Santatta-ayogu¼a-upam±
424. “Tena hi, r±jañña, upama½ te kariss±mi. Upam±ya midhekacce viññ³ puris± bh±sitassa attha½ ±j±nanti. Seyyath±pi, r±jañña, puriso divasa½ santatta½ ayogu¼a½ ±ditta½ sampajjalita½ sajotibh³ta½ tul±ya tuleyya. Tamena½ aparena samayena s²ta½ nibbuta½ tul±ya tuleyya. Kad± nu kho so ayogu¼o lahutaro v± hoti mudutaro v± kammaññataro v±, yad± v± ±ditto sampajjalito sajotibh³to, yad± v± s²to nibbuto”ti? “Yad± so, bho kassapa, ayogu¼o tejosahagato ca hoti v±yosahagato ca ±ditto sampajjalito sajotibh³to, tad± lahutaro ca hoti mudutaro ca kammaññataro ca. Yad± pana so ayogu¼o neva tejosahagato hoti na v±yosahagato s²to nibbuto, tad± garutaro ca hoti patthinnataro ca akammaññataro c±”ti. “Evameva kho, r±jañña, yad±ya½ k±yo ±yusahagato ca hoti usm±sahagato ca viññ±ºasahagato ca, tad± lahutaro ca hoti mudutaro ca kammaññataro ca. Yad± pan±ya½ k±yo neva ±yusahagato hoti na usm±sahagato na viññ±ºasahagato tad± garutaro ca hoti patthinnataro ca akammaññataro ca. Imin±pi kho te, r±jañña, pariy±yena eva½ hotu– ‘itipi atthi paro loko, atthi satt± opap±tik±, atthi sukatadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½ vip±ko”’ti. 425. “Kiñc±pi bhava½ kassapo evam±ha, atha kho eva½ me ettha hoti– ‘itipi natthi paro loko, natthi satt± opap±tik±, natthi sukatadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½ vip±ko”’ti. “Atthi pana, r±jañña, pariy±yo…pe… atthi, bho kassapa, pariy±yo…pe… yath± katha½ viya r±jaññ±”ti? “Idha me, bho kassapa, puris± cora½ ±guc±ri½ gahetv± dassenti– ‘aya½ te, bhante, coro ±guc±r²; imassa ya½ icchasi ta½ daº¹a½ paºeh²’ti. Ty±ha½ eva½ vad±mi– ‘tena hi, bho, ima½ purisa½ anupahacca chaviñca cammañca ma½sañca nh±ruñca aµµhiñca aµµhimiñjañca j²vit± voropetha, appeva n±massa j²va½ nikkhamanta½ passeyy±m±’ti. Te me ‘s±dh³’ti paµissutv± ta½ purisa½ anupahacca chaviñca…pe… j²vit± voropenti. Yad± so ±mato hoti, ty±ha½ eva½ vad±mi– ‘tena hi, bho, ima½ purisa½ utt±na½ nip±tetha, appeva n±massa j²va½ nikkhamanta½ passeyy±m±’ti. Te ta½ purisa½ utt±na½ nip±tenti. Nevassa maya½ j²va½ nikkhamanta½ pass±ma. Ty±ha½ eva½ vad±mi– ‘tena hi, bho, ima½ purisa½ avakujja½ nip±tetha… passena nip±tetha… dutiyena passena nip±tetha… uddha½ µhapetha… omuddhaka½ µhapetha… p±ºin± ±koµetha… le¹¹un± ±koµetha… daº¹ena ±koµetha… satthena ±koµetha… odhun±tha sandhun±tha niddhun±tha, appeva n±massa j²va½ nikkhamanta½ passeyy±m±’ti. Te ta½ purisa½ odhunanti sandhunanti niddhunanti. Nevassa maya½ j²va½ nikkhamanta½ pass±ma. Tassa tadeva cakkhu hoti te r³p±, tañc±yatana½ nappaµisa½vedeti. Tadeva sota½ hoti te sadd±, tañc±yatana½ nappaµisa½vedeti. Tadeva gh±na½ hoti te gandh±, tañc±yatana½ nappaµisa½vedeti S±va jivh± hoti te ras±, tañc±yatana½ nappaµisa½vedeti. Sveva k±yo hoti te phoµµhabb±, tañc±yatana½ nappaµisa½vedeti. Ayampi kho, bho kassapa, pariy±yo, yena me pariy±yena eva½ hoti– ‘itipi natthi paro loko, natthi satt± opap±tik±, natthi sukatadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½ vip±ko”’ti.