Vattam±neti anti sithamimate ante se vega emhe.Vattam±ne ±raddh± parisamatte atthe vattam±nato kriyatth±ty±dayo honti-tesampaniyame.Pubbaparacchakk±namek±nekesu tumh±mhasesesu dvedve majjhimuttamapaµham±.Ek±nekesutumh±mhasaddavacan²yesutadaññasaddavacan²yesu ca k±rakesu pubbacchakk±na½ paracchakkanañca majjhimuttamapaµham± dvedve honti yath±kkama½ kriyatth±ti ekamhi vattabbe ekavacana½ ti-ti anti iti paµhamo ±do niddiµµhatt±-si tha iti majjhimo majjhi niddiµµhett±-mi ma iti uttamo-uttamasaddoya½ sabh±vato tippabhut²namantadvayam±ha-eva½ paracchakkepaki yath±kkama½ yojan²ya½-ty±disu parabhutesu kattukammabh±va vihitesu kyal±dayobhavant²ti “kyo bh±vakammesvakakaparokkhesu m±nanta ty±disu kattar² lo”icc±din± tesa½ vidh±n± ty±dayo kattu kammabh±vesceva viññ±yant²ti kattari timhi lo-pacati-bahumhi cattabbe anti½Kvaci vikaraºana½.Vikaraºana½ kvaci lopo hot²ti lass±k±rassa lopo-pavanti-pacasi pacatha.Himimesvassa.Ak±rassa d²gho hoti himimesu-pac±mi pac±ma-paracchakke-pacate pacante, pacase pacavhe,pace pac±mhe-kamme-kyo bh±vakammesvacc±din± kyo.Kyassa.Kriyatth± parassa kyassa ²ñ v± hoti-ñak±ro ±dyavayavattho, pac²yati paccati.Gurupubb± rass±ren’ten’t²na½.Gurupubbasm± rass± paresa½ anten’tina½ re v± hoti-pac²yare pac²yanti paccare paccanti, pac²yasi paccasi pac²yatha paccatha, pac²y±mi pacc±mi pac²y±ma pacc±ma-pac²yate, paccate pac²yare pac²yante paccare paccante, pac²yase paccase pac²yavhe paccavhe, pac²ye pacce pac²y±mhe pacc±mhe-bh±ve-bhu satt±ya½-bh±vassekatt± ekavacanameva-tañca paµhamapuriseyeva sambhavati-bhuyati devadattena, buyate v±-devadattassa sampati bhavananti attho-nehiña bahula½ vidh±n±.
Kriyatth± kattari ty±di kammasmiñca sakammak±,
bh±ve c±’kammak±kakamm±’vacanicch±yamaññato.
Bhavissati ssati ssanti ssasi ssatha ss±mi ss±ma ssate ssante ssase ssavhe ssa½ ss±mhe.Bhavissati an±raddhe atthe vattam±nato kriyatth± ssaty±dayo honti.A ²ss±dina½ byañjanassiña.Kriyatth± paresa½ a-±d²na½ ²-±d²na½ss±d²nañca byañjanassiñhek±ti v±-vavatth²tavibh±s±ya½ sseti ss±d²na½ssacc±d²nadv±vayo adhippeto-“ñi byañjanass±”ti siddhepi ty±disu parabhutesu ete samev±ti niyamattoyam±ramho-lass±k±rassa lope-pacissati pacissare pacissanti, pacissasi pacissatha, paciss±mi paciss±ma-pacissate pacissare pacissante, pacissasepacissavhe, pacissa½ paciss±mhe-kamme-paciyissati.Kyassa sse.Kyassa v± lopo hoti sse-pacissati paccissati, pac²yissare pacayissanti pacissare pacassanti paccissare paccissanticc±di-kattusama½-kyova viseso-bh±ve-bhuyissati bhavissati, bhuyissate bhavissate.N±me garah±vamhayesu.N±masadde nip±te sati garah±ya½ vimbhaye ca gamyam±ne ssa ty±dayo honti-garah±ya½-s±pi n±ma pacissat²cc±di-vimbaye-acchariya½ vata bho abbh³ta½ vata bho andho n±ma pacissaticc±di.Bhute ² u½ dha ttha i½ mh± ± ³ sevha½ a mhe.Bhute parisamatte atthe vattam±nato kriyatth± ² ±dayo honti-bhut±najjatane vakkham±natt± ime bhutanajjatane bhutas±maññe ca bhavanti.
