2. Anur±dhasutta½
411. Eka½ samaya½ bhagav± ves±liya½ viharati mah±vane k³µ±g±ras±l±ya½. Tena kho pana samayena ±yasm± anur±dho bhagavato avid³re araññakuµik±ya½ viharati. Atha kho sambahul± aññatitthiy± paribb±jak± yen±yasm± anur±dho tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± ±yasmat± anur±dhena saddhi½ sammodi½su. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di½su Ekamanta½ nisinn± kho te aññatitthiy± paribb±jak± ±yasmanta½ anur±dha½ etadavocu½– “yo so, ±vuso anur±dha, tath±gato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, ta½ tath±gato imesu cat³su µh±nesu paññ±payam±no paññ±peti– ‘hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±”ti? “Yo so, ±vuso, tath±gato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, ta½ tath±gato aññatra imehi cat³hi µh±nehi paññ±payam±no paññ±peti– ‘hoti tath±gato para½ maraº±ti v±, ‘na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±ti v±”ti. Eva½ vutte, te aññatitthiy± paribb±jak± ±yasmanta½ anur±dha½ etadavocu½– “so c±ya½ [yo c±ya½ (s².)] bhikkhu navo bhavissati acirapabbajito, thero v± pana b±lo abyatto”ti. Atha kho te aññatitthiy± paribb±jak± ±yasmanta½ anur±dha½ navav±dena ca b±lav±dena ca apas±detv± uµµh±y±san± pakkami½su. Atha kho ±yasmato anur±dhassa acirapakkantesu aññatitthiyesu paribb±jakesu etadahosi– “sace kho ma½ te aññatitthiy± paribb±jak± uttari½ puccheyyu½, katha½ by±karam±no nu khv±ha½ tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ vuttav±d² ceva bhagavato assa½, na ca bhagavanta½ abh³tena abbh±cikkheyya½, dhammassa c±nudhamma½ by±kareyya½, na ca koci sahadhammiko v±d±nuv±do g±rayha½ µh±na½ ±gaccheyy±”ti? Atha kho ±yasm± anur±dho yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± anur±dho bhagavanta½ etadavoca– “idh±ha½, bhante, bhagavato avid³re araññakuµik±ya½ vihar±mi. Atha kho, bhante, sambahul± aññatitthiy± paribb±jak± yen±ha½ tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± may± saddhi½ sammodi½su. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½ nisinn± kho, bhante, te aññatitthiy± paribb±jak± ma½ etadavocu½– “yo so, ±vuso anur±dha, tath±gato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, ta½ tath±gato imesu cat³su µh±nesu paññ±payam±no paññ±peti– ‘hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±”ti? Eva½ vutt±ha½, bhante, te aññatitthiye paribb±jake etadavoca½– “yo so, ±vuso tath±gato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, ta½ tath±gato aññatra imehi cat³hi µh±nehi paññ±payam±no paññ±peti– ‘hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±”ti. Eva½ vutte, bhante, te aññatitthiy± paribb±jak± ma½ etadavocu½– “so c±ya½ bhikkhu navo bhavissati acirapabbajito thero v± pana b±lo abyatto”ti. Atha kho ma½, bhante, te aññatitthiy± paribb±jak± navav±dena ca b±lav±dena ca apas±detv± uµµh±y±san± pakkami½su. Tassa mayha½, bhante, acirapakkantesu tesu aññatitthiyesu paribb±jakesu etadahosi– “sace kho ma½ te aññatitthiy± paribb±jak± uttari½ puccheyyu½, katha½ by±karam±no nu khv±ha½ tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ vuttav±d² ceva bhagavato assa½, na ca bhagavanta½ abh³tena abbh±cikkheyya½, dhammassa c±nudhamma½ by±kareyya½, na ca koci sahadhammiko v±d±nuv±do g±rayha½ µh±na½ ±gaccheyy±”ti? “Ta½ ki½ maññasi, anur±dha, r³pa½ nicca½ v± anicca½ v±”ti? “Anicca½, bhante”. “Ya½ pan±nicca½ dukkha½ v± ta½ sukha½ v±”ti? “Dukkha½, bhante”. “Ya½ pan±nicca½ dukkha½ vipariº±madhamma½, kalla½ nu ta½ samanupassitu½– ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±”’ti? “No heta½, bhante”. “Vedan± nicc± v± anicc± v±”ti?