4. Assakha¼uªkasutta½

14. “Aµµha ca [aµµha (sy±.)], bhikkhave, assakha¼uªke [assakhaluªke (s².)] desess±mi aµµha ca assadose, aµµha ca purisakha¼uªke aµµha ca purisadose. Ta½ suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca–
“Katame ca, bhikkhave, aµµha assakha¼uªk± aµµha ca assados±? Idha, bhikkhave, ekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± pacchato paµikkamati, piµµhito ratha½ pavatteti. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, paµhamo assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± pacch± laªghati, kubbara½ hanati, tidaº¹a½ bhañjati. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, dutiyo assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± rath²s±ya satthi½ ussajjitv± rath²sa½yeva ajjhomaddati. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, tatiyo assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± ummagga½ gaºhati, ubbaµuma½ ratha½ karoti. Evar³popi bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, catuttho assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± laªghati purimak±ya½ paggaºhati purime p±de. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, pañcamo assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± an±diyitv± s±rathi½ an±diyitv± patodalaµµhi½ [patoda½ (s². p².), patodayaµµhi½ (sy±. ka½.)] dantehi mukh±dh±na½ [mukh±µh±na½ (ka.)] vidha½sitv± yena k±ma½ pakkamati. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, chaµµho assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± neva abhikkamati no paµikkamati tattheva kh²laµµh±y² µhito hoti. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, sattamo assadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± purime ca p±de sa½haritv± pacchime ca p±de sa½haritv± [saªkharitv± (ka.)] tattheva catt±ro p±de abhinis²dati. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco assakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, aµµhamo assadoso. Ime kho, bhikkhave, aµµha assakha¼uªk± aµµha ca assados±.
[Vibha. 956] “katame ca, bhikkhave, aµµha purisakha¼uªk± aµµha ca purisados±? Idha, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no ‘na sar±m²’ti asatiy± nibbeµheti. Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± pacchato paµikkamati, piµµhito ratha½ vatteti; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, paµhamo purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no codaka½yeva paµippharati– ‘ki½ nu kho tuyha½ b±lassa abyattassa bhaºitena! Tvampi n±ma bhaºitabba½ maññas²’ti! Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± pacch± laªghati, kubbara½ hanati, tidaº¹a½ bhañjati; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, dutiyo purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no codakasseva pacc±ropeti– ‘tva½ khosi itthann±ma½ ±patti½ ±panno, tva½ t±va paµhama½ paµikaroh²’ti. Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± rath²s±ya satthi½ ussajjitv± rath²sa½yeva ajjhomaddati; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, tatiyo purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no aññen±ñña½ paµicarati, bahiddh± katha½ apan±meti, kopañca dosañca appaccayañca p±tukaroti. Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± ummagga½ gaºhati, ubbaµuma½ ratha½ karoti; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, catuttho purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no saªghamajjhe b±huvikkhepa½ karoti. Seyyath±pi so, bhikkhave assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± laªghati, purimak±ya½ paggaºhati purime p±de; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, pañcamo purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no an±diyitv± saªgha½ an±diyitv± codaka½ s±pattikova yena k±ma½ pakkamati. Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± an±diyitv± s±rathi½ an±diyitv± patodalaµµhi½ dantehi mukh±dh±na½ vidha½sitv± yena k±ma½ pakkamati; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, chaµµho purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no ‘nev±ha½ ±pannomhi, na pan±ha½ ±pannomh²’ti so tuºh²bh±vena saªgha½ viheµheti [viheseti (p². ka.)]. Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± neva abhikkamati no paµikkamati tattheva kh²laµµh±y² µhito hoti; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, sattamo purisadoso.
“Puna capara½, bhikkhave, bhikkh³ bhikkhu½ ±pattiy± codenti. So bhikkhu bhikkh³hi ±pattiy± codiyam±no evam±ha ‘ki½ nu kho tumhe ±yasmanto atib±¼ha½ mayi by±vaµ± y±va [ida½ pada½ s²ha¼apotthake natthi] id±n±ha½ sikkha½ paccakkh±ya h²n±y±vattiss±m²’ti. So sikkha½ paccakkh±ya h²n±y±vattitv± evam±ha– ‘id±ni kho tumhe ±yasmanto attaman± hoth±’ti? Seyyath±pi so, bhikkhave, assakha¼uªko ‘peh²’ti vutto, viddho sam±no codito s±rathin± purime ca p±de sa½haritv± pacchime ca p±de sa½haritv± tattheva catt±ro p±de abhinis²dati; tath³pam±ha½, bhikkhave, ima½ puggala½ vad±mi. Evar³popi, bhikkhave, idhekacco purisakha¼uªko hoti. Aya½, bhikkhave, aµµhamo purisadoso. Ime kho, bhikkhave, aµµha purisakha¼uªk± aµµha ca purisados±”ti. Catuttha½.