Ahassubhayato a¹¹haratta½ v±va tadupa¹¹haka½,
anto katv±na viññeyyo aho ajjano iti.
Tadañño pana yo k±lo son’ajjatanasaññito.¾-²ss±disvaña v±.¾-±do ²-±do ss±-±do ca kriyatthassa aña v± hoti,Eyy±tha sse a ± ² th±na½ o a a½ ttha ttho veh±ka.¾sahacaritova ak±ro gayhate-na parokkhe vihito-tho panan’te niddes± tv±disambandhiyeva tasseva v± nissitatt±-nissayakaraºampi hi suttak±r±ciººa½-eyy±th±d²na½ o-±dayo v± honti yath±kkamanti ²ssav±ttho-apacittho pacittho apavattho pacattho.¾-²-³mh±ss±ssamh±na½ v±.Etesa½ v± rasso hot²ti pakkhe rasse ca-apaci paci apac² pac².U½ssi½sva½su.Umiccassa i½su a½su v± honti-apavi½su pavi½su apaca½su paca½su apavu½ pacu½.Ossa a i ttha ttho.Ossa a-±dayo v± honti-apaca paca apaci paci apacittha pacittha apavattha pacattha apacitthe pacittho apacattho pacattho.Si.Ossa si v± hoti-apacisi pacisi apacasi pacasi apaco paco.Mh±tth±na muña.Mh±tth±namuña v± hoti-²-±disambandhinameva gahaºa½-apavuttha pacuttha.I½ssa ca siña.Imiccassa siña v± hoti mh±tth±nañca bahula½-ñak±ro ±dyavaya vattho-apacasittha pacasittha apacittha pacittha apacattha pacattha, apacisi½ pacisi½ apacasi½ pacasi½ apaci½ paci½, apacumha pacumha apacumh± pacumh± apacamha pacamha apacamh± pacamh± apacasimha pacasimha apacasimh± pacasimh± apacimha pacimha apacimh± pacimh± apacamha pacamha apacamh± pacamh±-paracchakke-apavittha pacittha apavattha pavattha apaca paca apac± pac±, apacu pacu apacu pacu, apacise pacise apacase pacase, apacivha½ pacivha½ apacavha½ pacavha½-assa v± am±dese-apaca½ paca½ apaca paca apacimhe pacimhe apacamhe pacamhe-kamme-apac²yittho paciyittho apac²yattho pac²yattho apaccittho paccittho apaccattho paccattho apac²yi pac²yi apac²y² paciy² apacci pacci apacci pacci, apac²yi½su paciyi½su apacci½su pacci½su apaciya½su pac²ya½su apacca½su pacca½su apac²yu½ pac²yu½ apaccu½ paccumicc±di-bh±ve-abhuyittho bhuyittho abhuyattho bhuyattho abhuyi bhuyi abhuy² bh³y², abhuyittha bhuyittha abhuyattha bhuyattha abhuya bhuya abhay± bhuy±-“sambh±vanev±”ti ito veti vattam±ne.M±yoge ²-±-±di.M±yoge sati ²-±dayo ±-±dayo ca v± honti-asakk±la tthoyam±ramho-m± bhava½ punapi evar³pamapacittho icc±di-v±vi dh±nato ssaty±di eyy±di tv±dayopi honti-m±bhava½ pacissati, m± bhava½ paceyya, m± bhava½ pacatu icc±di.Anajjatane ± ³ o ttha a mh± ttha tthu½ sevha½ i½ mhase.Avijjam±najjatane bhutatthevattam±nato kriyatth±-±-±dayo honti-v±tthe rasse ca-apacattha pavattha apaca paca apac± pac±, apacu pacu apacu pac³-o-apaca paca apaci paci apacattha pacattha apacattho pacattho apacasi pacasi apaco paco, apavattha pacattha apaca½ paca½ apacapaca, apacamha pacamha apacamh± pacamh±-apacattha pacattha, apacatthu½ pacatthu½, apacase pacase, apacavha½ pacavha½. Apasi½ pacasi½ apaci½ paci½, apacamhase pacamhase-kamme-apac²yattha pac²yattha apaccattha paccattha apac²ya pac²ya apac²y± pac²y± apacca pacca apacc± pacc±, apac²yu pac²yu, apac²yu pac²yu, apaccu paccu apacc³ pacc³cc±di-bh±ve-abhuyattha bhuyattha