± katameva katanti vattu½ vaµµati, no akata½, tva½ id±neva koµµhake udaka½ µhapita½, nh±yatha, bhanteti vatv± mayi pavisitv± µhite ghaµa½ ±d±ya ujjh±yanto gacchasi, pabbajitassa n±ma eva½ k±tu½ na vaµµat²ti. So passatha therassa kamma½, udakamattaka½ n±ma niss±ya ma½ eva½ vades²ti kujjhitv± punadivase therena saddhi½ piŗ¹±ya na p±visi. Thero itarena saddhi½ eka½ padesa½ agam±si. So tasmi½ gate therassa upaµµh±kakula½ gantv± thero kaha½, bhanteti puµµho therassa aph±suka½ j±ta½, vih±reyeva nisinnoti ±ha. Ki½ pana, bhante, laddhu½ vaµµat²ti? Evar³pa½ kira n±ma ±h±ra½ deth±ti vutte tena vuttaniy±meneva samp±detv± ada½su. So antar±maggeva ta½ bhatta½ bhuńjitv± vih±ra½ gato. Theropi gataµµh±ne mahanta½ sukhumavattha½ labhitv± attan± saddhi½ gatadaharassa ad±si. So ta½ rajitv± attano niv±sanap±rupana½ ak±si. Thero punadivase ta½ upaµµh±kakula½ gantv±, bhante, tumh±ka½ kira aph±suka½ j±tanti amhehi daharena vuttaniy±meneva paµiy±detv± ±h±ro pesito, paribhuńjitv± vo ph±suka½ j±tanti vutte tuŗh² ahosi. Vih±ra½ pana gantv± ta½ dahara½ vanditv± nisinna½ evam±ha ±vuso, tay± kira hiyyo, ida½ n±ma kata½, ida½ pabbajit±na½ na anucchavika½, vińńatti½ katv± bhuńjitu½ na vaµµat²ti. So kujjhitv± there ±gh±ta½ bandhitv± purimadivase udakamatta½ niss±ya ma½ mus±v±di½ katv± ajja attano upaµµh±kakule bhattamuµµhiy± bhuttak±raŗ± ma½ vińńatti½ katv± bhuńjitu½ na vaµµat²ti vadati, vatthampi tena attano upaµµh±kasseva dinna½, aho therassa bh±riya½ kamma½, j±niss±missa kattabbayuttakanti punadivase there g±ma½ pavisante saya½ vih±re oh²yitv± daŗ¹a½ gahetv± paribhogabh±jan±ni bhinditv± therassa paŗŗas±l±ya aggi½ datv± ya½ na jh±yati, ta½ muggarena paharanto bhinditv± nikkhamitv± pal±to. So k±la½ katv± av²cimah±niraye nibbatti. Mah±jano katha½ samuµµh±pesi therassa kira saddhivih±riko ov±damatta½ asahanto kujjhitv± paŗŗas±la½ jh±petv± pal±toti. Atheko bhikkhu aparabh±ge r±jagah± nikkhamitv± satth±ra½ daµµhuk±mo jetavana½ gantv± satth±ra½ vanditv± satth±r± paµisanth±ra½ katv± kuto ±gatos²ti puµµho r±jagahato, bhanteti ±ha. Mama puttassa mah±kassapassa khaman²yanti? Khaman²ya½, bhante, eko pana saddhivih±riko ov±damattena kujjhitv± paŗŗas±la½ jh±petv± pal±toti. Satth± na so id±neva ov±da½ sutv± kujjhati, pubbepi kujjhiyeva. Na id±neva kuµi½ d³seti, pubbepi d³sesiyev±ti vatv± at²ta½ ±hari At²te b±r±ŗasiya½ brahmadatte rajja½ k±rente himavantapadese eko siŖgilasakuŗo kul±vaka½ katv± vasi. Athekadivasa½ deve vassante eko makkaµo s²tena kampam±no ta½ padesa½ agam±si. SiŖgilo ta½ disv± g±tham±ha
Manussasseva te s²sa½, hatthap±d± ca v±nara;
atha kena nu vaŗŗena, ag±ra½ te na vijjat²ti. (J±. 1.4.81).