…Pe… saññ± …pe… saªkh±r±…pe… “viññ±ºa½ nicca½ v± anicca½ v±”ti? “Anicca½, bhante”. “Ya½ pan±nicca½ dukkha½ v± ta½ sukha½ v±”ti? “Dukkha½, bhante”. “Ya½ pan±nicca½ dukkha½ vipariº±madhamma½, kalla½ nu ta½ samanupassitu½– ‘eta½ mama, esohamasmi, eso me att±”’ti? “No heta½, bhante”. “Tasm±tiha, anur±dha, ya½ kiñci r³pa½ at²t±n±gatapaccuppanna½ ajjhatta½ v± bahiddh± v± o¼±rika½ v± sukhuma½ v± h²na½ v± paº²ta½ v± ya½ d³re santike v±, sabba½ r³pa½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti evameta½ yath±bh³ta½ sammappaññ±ya daµµhabba½. Y± k±ci vedan± at²t±n±gatapaccuppann±…pe… y± k±ci saññ±…pe… ye keci saªkh±r±…pe… ya½ kiñci viññ±ºa½ at²t±n±gatapaccuppanna½ ajjhatta½ v± bahiddh± v± o¼±rika½ v± sukhuma½ v± h²na½ v± paº²ta½ v± ya½ d³re santike v±, sabba½ viññ±ºa½ ‘neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti evameta½ yath±bh³ta½ sammappaññ±ya daµµhabba½. Eva½ passa½, anur±dha, sutav± ariyas±vako r³pasmimpi nibbindati, vedan±yapi nibbindati, saññ±yapi nibbindati, saªkh±resupi nibbindati, viññ±ºasmimpi nibbindati. Nibbinda½ virajjati; vir±g± vimuccati; vimuttasmi½ vimuttamiti ñ±ºa½ hoti. ‘Kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½ karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±’ti paj±n±ti. “Ta½ ki½ maññasi, anur±dha, r³pa½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Vedana½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Sañña½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Saªkh±re tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Viññ±ºa½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Ta½ ki½ maññasi, anur±dha, r³pasmi½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Aññatra r³p± tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Vedan±ya…pe… aññatra vedan±ya…pe… saññ±ya…pe… aññatra saññ±ya…pe… saªkh±resu…pe… aññatra saªkh±rehi…pe… viññ±ºasmi½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Aññatra viññ±º± tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Ta½ ki½ maññasi, anur±dha, r³pa½, vedana½, sañña½, saªkh±re, viññ±ºa½ tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Ta½ ki½ maññasi, anur±dha, aya½ so ar³p² avedano asaññ² asaªkh±ro aviññ±ºo tath±gatoti samanupassas²”ti? “No heta½, bhante”. “Ettha ca te, anur±dha, diµµheva dhamme saccato thetato tath±gate anupalabbhiyam±ne [tath±gato anupalabbhiyam±no (sy±. ka.), tath±gate anupalabbham±ne (?)] Kalla½ nu te ta½ veyy±karaºa½ [veyy±karaº±ya (s².)]– yo so, ±vuso, tath±gato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, ta½ tath±gato aññatra imehi cat³hi µh±nehi paññ±payam±no paññ±peti– “‘hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±…pe… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±”ti? “No heta½, bhante”. “S±dhu s±dhu, anur±dha! Pubbe c±ha½, anur±dha, etarahi ca dukkhañceva paññ±pemi dukkhassa ca nirodhan”ti. Dutiya½.