abhuya bhuya abhuy± bhuy±-abhuyattha bhuyattha-“m±yoge ²-±-±di”ti imin± m±yogepi ±-±dayo honti-m± bhava½ apacittha icc±di.Parokkhe a u e ttha amha tthare ttho vho imhe.Apaccakkhe bhut±najjatanatthe vattam±nato kriyatth± a-±dayo honti-aparokkhes³ti vacan± na vikaraºuppatti.Parokkh±yañca.Parokkh±ya½ paµhamamekassara½ saddar³pa½ dve bhavati.Lopon’±dibyañjanassa.Dvitte pubbass±dito’ññassa byañjanassa lopo hoti-papaca ppacu’papace papacittha-iñabh±vapakkhe sa½yog±di lopopapacattha, papaca papacimha, papacittha papacattha papacire, papacittho papacattho papacivho, pakapaci papacimhe-eva½ kammepi-bh±ve-bhusya vuk.A-±diyu bhussa vuka hoti.Pubbassa a.A-±disu dvatte pubbassa bhussa a hoti.Catutthadutiy±na½ tatiyapaµham±.Dvitte pubbesa½ catutthadutiy±na½ tatiyapaµham± honti yath±kkamanti bak±re-babhuva babhuvittha.Eyy±do v±’tipattiya½ ss± sasa½susse sasathassa½ ssamh± ssathassi½su sasase ssavhe ssi½ ss±mhase.Eyy±do visaye kriy±tipattiya½ ss±dayo honti vibh±s±-vidhurappaccayopanip±tato k±raºavekallato v± kriy±y±tipatti anipphatti kriy±tipatti-etecass±dayo s±matthiy± t²t±n±gate svevahonti-na vattam±nena tatra kriy±tipattyasambhav±-±-²-i cc±din±v± rasse-apacissa pacissa apaciss± paciss±, apacissa½su pacissa½su-ssessa eyy±th±d²n± v± ak±re-apacissa pacissa apacisse pacisse,apacissatha pacissatha,apacissa½ pacissa½. Apacissamha, pacissamha, apacissamh± pacissamh±, apacissatha pacissatha, apacissi½su pacissi½su, apacissase pacissase, apacissavhe pacissavhe, apacissi½pacissi½, apaciss±mhaye paciss±mhase-kamme-apac²yissa paciyissa-apac²yiss± paciyiss±-kyassa v± lope-apacissa pacissa apaciss± paciss± apaccissa paccissa apacciss±na pacciss±, apaciyissa½su pac²yissa½su-apacissa½su pacissa½su. Apaccissa½su paccissa½su, icc±dibh±ve-abhuyissa bhuyissa abhuyiss± bhuyiss±, abhuyissatha bhuyissatha-v±ti vaki½, dakkhiºenana ce gamissati n±yakaµampariy± bhavissati.Hetuphalesveyya eyyu½ eyy±si eyy±tha eyy±mi eyy±ma etha era½ etho eyyavho eyya½ eyy±mhe.Hetubhut±ya½ phalabh³t±yañca kriy±ya½ vattam±nato kriyattha eyy±dayo v± honti.Eyyeyy±senta½ µe.Eyya eyy±si eyyamiccesa½ µe v± hoti-pace paceyya.Eyyu½ssu½.Eyyumiccassa u½ v± hoti-pacu½ paceyyu½,pace paceyy±si,-v± ok±re-paceyy±tho paceyy±tha, paceyy±mi.Eyy±massemu caEyy±massa emu v± hoti u ca-pacemu paceyy±mu paceyy±maka, pacetha pacera½ pacetho paceyyavho, pace paceyya½ paceyy±mhe-kamme-pac²ye pac²yye pacce pacceyya, paciyu½ pac²yeyyu½ paccu½ pacceyyumicc±di-bh±ve-bhuye bhuyeyya, bhuyetha.P±to paceyya ce bhuñje iccettha pacanakriy±Hetubhut±ti viññeyy± phalanatvanubhavakriy±.Sattya rahesveyy±di.Sattiya½ arahattheva kriyatth± eyy±dayo honti-bhava½ khalu bhatta½ paceyya, bhava½ samattho, bhava½ arabho.Sambh±vane v±.Sambh±vane gamyam±ne dh±tun± vuccam±ne ca eyy±dayo honti navibh±s±-api bhava½ gilita½ p±s±ºa½ paceyya udaraggin±-samh±vemi saddah±mi bhava½ paceyya,bhava½ pacissati. Bhava½ apaci.Pañhapatthan±vidhisu.Pañh±disu kriyattato eyy±dayo honti.