Makkaµo kińc±pi me hatthap±d± atthi, y±ya pana pańń±ya vic±retv± ag±ra½ kareyya½, s± me pańń± natth²ti cintetv± tamattha½ vińń±petuk±mo ima½ g±tham±ha
Manussasseva me s²sa½, hatthap±d± ca siŖgila;
y±hu seµµh± manussesu, s± me pańń± na vijjat²ti. (J±. 1.4.82).
Atha na½ evar³passa tava katha½ ghar±v±so ijjhissat²ti garahanto siŖgilo ima½ g±th±dvayam±ha
Anavaµµhitacittassa lahucittassa dubbhino;
nicca½ addhuvas²lassa, sukhabh±vo na vijjati.
So karassu ±nubh±va½, v²tivattassu s²liya½;
s²tav±taparitt±ŗa½, karassu kuµava½ kap²ti. (J±. 1.4.83-84).
Makkaµo aya½ ma½ anavaµµhitacitta½ lahucitta½ mittadubbhi½ addhuvas²la½ karoti, id±nissa mittadubbhibh±va½ dassess±m²ti kul±vaka½ viddha½setv± vippakiri. Sakuŗo tasmi½ kul±vaka½ gaŗhante eva ekena passena nikkhamitv± pal±yi. Satth± ima½ dhammadesana½ ±haritv± j±taka½ samodh±nesi tad± makkaµo kuµid³sakabhikkhu ahosi, siŖgilasakuŗo kassapo ahos²ti J±taka½ samodh±netv± eva½, bhikkhave, na id±neva, pubbepi so ov±dakkhaŗe kujjhitv± kuµi½ d³sesi, mama puttassa kassapassa evar³pena b±lena saddhi½ vasanato ekakasseva niv±so seyyoti vatv± ima½ g±tham±ha 61. Carańce n±dhigaccheyya, seyya½ sadisamattano;
ekacariya½ da¼ha½ kayir±, natthi b±le sah±yat±ti.
Tattha caranti iriy±pathac±ra½ aggahetv± manas±c±ro veditabbo, kaly±ŗamitta½ pariyesantoti attho. Seyya½ sadisamattanoti attano s²lasam±dhipańń±guŗehi adhikatara½ v± sadisa½ v± na labheyya ce. Ekacariyanti etesu hi seyya½ labham±no s²l±d²hi va¹¹hati, sadisa½ labham±no na parih±yati, h²nena pana saddhi½ ekato vasanto ekato sa½bhogaparibhoga½ karonto s²l±d²hi parih±yati. Tena vutta½ evar³po puggalo na sevitabbo na bhajitabbo na payirup±sitabbo ańńatra anudday± ańńatra anukamp±ti (pu. pa. 121; a. ni. 3.26). Tasm± sace k±ruńńa½ paµicca aya½ ma½ niss±ya s²l±d²hi va¹¹hissat²ti tamh± puggal± kińci apacc±s²santo ta½ saŖgaŗhitu½ sakkoti, icceta½ kusala½ No ce sakkoti, ekacariya½ da¼ha½ kayir± ek²bh±vameva thira½ katv± sabba-iriy±pathesu ekakova vihareyya. Ki½ k±raŗ±? Natthi b±le sah±yat±ti sah±yat± n±ma c³¼as²la½ majjhimas²la½ mah±s²la½ dasa kath±vatth³ni terasa dhutaŖgaguŗ± vipassan±guŗ± catt±ro magg± catt±ri phal±ni tisso vijj± cha abhińń±. Aya½ sah±yat±guŗo b±la½ niss±ya natth²ti. Desan±vas±ne ±gantuko bhikkhu sot±pattiphala½ patto, ańńepi bah³ sot±pattiphal±d²ni p±puŗi½su, desan± mah±janassa s±tthik± ahos²ti.
Mah±kassapattherasaddhivih±rikavatthu dutiya½.