Pañho sampucchana½ iµµh± si½sana½ y±cana½ duve
patthan± bhattiy± v±tha na nav± vy±p±raºa vidhi.
Pañhe, ki½ so bhatta½ paceyya ud±hu byañjana½ v±-patthan±ya½, aho vata so paceyya me-vidhimhi, bhava½ bhatta½ paceyya.Tu antu hi tha mi ma ta½ anta½ ssu vho e ±mase.Pañhapattan±vidhisvete honti kriyatthato-pacatu pacantu.Hissa’to lopo.Ato parassa hissa v± lopo hoti-paca pac±hi-thassa v± veh±k-pacavho pacatha,pac±mi pac±ma, pacata½ pacanta½, pacassu pacavho, pace pac±mase-kamme-pac²yatu paccatu pac²yantu paccantu icc±di-bh±ve, bhuyatu bhuyata½-pacitu½ payutt²ti pacanicch±ya½.Payojakavy±p±re ºapi ca.Katt±ra½ yo payojeti tassa vy±p±re kriyatth± ºi ºpi honti bahula½-“ass±ºanubandhe”ti ±-payojakavy±p±re ºiºapina½ vidh±n± tadantassa kriyatthat±ti p±cisaddato ty±dayo.ðiºapy±pihi v±.ðy±dyantehi kriyatthehi aparokkesukattuvihita kam±nantaty±disu lo hoti vibh±s±-“yuvaºº±name oppaccaye”ti ek±re “ñonamayav± sare”ti ay±dese ca-p±cayati-aññatra-p±ceti-p±cayare p±cayanti p±centicc±di-kamme-D²gho sarassa.Sarantassa kriyatthassa d²gho h±ti kye-p±c²yati p±c²yare p±c²yanticc±di-vuttanayena ñeyya½-payojakavy±p±re ºiºapyant±na½ sakammakatt± na nabh±ve r³panayo.
Akammak±pi honteva ºiºapyant± sakammak±,
sakammak± dv²kamm±ssu dvikamm± ca tikammak±.
Bhavissati-p±cayissati p±cessati p±cayissare p±cayissanti p±cessare p±cessanticc±di-kamme-p±c²yissati-kyalopo-p±cissat²cc±di-bhute-ap±cayittho p±cayatto ap±cayattho p±cayattho ap±cettho p±cettho ap±cayi p±cayi. Ap±cay² p±cay² ap±cayi½su p±cayi½su ap±caya½su p±caya½su.Ñott± su½.ѱdesato o-±desato ca parassa umiccassa su½ v± hoti-ap±cayasu½ p±cayasu½ ap±cesu½ p±cesu½ ap±cayu½ p±cayumicc±di-ussa sumeva viseso-kamme-ap±c²yittho p±c²yittho ap±c²yattho p±c²yattho ap±ciyi p±c²yi ap±ciy² p±c²yi icc±di-anajjatane-ap±cayattha p±cayattha ap±cettha kap±cettha ap±caya p±caya ap±cay± p±cay± ap±cayu p±cayu ap±cay³ p±cay³ icc±di-kamme-ap±c²yattha p±c²yattha ap±c²ya p±c²ya ap±c²y± p±c²y± icc±di-parokkhe-Rasso pubbassa.Dvitte pubbassa saro rasso hoti-pap±caya pap±cayu pap±caye pap±cayittha pap±cettha icc±di-kamme-sabba½ kattusama½-atapattiya½ap±cayissa p±cayissa ap±cayiss± p±cayiss± ap±cayissa½su p±cayissa½su icc±di-kamme-ap±ciyissa p±ciyissa ap±c²yiss± p±ciyissa ap±cissa p±cissa ap±ciss± p±ciss± icc±di-hetuphalesu-p±caye p±cayeyya p±cayu½ p±cayeyayumicc±di-kamme-p±c²ye p±c²yeyayumicc±di-tv±disu-p±cayatu p±cetu p±cayantu p±centu icc±di-kamme-p±c²yatu p±c²yantu icc±di-ºapimhi-p±c±payati p±c±peticc±di nyantasama½-p±cayitumpayuttiti ºyantatopi ºi.ðiºapina½ tesu.ð² ºapina½ lopo nahoti tesu º² ºapisu’tika pubbaºilope-p±cayati p±ceticc±di sabbatthañeyya½-ºapiceva½.Bhuv±di nayo.Adhun± vikaraºappabhedappak±sanattha½ rudh±d²na½ aµ±µhagaºanam±dibhutassekekassa kriyatthassa k±ni ci r³p±ni ud±hariyante-rudha ±varaºe-ty±di.Mañca rudh±d²na½.Rudh±dito aparokkhesukattuvihitam±nantaty±disu lohoti mañc±ntasar± paro-rundhati rundhare rundhanticc±di-kamme-“ma½ v± rudh±d²nan”ti v± ma½-rundhiyati rujjhat²cac±di-paciviya sabbattha ñeyya½.Rudh±di nayo.Diva k²¼± vijigi½s± voh±rajjuti thuti gat²su.Div±d²hi yaka.Div±d²hi lavisaye yak hoti-kak±ro k±nubandhak±riyattho-evamuparica-dibbati dibbare dibbanticc±di-kamme-kiv²yati dibbati div²yare diviyanti dibbare dibbanticc±di.Div±di nayo.Tuda vyathane.Tud±d²hi ko.Tud±d²hi lavisaye ko hoti-tudati tudanticc±di-kamme-tud²yati tujjati tud²yaretudiyanti tujjare tudyanticc±di.Tud±di nayo.Ji jaye.Jy±d²hi kt±.Ji-±d²hi kalavisaye kn± hoti-jin±ti jinanticc±di-kamme-jiyati jiyare jiyanticc±di.Jy±di nayo.K² dabbavin²maye.Ky±d²hi kº±.K²-±d²h² lavisaye kaº± hoti.N±ºasu rasso.N±ºasu kriyatthassa rasso hoti-kiºati kiºanticc±di-kamme-k²yati k²yare k²yanticc±d².Ky±di nayo.Su savaºe.Sv±d²hi keº±.Sv±d²hi lavisaye keº± hoti-suºeti suºanticc±di. Kamme-s³yati s³yare s³yanticc±di.Sv±di nayo.Tana vitth±re.Tan±ditvo.Tan±d²hi lavisaye o hoti-tanoti tanonticc±di. Paracchakke.Ovikaraºassu paracchakke.Ovikaraºassa u hoti paracchakkavisaye-tanute tatvante icc±di-kamme-Tanass± v±.Tanassa ± hoti v± kye-t±yati taññ±ti t±yare t±yanti taññare taññanticc±ndi.Tan±di nayo.V³ra theyye.Cur±dito ºi.Cur±d²hi kriyattehi sakatthe ºi paro hoti bahula½-corayati corati corayare corayanticorenticc±di-kamme-coriyati cor²yare cor²yanticc±di.Cur±di nayo-ty±dayo.
Paratth±ya may± laddha½ katv±na padas±dhana½
puññena tena loko’ya½ s±dhetu padamaccuna½.
Suddh±sayena parisuddhaguºeditena
s±rena s±rayatisaªghanisevitena
rammen’ur±dhanagare vasatambujena
vidv±lita½ nijavisuddha kuladdhajena.
M±nentena tath±gata½ paµipad±yogena saddh±lun±
nicc±khaº¹atapon’alehi nikhilapp±p±risant±pit±
saddhammavhayas²hatelaµhatiy± c±m²karatth±lin±
n±n±v±dikudiµµhibhedapaµun± nav±ºi kanavadh³ s±min±.
Satth±na½ karuºavat± gatavat± kap±rampara½ dh²mat±
theren±tumap±dapañjaragato yo saddasatt±disu
moggall±yanavissutetiha suvacch±po vin²to kayath±
so’k±s² piyadassi n±ma yatida½ byatta½ sukhappattiy±.
Vuttova vuttamupabhoginiy± sak±ya
pinappayodharavan±pagasevik±ya
ramh±vih±ravadhuy± tilak±tulena
santena kappiºasamavhayam±tulena.
Padas±dhana½ niµµhita½.